Audiometria tonalna
Lidia Mikołajewska
Klinika Otolaryngologii WUM
Audiogram
Audiogram jest wykresem przedstawiającym zdolność słyszenia
osoby badanej i stopień ubytku słuchu w obu uszach. Badany jest
próg słyszenia (natężenie ledwie słyszalnego dźwięku) tonów o
określonej częstotliwości od 125 do 8000 Hz.
Audiogram stanowi "graficzne odzwierciedlenie" możliwości
słuchowych. Wykres ten wskazuje, jak duże jest odchylenie słuchu
pacjenta od poziomu normalnego, a w przypadku ubytku słuchu
ułatwia zlokalizowanie problemu
W trakcie badania słuchu ( audiogram) prezentowane są pojedyncze
dźwięki o określonej częstotliwości. Najsłabszy dźwięk o danej
częstotliwości, który pacjent jest w stanie usłyszeć, jest oznaczany na
audiogramie na poziomie tej częstotliwości i intensywności. Punkt
taki nosi nazwę "progu słyszalności".
Na osi odciętej wykresu wartości
liczbowe wahają się od 125 do 8000
Hz. Liczby te reprezentują
częstotliwości, czyli różną wysokość
dźwięku.
Głośność wyrażana jest w
jednostkach zwanych
decybelami.
• Wysoki tony ( dzwonki telefonu ) np. 6-8 kH Hz
• Niskie 125, 250 Hz- (np. bębenek)
Poziom głośności rozmowy odpowiada ok. 65 dB.
• Wartość 120 dB oznacza bardzo duży hałas – (odrzutowca
startującego w odległości 25 m od obserwatora)
Rodzaje ubytku słuchu
• niedosłuch typu przewodzeniowego
• niedosłuch typu zmysłowo-nerwowego,
• niedosłuch typu mieszanego
Niedosłuch typu odbiorczego i mieszanego
niedosłuch typu
przewodzeniowego
Elementy badania słuchu
• Otoskopia- wziernikowanie przewodu
słuchowego i błony bębenkowej
• Próby stroikowe
• Próg słyszenia przewodnictwa
powietrznego i kostnego w obu uszach
bez maskowania
• Określenie progów
słyszenia
przewodnictwa powietrznego i kostnego
wymagających maskowania
Audiometryczna próba
Webera
9
„Stroikiem” jest słuchawka
kostna umieszczona na
czole.
Pułapki audiometrii
• Przesłuch/osłabienie
międzyuszne
• Nadmierne zagłuszanie
(przemaskowanie)
• Okluzja
Przesłuch/osłabienie
międzyuszne
Przesłuch = ta część energii
akustycznej, która
przechodzi
na
stronę ucha nie badanego.
Osłabienie międzyuszne = ta
część energii akustycznej, która
nie przechodzi
na stronę ucha nie
badanego.
Osłabienie międzyuszne
Najmniejsze wartości osłabienia
międzyusznego dla
przewodnictwa powietrznego:
Goldstein, Newman (1989)
Częstotliwość (w Hz)
125
250
500
1000
2000
4000
8000
Minimalna wartość osłabienia
międzyusznego
35
40
40
40
45
50
50
Osłabienie międzyuszne
Kiedy zagłuszać?
(dla przewodnictwa powietrznego)
Przed podjęciem
decyzji
należy przeprowadzić
badanie
audiometryczne bez
zagłuszania
.
Osłabienie międzyuszne
Jeśli różnica między progiem
słyszenia
przewodnictwa
powietrznego ucha badanego
, a
progiem słyszenia
przewodnictwa
kostnego ucha nie badanego
jest
równa lub większa niż najmniejsza
wartość osłabienia międzyusznego
na danej częstotliwości.
Chaiklin (1967)
Osłabienie międzyuszne
Jakie jest osłabienie międzyuszne
dla przewodnictwa kostnego u
badanego pacjenta?
Osłabienie międzyuszne dla
przewodnictwa kostnego wynosi
około 10-15 dB, ale
może być
bliskie 0 dB.
Kiedy mógł wystąpić przesłuch w
BC?
Jeśli na danej częstotliwości
próg słyszenia przewodnictwa
kostnego w uchu badanym
jest
równy lub wyższy („gorszy”)
niż
w drugim uchu
i ma miejsce
rezerwa ślimakowa.
Goldstein (1979); Mikołajewski (1997)
Pułapki audiometrii
• Przesłuch/osłabienie międzyuszne
• Nadmierne zagłuszanie
(przemaskowanie)
• Okluzja
• Inne niebezpieczeństwa/ograniczenia
Przemaskowanie
Przemaskowanie jest
powodowane przez
niezamierzone zagłuszenie
szumem ślimaka ucha
badanego, prowadząc do
rejestracji wyższego niż
rzeczywisty progu słyszenia
przewodnictwa kostnego
w
badanym uchu.
Ryzyko przemaskowania
Duża różnica między progiem
słyszenia przewodnictwa
powietrznego
ucha
zagłuszanego i progiem
słyszenia przewodnictwa
kostnego
ucha badanego.
Zjawisko okluzji
Generowanie
dodatkowej energii
akustycznej
na małych
częstotliwościach dla
przewodnictwa kostnego po
zamknięciu przewodu
słuchowego zewnętrznego.
Powoduje pozorne obniżenie
mierzonych progów słuchowych
przewodnictwa kostnego.
Zjawisko okluzji
Przy określaniu progu
słyszenia przewodnictwa
kostnego z zagłuszaniem,
natężenie szumu należy
zwiększyć
o
wielkość zjawiska
okluzji
*
.
*
Z wyjątkiem niedosłuchów przewodzeniowych i
mieszanych w uchu maskowanym
Próby nadprogowe
Wykonywane w celu określenia lokalizacji uszkodzenia słuchu
I.Dwuuszna próba Fowlera (zrównoważenia głośności
:
- Różnica między progami słuchu w obydwu uszach -30 dB
- Badamy próg słuchu dla każdego ucha oddzielnie
- Do ucha lepszego podawany dźwięk głośniejszy o 10, 20, 30 dB
(….. ) głośniejszy do ucha badanego i w sposób ciągły dźwięk
podnosząc jego natężenie do momentu kiedy słyszy tak samo
głośno jak w lepszym uchu.
II.Jednouszna próba SISI ( wskaźnik wrażliwości na
krótkie przyrosty natężenia)
-20 dB+SL dla 1000Hz
-co 5 sek. Sygnał głośniejszy o 1 dB
- 20 Powtórzeń (przyrostów natężeń)
- Norma słuchu – 0-20 %, schorzenia ślimaka- 60-100%
Próby adaptacyjne- próba do wykrywania
pozaślimakowego niedosłuchu
• Próba zanikania tonu (Sorensena= Carharta=tone decay
test)
- Ton progowy o określonej częstotliwości ( 3- 4 częstotliwości)
-60sek.
- Pacjent wskazuje kiedy przestaje słyszeć – wtedy
podnoszony sygnał o 5 dB
- Procedura powtarzana do chwili kiedy pacjent słyszy ton
przez 60 sek.
- Norma zanikanie 0-10 dB, ślimakowe 15-25 dB,
pozaślimakowe>30 dB