RADIO RETRO Lata trzydzieste
Radiostacje wojskowe
Radiostacja lotnicza N1L/L
W połowie lat trzydziestych władze Polski podjęły
starania, aby skłonić działające w kraju zagraniczne
przedsiębiorstwa radiotechniczne do wytwarzania
sprzętu na użytek wojska. Efektem tych zabiegów
było uruchomienie w Polskich Zakładach Philips
S.A. w Warszawie produkcji nowoczesnej radiostacji
lotniczej VR 27 B.
Radiostacja VR 27 B została skon-
struowana w firmie Philips w Ho-
landii. Była to krótkofalowa stacja
nadawczo-odbiorcza, przystosowa-
na do pracy za pomocÄ… telegrafii
niemodulowanej (CW), telegrafii
tonowanej (MCW) i telefonii (AM).
W swoim wyposażeniu posiadała
nadajnik VZ 80/27 B i odbiornik VO
18 K IV.
Pierwsze seryjne egzemplarze
radiostacji N1L/L takie bowiem Rys. 1. Nadajnik VZ 80/27 B
VR 27 B otrzymała oznaczenie
w naszym kraju trafiły do eskadr liniowych PZL-23 Karaś. Ponie- skrzynek zostały zaopatrzone w rolki
w 1936 roku. Aącznie polskiemu lot- waż w momencie wprowadzania do zawieszenia na amortyzatorach.
nictwu wojskowemu dostarczono do służby samolotów bombowych Ciężar nadajnika wynosił 15,3kg, od-
dwieście zestawów w różnych od- PZL-37 Aoś nie dysponowano od- biornika 6,8kg, zaś kompletnej stacji
mianach. N1L/L zakupiono przede powiednim sprzętem, podjęto de- wraz z wyposażeniem 45,8kg.
wszystkim z myślą o samolotach cyzję o zainstalowaniu jej również Nadajnik VZ 80/27 B zawierał
na pokładzie tych maszyn. Przed trzy lampy i pracował w układzie:
wybuchem wojny część zestawów niezależny generator, pracujący
zamontowano na samochodach albo w układzie samowzbudnym,
i przystosowano do pełnienia funk- albo ze stabilizacją kwarcową (CL
cji radiostacji naziemnej. 2), separator (CL 2), modulowany
Po przejęciu warszawskich za- wzmacniacz mocy w.cz. (PC 1,5/
kładów Philipsa przez Niemców 100). Antena została sprzężona bez-
w 1939 roku wznowiono produkcję pośrednio z obwodem anodowym
tego typu radiostacji dla potrzeb lampy mocy.
niemieckich sił zbrojnych. Zakres pracy nadajnika zamy-
N1L/L miała lekką, a przy tym kał się w przedziale od 2700 do
solidną i odporną na niekorzystne 6800kHz i był podzielony na cztery
warunki atmosferyczne konstruk- podzakresy. Napęd skali konden-
cję. Jak już wspomniano, umożli- satora obwodu generatora posia-
wiała prowadzenie łączności przy dał urządzenie zapadkowe, które
Rys. 2. Odbiornik VO 18 K IV użyciu zarówno radiotelegrafii - umożliwiało wcześniejsze ustale-
podstawowej wówczas emisji - jak nie czterech częstotliwości robo-
i radiotelefonii, przydatnej zwłasz- czych i szybki wybór jednej z nich.
cza wtedy, gdy obsługą zajmował Przewidziano także pracę ze ste-
się jedynie pilot. Nadajnik można rowaniem kwarcowym na trzech
było zestroić wstępnie na kilka usta- różnych częstotliwościach. Moc
lonych częstotliwości roboczych wyjściowa wynosiła co najmniej
i stosunkowo szybko dokonywać 80W dla telegrafii niemodulowanej
ich zmiany. Standardowym wy- i 25W dla telegrafii tonowanej i te-
posażeniem była instalacja telefo- lefonii. Głębokość modulacji, bez
niczna, która nie tylko pozwalała zniekształceń, wynosiła 70 procent.
