PROJEKTOWANIE

ORGANIZACJI

PROCESÓW ROBOCZYCH

PLANOWANIE CZASU REALIZACJI

ROBÓT BUDOWLANYCH

NA PODSTAWIE NORM ZAWARTYCH W KNR

• Analiza procesu
• Określenie podstawowego składu zespołu

roboczego i jego wydajności zmianowej

• Rozważenie innych rozwiązań

organizacyjnych

• Przyjęcie składu zespołu roboczego
• Określenie czasu realizacji procesu

roboczego przez przyjęty zespół
wykonawców

ETAPY PROJEKTOWANIA

Proces:

Wykonanie wykopu fundamentowego

w gruncie kat. II; objętość 9 000 m

3

Elementy procesu:

• Mechaniczne wykonanie wykopu
• Ręczne wykończenie wykopu i rowów

fundamentowych

• Wywożenie ziemi na odległość do 1 km

Analiza procesu roboczego

1. Ustalenie zestawu wykonawców

tworzących zespół roboczy:

• Koparka gąsienicowa przedsiębierna

o poj. łyżki 0,6 m

3

• Robotnicy
• Samochód samowyładowczy do 10 t

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

2. Wybór ogniwa wiodącego:

Przyjęto, że ogniwem wiodącym jest

koparka.

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

3. Określenie podstawowego składu

zespołu na podstawie norm czasu:
Liczbę wykonawców i-tego rodzaju
można obliczyć ze wzoru:

N

ci

– norma czasu dla i-tego wykonawcy

N

cw

- norma czasu dla ogniwa wiodącego

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

cw

ci

i

N

N

m 

Wykonawc

y

Norma

czasu

na 1 m3

N

ci

/N

cw

Podstawo

wy skład

zespołu

Koparka

0,032

1

1

Robotnicy

0,140

4,4

5

Samochód

0,095

3,0

3

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Inny sposób:

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

wydajność ogniwa

wiodącego

wydajność i-tego

elementu zespołu

i

w

i

Q

Q

m 

Norma wydajności jest odwrotnością
normy czasu:

Np.:

N

c

= 2 r-g/10 m

3

N

w

=10 m

3

/ 2 r-g = 5 m

3

/ r-g

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Norma

wydajności

Norma

czasu

c

w

N

1

N 

Liczba wykonawców i-tego rodzaju może
więc być wyznaczona ze stosunku normy
wydajności ogniwa wiodącego do normy
wydajności i-tego wykonawcy:

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Norma

wydajności

ogniwa

wiodącego

Norma

wydajności i-

tego

wykonawcy

wi

ww

i

N

N

m 

W projektowaniu organizacji robót
budowlanych często posługujemy się
wydajnością zmianową:

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Wydajność

zmianowa

Norma

wydajności

Liczba godzin

pracy w czasie

jednej zmiany

w

z m

z m

N

t

Q





Przykładowe obliczenie wydajności
zmianowej jednego robotnika:

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Liczba godzin pracy w czasie

jednej zmiany

2

c

m

10

g

r

2

N





h

2

m

10

N

2

w



2

2

zm

m

40

h

2

m

10

h

8

Q







Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Q

w

Q

a

Q

b

Stosujemy zasadę zrównania

wydajności wszystkich

wykonawców z wydajnością

ogniwa wiodącego.

Q

w

=2Q

a

=4Q

b

zespół:

1 ogniwo wiodące
2 wykonawcy a
4 wykonawcy b

Graficzna prezentacja

wydajności zmianowej

elementów zespołu

roboczego

4. Określenie wydajności zmianowej

zespołu w podstawowym składzie:
Wydajność zespołu Q

Z

wyznacza

wydajność ogniwa wiodącego:

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

w

Z

Q

Q 

Wydajność zespołu:
1 koparka
5 robotników
3 samochody

Określenie podstawowego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Ogniwo wiodące

