Fromm

Instynktowna, przyrodzona harmonia została zakłócona przez wykreowanie się drogą ewolucji samoświadomości i rozumu.

Rozdźwięk w ludzkiej naturze.

Jednostka musi mieć układ odniesienia i przedmiot czci dla zachowania zdrowia psychicznego.

Religia – każdy system myśli i działań podzielany przez pewną grupę, która dostarcza jednostce układu orientacji i przedmiotu czci.

Religia humanistyczna. Celem jest człowieczeństwo, osiągnięcie jak największej siły. Podstawą są tu myślenie i uczucia ludzkie. Główną emocją jest tu radość.

Religia autorytarna. Jest to poddanie się sile, polega na posłuszeństwie ze względu na kontrolującą władzę, nie ze względów moralnych. Ludzie o postawie autorytarnej całkowicie podporządkowują się wszelkiej władzy.

Bóg autorytarny zgromadza najlepszy cechy ludzkie w sobie, przez co zubaża niedoskonałych ludzi. W religii humanistycznej bóg jest symbolem wyższego Ja.

Wiara „mieć” polega na instynktownej chęci przeżycia, koncentruję się na osiągania i posiadaniu. Wiara „być” koncentruję się na doświadczaniu. Cechuję ją wolne i celowe działanie.

Mieć wiarę to podzielanie instytucjonalnych przekonań.

Być w wierze to posiadać określone wewnętrzne przekonanie.

Pierwszy akt nieposłuszeństwa w raju był krokiem do emancypacji człowieka od autorytarnego boga.

Bóg jako monarcha konstytucyjny podczas zawarcia przymierza z Noem. Bóg jest związany zasadami sprawiedliwości.

Spotkanie z Mojżeszem – bóg jako żywy bóg, bezimienny.

Teologia negatywna jako kolejne stadium ewolucji boga.

Maslow

Wiedza doświadczeniowa i wiedza widza.

Nauka może być religią osób niereligijnych.

Potrzeba samoaktualizacji jako potrzeba najwyższa. Nie jest potrzebą braku. Wraz z zaspokajaniem intensyfikuję się.

Doświadczenia szczytowe – mistyczne.

Poznanie B charakteryzuje postrzeganie rzeczy samych w sobie, nie ze względu na ich użyteczność.

Doświadczenie wysokiego Plateau jest to stałe poczucie iluminacji, dostrzeganie cudowności w zwykłych rzeczach. Długotrwała zmiana.

Osobiste oświecenie jako wewnętrzne jądro religii.

Psychologia transpersonalna