Wyznaczanie stałej szybkości i rzędu reakcji metodą całkowo - rachunkową | ||||||||
Badano reakcję zmydlania octanu etylu w roztworze wodno - etanolowym (20,0 % wody). Początkowe stężenie estru i wodorotlenku sodu były identyczne i równe 50,0 mmol/dm3. Po upływie określonego czasu pobierano próbkę roztworu reakcyjnego i oznaczano w nim przez miareczkowanie stężenie jonów hydroksylowych. W pierwszej i drugiej kolumnie tablicy zestawiono dane uzyskane w temp. 30,0oC (J.Am.Chem.Soc.,61,1174,(1939)). Wyznaczyć rząd i stałą szybkości reakcji CH3COOC2H5 + NaOH = CH3COONa + C2H5OH. | ||||||||
PODPOWIEDŹ: Skorzystaj ze wzorów umieszczonych poniżej. | ||||||||
Czas [min] | Stężenie [OH-] [mol/dm3] | k1 [1/min] | k2 [dm3/(mol*min)] | k3 [dm6/(mol2*min)] | wartość średnia | |||
0,0 | 5,000E-02 | k1 | k2 | k3 | ||||
4,0 | 4,409E-02 | 0,03145 | 0,67 | 14,30 | 0,020717105545219 | 0,661016874398182 | 31,6402788394148 | |
9,0 | 3,858E-02 | 0,02881 | 0,66 | 15,10 | błąd względny procentowy | |||
15,0 | 3,370E-02 | 0,02630 | 0,64 | 16,02 | ||||
24,0 | 2,793E-02 | 0,02426 | 0,66 | 18,37 | ||||
37,0 | 2,283E-02 | 0,02119 | 0,64 | 20,52 | ||||
53,0 | 1,853E-02 | 0,01873 | 0,64 | 23,70 | ||||
83,0 | 1,356E-02 | 0,01572 | 0,65 | 30,35 | ||||
143,0 | 8,950E-03 | 0,01203 | 0,64 | 42,25 | ||||
322,0 | 3,850E-03 | 0,00796 | 0,74 | 104,14 | ||||
Wartość średnia = | ||||||||
n=1 | ||||||||
n=2 | ||||||||
n=3 | ||||||||
3,145E-02 | 6,702E-01 | 1,430E+01 | ||||||
2,881E-02 | 6,578E-01 | 1,510E+01 | ||||||
2,630E-02 | 6,449E-01 | 1,602E+01 | ||||||
2,426E-02 | 6,585E-01 | 1,837E+01 | ||||||
2,119E-02 | 6,433E-01 | 2,052E+01 | ||||||
1,873E-02 | 6,409E-01 | 2,370E+01 | ||||||
1,572E-02 | 6,475E-01 | 3,035E+01 | ||||||
1,203E-02 | 6,415E-01 | 4,225E+01 | ||||||
7,963E-03 | 7,445E-01 | 1,041E+02 |
Wyznaczanie stałej szybkości i rzędu reakcji metodą całkowo - graficzną | |||||||||||||||||||||||||||||
Badano kinetykę reakcji dimeryzacji 1,3-butadienu (do 3-winylocykloheksenu) w fazie gazowej metodą pomiaru ciśnienia sumarycznego P w funkcji czasu w termostatowanym reaktorze o stałej objętości. W pierwszej i drugiej kolumnie tabeli zestawiono wyniki uzyskane w temperaturze 326,0oC.(wg. J. Am. Chem.Soc., 54, 3867, 1932). Wyznaczyć rzęd i stałą szybkości reakcji 2B = B2. | |||||||||||||||||||||||||||||
PODPOWIEDŹ: Wykonując bilans materiałowy znajduje się związek między chwilowymi wartościami ciśnienia cząstkowego substratu (PB) oraz chwilową wartością ciśnienia sumarycznego (P) i wartością początkową ciśnienia (P0=P(t=0)): PB=2*P-P0. Z kolei sprawdza się liniowość zależności w odpowiednich układach współrzędnych. W jakim z układów liniowość jest najlepsza? | |||||||||||||||||||||||||||||
