Traktat z Maastricht

TRAKTAT Z MAASTRICHT


GENEZA

Traktat z Maastricht o Unii Europejskiej miał na celu wprowadzenie na wyższy etap integrację europejską. Głównie chodziło o integrację polityczną. Stworzona na jego podstawie Unia Europejska oparta jest na trzech filarach którymi są Wspólnoty Europejska, wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa oraz współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych.

Traktat z Maastricht podpisany został 7 lutego 1992 roku, a wszedł w życie 1 listopada 1993 roku. Był on wynikiem oddziaływania zarówno czynników zewnętrznych jak i wewnętrznych. Jeśli mówimy o czynnikach zewnętrznych, to chodzi tu głównie o upadek komunizmu w Europie Wschodniej oraz perspektywę zjednoczenia Niemiec. Niosło to za sobą powstanie postanowień polegających na wzmocnieniu międzynarodowej pozycji Wspólnoty. Natomiast głównym czynnikiem wewnętrznym była chęć państw członkowskich do kontynuowania zmian zapoczątkowanych przez Jednolity Akt Europejski, wprowadzając tym samym kolejne reformy.

Motywy te doprowadziły do zwołania dwóch konferencji międzynarodowych. Jedna z nich poświęcona była unii gospodarczej i walutowej. Druga zaś dotyczyła unii politycznej. Szczyt rady Europejskiej w Hanowerze z 27 i 28 czerwca 1988 roku powierzył grupie ekspertów pod przewodnictwem Jacques'a Delors'a (Żaka Delor) zadanie przygotowania sprawozdania w którym zawarte miały być propozycje konkretnych kroków, mających na celu doprowadzić do unii gospodarczej. Zaś podczas zwołanego na belgijski wniosek posiedzenia Rady Europy w Dublinie 28 kwietnia 1990 roku o ożywienie instytucjonalne, i z inicjatywy niemiecko – francuskiej, zachęcającej państwa członkowskie do przyspieszenia politycznej konstrukcji Europy, postanowiono przedyskutować konieczność zmian traktatu Wspólnoty Europejskiej dla dokonania postępu w integracji europejskiej.

Posiedzenie Rady Europejskiej z dni 14 i 15 grudnia 1990 roku w Rzymie ostatecznie zwołało dwie konferencje międzyrządowe. Prace skończyły się rok później podczas szczytu w Maastricht w dniach 9-10 grudnia 1991 roku.

CELE

Głównym celem gospodarczym traktatu z Maastricht była realizacja jednolitego rynku Wspólnoty. Zarysował się wyraźnie dzięki niemu także wymiar polityczny. Zatem głównymi założeniami traktatu było:

Na mocy traktatu z Maastricht powstała Unia Europejska oparta na trzech filarach którymi były jak wspomniałem na wstępie Wspólnoty Europejskie, wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa oraz współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych.

Pierwszy filar składa się ze Wspólnoty Europejskiej, Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali w skrócie (EWWS) oraz Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej zwanej także Euroatom. Filar ten dotyczy dziedzin, w których państwa członkowskie realizują swoją suwerenność razem z instytucjami wspólnotowymi. Stosuje się w nim proces nazywany metodą wspólnotową, która polega na przestrzeganiu kolejnych etapów. Czyli dajmy na to Komisja Europejska proponuje coś, Rada i Parlament Europejski przyjmują to, a Trybunał Sprawiedliwości kontroluje przestrzeganie prawa wspólnotowego.

Drugi filar reguluje wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa (WPZiB) zgodnie z tytułem piątym traktatu o Unii Europejskiej, zastępując postanowienia zawarte w Jednolitym Akcie Europejskim i umożliwiając państwom członkowskim podejmowanie wspólnych działań w zakresie polityki zagranicznej. W obrębie czy ramach tego filaru obowiązuje międzynarodowy proces decyzyjny, opierający się w dużej mierze na głosowaniu jednomyślnym (czyli, że zostaje wybrana opcja wtedy gdy poprą ją wszyscy). Rola Komisji i Parlamentu jest skromna, a Trybunał Sprawiedliwości nie jest uprawniony czy kompetentny w tej kategorii.

Trzeci filar zawiera regulacje dotyczące współpracy w zakresie sądownictwa i sprawach wewnętrznych zgodnie z postanowieniami tytułu szóstego Traktatu o Unii Europejskiej. Zadaniem Unii w tym zakresie jest prowadzenie spójnych działań, przekładających się na wysoki poziom ochrony wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości obywateli. Proces decyzyjny jest również międzyrządowy.

INSTYTUCJE

Traktat z Maastricht, kontynuując tendencję Jednolitego Aktu Europejskiego zwiększał rolę Parlamentu Europejskiego. Ponadto zastosowanie procedury współpracy oraz zgody, powoduje otwieranie się na nowe dziedziny. Co więcej traktat tworzy nową procedurę współdecydowania, która daje Parlamentowi Europejskiemu możliwość podejmowania aktów wraz z Radą Europejską. Procedura ta ma na celu zacieśnienie stosunków przy dążeniu do porozumienia między obiema tymi instytucjami. Traktat włącza również Parlament do procedury powoływania Komisji. Uznana zostaje rola europejskich partii politycznych w integracji europejskiej, które przyczyniają się do tworzenia świadomości europejskiej i do wyrażenia woli politycznej Europejczyków. Kadencja Komisji zaś została wydłużona z czterech do pięciu lat, w celu zrównania jej z kadencją Parlamentu Europejskiego.