Norma czasu dla koparki

8h

m

250

Q

h

m

31,25

m

h

0,032

1

Q

3

z

3

3

Z







Określając skład zespołu alternatywnego zwykle
dążymy do zwiększenia wydajności. Alternatywnym
rozwiązaniem może być np. zwielokrotnienie składu
zespołu podstawowego.
Np. :
Zespół podstawowy:

1 koparka+5 robotników+3 samochody

Wydajność zmianowa: 250 m

3

Zespół alternatywny:

2 koparki+10 robotników+6 samochodów

Wydajność zmianowa: 500 m

3

Określenie alternatywnego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

W niektórych przypadkach

procedurę ustalania składu zespołu

warto rozpocząć od przyjęcia

nowego ogniwa wiodącego.

Nowym ogniwem wiodącym

może być większa niż w zespole podstawowym

liczba maszyn lub specjalistów

decydujących o wydajności zespołu.

Określenie alternatywnego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Normy czasu

Wykonawcy

Norma

czasu

na 1 m

3

N

ci

/N

cw

Koparka

0,032

1

Robotnicy

0,140

4,4

Samochód

0,095

3,0

Określenie alternatywnego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

Ogniwo wiodące zespołu alternatywnego:

2 koparki

Norma czasu dla tego ogniwa wiodącego:

Określenie alternatywnego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

0,016

2

0,032

N

cw





Norma czasu dla 2 koparek stanowiących ogniwo

wiodące:

Liczba robotników:

Liczba samochodów:

Określenie alternatywnego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

0,016

2

0,032

N

cw





9

8,85

0,016

0,140

m

rob







6

5,94

0,016

0,095

m

sam







Wydajność zmianowa zespołu:
2 koparki
9 robotników
6 samochodów

Określenie alternatywnego składu

zespołu roboczego i jego wydajności zmianowej

8h

m

500

8h

m

250

2

Q

3

3

Z







Przy założeniu, że liczba koparek,
robotników i samochodów będzie możliwa
do zastosowania, korzystniejsze będzie
zastosowanie zespołu w składzie:
2 koparki + 9 robotników + 6 samochodów.
Wydajność tego zespołu to:

Taką samą wydajność mogą osiągnąć 2 zespoły
podstawowe, czyli :

2 koparki + 10 robotników + 6 samochodów

Wybór składu zespołu

roboczego

8h

m

500

Q

3

Z



Przyjęto pracę na dwie 8-godzinne zmiany.
Wydajność zespołu roboczego:

Czas wykonania wykopu o objętości 9000
m3:

Określenie czasu realizacji procesu

przez przyjęty zespół roboczy

dzie ń

m

1000

Q

3

Z



dni

9

dzie ń

m

1000

m

9000

t

3

3





Na podstawie danych zawartych w
tabeli

zaprojektować skład zespołu

roboczego do wymurowania ścian z cegły.

ZADANIE 1

Nakłady na 1 m

2

Rodzaje zawodów

Jednostka

miary

Nakłady

Murarze – grupa III

r-g

1,18

Robotnicy – grupa I

r-g

2,10

ROZWIĄZANIE ZADANIA 1

Ogniwo wiodące: MURARZ

A. OBLICZENIE LICZBY ROBOTNIKÓW NA PODSTAWIE NORM CZASU:

2,10/1,18 = 1,8
Przyjęty zespół podstawowy: 1 murarz + 2 robotników

B. OBLICZENIE LICZBY ROBOTNIKÓW NA PODSTAWIE WYDAJNOŚCI
ZMIANOWEJ:

Wydajność zmianowa jednego murarza:

8 / 1,18 = 6,78 m

2

Wydajność zmianowa jednego robotnika: 8 / 2,10 = 3,81 m

2

Stosunek wydajności: 6,78 / 3,81 = 1,8
Przyjęty zespół podstawowy: 1 murarz + 2 robotników

Na podstawie danych zawartych w tabeli
zaprojektować skład zespołu roboczego do
wykonania koryta w gruncie.

