Klonowanie
człowieka
Linda Czarnek
Magdalena Goc
Kamila Pietruszka
Justyna Zając
Czym jest klon?
• Pojęcie wywodzi się z greckiego słowa klōn
i oznacza gałązkę
• W biologii zaś to powstawanie lub
otrzymywanie genetycznie identycznych:
cząsteczek DNA, komórek lub organizmów.
Historia klonowania
• Liczne próby klonowania zwierząt
• 1938 – pierwsza propozycja sklonowania
organizmu za pomocą transferu jądrowego
• 1958 – pierwszy sklonowany płaz
• 1996 – pierwszy sklonowany ssak (owca
Dolly)
• (…)
Metody klonowania
organizmów
1. Wykorzystanie komórek zarodkowych
przed etapem różnicowania:
- metoda izolacji blastomerów
- dzielenie zarodków w stadium moruli lub
blastocysty
- segregacja blastomerów (klonowanie
chimerowe)
- transplantacja jader komórek zarodkowych
2. Wykorzystanie komórek
somatycznych :
Izolacja jadra komórkowego komórek
somatycznych i przeniesienie (transfer) do
odpowiednio przygotowanej komórki
jajowej, z której wcześniej usunięto jądro
owca Dolly
Klonowanie człowieka
• Czy możliwe na obecne możliwości?
• Jaka efektywność?
• Szczęśliwy traf.
Prawo, a klonowanie
1.Regulacje prawne dotyczące klonowania
na Świecie:
- Deklaracja Narodów Zjednoczonych w
sprawie
Klonowania Człowieka – 10.03.2005
Zgromadzenie Ogólne Narodów
Zjednoczonych przyjęło większością
głosów deklarację wzywającą wszystkie
państwa do zakazu wszelkich form
klonowania ludzkich zarodków, godzących
w ludzką godność i ochronę życia
ludzkiego.
2.Regulacje prawne dotyczące klonowania w
Europie:
- Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i
Godności Istoty Ludzkiej wobec
Zastosowania Biologii i Medycyny - 1997
rozdział IV „Ludzki genom”
Artykuł 2 ( Prymat istoty ludzkiej )
„Interes i dobro istoty ludzkiej przeważa
nad wyłącznym interesem społeczeństwa
lub nauki.”
Protokół dodatkowy do konwencji o
prawach człowieka i biomedycynie
dotyczący zakazu klonowania istot
ludzkich – Paryż 12.01.1998
„Art.1.1 Każda interwencja mająca na celu
tworzenie istoty ludzkiej, Genetycznie
identycznej z inną istotą ludzką, żywą lub
martwą, Jest zabronione.”
Powszechna Deklaracja UNESCO o Genomie
Ludzkim i Prawach Człowieka
Artykuł 2
a) Każdy ma prawo do poszanowania własnej
godności i praw niezależnie od cech
genetycznych.
b) Ta godność sprawia, że nie można sprowadzać
jednostki ludzkiej do jej cech genetycznych, a
także, że należy szanować niepowtarzalność
każdego człowieka i różnice między ludźmi.
Artykuł 11
Praktyki sprzeczne z godnością człowieka, takie
jak klonowanie reprodukcyjne istot ludzkich, nie
mogą być dozwolone.
3.Regulacje prawne dotyczące klonowania w
Polsce:
- Ustawa o zmianie ustawy o pobieraniu ,
przechowywaniu i przeszczepianiu
komórek, tkanek i narządów – 2006.
Problemy dotyczące
klonowania człowieka:
1. Etyczna ocena dotycząca:
- faktu klonowania,
- jego skutków.
2. Ocena celów:
- Klonowanie jako reprodukcja,
wspomaganie zapłodnienia in vitro.
- Eugenicznego tworzenia klonów,
„nadludzi” i „podludzi”.
- Tworzenia klonów jako banków
narządów i tkanek.
3. Ocena ze względu na stadium
rozwojowe człowieka:
- Poprzestawanie na stadium
zarodkowym – klony jako banki
narządów, tkanek i dla eksperymentów
genetycznych.
- Klonowanie reprodukcyjne –
powielanie kopii genetycznych.
- Klonowanie tkanek w celu ich
wykorzystania przy autotransplantacji.
4. Typy argumentacji:
1. Biologiczna,
2. Medyczna,
3. Psychologiczna,
4. Socjologiczna,
5. Prawna,
6. Ekonomiczna,
7. Filozoficzna (etyczna, antropologiczna).
POGLĄDY
SPOŁECZNE:
1. Zwolennicy klonowania człowieka
aż do utworzenia dorosłego
osobnika.
Deklaracja w obronie klonowania oraz
niezawisłości badań naukowych (1997).
„(…) Należy też dołożyć wszelkich starań, by
nie została ograniczona wolność i
niezależność badań naukowych. Nikt nie
udowodnił, że potrafimy już klonować ludzi.
Jednakże sama możliwość, że obecne
osiągnięcia otwierają drogę do klonowania,
wywołała burzę protestów. Z niepokojem
obserwujemy chóralne wezwania do
zahamowania, odebrania funduszów lub
przerwania badań nad klonowaniem (…).”
2. Zwolennicy poprzestania na fazie
rozwojowej zarodka ludzkiego.
„Zarodek nie jest osobą. Jest tylko
zadatkiem na osobę.” – Ian Wilmut
3. Kategoryczni przeciwnicy klonowania człowieka
we wszystkich jego fazach rozwojowych.
