METODA CASTILLO
MORALESA W TERAPII
DZIECKA

KONCEPCJA DRA RODOLFO CASTILLO MORALESA:

"Dużo obserwować, następnie myśleć i
nie przyczepiać żadnej etykiety; być z

dzieckiem "

  -  R.

Castillo Morales

Historia

. Koncepcja ta została opracowana w latach

siedemdziesiątych w Kordobie w Argentynie. Rozwinęła się
na bazie doświadczeń osobistych i kontaktów z B. Bobath
oraz V. Vojtą . Metoda ta została zaczerpnięta z obserwacji
zwyczajów pierwotnych mieszkańców Ameryki Łacińskiej,
szczególnie w obcowaniu z niemowlętami i małymi
dziećmi. Według Castillo Moralesa bliski kontakt fizyczny
matki i dziecka stanowi podłoże dobrego rozwoju
sensomotorycznego i psychicznego dziecka. Metoda
Castillo Moralesa jest całościową neurofizjologiczną
koncepcją leczniczą, według której należy kierować się
pedagogicznymi i psychologicznymi zasadami ,aby
podczas terapii uwzględniać całe środowisko dziecka
względnie dorosłych i rozwijać zdolności dziecka i
rodziców oraz dorosłych dotkniętych zaburzeniami

Opis metody

Metoda ustno - twarzowej terapii

regulacyjnej polega na stymulacji mięśni
biorących udział w procesie mowy: mięśni
oddechowych i klatki piersiowej, mięśni
kontrolujących ustawianie głowy, mięśni
twarzy i jamy ustnej. U noworodków
niemowląt nieprawidłowe napięcie tych
mięśni prowadzi do trudności w domykaniu
ust, uchwyceniu piersi, ssaniu, połykaniu,
później w życiu. Te same partie mięśni
biorą udział w produkcji dźwięków mowy,

Orofaziale Regulationstherapie

Ustno - twarzowa terapia regulacyjna

( Orofaziale
Regulationstherapie ) została rozwinięta
przez prof. Castillo Moralesa jako
własna koncepcja leczenia dzieci i
dorosłych z zaburzeniami
neurologicznymi ze szczególnym
uwzględnieniem zaburzeń
sensomotorycznych w okolicy twarzy i
ust

PRZYJMOWANIE POŻYWIENIA - MIMIKA - ODDYCHANIE - FONACJA



Założeniem metody jest leczenie , które
powinno być skierowane na funkcje. Natomiast
celem regulacji powinna być harmonijna
współpraca i równowaga pomiędzy różnymi
komponentami kompleksu ustno-twarzowego
oraz pozostałym układem narządów ciała.



Zdaniem Castillo Moralesa forma narządu
służy nie tylko funkcji lecz jest także przez
funkcję kształtowana. Każdy narząd kształtuje
się sam przez harmonijną funkcję.

W ustno - twarzowej regulacji istotne

jest założenie, że kompleks ustno -
twarzowy jest ściśle powiązany z
całym ciałem. Zmiana postawy
miednicy oddziałuje tak samo na
motorykę twarzy, zarówno jak i
zmiana w obszarze ustno-twarzowym
oddziałuje na mięśnie obręczy
barkowej.

Lecznicza koncepcja według Castillo

Moralesa przeciwdziała czynnikom
patogennym, które zaburzają działanie
kompleksu ustno - twarzowego. Dlatego
koncepcja ta ściśle związana jest z terapią
ruchową całego ciała prowadzoną metodą
Vojty bądź Bobath. Celem integracji
kompleksu ustno-twarzowego z motoryką
całego ciała  jest regulacja funkcji
brakujących bądź też słabo
wykształconych.

Koncepcja według prof. Castillo Moralesa złożona jest z trzech części:



Pierwszą stanowi Neuromotoryczna terapia
rozwojowa, która ma zastosowanie w leczeniu dzieci z
opóźnieniem statomotorycznym, przepukliną
oponowo-rdzeniową oraz niedowładem obwodowym.



Drugą jest Ustno - twarzowa terapia regulacyjna
zalecana pacjentom z zaburzeniami
sensomotorycznymi w obszarze twarzy, jamy ustnej i
gardła, szczególnie do leczenia zaburzeń
ssania,żucia, połykania oraz mowy.