Podobnie jak Jednolity Akt Europejski, traktat z Maastricht rozszerza zastosowanie głosowania większością kwalifikowaną w Radzie, na większość decyzji wynikających z procedury współdecydowania oraz na wszystkie decyzje podjęte zgodnie z procedurą współpracy. Zaś dla podkreślenia znaczenia wymiaru regionalnego traktat powołał Komisję Regionów. Komitet ten składa się z przedstawicieli samorządów terytorialnych i ma charakter doradczy.

Traktat ustanawia polityki wspólnotowe w sześciu nowych dziedzinach którymi są:

UNIA GOSPODARCZA I WALUTOWA

Jednolity rynek dopełniony został ustanowieniem Unii Gospodoarczo-Walutowej. Polityka gospodarcza zawiera trzy elementy. Państwa członkowskie zapewniają koordynację własnych polityk gospodarczych i ustalają nad ową koordynacją nadzór wielostronny. Państwa te są zobowiązane również do przestrzegania zasad dyscypliny budżetowej i finansowej. Zaś celem polityki walutowej jest ustanowienie wspólnej waluty oraz zapewnienie jej stałości dzięki stabilizacji cen i praktykowaniu gospodarki rynkowej. Traktat zakładał wprowadzenie wspólnej waluty w trzech kolejnych etapach:

Etap pierwszy, rozpoczęty 1 lipca 1990 roku, polegał na uwolnieniu przepływu kapitału. Etap drugi rozpoczęty 1 stycznia 1994 roku polegał na zbliżeniu się poziomu gospodarczego państw członkowskich Unii Europejskiej. Trzeci etap rozpoczął się 1 stycznia 1999 roku wraz z utworzeniem wspólnej waluty i powołaniem Europejskiego Banku Centralnego.

Polityka walutowa miała opierać się na Europejskim Systemie banków Centralnych, które tworzą Europejskie Banki Centralne i krajowe banki centralne. Instytucje te są niezależne od władz politycznych zarówno krajowych, jak i wspólnotowych.

Do traktatu załączony jest protokół społeczny który rozszerza kompetencje wspólnotowe na dziedziny społeczne. A te dziedziny to:

OBYWATELSTWO UNII EUROPEJSKIEJ

Jedną z głównych regulacji wniesionych przez traktat było ustanowienie obywatelstwa europejskiego, które uzupełnia obywatelstwo krajowe. Każda osoba mająca przynależność państwa członkowskiego jest jednocześnie obywatelem Unii. Obywatelstwo to wiąże się z nabyciem nowych praw takich jak:



PO MAASTRICHT

Traktat stanowi decydujący filar w tworzeniu struktury europejskiej. To za jego sprawą ustanowiono Unię Europejską, stworzono unię gospodarczą i walutową, oraz otworzono integrację europejską na nowe dziedziny dzięki czemu Wspólnota przeskoczyła na wyższy poziom polityczny. Państwa członkowskie będące w pełni świadome zmian zachodzących w integracji europejskiej, przyszłych roszczeń i koniecznych zmian instytucjonalnych – zawarły w dokumencie klauzule o wprowadzeniu zmian w traktacie. W związku z tym przewidziano zwołanie w 1996 roku konferencji przedstawicieli rządów – zakończoną podpisaniem w 1997 roku traktatu w Amsterdamie.

ZMIANY WNIESIONE DO TRAKTATU












STRUKTURA

Traktat ma złożoną strukturę. Po preambule następuje siedem tytułów. Tytuł I zawiera postanowienia wspólne dla Wspólnot, wspólnej polityki zewnętrznej i współpracy sądowej. Tytuł II zawiera postanowienia zmieniające traktat Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, a tytuły III i IV zmieniają traktaty Europejska Wspólnota Węgla i Stali oraz EURATOM. Tytuł V wprowadza postanowienia dotyczące wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB). W tytule VI ujęto postanowienia dotyczące współpracy w sprawach sądowych i sprawach wewnętrznych. Postanowienia końcowe zawarte są w tytule VII.

TRAKTAT PODPISAŁ

Jego Królewska Mość Król Belgów,

Jej Królewska Mość Królowa Danii,

Prezydent Republiki Federalnej Niemiec,

Prezydent Republiki Greckiej,

Jego Królewska Mość Król Hiszpanii,

Prezydent Republiki Francuskiej,

Prezydent Irlandii,

Prezydent Republiki Włoskiej,

Jego Królewska Wysokość Wielki Książę Luksemburga,

Jej Królewska mość Królowa Niderlandów,

Prezydent Republiki Portugalskiej,

Jej Królewska Mość Królowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,




















Opracował:





Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Traktat z Maastricht
103 Trudności konferencji międzyrządowej w procesie rewizji Traktatu z Maastricht i rezultaty Amste
Traktat z Maastricht
102 Przedstaw przyczyny zwołania Konferencji Międzyrządowej do Maastricht i scharakteryzuj postanow
103 Pokaż trudności Konferencji Międzyrządowej w procesie rewizji Traktatu z Maastricht i
Traktat z Maastricht, Wykłady inne
Traktat z Maastricht (20 stron) 2
Integracja europejska, Traktat z Maastricht (20 stron)
Integracja europejska, Traktat z Maastricht, Traktat o Unii Europejskiej/traktat z Maastricht
Traktat z Maastricht
102 Przedstaw przyczyny zwołania Konferencji Międzyrządowej do Maastricht i scharakteryzuj postanow
traktat z Maastricht
Postanowienia Traktatu z Maastricht, Opracowania do matury
Charakter i istota Unii Europejskiej po Traktacie z Maastricht
Traktat o UE traktat z Maastricht
Traktat z Maastricht - tekst, T R A K T A T O U N I I E U R O P E J S K I E J
Traktat z Maastricht
Traktat z Maastricht

więcej podobnych podstron