termoregulacja, hipotermia, hipertermia

background image

Termoregulacja,

hipertermia, hipotermia

Stefan i Julian Dunin-Holeccy

Gr. 3B

background image

Termoregulacja

Termoregulacja – zdolność do
utrzymania temperatury ciała w
zakresie optymalnym dla organizmu.

background image

Termoregulacja

U ludzi można wyróżnić dwa rodzaje
termoregulacji:

behawioralną – świadomą, polegającą
na ubieraniu się adekwatnym do
warunków i temperatury otoczenia,

fizjologiczną – opartą na odruchach
bezwarunkowych (np. dreszcze przy
obniżeniu temperatury, pocenie się)

background image

Odpowiedzialne za wydzielanie ciepła w organizmie

• wątroba jest jednym z głównych narządów ogrzewających krew;
• drżenie mięśniowe - czyli szybkie skurcze powodują wzrost temperatury;
• cykle jałowe (czyli cykle, w których z gradientu elektronów

w mitochondrium nie tworzy się ATP tylko ciepło) powodują wzrost temperatury.

Cykle jałowe są charakterystyczne dla brunatnej tkanki tłuszczowej;

• działania hormonalne, takie jak zwiększenie lub spadek

aktywności tarczycy więc i wydzielania hormonu tyroksyny.

Odpowiedzialne za wymianę ciepła z otoczeniem,

ograniczające ucieczkę ciepła z organizmu:

• wymienniki przeciwprądowe w przepływie krwi w kończynach, powietrza

w nozdrzach;

• termiczne bariery izolacyjne takie jak: tkanka tłuszczowa, sierść, pióra.

Odpowiedzialne za oddawanie ciepła do otoczenia:

• ułatwienie przepływu ciepła do powierzchniowych warstw organizmu np.

kurczenie lub rozkurczanie naczyń krwionośnych skóry. Gdy organizm dąży do

zachowania ciepła, naczynia krwionośne kurczą się i krew nie może tracić

ciepła poprzez kontakt z chłodniejszym powietrzem;

• zwiększenie odbioru ciepła poprzez parowanie - pocenie i ziajanie

background image

Kontrola nerwowa
termoregulacji

Regulacja temperatury ciała
poprzez:

Podwzgórze

Rdzeń przedłużony

background image

Podwzgórze

Podwzgórze – przednia część zawiera ośrodek termostatyczny
(termostat biologiczny)
 i związana jest z regulacją procesów utraty
ciepła
 i zmniejszania jego produkcji (pocenie, rozszerzanie naczyń
skóry), natomiast tylna część podwzgórza łączy się z reakcjami
odruchowymi na zimno
, a więc z zachowaniem ciepła i ze wzrostem
jego produkcji (drżenie mięśniowe i skurcz naczyń skórnych)

Podwzgórzowe ośrodki termoregulacji otrzymują impulsację z:
Termoreceptorów mózgu
, zwłaszcza podwzgórza i ośrodków
rdzeniowych „rejestrujących” temperaturę krwi tętniczej
Termoreceptorów skórnych reagujących na zmiany temperatury
otoczenia
Termoreceptorów aktywującego układu siatkowatego (RAS)
Termoreceptorów obecnych w mięśniach, górnych drogach oddechowych,
ścianach naczyń żylnych i niektórych odcinkach przewodu pokarmowego

background image

Rdzeń przedłużony

Rdzeń przedłużony – obecne tu
(podobnie jak w podwzgórzu)
neurony termowrażliwe – termodetekto
ry, mogą reagować na zmiany
temperatury lokalnej oraz na
informację o zmianie temperatury
innych okolic ciała, położonych poza
ośrodkowym układem nerwowym

background image

Reakcja organizmu na:

GORĄCO

(podwyższenie temperatury krwi)

ZIMNO

(obniżenie temperatury krwi

)

          

 rozszerzenie naczyń

krwionośnych (zwiększenie

skórnego przepływu krwi)

