Zasady stosowane w przedsiębiorstwach pomagające utrzymać płynność
finansową
Zasady stosowane w przedsiębiorstwach pomagające
utrzymać płynność
finansową
Utrzymanie płynności finansowej jest podstawowym narzędziem sprawnego zarządzania podmiotami gospodarczymi. Poprawny przepływ finansów oraz ich prawidłowa struktura między zobowiązaniami a należnościami decyduje o dalszym funkcjonowania organizacji.
Niestety w polskich warunkach gospodarczych niezwykle trudne okazuje się utrzymanie poprawnego schematu przepływów pieniężnych. Spowodowane jest to wieloma błędami w prawodawstwie oraz zachowaniami rynkowymi pozostałych podmiotów gospodarczych. System podatkowy obciąża właścicieli firm podatkami od wystawionych rachunków i faktur nie uwzględniając terminu realizacji ich zapłaty.
Ten system można by zaakceptować pod jednym warunkiem, przestrzegania uiszczania zapłaty w okresie wyznaczonym na dokumentach sprzedaży produktów / usług. Niestety w Polsce należności regulowane są ze znacznym opóźnieniem, bardzo często realizacja świadczeń na rzecz zleceniobiorcy / dostawcy odbywa się z wielotygodniowym lub wielomiesięcznym opóźnieniem, a zobowiązania takie jak bieżące opłaty za prowadzenie działalności (podatki, świadczenia na rzecz ZUS , wynagrodzenia pracowników , rachunki itp.) trzeba realizować w określonych terminach. W przeciwnym wypadku naliczane są odsetki lub co gorsza zawieszenie dostaw energii, surowca, pozostałych usług.
Jest to proces powszechny, wpływający na stan przedsiębiorczości w naszym kraju. Istnieje oczywiście możliwość egzekucji spłaty należności przez zleceniobiorcę lub dostawcę w stosunku do odbiorców poprzez wzywanie do zapłaty bądź w przypadku braku odzewu złożenia wniosku do sądu gospodarczego o spłatę należności. Jednak ten rodzaj ściągania należności jest długotrwały. Sądy polskie są przeciążone sprawami co wpływa na długi okres rozpatrywania wniosków oraz wydanie wyroku sądowego. A przecież tego rodzaju zadania powinny być wykonywane szybko i sprawnie.
Inną formą windykacji jest sprzedaż wierzytelności określonym instytucjom. Zjawisko to staje się coraz bardziej popularne. Licznie powstające firmy windykacyjne, działające zgodnie z prawem, zajmują się ściąganiem należności na zlecenie przedsiębiorców. Wiele firm jednak pomija tego rodzaju rozwiązania ze względu na możliwość utraty stałych odbiorców, spóźniających się permanentnie z uiszczaniem zobowiązań.
Przykładem tego rodzaju postępowania mogą być hurtownie oraz przemysł spożywczy, w którym producenci oraz hurtownicy artykułów przemysłowych otrzymują świadczenia za dostarczone surowce do zakładów przetwórstwa z wielomiesięcznym opóźnieniem. Często zapłata odbywa się w transzach na przełomie kilku miesięcy. Zjawisko to szczególnie dotyczy sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Jest to najliczniejsza grupa przedsiębiorców działających nie tylko w realiach naszego kraju ale i na całym świecie. W rzeczywistości gospodarczej to właśnie sektor MŚP stanowi fundament rozwoju gospodarki.
W celu ograniczenia problemów związanych z utrzymaniem płynności finansowej należy zwrócić uwagę na dwa rozwiązania. Pierwszym z nich jest zastosowanie factoringu, drugim – weksla. Obydwa narzędzia finansowe odgrywają coraz bardziej znaczącą rolę w funkcjonowaniu przedsiębiorczości.
Factoring – powszechnie znana forma finansowania krótkoterminowego dla podmiotów udzielających kredytów kupieckich, tzn. stosujących odroczone terminy płatności wobec dostawców. Istotą factoringu jest sprzedaż wierzytelności . W jego schemacie funkcjonują trzy podmioty:
* faktorant - dostawca towarów lub usług, dokonujący sprzedaży przysługującej mu wierzytelności ,
* dłużnik - odbiorca lub zleceniodawca zobowiązany do zapłaty,
* faktor - jednostka finansowa mająca prawa do nabycia wierzytelności od faktoranta (bank lub inne instytucje finansowe).
Schemat funkcjonowania na zasadach factoringu można najprościej przedstawić w następujący sposób:
Wyróżniamy określone rodzaje factoringu:
* faktoring pełny ( w tym przypadku wraz z cesją wierzytelności na faktora przechodzi ryzyko niewypłacalności dłużnika. W momencie nie możności spłaty wierzytelności, faktor (instytucja finansowa) nie ma prawa do regresu w stosunku do faktoranta)
* factoring niepełny (dokonanie cesji wierzytelności pomija przyjęcie ryzyka niewypłacalności dłużnika. Oznacza to, że w przypadku nie dokonania zapłaty przez dłużnika obowiązek ten przechodzi na faktoranta)
* faktoring mieszany( w tym przypadku faktor przyjmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika tylko do określonej kwoty, natomiast odpowiedzialność spoczywa nadal na faktorancie)
* factoring cichy ( dłużnik nie zostaje poinformowany o faktoringu. Jest to forma popularna wśród przedsiębiorców, którzy chcą uniknąć naruszenia relacji z odbiorcami)
* factoring jawny( dłużnik jest informowany o sprzedaży wierzytelności )
Formę zabezpieczenia w factoringu stanowi cesja praw z umowy lub faktury . Dodatkowym zabezpieczeniem wymaganym przez faktora może być weksel własny lub poręczony.
Koszty związane z prowadzeniem factoringu są wysokie. W momencie zbywania wierzytelności możemy uzyskać od 70% do 100% jej wartości . Przedział procentowy wartości sprzedawanej wierzytelności określany jest na podstawie szacowanego ryzyka spłaty oraz rodzaju usługi factoringowej. Patrząc jednak z drugiej strony poprzez sprzedaż wierzytelności przenosimy ryzyko jej nie spłacenie na inny podmiot, zyskując środki finansowe niezbędne do dalszego prowadzenia działalności.
Factoring jest szczególnie polecany w przypadku:
* gdy mamy nierównomierne zapotrzebowanie w czasie na środki pieniężne,
* przy racjonalnym planowaniu wpływów i wypływów,
* w przypadku posiadania stałych odbiorców,
* chęci zdyscyplinowania dłużników do terminowego dokonywania płatności .
W obecnej sytuacji gospodarczej panującej w Polsce factoring jest korzystnym rozwiązaniem dla sektora MŚP . Poprzez zamianę należności na środki pieniężne poprawia strukturę bilansu firmy, nie powodując przy tym wzrostu zobowiązań.