1) Jakie są źródła prawa w Polsce.

Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze działania organów, które je ustanowiły, akty prawa miejscowego.

2) Jaka jest relacja pierwszeństwa pomiędzy ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi a ustawami.

Umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową

3) Jakie mają zastosowanie akty prawa niższego rzędu, takie jak np. uchwały czy zarządzenia

Ustawa jest aktem prawnym niższego rzędu w stosunku do konstytucji (hierarchia aktów prawnych mówi o tym, że akt niższego rzędu musi być zgodny z aktem prawnym wyższego rzędu).

4) Jakie są zasady wydawania rozporządzeń.

Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji, o których mowa w ust. 1, innemu organowi.

5) Jakie są rodzaje norm i przepisów prawnych oraz ich pojęcie.

Rodzaje norm przepisów prawnych:

• przepisy prawne bezwzględnie obowiązujące

• przepisy prawne względnie obowiązujące

Przepisy prawne bezwzględnie obowiązujące mają zastosowanie zawsze niezależnie od woli stron, podmiotów prawa, np. kodeks karny.

Przepisy prawa względnie obowiązujące mają zastosowanie wtedy, gdy strony nie wyraziły odmiennej woli.

Normy merytoryczne, zwane materialnymi, skierowane są do określonych adresatów. Nakazują albo zakazują, w jaki sposób powinni oni postępować w określonych okolicznościach.
Normy kompetencyjne – skierowane są do określonych adresatów i określają ich kompetencje do wykonania określonych czynności oraz kto tym kompetencjom podlega.
Normy konkretne- przedmiotem normy konkretnej jest jeden konkretny czyn.
Normy abstrakcyjne – przedmiotem ich jest spełniane wielokrotnie zachowanie określonego rodzaju.
Normy indywidualne są skierowane do imiennego adresata.
Normy generalne kierowane są do adresata, który jest określony rodzajowo.

6) Zasady związane z obowiązywaniem norm prawnych w czasie. Zasada nieretroakcji (lex retro non agit), zasada dalszego działania ustawy dawnej, zasada bezpośredniego działania ustawy nowej.

PRAWO NIE DZIAŁA WSTECZ (LEX RETRO NON AGIT) zasada ta oznacza, że ustawa działa tylko na przyszłość, nie obejmuje więc swoją mocą okresu poprzedzającego jej wejście w życie.

Zasady prawa międzyczasowego:

1. zasada bezpośredniego działania ustawy nowej oznacza, że od chwili wejścia w życie ustawy nowej do oceny skutków prawnych należy stosować ustawę nową

2. zasada dalszego działania ustawy starej oznacza, że mimo wejścia w życie ustawy nowej należy stosować ustawę starą.

7) Jakie są cechy wspólności (współwłasności) w częściach ułamkowych.

Współwłasność w częściach ułamkowych jest wtedy, kiedy mamy jeden stosunek prawny, jest wiele podmiotów natomiast wspólne prawo jest niepodzielne. Wspólnicy mają udział w prawie, w formie ułamka. Skutkami tej współwłasności są: rozporządzanie może nastąpić za zgodą współwłaścicieli, każdy ze współwłaścicieli może swoją częścią zarządzać jak mu się podoba, współwłaścicielom przysługują różne uprawnienia (są podzielne i niepodzielne). Na żądanie któregokolwiek za współwłaścicieli można znieść współwłasność.

8) Jakie są cechy solidarności czynnej.

Solidarność wierzycieli (czynna) może powstać na mocy umowy, woli stron. Każdy z wierzycieli może żądać zwrotu całości długu. Między wierzycielami istnieje prawo regresu.

9) Jakie są cechy solidarności biernej.

Solidarność dłużników (bierna) może wynikać z mocy prawa lub z woli stron.. każdy z dłużników odpowiada za cały dług.

10) Jakie są cechy wspólności łącznej.

Współwłasność łączna – może powstać, gdy istnieje stosunek prawny łączący strony np. małżeństwo. Wspólność ta może pozostać do czasu kiedy trwa stosunek prawny. Może ona wynikać z przepisu ustawy. Osoby pozostające w tej wspólności nie posiadają żadnych udziałów – wszystko jest wspólne.

11) Co to jest zdolność prawna osoby fizycznej, kiedy powstaje i kiedy ustaje.