Trzecią część stanowi leczenie ortodontyczne np.
płytkami podniebiennymi, które jest
uzupełnieniem Ustno - twarzowej terapii regulacyjnej

Punkty neuromotoryczne

Metoda polega na:



regulacji motoryki mięśni ustno -
twarzowych w celu uzyskania
właściwego lub zbliżonego do normy
wzorca ruchu,



normalizacji wzmożonego bądź
obniżonego napięcia mięśni całego ciała,



regulacji nieprawidłowego ułożenia
szczęki i żuchwy względem siebie,



regulacji zaburzeń oddychania

Techniki, których używa się w masażu leczniczym według Castillo
Moralesa to:



dotyk,



rozciąganie,



ucisk,



rozcieranie,



wibracja

Castillo Morales wyróżnia:



Ćwiczenia modelujące tj. ćwiczenia przygotowujące grupy
mięśni mimicznych do masażu.



Ćwiczenia specjalne dotyczące masażu punktów
neuromotorycznych twarzy w celu uaktywnienia mięśni
mimicznych, ruchów związanych z procesem ssania , połykania,
żucia oraz artykulacji, domykania jamy ustnej, podnoszenia i
cofania języka.
Punkty neuromotoryczne twarzy rozumiane są jako obszar
reakcji , gdzie za pomocą stymulacji dotykowej wyzwalane są
określone ruchowe odpowiedzi mięśni.



Ćwiczenia wewnątrz jamy ustnej w celu normalizowania
zaburzonego napięcia mięśniowego języka, podniebienia,
policzków. Ćwiczenia mają na celu zmniejszenie nadmiernego
ślinienia, obniżenie odruchu wymiotnego, cofnięcie i
podniesienie języka, aktywacji bocznych ruchów języka,
doskonalenie połykania.

Wspomaganie ortodontyczne



Ustno - twarzową terapię regulacyjną
wspomaga leczenie ortodontyczne np.
stymulacyjnymi płytkami podniebiennymi
z guzikami, perłami, rowkami w celu
aktywizowania funkcji języka.



Płytki podniebienne są dopasowywane
indywidualnie. Tymi aparatami najczęściej
wspomagana jest terapia dzieci z
Zespołem Downa, ze względu na
obniżone napięcie mięśni.

Wskazania do stosowania



niemowlęta z zaburzonymi funkcjami ssania i
połykania,



Zaburzenia motoryki obszaru ustno - twarzowego
w Zespole Downa, w Sekwencji Pierre- Robin, w
Syndromie Moebiusa, w porażeniach mózgowych,



w rozszczepach wargi i podniebienia, bądź po
operacjach twarzy,



w porażeniach nerwu twarzowego,



przy niewydolności domykania ust i słabej
kontroli ślinienia,



przy zaburzeniach artykulacyjnych i dysfonii

Praca z pacjentem

Efekty stosowanej metody



domknięcie jamy ustnej,



ustawienie szczeki względem żuchwy,



cofnięcie i podniesienie języka,



normalizacja napięcia mięśni języka, warg,
podniebienia,



zahamowanie bądź zmniejszenie nadmiernego
ślinienia,



uaktywnienie bądź polepszenie funkcji pokarmowych
jak ssanie, połykanie, gryzienie, żucie,



poprawa funkcji oddechowej,



poprawa artykulacji,



poprawa fizjonomii

Bibliografia



   KACZAN T., SADOWSKA L. (1995), Stymulowanie rozwoju mowy u dzieci z zespołem
Downa. /W:/ Patkiewicz J. (red.), Współczesna diagnostyka i rehabilitacja dziecka z
zespołem Downa. Materiały z Konferencji - XIX Ogólnokrajowego Dnia Rehabilitacji
Dziecka (ODRD). Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział Wojewódzki we
Wrocławiu (TWK-Wrocław), s. 113-127.  



  
KACZAN T., SADOWSKA L. (1995), Ergoterapia, jako forma stymulacji rozwoju mowy u
dzieci z zespołem Downa i innymi anomaliami rozwojowymi w świetle integracji
sensorycznej. /W:/ Patkiewicz J. (red.), Współczesna diagnostyka i rehabilitacja dziecka z
zespołem Downa. Materiały z Konferencji - XIX Ogólnokrajowego Dnia Rehabilitacji
Dziecka (ODRD). Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział Wojewódzki we
Wrocławiu (TWK-Wrocław), s. 127-137.