Czas t/min | Ciśnienie sumaryczne P/Tr | Ciśnienie cząstkowe substratu PB [Tr] | ln PB/Tr | 1/(PB/Tr) | 1/(PB/Tr)2 | ||||||||||||||||||||||||
0,00 | 632,0 | ||||||||||||||||||||||||||||
3,25 | 618,5 | ||||||||||||||||||||||||||||
6,12 | 606,6 | ||||||||||||||||||||||||||||
10,08 | 591,6 | ||||||||||||||||||||||||||||
14,30 | 576,1 | ||||||||||||||||||||||||||||
20,78 | 556,9 | ||||||||||||||||||||||||||||
29,18 | 535,4 | ||||||||||||||||||||||||||||
36,38 | 521,2 | ||||||||||||||||||||||||||||
49,50 | 498,1 | ||||||||||||||||||||||||||||
60,87 | 482,8 | ||||||||||||||||||||||||||||
68,05 | 474,6 | ||||||||||||||||||||||||||||
77,57 | 464,8 | ||||||||||||||||||||||||||||
90,05 | 453,3 | ||||||||||||||||||||||||||||
103,58 | 442,6 | ||||||||||||||||||||||||||||
119,00 | 432,8 | ||||||||||||||||||||||||||||
135,72 | 422,8 | ||||||||||||||||||||||||||||
632,0 | 6,4489 | 1,5823E-03 | 2,5036E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
605,0 | 6,4052 | 1,6529E-03 | 2,7321E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
581,2 | 6,3651 | 1,7206E-03 | 2,9604E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
551,2 | 6,3121 | 1,8142E-03 | 3,2914E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
520,2 | 6,2542 | 1,9223E-03 | 3,6954E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
481,8 | 6,1775 | 2,0756E-03 | 4,3079E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
438,8 | 6,0840 | 2,2789E-03 | 5,1936E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
410,4 | 6,0171 | 2,4366E-03 | 5,9372E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
364,2 | 5,8977 | 2,7457E-03 | 7,5391E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
333,6 | 5,8099 | 2,9976E-03 | 8,9856E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
317,2 | 5,7595 | 3,1526E-03 | 9,9388E-06 | ||||||||||||||||||||||||||
297,6 | 5,6958 | 3,3602E-03 | 1,1291E-05 | ||||||||||||||||||||||||||
274,6 | 5,6153 | 3,6417E-03 | 1,3262E-05 | ||||||||||||||||||||||||||
253,2 | 5,5342 | 3,9494E-03 | 1,5598E-05 | ||||||||||||||||||||||||||
233,6 | 5,4536 | 4,2808E-03 | 1,8325E-05 | ||||||||||||||||||||||||||
213,6 | 5,3641 | 4,6816E-03 | 2,1918E-05 |
Wyznaczanie doświadczalnej energii aktywacji | ||||||||||||
Badano (J. Phys. Chem., 34, 596, 1930) kinetykę rozkładu kwasu acetylodwuoctowego w roztworze wodnym. CO(CH2COOH)2 = CH3COCH3 + 2 CO2. Ustalono, że jest to reakcja pierwszego rzędu; wartości stałych szybkości w kilku temperaturach zestawiono w pierwszej i drugiej kolumnie tablicy. Wyznaczyć wartość energii aktywacji i czynnika częstości w równaniu Arrheniusa. | ||||||||||||
PODPOWIEDŹ: Skorzystaj ze wzorów umieszczonych poniżej. | ||||||||||||
t/oC | k/min-1 | 1/(T/K) | ln k | |||||||||
0,0 | 2,460E-05 | 0,003663003663004 | -10,6128 | |||||||||