          

 wzmożone wydzielanie

potu

          

 przyśpieszenie akcji serca i

oddychania

          

 pobudzenie ośrodka

hamującego drżenie mięśniowe

w śródmózgowiu

 

 uruchomienie termogenezy drżeniowej

 

 pobudzenie układu współczulnego i

uwalnianie noradrenaliny przyspieszającej

metabolizm mięśni i tkanki tłuszczowej

§ pobudzenie rdzenia nadnerczy i uwalnianie

amin katecholowych (adrenalina)

wzmagających metabolizm tkanki tłuszczowej i

węglowodanów

§ wzrost uwalniania hormonów tarczycy

przyspieszających metabolizm podstawowy

§ pobudzenie ośrodka naczynio-skurczowego,

skurcz naczyń skórnych i zmniejszenie utraty

ciepła poprzez ograniczenie przepływu skórnego

§ u noworodków – uruchomienie

procesutermogenezy bezdrżeniowej(uzyskiw

anie energii z brunatnej tkanki tłuszczowej

 

background image

Zaburzenia mechanizmów
termoregulacji

HIPOTERMIA

HIPERTERMIA

background image

Hipotermia

Hipotermia to stan organizmu gdzie temperatura ciała
jest niższa od bezwzględnego minimum normy
fizjologicznej (36°C)

Spowodowany jest zbyt szybkim ochładzaniem organizmu
w stosunku do jego zdolności wytwarzania ciepła.

W stanie hipotermii wszystkie procesy życiowe ulegają
zwolnieniu: (np.

zmniejsza się zużycie tlenu w procesach biochemicznych, a tym
samym maleje zapotrzebowanie na tlen

obniżenie efektywności działania, co znacznie zwiększa ryzyko
wypadku.

W ekstremalnym przypadku hipotermii może nastąpić śmierć w

następstwie zbyt niskiej temperatury mózgu i serca.

background image

Objawy choroby

Dreszcze - organizm reaguje w ten
sposób, gdy nie jest w stanie utrzymać
normalnej temperatury ciała
i stara się wygenerować więcej ciepła
przez ruch.

Stopniowe osłabienie całego ciała - utrata
siły w częściach ciała bezpośrednio
wystawionych na działanie niskich
temperatur (ręce, nogi, uszy, nos, twarz).

Zdrętwienie + skurcze.

background image

Wyróżnia się cztery

stopnie wychłodzenia.

background image

Łagodne objawy

34 - 35 stopni C - osoba wciąż jest w stanie

sobie pomóc:

uczucie marznięcia

zimne ręce i stopy

dreszcze

drżenie mięśni

osłabienie ramion i nóg

zawroty głowy

dezorientacja i niepokój

background image

Umiarkowane objawy

Na poziomie 30 - 34 stopni C

(osoba nie jest w stanie sobie pomóc):

wzmocnione objawy łagodne

ból z zimna

brak wrażliwości na bodźce

skurcze mięśni

apatyczne zachowanie i zaburzenia
świadomości,

utrata poczucia czasu i zachowania energii

background image

Ostre objawy

Temperatura wynosi 28-30 stopni C

(ofiara w średnim lub złym stanie):

zmniejszenie drżenia lub jego ustanie,

wzrastająca sztywność mięśni,

postępująca utrata świadomości,

poszkodowany przypomina pijanego;
niezborność ruchowa, bełkot, może nie
pozwolić sobie pomóc,

background image

Krytyczne objawy 

Poniżej 28 stopni Celsjusza:

utrata świadomości

stan ogólny przypominający śmierć

nikłe lub niewyczuwalne oddychanie

puls wolny i słaby lub niewyczuwalny

brak reakcji źrenic na światło,
spowodowany niedotlenieniem mózgu

zimna skóra, przyjmująca sino-zielony
kolor

background image

Hipotermia

Spadek temperatury ciała poniżej 24
stopni Celsjusza najczęściej oznacza
śmierć.

