17.04.2012 - Organizacja
PODSTAWOWOWE ELEMENTY ORGANIZOWANIA:
Projektowanie stanowisk pracy – zakładamy względnie jakie funkcje są potrzebne do realizacji danego zadania.
Specjalizacja stanowisk – pracownik ma ograniczony zakres działania, stale robi to samo. Przynosi największą efektywność.
Alternatywy specjalizacji:
rotacja czynności – przez jakiś czas pracownik wykonuje jedną pracę, potem jest przenoszony do innego działu.
Rozszerzenie zakresu działań – pracownik dostaje większą ilość pracy
Wzbogacanie pracy- zwiększanie odpowiedzialności
zespoły robocze – w różnych warunkach pracownik może wykonywać różne działania / mieć różną pozycję.
Podejście cech stanowiska pracy -patrzymy na stanowisko pracy. Możemy je ulepszać. Możemy cały czas to stanowisko ulepszać. Jak skonsruowane jest stanowisko pracy? Jak zosrało ono zpisane?
Grupowanie stanowisk pracy - np. wg fun.kcji – zyskujemy efektywność
a) grupowanie według funkcji
b) grupowanie według organizacki
c) według klientów
Ustalanie hierarchii zależności - czy powinien mieć pracownik jednego szefa? Na pewno powinno być raportowanie! 2 rodzaje struktur:
a) spłaszczona - 1 szef i masa pracowników. W małych, rodzinnych firmach.
b) wysmukła – w dużych organizacjach. Daje możliwość awansu. Jest kosztowna.
Rozdzielanie uprawnień władczych
decentralizacja – odpowiedzialność ciąży na pracownikach
delegowanie – odpowiedzialność wciąż ciąży na menadżerach. Pracownik wykazuje zadanie, które powinno należeć do szefa.
Koordynacja zadań – dotyczy komunikacji.
Współzależność:
Współzależność na zasadzie sumowanie – sieć supermarketów i mały supermarket.
Współzalezność sekwencyjna – redakcja
Współzależność wzajemna – jeden sklep. Jeden na mięsnym, drugi na innym
Jak koordynować?
System reguł i procedur
Wydział integrujący (zespół)
Różnicowanie stanowisk pracy
Liniowe – w linii żołnierze walczą. ;) To pracownicy którzy pracują, wykonują konkretne czynności.
Sztabowe – sztab myśli ;) Nie uczestniczą w pracy sensu stricto – doradzają, planują itd.
PODEJŚCIA DO SCHEMATÓW ORGANIZACYJNYCH
I.
UNIWERALNE
Podejście biurokratyczne – (Weber) - działamy ściśle wobec określonych reguł, bez ustępstw, hierarchia, określony podział reguł. Przy niestandardowym działaniu – bezradność. Nie wiadomo co ma zrobić. Totalnie odczłowieczone stosunki w pracy. Pracownik – ma pewność co ma robić.
Podejście behawioralne – (Likert) – wymyślił 8 wymiarów oceniających, czy system ma wymiar biurokratyczny (podejście 1), czy behawioralny (podejście 4).
Wymiary:
Przywództwo – Biurokracja (1) – autokratyczne, Behawioralne (4) – demokratyczna
Motywacja – Pracujesz albo nie (1), Rozmowy motywacyjne, programy (4)
Komunikowanie – Przepływ góra-dół (1), Przepływ poziomy (4)
Kontrola – Centralna (1), Na naszym poziomie (4)
Interakcja
Decyzja
Ustalanie celów
Końcowe wyniki
II. SYTUACYJNE
Nie możemy patrzeć na organizację uniwersalnie, bo wiele zależy od czynników sytuacyjnych. 4 główne czynniki wpływające na nią:
Technika – podstawowa (mała liczba wyrobów, konkretna grupa produktów), wielkoseryjna, masowa
Otoczenie- stabilne (mechanistyczna organizacja – może używać biurokracji) albo zmienne (organiczna organizacja - behawioralna)
Rozmiar (duża – biur., mała – beh.)
Cykl życia
PODSTAWOWE STRUKTURY ORGANIZACYJNE:
TYP U – FUNKCJONALNA – dzielimy firmę na główne funkcje: sprzedaż, logistyka, finanse, księgowość itd.
TYP H – KONGLOMERATOWA – ścisły podział kompetencji pomiędzy organami. Nie ratuje się fast-foodów dochodem z księgarń.
TYP M – WIELOBRANŻOWA – te są ze sobą powiązane firmy (np. programiści z muzykami).
TYP – MACIERZOWA – zawsze mamy funkcjonalną i na ten typ może nam się jakiś zespół nałożyć. Powoduje to to, że jeden pracownik zaczyna mieć dwóch szefów – zatem jest odpowiedzialny przed dwoma (coś tam, coś tam.
HYBRYDOWA -chuj wi co. Wszystko pomieszane ze wszystkim.
3 podejścia do stworzenia alternatywnej struktury org.:
struktura zespoołowa – praktycznie same zespoły współpracujące ze sobą
organizacja ucząca się – nastawiona na rozwój i wymianę doświadczeń
organizacja wirtualna – formalne struktury w małym stopniu istnieją