Logistyka w sytuacjach

kryzysowych

dr Jakub Marszałkiewicz

literatura

• E. Nowak, Logistyka w sytuacjach kryzysowych, wyd. AON 2009 i

późniejsze.

• E. Nowak, Zarządzanie logistyczne w sytuacjach kryzysowych, AON

2008

• I inne publikacje prof. Nowaka na ten temat.

• Wybrane artykuły prasowe (Nowa Technika Wojskowa, Raport WTO itp.)
• Polecam poza tym: Jacek Solarz, Doktryny militarne XX wieku, wyd. Avalon,

Kraków 2009 (o logistyce jest tam tylko fragment, ale to świetna publikacja
o historii wojskowości)

• Ustawa z 26 kwietnia 2007r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2007r. Nr

89, poz. 590)

• Ustawa z 18 kwietnia 2002r. o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. z 2002r. Nr

62, poz. 558).

Logistyka

def z: Coyle J. J., Bardi E. J., Langrey Jr. J. C, Zarządzanie Logistyczne, Warszawa, Polskie Wydawnictwo

Ekonomiczne, 2002, s. 51-52.

• Logistyka – proces planowania, realizowania i

kontrolowania sprawnego i efektywnego ekonomicznie
przepływu surowców, materiałów, wyrobów gotowych
oraz odpowiedniej informacji z punktu pochodzenia do
punktu konsumpcji w celu zaspokojenia wymagań
odbiorcy. Działania logistyczne mogą obejmować (choć
nie muszą się do nich ograniczać): obsługę klienta,
prognozowanie popytu, przepływ informacji, kontrolę
zapasów, czynności manipulacyjne, realizowanie
zamówień, czynności reparacyjne i zaopatrywanie w
części, lokalizację zakładów produkcyjnych i składów,
procesy zaopatrzeniowe, pakowanie, obsługę zwrotów,
gospodarowanie odpadami, transport i składowanie.

Logistyka cd

• Uproszczoną definicję przedstawia reguła "7R" (ang.) w Polsce

przetłumaczona na 7W:

• right product (właściwy produkt),
• right quantity (właściwa ilość),
• right condition (właściwy stan),
• right place (właściwe miejsce),
• right time (właściwy czas),
• right customer (właściwy klient),
• right price (właściwa cena)[2]. Mówi się również o formule 4C związanej z

klientem (customer): jego potrzeby, koszty, wygoda zakupu, dostarczone
informacje.

• W ramach przedsiębiorstwa mówi się o systemie logistycznym.
• Podejście logistyczne można podzielić na dwa typy:
• - podejście klasyczne (patrzenie na interesy poszczególnych elementów z

osobna)

• - podejście integracyjne (całościowe) patrzenie przez pryzmat całości.

Logistyka wojskowa z XIX w.

• Pojęcie logistyka wywodzi się z

wojskowości. Jednym z głównych
prekursorów był francuski dowódca
A. H. Jomini, który określił ją jako
praktyczną sztukę przemieszczania
wojsk. Obejmowała ona wtedy:
rozpoznanie (!), inżynierię wojskową
oraz pracę sztabową.

• Jomini uważał logistykę za część

sztuki wojennej, równoważną
strategii i taktyce.

Jomini cd

• Jomini przedstawił 18 obowiązków

dowódców armii polowych
związanych z zadaniami
logsitycznymi, w tym:

• Lokalizacja i sposób wyposażenia

magazynów,

• Planowanie ruchów wojsk i ich

realizacja

• Dysponowanie środkami transportu
• Budowa i utrzymanie strategicznych

dróg

• Zaopatrzenie wojsk.

Logistyka wojskowa

Jacek Solarz, Doktryny militarne XX wieku, Kraków, Avalon, 2009, s. 508.

• Logistyka (system logistyczny wojsk) – powołana do organizowania i

realizacji dostaw zaopatrzenia i świadczenia usług związkom
operacyjnym, związkom taktycznym oraz pozostałym jednostkom i
instytucjom wojska.

• Motto logistyki: „Logistyka nie jest wszystkim, ale wszystko bez logistyki

jest niczym”.

• Każde państwo ponosi z zasady odpowiedzialność za zabezpieczenie

logistyczne swoich sił zbrojnych, a także wraz z właściwym
dowództwem NATO odpowiada wspólnie za wielonarodowe operacje
NATO. Ułatwia to standaryzacja oraz zamienność sprzętu (zamienność
części i podzespołów, uzbrojenia i sprzętu wojskowego, paliwa oraz
głównych środków bojowych), a także zastosowanie odpowiednich
procedur. Jednak wykonywanie wspólnych zadań, jak również sytuacje
nadzwyczajne, mogą wymusić wzajemną pomoc logistyczną – w tym
także w zakresie uzupełnienia środków bojowych i materiałowych.

• Nie mylić z logistyką w sytuacjach kryzysowych!

Logistyka sytuacji

kryzysowych

•

Jej prekursorami są: logistyka wojskowa oraz
logistyka gospodarcza (buisness logistics).
Wyróżnia ją MISJA, którą jest RATOWANIE zdrowia
i życia oraz zapewnienie przetrwania.

•

Prof. E. Nowak podaje, iż jest to suma wszystkich
działań organów kierowania i podmiotów
(jednostek) wykonawczych realizujących zadania
logistyczne i medyczne, dzięki którym dokonuje
się kształtowanie, sterowanie i kontrola procesów
zaopatrzeniowych i usługowych w łańcuchu
logistycznym w sytuacjach kryzysowych.

Istota

(logistyka w sytuacjach, a sytuacji kryzysowych)

• Logistyka w sytuacjach kryzysowych

dotyczy działań podejmowanych w celu
pomocy ludności poszkodowanej podczas
sytuacji kryzysowych o charakterze
niemilitarnym.