„Życie ludzkie nie może być traktowane jak
przedmiot, którym wolno swobodnie dysponować,
ale jako rzeczywistość najbardziej święta i
nietykalna, jaka istnieje na tym świecie. Pokój nie
jest możliwy, jeśli nie chroni się tego
fundamentalnego dobra (...) [Do przejawów zła na
świecie trzeba też zaliczyć] nieodpowiedzialne
praktyki w dziedzinie inżynierii genetycznej, takie
jak klonowanie i wykorzystywanie ludzkich
embrionów w pracach badawczych, jakie niektórzy
próbują usprawiedliwiać powołując się bezzasadnie
na wolność, rozwój kultury i postęp człowieka. Kiedy
najbardziej delikatne i bezbronne podmioty
społeczności cierpią takie okropności,
poważnie
zagrożona jest sama idea rodziny ludzkiej,
zbudowanej na fundamencie takich wartości
jak osoba, zaufanie, wzajemny szacunek i
gotowość pomocy. Cywilizacja zbudowana na
miłości i pokoju powinna przeciwstawiać się
tym eksperymentom niegodnym człowieka
.” –
Jan Paweł II
„ Sprzeciw wobec klonowania człowieka
nie jest skierowany przeciw wolności
uprawiania nauki, ale przeciw tym
naukowcom, którzy mają ochotę na
eksperymentowanie z osobą ludzką, jej
świadomością i strukturami społecznymi.
A więc przeciw tym którzy dotąd jeszcze
nie dowiedzieli się, dlaczego ulica
warszawska uznała swego czasu, że
marksizm nie jest teorią naukową. Jak
twierdził w tym mieście głos ludu,
prawdziwi naukowcy najpierw
eksperymentują na myszach...” - Prof.
Włodzimierz Zagórski-Ostoja
„Opowiadanie się za człowieczeństwem
embrionu nie wynika z przesłanek
religijnych, jak to się często sugeruje (choć
niewątpliwie religia takie stanowisko
wzmacnia), ale z określonego stosunku do
osoby ludzkiej i wiedzy naukowej o jej
powstawaniu i rozwoju. Trzeba sobie
wyraźnie powiedzieć, że utylitarne,
przedmiotowe traktowanie embrionu
ludzkiego,
jest jedną z form
dyskryminacji, łamiącą zasady
sprawiedliwości, nakazujące równość
praw dla wszystkich ludzi
.” - Andrzej
Paszewski
KLONOWANIE
TAK czy
NIE ???
„Biologicznie możliwe jest sklonowanie
człowieka. Jestem jednak całkowicie
przeciwny stosowaniu tej metody do
reprodukcji ludzi. To zły pomysł,
ponieważ w procesie klonowania wciąż
jest zbyt wiele niewiadomych.
Szczególnie jeśli chodzi o ludzi. Zanim
sklonujemy zwierzę robimy wiele
eksperymentów.
Dostępność ludzkich
komórek jajowych jest znikoma
. Jest
więc mało prawdopodobne, żeby
kiedykolwiek udało nam się wykonać
wystarczające badania , aby mieć
pewność, że ze sklonowanym
człowiekiem nie będzie żadnych
problemów.”
– Keith Campbell
„Rząd nigdy nie otworzy drzwi
klonowaniu ludzi. I nigdy nie
zgodzimy się na klonowanie
człowieka dla celów reprodukcji.” –
B.Obama
Artykuł 11 deklaracji UNESCO:
„Praktyki sprzeczne z godnością
człowieka, takie jak klonowanie
reprodukcyjne istot ludzkich, nie
mogą być dozwolone.”
Bibliografia:
• Chyrowicz B., 1999 Klonowanie człowieka: fantacje-
zagrożenia-nadzeje, Lublin.
Kapelańska J., 2006, Klonowanie człowieka i embrionalne
komórki macierzyste w świetle prawa porównawczego.
• Łukowska A.T., 2001, Filozoficzne i światopoglądowe
podstawy sporu o klonowaniu człowieka.
• Mameli M., 2007, Reproductive cloning, genetic
engieeniering and the autonomy of the child: The moral
agent and the open future.
• Pawelczyk L. [red.], 2000, Klonowanie i wykorzystanie
komórek macierzystych wyzwaniem dla medycyny, etyki,
prawa i społeczeństwa., Wyd. Naukowe, Poznań.
• Solter D., 1999 Cloning and embryonic stem cells : a new
era in human biology and medicine.
• Sorelle R., 1998, Legislation of human cloning in the United
States.
• Wolf D.P. [red.], 1998 Recent progress in mammalian
cloning.
• Morris K., Watt J., 1999, Human cloning trial met with
scepticism. - s. 43
• Zavos P. M., 2003, Human reproductive cloning the time is
near, Reproductive BioMedicine Online 2003, vol. 6, s. 397-
398.
Strony internetowe:
•
ttp://www.nytimes.com/2006/05/12/world/asia/12
• http://www.dailymail.co.uk/health/article-
207372/Human-clone-attempt-fails.html
•
http://www.foxnews.com/politics/2009/03/09/oba
ma-says-government-open-door-human-cloning/
•
http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/inne/ma
•
http://www.youtube.com/watch?v=CqHHiVmTv9Y
•
http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873
,9143650,14_lat_po_wielkim_debiucie_owcy_Dolly_
• http://gim36.pl/prezentacje/scosentino/klonowani
e/deklaracja.htm