20,0 | 4,350E-04 | 0,003412969283276 | -7,7402 | |||||||||
40,0 | 5,760E-03 | 0,003194888178914 | -5,1568 | |||||||||
60,0 | 5,840E-02 | 0,003003003003003 | -2,8404 | |||||||||
Energia aktywacji/kJ/mol = | 97,90 | |||||||||||
Czynnik częstości/(1/min) = | 128707293802971,000 | |||||||||||
ln k = ln A – ((EA/R)*(1/t)) | ||||||||||||
nachylenie | -11775,3528236452 | |||||||||||
odcięta | 32,4885619018305 | |||||||||||
3,6610E-03 | -10,6128 | |||||||||||
3,4112E-03 | -7,7402 | |||||||||||
3,1934E-03 | -5,1568 | |||||||||||
3,0017E-03 | -2,8404 |
Badanie reakcji odwracalnej I rzędu | ||||||||||||||||
Mechanizm I | Mechanizm II | |||||||||||||||
A -------> B k1 | A -------> B k1 | |||||||||||||||
A <------- B k-1 | mechanizm 1? | mechanizm 2? | ||||||||||||||
PODPOWIEDŹ: Skorzystaj ze wzorów umieszczonych obok. | [A] = [A]0 exp(-k1t) | |||||||||||||||
[B] = [A]0 (1-exp(-k1t)) | ||||||||||||||||
Stężenie początkowe [A]o/(mol/dm3) = | 1,00 | [B] = | ||||||||||||||
Stała szybkości k1/(1/min) = | 10,00 | |||||||||||||||
Stała szybkości k-1/(1/min) = | 5,00 | |||||||||||||||
Czas [min] | Mechanizm I | Mechanizm II | ||||||||||||||
[A] [mol/dm3] | [B] [mol/dm3] | [A] [mol/dm3] | [B] [mol/dm3] | |||||||||||||
0,0000 | 1,0000 | 0,0000 | 1,0000 | 0,0000 | ||||||||||||
0,0400 | 0,6703 | 0,3297 | 0,6992 | 0,3008 | ||||||||||||
0,0800 | 0,4493 | 0,5507 | 0,5341 | 0,4659 | ||||||||||||
0,1200 | 0,3012 | 0,6988 | 0,4435 | 0,5565 | ||||||||||||
0,1600 | 0,2019 | 0,7981 | 0,3938 | 0,6062 | ||||||||||||
0,2000 | 0,1353 | 0,8647 | 0,3665 | 0,6335 | ||||||||||||
0,2400 | 0,0907 | 0,9093 | 0,3515 | 0,6485 | ||||||||||||
0,2800 | 0,0608 | 0,9392 | 0,3433 | 0,6567 | ||||||||||||
0,3200 | 0,0408 | 0,9592 | 0,3388 | 0,6612 | ||||||||||||
0,3600 | 0,0273 | 0,9727 | 0,3363 | 0,6637 | ||||||||||||
0,4000 | 0,0183 | 0,9817 | 0,3350 | 0,6650 | ||||||||||||
0,4400 | 0,0123 | 0,9877 | 0,3342 | 0,6658 | ||||||||||||
0,4800 | 0,0082 | 0,9918 | 0,3338 | 0,6662 | ||||||||||||
0,5200 | 0,0055 | 0,9945 | 0,3336 | 0,6664 | ||||||||||||
0,5600 | 0,0037 | 0,9963 | 0,3335 | 0,6665 | ||||||||||||
0,6000 | 0,0025 | 0,9975 | 0,3334 | 0,6666 | ||||||||||||
0,6400 | 0,0017 | 0,9983 | 0,3334 | 0,6666 | ||||||||||||
0,6800 | 0,0011 | 0,9989 | 0,3334 | 0,6666 | ||||||||||||
0,7200 | 0,0007 | 0,9993 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
0,7600 | 0,0005 | 0,9995 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
0,8000 | 0,0003 | 0,9997 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
0,8400 | 0,0002 | 0,9998 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
0,8800 | 0,0002 | 0,9998 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
0,9200 | 0,0001 | 0,9999 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
