RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA

dr inż. Marek Miądowicz
[e-mail]
tel. [phone]

Krótkoterminowe rachunki decyzyjne

Wykład III

Wybór struktury
asortymentowej

Zdolność produkcyjna przedsiębiorstwa umożliwia produkcję trzech wyrobów: A, B i C.

Wszystkie wyroby są wytwarzane na jednym urządzeniu produkcyjnym, którego
miesięczny budżet czasu wynosi 730 maszynogodzin. Miesięczna produkcja
poszczególnych wyrobów i zapotrzebowanie rynku są następujące:

Koszty stałe przedsiębiorstwa w ciągu miesiąca wynoszą 20 000zł. Ustal:



Wielkość zysku przedsiębiorstwa z faktycznej sprzedaży przy istniejącej
strukturze produkcji



Maksymalną wielkość zysku przy ograniczeniach występujących wewnątrz
przedsiębiorstwa i na rynku

Wyszczególnienie

Wyrób A

Wyrób B

Wyrób C

Cena sprzedaży

50

80

100

Jednostkowy koszt
zmienny

35

56

60

Czas wytwarzania
(mgodz./szt)

0,3

0,8

0,5

Faktyczna

produkcja

Popyt rynkowy

Wyrób A

600

800

Wyrób B

500

600

Wyrób C

300

1000

Wybór struktury
asortymentowej



Czy zawsze najważniejszym czynnikiem
jest zdolność produkcyjna maszyn?



Czy decyzja o zmianie struktury
asortymentowej (zaniechaniu produkcji
jakiegoś wyrobu) może być podjęta tylko
na podstawie zyskowności jednostkowej?



Przykład 2

Wybór technologii produkcji

Przedsiębiorstwo może wytwarzać za pomocą dwóch technologii produkcji:

Na podstawie powyższych danych:



Oblicz wielkość produkcji (sprzedaży) przy której oba warianty są jednakowo opłacalne



Ustal, który wariant należy wybrać, jeżeli wielkość produkcji będzie wynosiła 300szt

Wyszczególnienie

Wariant I

Wariant II

Cena sprzedaży wyrobu (zł)

50

50

Jednostkowy koszt zmienny (zł)

30

40

Koszty stałe (zł)

3 000

1 000

Wybór technologii produkcji

koszty

sprzedaż

200

1

000

3

000

300

Wariant II

Wariant I

Obliczenie zysku przy sprzedaży 300 szt:

Wariant I
Zysk = 300 * (50-30) – 3000 = 3000zł

Wariant II
Zysk = 300 * (50-40) – 1000 = 2000zł

Wytwarzać czy kupić

Przedsiębiorstwo wytwarza wyrób K w ilości 2500szt miesięcznie.
Koszty materiałów bezpośrednich wynoszą 25 000zł, płace
bezpośrednie 15 000zł, a zmienne koszty wydziałowe 10 000zł. Poza
tym w przypadku podjęcia produkcji we własnym zakresie
przedsiębiorstwo ponosi stałe koszty wydziałowe w kwocie 5 000zł i
ogólne koszty stałe w wysokości 20 000zł niezależnie od podjętego
wariantu decyzyjnego. Do przedsiębiorstwa wpłynęła oferta na zakup
wyrobu K po 25zł za sztukę. Obliczyć:



Wielkość produkcji, przy której opłacalność obydwu wariantów
będzie jednakowa



czy należy wytwarzać wyrób K czy kupować zgodnie z ofertą?

Wytwarzać czy kupić

Koszty istotne

sprzedaż

1

000

5

000

2500

zakup

produkcja

Obliczenie kosztów całkowitych przy sprzedaży 2500szt:

zakup
K

c

= 2500 * 25 + (20000) = 62500 + (20000)

produkcja
K

c

= 2500 * 20 + 5000 + (20000) = 55000 + (20000)

Produkować czy zaniechać produkcji

Przedsiębiorstwo produkcyjne wytwarza 7 wyrobów. Dane są
następujące informacje na temat produkcji tych wyrobów:



Koszty zasobów dostarczonych

600 000 zł



Współczynnik zmienności kosztów zasobów dostarczonych 30%

Produkty

Wartość sprzedaży Koszty zmienne

Koszty zasobów

wykorzystanych

Produkt 1

160 000

35 000

60 000

Produkt 2

140 000

50 000

45 000

Produkt 3

150 000

75 000

80 000

Produkt 4

155 000

45 000

85 000

produkt 5

170 000

73 000

66 000

produkt 6

220 000

96 000

108 000

produkt 7

152 000

127 000

88 000

Określ marżę zysku dla wszystkich wyrobów. Oceń czy należy kontynuować
produkcję najmniej rentownego wyrobu, czy też zaniechać jego produkcji

Produkować czy zaniechać produkcji

Produkty

Wartość sprzedaży

Koszty zmienne

Koszty zasobów

wykorzystanych

Produkt 1

160 000

35 000

60 000

Produkt 2

140 000

50 000

45 000

Produkt 3

150 000

75 000

80 000

Produkt 4

155 000

45 000

85 000

Produkt 5

170 000

73 000

66 000

Produkt 6

220 000

96 000

108 000

Produkt 7

152 000

127 000

88 000

suma

1 147 000

501 000

532 000

Koszt zasobów dostarczonych = 600 000zł
Zasoby niewykorzystane = 68 000zł

Zysk = 1 147 000 – 501 000 – 600 000 = 46 000zł

Produkować czy zaniechać produkcji

Produkty

Wartość

sprzedaży

Koszty

zmienne

Koszty stałe marża brutto Marża zysku

Produkt 1

160 000

35 000

60 000

125 000

65 000

Produkt 2

140 000

50 000

45 000

90 000

45 000

Produkt 5

170 000

73 000

66 000

97 000

31 000

Produkt 4

155 000

45 000

85 000

110 000

25 000

Produkt 6

220 000

96 000

108 000

124 000

16 000

Produkt 3

150 000

75 000

80 000

75 000

-5 000

Produkt 7

152 000

127 000

88 000

25 000

-63 000

Czy zaprzestajemy produkcji wyrobów przynoszących stratę?

Produkować czy zaniechać produkcji

Produkty

Wartość

sprzedaży

Koszty

zmienne

Koszty stałe marża brutto Marża zysku

Produkt 1

160 000

35 000

60 000

125 000

65 000

Produkt 2

140 000

50 000

45 000

90 000

45 000

Produkt 5

170 000

73 000

66 000

97 000

31 000

Produkt 4

155 000

45 000

85 000

110 000

25 000

Produkt 6

220 000

96 000

108 000

124 000

16 000

Produkt 3

150 000

75 000

80 000

75 000

-5 000

Produkt 7

152 000

127 000

88 000

25 000

-63 000

Kryterium mniej rygorystyczne:
Jeżeli marża brutto jest dodatnia kontynuujemy produkcję wyrobu

Produkować czy zaniechać produkcji

Produkty

Wartość

sprzedaży

Koszty

zmienne

Koszty stałe marża brutto

Spadek

kosztów

stałych

(30%)

Produkt 3

150 000

75 000

80 000

75 000

24000

Produkt 7

152 000

127 000

88 000

25 000

26400

Kryterium bardziej rygorystyczne:
Jeżeli marża brutto jest większa niż spadek kosztów stałych w wyniku
zaniechania produkcji, kontynuujemy produkcję wyrobu. Jeżeli jest
mniejsza zaprzestajemy produkcji.

 

przychody ze

sprzedaży

koszty

zmienne

koszty stałe

zysk/strata

Kontynuowanie
produkcji

152 000

127 000

88 000

-63 000

Zaniechanie produkcji

0

0

61 600

-61 600

Produkować czy zaniechać produkcji

Koszt zasobów dostarczonych = 573 600zł

(600 000 – 30% * 88 000)

Zasoby niewykorzystane = 129 600zł

(68 000 + 70% * 88 000)

Zysk (z produktem 7)= 1 147 000 – 501 000 – 600 000 =

46 000zł

Zysk (po eliminacji produktu 7) = 995 000– 374 000 – 573 600=

47 400zł

Produkty Wartość sprzedaży Koszty zmienne

Koszty zasobów

wykorzystanych

Produkt 1

160 000

35 000

60 000

Produkt 2

140 000

50 000

45 000

produkt 5

170 000

73 000

66 000

Produkt 4

155 000

45 000

85 000

produkt 6

220 000

96 000

108 000

Produkt 3

150 000

75 000

80 000

produkt 7

152 000

127 000

88 000

suma

995 000

374 000

444 000