wpływa na zdolność właściwej oceny
sytuacji - łatwo przeoczyć moment utraty
orientację

Jeżeli oziębianie postępuje dalej,
dezorientacja przechodzi w zobojętnienie -
niebezpieczne (ofiara przestaje
interesować się własnym losem)

background image

Przyczyny hipotermii

W wodzie o niskiej temperaturze - przewodzi ciepło znacznie
lepiej i ochładza organizm 20 razy szybciej niż powietrze.
! organizm może zniwelować oziębienie szybsze o 25-500% od
strat ciepła w powietrzu! – czyli znacznie mniej niż 20 razy

W wodzie o temperaturze poniżej 10°C można przeżyć tyle
minut, ile wynosi temperatura wody: np. 4 minuty w wodzie o
temp. 4°C
.

Ważne jest także zmęczenie głód oraz niedawno przebyta
choroba

Niska temperatura powietrza + duża siła wiatru =
wychłodzenie. Wiatr "obniża" subiektywne odczucia

wiatr o sile 3 stopni Beauforta daje ten sam efekt, co obniżenie
temperatury o 5-10°C

wiatr o sile ponad 7 stopni Beauforta daje ten sam efekt, co
temperatura niższa o 20°C

background image

Hipertermia

podwyższenie temperatury głębokiej  ciała
powyżej 40 stopni Celsjusza.

spowodowana jest:

wysoką temperaturą otoczenia

niemożliwością wyeliminowania nadmiaru ciepła
wytworzonego przez pracę mięśni (spowodowana
przez kurcze mięśni, osłabienie cieplne, udar cieplny)

niedostosowanie ubioru do warunków
atmosferycznych

małą podaż płynów w lecie – wynika to z zaburzeń
termoregulacji, przyjmowanych leków i
współistniejących chorób

background image

Do czynników ryzyka hipertermii należą:

odwodnienie

otyłość

alkohol

choroby układu sercowo –
naczyniowego

choroby skóry

nadczynność tarczycy

stosowanie niektórych leków

background image

Przeważnie dotyczy to:

–> małych dzieci,

–> osób niepełnosprawnych,

–> dzieci chorych na mukowiscydozę,

–> sportowców,

–> osób przyjmujących narkotyki i
nadużywających alkoholu,

–> osób w podeszłym wieku.

background image

Objawy charakterystyczne dla hipotermii:

–> bolesne kurcze mięśni brzucha lub kończyn
(kurcze cieplne),

–> mdłości,

–> bóle i zawroty głowy,

–> wymioty,

–> uczucie zmęczenia, gorąca,

–> obniżenie ciśnienia tętniczego,

–> w przypadku osłabienia cieplnego może
wystąpić skóra blada, chłodna, spocona,

–> w fazie udaru cieplnego z reguły występuje
skóra czerwona, gorąca, sucha,

background image

Bibliografia

Biologia: słownik encyklopedyczny.
Warszawa: Wydawnictwo Europa, 2001,
s. 367

http://www.sadeckiewopr.pl/pierwsza-
pomoc/wychlodzenie-organizmu/

http://www.ratuj-z-nami.pl/stany-
zagrozenia-zycia/hipertermia-pierwsza-
pomoc/


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
termoregulacja, hipotermia, hipertermia(1)
ZABURZENIA TERMOREGULACJI HIPOTERMIA
3 Hipotermia, hipertermia
Kopia ZABURZENIA TERMOREGULACJI HIPOTERMIA
Hipotermia i hipertermia, pierwsza pomoc Ratownictwo medyczne
hipotermia i hipertermia
ZABURZENIA TERMOREGULACJI HIPOTERMIA
W7 Zaburzenia termoregulacji Gorączka i hipotermia
AALS hipotermia, prawie utopiony, porażenie prądem, zatrucia
HIPERTERMIA 6
Kredyty hipoteczne
Weryfikacja hipotez statystycznych
termoregulacja(3)
06 Testowanie hipotez statystycznychid 6412 ppt

więcej podobnych podstron