• Jest składową teorii (zajmuje się nią

logistyka sytuacji kryzysowych) i
praktyki (zajmuje się nią
zabezpieczenie logistyczne ludności
poszkodowanej)

Logistyka sytuacji

kryzysowych

• LST dostarcza rozwiązania teoretyczne

sprzyjające tworzeniu, sterowaniu i kontroli
procesów zaopatrzeniowych i
usługowych realizowanych w łańcuchach
logistycznych na rzecz ludności
poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych.

• Synchronizacja działań ma zapewnić, że

usługi dotrą do ludności we właściwym
czasie, właściwym miejscu, we właściwej
ilości oraz jakości (kondycji).

Logistyka sytuacji

kryzysowych

• Ukierunkowana jest na wszystkich

poszkodowanych, ratowanie życia i
zdrowia, zaspokajanie elementarnych
potrzeb ludności oraz na
minimalizację czasu realizacji zadań
logistycznych.

• Zabezpiecza także logistycznie

podmioty prowadzące działania
ratownicze (ekipy, jednostki,
instytucje).

MISJA i CEL działań logistycznych w

sytuacjach kryzysowych

• MISJĄ jest ratowanie życia i zdrowia

rannym i chorym oraz zapewnienie
wszystkim potrzebującym warunków
niezbędnych do przeżycia w danej sytuacji.

• CEL działań logistycznych to organizacja

dostaw podstawowych środków
zaopatrzenia oraz usług logistycznych i
medycznych oraz dotarcie z nimi do
wszystkich osób poszkodowanych tak
szybko jak to możliwe.

Źródło: www.broneks.net/wp.../08/20_logistyka_stanow_kryzysowych.pdf

Zabezpieczenie logistyczne ludności

poszkodowanej

• Obejmuje dostawy podstawowych

środków zaopatrzenia oraz usługi
logistyczne i medyczne
organizowane przez organy
logistyczne zespołów zarządzania
kryzysowego (ZZK) powoływanych na
poszczególnych szczeblach
administracji publicznej.

Środki dostarczane ludności

poszkodowanej

• Głównie: woda pitna, żywność,

artykuły powszechnego użytku
(odzież, środki higieny osobistej,
pościel, sprzęt gospodarstwa
domowego, środki czystości,
zastępcze źródła światła), nośniki
energii (opał, paliwa płynne, gaz,
energia elektryczne itp.).

Usługi logistyczne i usługi

medyczne

• Specjalistyczne
• Gospodarczo-bytowe
• Pomoc socjalna

Usługi specjalistyczne

• Przedsięwzięcia leczniczo-

ewakuacyjne,

• Sanitarno-higieniczne,
• Przeciwepidemiczne,
• Usługi transportowe,
• Remontowe

Usługi gospodarczo-bytowe:

• Gastronomiczne
• Wypiek i dostarczanie chleba
• Kwaterunkowe (tymczasowe miejsca

zamieszkania)

• Kąpielowe i pralnicze
• Szewsko-krawieckie
• Fryzjerskie
• Handlowe
• Itp..

Pomoc socjalna

• To zwykle pomoc finansowa i

rzeczowa (wydawanie paczek
żywnościowych, środków czystości
itp.)

Zarządzanie logistyczne

• Działania logistyczne w sytuacjach kryzysowych

odbywają się pod presją. Sprawna organizacja
zadań logistycznych i medycznych wymaga
odpowiedniego zarządzania logistycznego.
Zarządzanie logistyczne w sytuacjach
kryzysowych obejmuje:

• - formułowanie strategii działania,
• - planowanie,
• - inicjowanie i kontrolę procesu realizacji zadań

logistycznych i medycznych w całym łańcuchu
dostaw (zaopatrzenia i usług).

Zarządzanie logistyczne cd

• Zarządzanie logistyczne jest częścią

składową zarządzania kryzysowego.

• Za zarządzanie logistyczne

odpowiadają grupy logistyczne
(grupa zabezpieczenia logistycznego,
grupa opieki zdrowotnej i pomocy
socjalno-bytowej ) z ZZK.

Podsumowując, logistyka sytuacji kryzysowych

od logistyki wojskowej i cywilnej różni się:

• Podmiotem obsługi (którym jest ludność

poszkodowana, natomiast w log.woj.są nimi
wojska walczące, a log.cyw. klienci na rynku)

• Środowiskiem działania (są nimi rejony

reagowania kryzysowego, natomiast w log.woj.
jest to pole walki, a w log cyw. rynek
kształtujący popyt i ceny)

• Głównym celem funkcjonowania (jest nim

zapewnienie warunków przetrwania, a w
log.woj.zabezpieczenie wojsk, w log. cyw.
Zwiększenie zysków firmy)

Logistyka sytuacji

kryzysowych

• Możemy ją podzielić także na

logistykę:

• - praktyczną
• - teoretyczną

• A także na:
• - logistykę zaopatrywanie
• - logistykę usług

Racjonalność

• Racjonalne wykorzystanie potencjału logistycznego

(zasobów osobowych, zaopatrzeniowych i
usługowych) w procesie zabezpieczenia
logistycznego polega głównie na przestrzeganiu
zasady gospodarności (dominuje w niej limitowanie
i reglamentacja), zasady ekonomii sił i zasady
skuteczności (priorytet mają te środki, które
gwarantują powodzenie).

• W działaniach kryzysowych czynnik ekonomiczny

nie jest priorytetowy. Dopuszcza się rozwiązania
droższe (niż w logistyce cywilnej), które sprzyjają
ratowaniu życia i zdrowia.