1. współczynnik kappa – służy do
porównania zgodności testów, im wyższy tym bardziej są zgodne
wyniki testów
2. Wartość predykcyjna – służy do oceny
wyników. Charakteryzuje otrzymany wynik badania danym testem.
3.
Przyczyny chorób wg Evansa:
- liczba przypadków choroby jest
znacząco większa w grupie zwierząt narażonych na działanie
hipotetycznego czynnika chorobotwórczego
- liczba przypadków
choroby jest wprost proporcjonalna do stopnia narażenia
-
eliminacja czynnika powoduje zmniejszenie liczby przypadków
-
zwiększenie odporności populacji prowadzi do spadku liczby
zachorowań lub wygaśnięcia choroby
- choroba w ujęciu
populacyjnym
- ocenie podlega częstość pojawiania się
choroby w populacji
- dąży się do wykazania statystycznie
istotnych związków pomiędzy pojawieniem się badanego czynnika a
powstaniem choroby
4. Zwalczanie chorób zakźnych
5.
Metaanaliza – ilościowa analiza wyników wielu badań
6.
Przegląd systematyczny – analiza jakościowa wyników badań
7.
Grupa kontrolna ujemna – leczona placebo lub nie leczona wcale
8.
Metoda minimalizacji – (metoda randomizacji) metoda do wyboru grupy
doświadczalnej lub kontrolnej
9. Metoda zaślepiania (technika
eliminująca stronniczość) – osoby biorące udział w badaniu nie
wiedzą o przyporządkowaniu zwierząt do grup doświadczalnej i
kontrolnej. Może być pojedyncza – nie wie osoba bezpośrednio
wykonująca badanie; podwójna – nie wie badacz i osoba wykonująca;
potrójna – nie wie osoba monitorująca, badacz i osoba
wykonująca.
10. Placebo – substancja obojęta dla zdrowia
zwierząt, o wyglądzie identycznem jak substancja czynna
11.
Badanie kliniczne zawsze wykonuje się w opraciu o protokół badania
klinicznego
12. kim jest sponsor, badacz, monitor
13.
Krzywa ROC – graficzna prezentacja zależności pomiędzy wybraną
wartością progową a swoistością i czulością; pomocna w
porównaniu testów im wieksza powierzchnia pod krzywą tym bardziej
czuły test.
14. Czułość – zdolność testu do wykrywania
zwierząt prawdziwie chorych
15. Swoistość – zdolność
testu do wykrywania zwierząt prawdziwie chorych
16. Gdy czynnik
ryzyka względnego = 1 – czynnik nie wywołuje choroby. Gdy > 1
może wywołać chorobą. Gdy <1 czynnik zabezpiecza przed
powstaniem choroby.
17. Badania równoległe – polega na
równoczesnym zastosowaniu 2 lub więcej testow do oceny stanu
zdrowia jednego zwierzęcia. Testy o niskiej czułości, szybko
trafna diagnoza, wzrasta czułość diagnozy i predykcyjna ujemna.
Udowadniamy, że zdrowy jest zdrowy.
Badania seryjne –
wykonywanie testów kolejno po sobie, aż wynik będzie + lub –
całe czas. Wzrasta swoistość diagnozy i predykcyjna dodatnia.
Udowadniamy, że chory jest chory.
18. Wybieranie grupy w
badaniach kliniczno-kohortowych: podstawą wyboru zwierząt jest ich
stan zdrowia; tworzy się grupe zwierząt chorych (a+b) i grupę
zwierząt zdrowych (c+d) a następnie analizuje obecność w
przeszłości czynnika chorobotwórczego w obydwu grupach;
19.
Gdy kupujemy test zwracamy uwagę na czułość i swoistość.
20.
SPIWET – Skoordynowany Program Inspekcji WETerynaryjnej – system
rejestracji zakładów przetwórstwa produktów pochodzenia
zwierzęcego i produkcji pasz; standardy sanitarne (uzupełnienie).
System informatyczny GIW.
21. zachorowalność (zapadalność) –
stosunek liczby nowych zachorować w danym czasie do liczby zwierząt
narażonych w danym czasie; określa ile zwierząt danej populacji w
danym środowisku i okresie ulega zachorowaniu
chorobowość –
stosunek liczby chorych do narażonych, określa prawdopodobieństwo
bycia przypadkiem klinicznym
upadkowość – stosunek padłych
do całej populacji
śmiertelność – stosunek padnięć na
chorobę do ilości zwierząt chorych, odzwierciedla stopień ryzyka
śmierci w przebiegu choroby
przeżywalność – stosunek
chorych minus upadki do upadków, określa pradopodobieństwo
pozostania przy życiou przez określony czas
wsp prewalencji –
używany do opisu innych zjawisk lub zdarzeń medycznych: zakażeń
bezobjawowych, obecności przeciwciał, zaburzeń metabolicznych,
hormonalnych, behawioralnych.
22. Trafność testu – zdolność
testu do właściwej oceny badanego zjawiska lub parametru
23.
Pandemia – szybkie i gwałtowne szerzenie się zarazy w krótkim
czasie na dużym terytorium (kraje, kontynenty) np. pryszczyca,
ptasia grypa
24. CELAB – zintegrowany system informatyczny
zarządzający danymi dotyczącymi wyników badań laboratoryjnych
TRACES – TRAde Control and Export System – system do
kontroli handlu i eksportu, rejestracja świadectw dla zwierząt
żywych, produktów pochodzenia zwierzęcego i pasz na obszarze UE
(handel) oraz do i z krajów trzecich (eksport-import)
ZchZZ –
system zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, zgloszenia,
wyznaczenie okręgów, raporty
25.Choroba zaraźliwa –
zakaźna, którą łatwo można się zarazić
Choroba zakaźna –
wywołana przez czynnika zakaźny
26. Wartość graniczna –
progowa – to wyznaczona wartość powyżej (lub poniżej), której
wynik należy traktować jako dodatni (lub ujemny), dzieli ona wyniki
na te, które mieszczą się w normie i na te, które od niej
odbiegają.
27. Endemia – zarazalokalna (zadomowiona), stale
występuje w danym regionie, trwanie uzależnione od wyników
lokalnych, zachorowania pewnej liczby zwierząt (ludzi) przez wiele
lat na zbliżonym poziomie (np. wąglik, kleszczowe zapalenie mózgu)
Epidemia - wieksza niż w poprzednich latach liczba zachorowań
w danym rejonie i w określonym krótkim czasie, zachorowania ściśle
powiązane z łańcuchem epidemicznym (influenza, pryszczyca),
endemia może przejśc w epidemię
28. Krajowe systemy
informatyczne – TRACES, SPIWET, ZchZZ,
system identyfikacji i
rejestracji zwierząt (??)
29. Test referencyjny „złoty
standard” - metoda diagnostyczna, która wybieramy jako punkt
odniesienia przy ocenie badanego testu. Przykłady – western
blotting, izolacja patogenu, PCR, badanie anatomopatologiczne.