porozumiewać się trzem członkom Odbiornik VO 18 K IV był pię-
załogi, lecz także zdalnie obsługi- ciolampową superheterodyną, któ-
wać radiostację. ra została zbudowana w układzie:
Nadajnik i odbiornik umieszczo- wzmacniacz w.cz. (EH 2), mieszacz
no w dwóch oddzielnych skrzyn- z wewnętrzną heterodyną (EK 2),
Rys. 3. Wnętrze odbiornika kach z duraluminium. Ścianki boczne wzmacniacz p.cz. (EH 2), detektor
Åšwiat Radio Lipiec 2006
18
twornicy dającej na wyjściu na-
pięcia 350V/125mA i 1500V/100mA.
Odbiornik zasilała przetwornica
dostarczająca napięcie 200V/40mA.
W czasie nadawania przetwornica
odbiornika podawała ujemne na-
pięcie siatkowe na lampę wzmac-
niacza mocy.
RadiostacjÄ™ N1L/L przystosowa-
no do współpracy z anteną stałą
o pojemności 100...150pF lub z wy-
puszczanÄ… w locie antenÄ… holowanÄ…
o długości od 10 do 15 metrów.
Warto dodać, iż latach 1937 38
Państwowe Zakłady Tele- i Radio-
techniczne zaprojektowały i wyko-
nały dwa egzemplarze własnego
modelu radiostacji dla lotnictwa
liniowego (nosiła również oznacze-
nie N1L/L), co świadczy o podejmo-
waniu prób stworzenia tego rodza-
ju urzÄ…dzenia w oparciu o rodzimy
przemysł radiotechniczny.
Roman Buja
Rys. 4. Przetwornice wirnikowe
(EBC 3), generator dudnieniowy Stację obsługiwano - po dostro-
(EBC 3), wzmacniacz m.cz. (EBC 3). jeniu - ze skrzynki obsługi, która
Zastosowano w nim ręczną i auto- mieściła się w jednej wspólnej obu-
matycznÄ… regulacjÄ™ wzmocnienia dowie z nadajnikiem. Skrzynka ta
oraz przestrajany generator dud- zawierała modulator na lampie CL
nieniowy (BFO). 2, umożliwiający również kontrolę
Zakres przestrajania odbiornika jakości emitowanego sygnału.
wynosił 2750...6800kHz. Czułość Zasilanie stacji odbywało się
15µV dla mocy wyjÅ›ciowej 10mW. z pokÅ‚adowej sieci elektrycznej.
Pasmo przenoszenia 20kHz przy Obwody żarzenia zasilano wprost
dziesięciokrotnym stłumieniu sy- z baterii pokładowej 24V, natomiast
gnału. Tłumienie sygnału lustrzane- wysokie napięcia były dostarczane
go dla częstotliwości poniżej 6MHz przez dwie, umieszczone we wspól-
co najmniej 350, zaś dla częstotli- nej obudowie, przetwornice wirni-
wości wyższych nie mniej niż 100. kowe. Nadajnik zasilany był z prze- Rys. 5. Części składowe anteny holowanej radiostacji N1L/L
Rys. 6. Schemat
ideowy odbiornika VO
18 K IV
Åšwiat Radio Lipiec 2006
19
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
polska radiostacja n1Przeglad WLOP Nowe technologie produkcji łopatek [Lotnictwo]POWOJENNE LOSY ELITY POLSKIEGO LOTNICTWAFotogrametria i Teledetekcja Kamery lotnicze i wykonawstwo zdjęćLotnictwoPrzegląd WLOP Pożary na samolotach odrzutowych [Lotnictwo]W Rączkowski Archeologia lotnicza metoda wobec teorii, podsumowanieAntena dla przenośnych radiostacji 144 MHzprawa pasazera linii lotniczychinformacje lotnicze180 Konwencja o ujednoliceniu niektórych prawideł dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczegodyktafon przy radiostacjiAnaliza rynku Lotniczego 2008Przeglad WLOP F 3 Tornado[Lotnictwo]więcej podobnych podstron