Zdolność prawna to możność bycia podmiotem praw i obowiązków. Zdolność prawną ma: osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie posiadająca zdolności prawnej. Osoby fizyczne to ludzie. W obecnym stanie polskiego prawa człowiek nabywa zdolność prawną w momencie urodzenia, natomiast traci z chwilą śmierci. Wszystkie osoby fizyczne są równe, mają taką samą zdolność prawną.

12) Kto posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych.

• osoba fizyczna, która ma ukończone 13 lat a nie ukończyła 18-stu lat ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Musi być zgoda przedstawiciela ustawowego ( np. rodzica);

• ograniczoną zdolność do czynności prawnych ma osoba częściowo ubezwłasnowolniona

13) Kto posiada pełną zdolność do czynności prawnych.

• osoba fizyczna, która ukończyła 18 lat ma pełną zdolność do czynności prawnych i osoba nieubezwłasnowolniona.

14) Kto jest pełnoletnim

Pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście. Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa.

15) Co jest skutkiem ubezwłasnowolnienia częściowego.

Ubezwłasnowolnienie to taka sytuacja kiedy sąd ogranicza czyjąś zdolność do czynności prawnych. Skutkiem częściowego ubezwłasnowolnienia jest ograniczona zdolność do czynności prawnych.

16) Co jest skutkiem ubezwłasnowolnienia całkowitego

Skutkiem całkowitego ubezwłasnowolnienia jest brak zdolności do czynności pranych.

17) Jakie są cechy osoby prawnej typu korporacyjnego.

W strukturze organizacyjnej osób prawnych typu korporacyjnego funkcjonują członkowie, którzy poprzez wniesione udziały lub płacone składki tworzą majątek osoby prawnej, a poprzez swoje uprawnienia organizacyjne decydują o jej działalności.
Mają cele gospodarcze i niegospodarcze (np. stowarzyszenia, partie polityczne, spółki handlowe i spółdzielnie).

18) Jakie są cechy osoby prawnej typu fundacyjnego.

W strukturach organizacyjnych osób prawnych typu fundacyjnego nie ma instytucji członków, ale jest instytucja założyciela (fundatora), który wyposaża osobę prawną w jej pierwotny majątek, określa jej strukturę organizacyjną i cele działania.
• reprezentatywny rodzaj tych osób prawnych to fundacje i państwowe osoby prawne.
• także fundacje (jak wszystkie osoby prawne) są jednostkami organizacyjnymi

21) Kto ponosi odpowiedzialność subsydiarną i na czym ona polega.

Odpowiedzialność subsydiarna (uzupełniająca) polega na tym, że jak podmiot pozaciągał długi to zobowiązania muszą być ściągane z majątku tego podmiotu.

22) Teoria swobodnej oceny dowodów.

Swobodna ocena dowodów charakteryzuje się barkiem zamkniętego katalogu dowodów i hierarchizacji i dodatkowo swobodna ocena dowodów nie oznacza dowolności.

23) Teoria formalnej (legalnej, związanej) oceny dowodów

Legalna teoria dowodów jest przeciwieństwem swobodnej. Mamy tu zamknięty katalog dowodów, hierarchizację dowodów, którą narzucają przepisy prawa.

24) Teoria prawdy materialnej (obiektywnej), jako celu postępowania sądowego.

Teoria prawdy materialnej oznacza, że organ stosujący prawo ma obowiązek do ustalenia faktów zgodnie z ich rzeczywistym przebiegiem , rzeczywistym stanem faktycznym. Prawda materialna występuje na gruncie procedury karnej , procedury administracyjnej.

25) Co to jest domniemanie prawne.

Domniemanie prawne to taka sytuacja, która nakazuje nam uznać fakty za udowodnione

26) Argumentum a majori ad minus (wnioskowanie z większego na mniejsze) - "co wolno więcej to tym bardziej wolno mniej"

27) Argumentum a minori ad maius (wnioskowanie z mniejszego na większe) - czego nie wolno mniej to tym bardziej nie wolno więcej.

28) Co to jest wykładnia systemowa

Wykładnia systemowa – mówi, że należy tak interpretować znaczenie przepisu prawnego, żeby było zgodne z systemem prawnym;

29) Co to jest wykładnia celowościowa (funkcjonalna, teleologiczna).