 
KACZAN T. (2006), Wczesna rehabilitacja mowy i jej znaczenie u dzieci z zespołem
Downa. /W:/ Cytowska B., Winczura B. (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie
rozwoju małego dziecka. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, s. 349-363.



   
KACZAN T. (2006), Rola neurorozwojowej metody Castillo Moralesa w procesie wczesnej
stymulacji rozwoju oraz w postępowaniu terapeutycznym wobec dzieci z grupy wysokiego
ryzyka zaburzeń komunikacji. /W:/ Błeszyński, J. J. (red.), Alternatywne i wspomagające
metody komunikacji. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków, s. 111-137.

Bibliografia



KACZAN T., REGNER A. (2004), Teoretyczne i praktyczne podstawy ustno-twarzowej
terapii regulacyjnej (uttr). /W:/ Sadowska L. (red), Neurofizjologiczne metody
usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju. Wyd. AWF, Wrocław, s. 253-294.

 



   MAREK R., REGNER A. (2008), Wczesna interwencja logopedyczna u dzieci z
zespołem Downa ze szczególnym uwzględnieniem ustno-twarzowej regulacyjnej
metody Rudolfo Castillo Moralesa. /W:/ Patkiewicz J. (red.), Zespół Downa – postępy w
leczeniu, rehabilitacji i edukacji. Monografia z Międzynarodowej Konferencji Naukowo-
Szkoleniowej z okazji XXXII Ogólnokrajowego Dnia Rehabilitacji Dziecka (ODRD). Polskie
Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział Wojewódzki we Wrocławiu (TWK-Wrocław).   

      



  MASGUTOWA S., REGNER A. (2009), Rozwój mowy dziecka w świetle integracji
sensomotorycznej. Wyd. Continuo, Wrocław.

REGNER A. (2008), Wczesne zastosowanie rozwoju mowy dzieci z zespołem Downa z
zastosowaniem ustno-twarzowej terapii regulacyjnej. /W:/ Kaczmarek, B.B. (red.),
Wspomaganie rozwoju dzieci z zespołem Downa - teoria i praktyka. Wyd. Impuls,
Kraków, s. 79.

 

Bibliografia



REGNER A. (2008), Masaż niemowlęcy i ruch usprawniający jako formy
stymulacji psychomotorycznej. /W:/ Sekułowicz M., Kruk-Lasocka J., Kulmatycki
L. (red.), Psychomotoryka ruch pełen znaczeń. Wyd. Naukowe Dolnośląskiej
Szkoły Wyższej, Wrocław.



 
REGNER A. (2006), Wczesna interwencja logopedyczna wobec dziecka
zagrożonego niepełnosprawnością. /W:/ Cytowska B., Winczura B. (red.),
Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka. Oficyna
Wydawnicza Impuls, Kraków, s. 239-253.



REGNER A. (2005), Podstawy ustno-twarzowej terapii według nowoczesnych
koncepcji, /W:/ Masgutova S. (red.), Nowoczesne metody stymulacji rozwoju
ruchowego i mowy. Międzynarodowy Instytut Neurokinezjologii, Rozwoju
Ruchowego i Integracji Odruchów, Warszawa, s. 63-78.



REGNER A. (2005), Wczesne wspomaganie rozwoju psychomotorycznego
małego dziecka z zastosowaniem metody R. Castillo Moralesa. /W:/ Cytowska
B., Winczura B.

Bibliografia



REGNER A. (2004), Wpływ terapii manualnej na rozwój aparatu
mowy, "Dental and Medical Problems" nr 42.



REGNER A. (2000), Zastosowanie metody Castillo-Moralesa w
rehabilitacji logopedycznej niemowląt. „Biuletyn Logopedyczny”,
nr 3, Lublin, s. 37-42.



REGNER A. (2000), Wczesne usprawnianie sensomotoryczne
dzieci niepełnosprawnych umysłowo. [W:] Sekułowicz M., Kruk-
Lasocka J. (red.), Dziecko z utrudnieniami rozwoju. Problemy
interdyscyplinarnej diagnozy i terapii świetle najnowszych teorii.
Materiały z Międzynarodowej Konferencji Naukowej, Wrocław 4-6
maj 2000, Wyd. Uniwersytet Wrocławski, s. 225-230.

 



RODOLFO CASTILLO MORALES (2009), Ustno-twarzowa
terapia regulacyjna. Fundacja "Promyk Słońca", Wrocław

Dziękuję za uwagę.

Przygotował:

Arkadiusz Żurawski