ZADANIE 2

Nakłady na 100 m

2

Rodzaje zawodów i

maszyn

Jednostka

miary

Nakłady

Robotnicy – grupa I

r-g

3,81

Spycharka gąsienicowa

74 kW

m-g

0,44

Walec samojezdny 7,5 t

m-g

0,86

ROZWIĄZANIE ZADANIA 2

Ogniwo wiodące: SPYCHARKA

A. OBLICZENIE LICZBY ROBOTNIKÓW I WALCÓW NA PODSTAWIE
NORM CZASU:

Liczba robotników: 3,81 / 0,44 = 8,7

Liczba walców: 0,86 / 0,44

= 2,0

Skład zespołu podstawowego: 1 spycharka + 9 robotników + 2

walce

B. OBLICZENIE LICZBY ROBOTNIKÓW I WALCÓW NA PODSTAWIE
WYDAJNOŚCI ZMIANOWEJ:

Wydajność zmianowa jednej spycharki:8 x 100 / 0,44 = 1818,18
m

2

Wydajność zmianowa jednego robotnika: 8 x 100 / 3,81 =
209,97 m

2

Wydajność zmianowa jednego walca: 8 x 100 / 0,86 = 930,23
m

2

Stosunek wydajności spycharka/robotnik: 1818,18 / 209,97 =
8,7
Stosunek wydajności spycharka/walec: 1818,18 / 930,23 = 2,0

Skład zespołu podstawowego: 1 spycharka + 9 robotników + 2

walce

PROJEKTOWANIE REALIZACJI

GRUPY

PROCESÓW ROBOCZYCH

METODA PRACY KOLEJNEJ

proces

1

2

3

4

5

6

7

8

R1

R2

R3

R4

T = S t

i

t

i

– czas trwania i-tego procesu roboczego

T = 1 + 3 + 2 + 2 = 8

METODA PRACY RÓWNOCZESNEJ

proces

1

2

3

4

5

6

7

8

C1

C2

C3

C4

T = max { t

i

}

t

i

– czas trwania i-tego procesu roboczego

T = max {1; 3; 8; 2} = 8

METODA PRACY RÓWNOMIERNEJ

Zastosowanie tej metody wymaga

podziału obiektu na części zwane

działkami

w taki sposób,

by zespoły realizujące kolejne procesy

robocze mogły wykonać swoją pracę na

każdej działce w takim samym czasie.

Zespoły realizujące kolejne procesy

robocze metodą pracy równomiernej

projektujemy tak, by miały taką samą

wydajność.

METODA PRACY RÓWNOMIERNEJ

Czas realizacji

jednego procesu roboczego na jednej

działce nazywa się rytmem.

METODA PRACY RÓWNOMIERNEJ

T = t

rob

+ r (n – 1) + t

p

T = r m + r (n-1) + t

p

T = r (m + n - 1) + t

p

t

rob

– czas trwania procesów roboczych; t

rob

= r m;

r

– rytm (czas realizacji jednego procesu na jednej

działce)
m – liczba procesów roboczych
n – liczba działek
t

p

– czas trwania przerw pomiędzy procesami

roboczymi

METODA PRACY RÓWNOMIERNEJ

działka

1

2

3

4

5

6

7

8

D1

R1

R2

R3

D2

R1

R2

R3

D3

R1

R2

R3

D4

R1

R2

R3

r = 1

m = 3 t

rob

= 3 n = 4 t

p

= 0

T = t

rob

+ r (n – 1) + t

p

= 3 + (4 – 1) = 6

METODA PRACY RÓWNOMIERNEJ

działka

1

2

3

4

5

6

7

8

D1

R1

R2

p

p

R3

D2

R1

R2

p

p

R3

D3

R1

R2

p

p

R3

D4

R1

R2

p

p

R3

r = 1

m = 3 t

rob

= 3 n = 4 t

p

= 2

T = t

rob

+ r (n – 1) + t

p

= 3 + (4 – 1) + 2 = 8