Wykładnia celowościowa (teologiczna) – zadajemy pytanie jaka jest racja, cel przepisu, który interpretujemy. Nazywana jest też wykładnią słusznościową.

30) Co to jest wykładnia literalna (językowa).

Wykładnia językowa (gramatyczna) – badamy jakie jest literalne znaczenie przepisu;

31) Reguły kolizyjne (usuwające kolizję norm).

Reguły kolizyjne to reguły rozstrzygania prawa, mówią jaką normę stosować kiedy zmienia się prawo.

32) Co to jest pozytywizm prawny.

Pozytywizm prawny to taka szkoła prawna, która nakazuje podporządkować się prawu stanowionemu tylko dlatego, że ono obowiązuje.

33) Co to jest konwencjonalizm prawny.

Konwencjonalizm prawny – władza stanowi prawo jest ważniejsza jednostka się nie liczy, jednak jej władza nie bierze się sama z siebie, ale wynika z mowy społecznej, która miała miejsce po to aby ludzie się nie pozabijali (homo-homili lipus ex) jest to szkoła absurdalna. Głosiciel, wyznawca ostatni Kartezjusz.

34) Co to jest woluntaryzm prawny.

Woluntaryzm - każda norma prawna ma być przestrzegana, ponieważ mamy w sobie zdolność akceptacji tego prawa, ponieważ jesteśmy ludźmi społecznymi. Lepszy okrutny ład niż anarchia, nieposłuszeństwo należy karać śmiercią.(Kant)

35) Istota prawnonaturalnych koncepcji prawa.

Prawo naturalne – odwołuje się do dobra człowieka, istnieje porządek naturalny ważniejszy od stanowionego.

36) Analogia legis (analogia z ustawy). Polega na tym, że organ, który stosuje prawo na temat sytuacji, która jest sporna odwołuje się do przepisu, który reguluje taką sytuację. Jest bardzo często stosowana.

37) Analogia iuris to analogia z prawa. To taki postulat w prawie żeby jej nie stosować. Polega na tym, że mamy do czynienia z taką sytuacją, którą musimy rozstrzygnąć, wtedy organ stosujący prawo odwołuje się do ogólnych zasad w systemie prawa. Jest ona zabroniona na terenie prawa karnego i administracyjnego.

38) Różnice pomiędzy prawem publicznym a prawem prywatnym.

Podstawowe różnice pomiędzy prawem publicznym a prawem prywatnym:

1. w prawie publicznym stosunki prawne są nierównorzędne a, w prawie prywatnym jest równość.

2. W prawie publicznym jest niezbędny udział organów publicznych a w prawie prywatnym
   w sytuacjach wyjątkowych.

3. W prawie publicznym mamy do czynienia z normami bezwzględnie obowiązującymi
   a w prawie prywatnym są normy bezwzględnie i względnie obowiązujące.

4. W prawie publicznym jest zabroniona wykładnia rozszerzająca a w prawie prywatnym dozwolona jest wykładnia rozszerzająca.

39) Co to jest hipoteza, dyspozycja i sankcja normy prawnej.

Hipoteza mówi w jakiej sytuacji ma zastosowanie dyspozycja i jest to stan faktyczny.

Dyspozycja (następnik) - drugi element składowy normy prawnej. Określa ona postępowanie do jakiego zobowiązany jest - w okolicznościach określonych przez hipotezę - adresat normy. Dyspozycja stanowi rdzeń normy prawnej. W prawie karnym jest to określenie czynu, pierwsza z części wchodzącej w skład budowy przepisu karnego. Niezastosowanie się adresata do dyspozycji prowadzi do sankcji.

Sankcja określa co się stanie za złamanie dyspozycji.

40) Rodzaje sankcji normy prawnej

Są trzy rodzaje sankcji:

1. represyjna polega na dolegliwości oznaczającej zabraniu jakiegoś dobra np. pozbawienie wolności

2. egzekucyjna polega na przymusowym wyegzekwowaniu jakiegoś postępowania, zachowania, np. do naprawienia szkody czyli przywrócenia stanu sprzed zdarzenia i na doprowadzeniu osób przed oblicze organu np. sądu

3. sankcja nieważności np. jeżeli chcemy na kogoś przenieść nieruchomość to musi to być zrobione notarialnie bo inaczej nie będzie ważne.