0,9600 | 0,0001 | 0,9999 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
1,0000 | 0,0000 | 1,0000 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
1,0400 | 0,0000 | 1,0000 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
1,0800 | 0,0000 | 1,0000 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
1,1200 | 0,0000 | 1,0000 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
1,1600 | 0,0000 | 1,0000 | 0,3333 | 0,6667 | ||||||||||||
1,2000 | 0,0000 | 1,0000 | 0,3333 | 0,6667 |
Badanie reakcji konkurencyjnych | |||||||||||
Mechanizm | |||||||||||
A -------> B k1 | |||||||||||
A -------> C k2 | |||||||||||
[A] = [A]0exp(-(k1 + k2)t) | |||||||||||
PODPOWIEDŹ: Skorzystaj ze wzorów umieszczonych obok. | [B] = [A]0 (k1/(k1 + k2))*(1-exp(-(k1 + k2)t)) | ||||||||||
[C] = [A]0 (k2/(k1 + k2))*(1-exp(-(k1 + k2)t)) | |||||||||||
Stężenie początkowe [A]o/(mol/dm3) = | 1,00 | ||||||||||
Stała szybkości k1/(1/min) = | 2,00 | ||||||||||
Stała szybkości k2/(1/min) = | 4,00 | ||||||||||
Czas [min] | [A] [mol/dm3] | [B] [mol/dm3] | [C] [mol/dm3] | ||||||||
0,000 | |||||||||||
0,050 | |||||||||||
0,100 | |||||||||||
0,150 | |||||||||||
0,200 | |||||||||||
0,250 | |||||||||||
0,300 | |||||||||||
0,350 | |||||||||||
0,400 | |||||||||||
0,450 | |||||||||||
0,500 | |||||||||||
0,550 | |||||||||||
0,600 | |||||||||||
0,650 | |||||||||||
0,700 | |||||||||||
0,750 | |||||||||||
0,800 | |||||||||||
0,850 | |||||||||||
0,900 | |||||||||||
0,950 | |||||||||||
1,000 | |||||||||||
1,050 | |||||||||||
1,100 | |||||||||||
1,150 | |||||||||||
1,200 |
Badanie reakcji następczych nieodwracalnych | ||||||||||||
Mechanizm | ||||||||||||
A -------> B k1 | ||||||||||||
B -------> C k2 | ||||||||||||
[A] = [A]0 exp(-k1t) | ||||||||||||
PODPOWIEDŹ: Skorzystaj ze wzorów umieszczonych obok. | [B] = [A]0 (k1/(k2 – k1))*(exp(-k1t)-exp(-k2t)) | |||||||||||
[C] = [A]0 – [A] – [B] | ||||||||||||
Stężenie początkowe [A]o/(mol/dm3) = | 1,00 | |||||||||||
Stała szybkości k1/(1/min) = | 4,00 | |||||||||||
Stała szybkości k2/(1/min) = | 20,00 | |||||||||||
Czas [min] | [A] [mol/dm3] | [B] [mol/dm3] | [C] [mol/dm3] | [A]/{B} | ||||||||
0,0000 | ||||||||||||
0,0500 | ||||||||||||
0,1000 | ||||||||||||
0,1500 | ||||||||||||
0,2000 | ||||||||||||
0,2500 | ||||||||||||
0,3000 | ||||||||||||
0,3500 | ||||||||||||
0,4000 | ||||||||||||
0,4500 | ||||||||||||
0,5000 | ||||||||||||
0,5500 | ||||||||||||
0,6000 | ||||||||||||
0,6500 | ||||||||||||
0,7000 | ||||||||||||
0,7500 | ||||||||||||
0,8000 | ||||||||||||
0,8500 | ||||||||||||
0,9000 | ||||||||||||
0,9500 | ||||||||||||
1,0000 | ||||||||||||
1,0500 | ||||||||||||
1,1000 | ||||||||||||
1,1500 | ||||||||||||
1,2000 | ||||||||||||
1,2500 |