KONSPEKT

Temat: TRENING ZDROWIA OSÓB OTYŁYCH.

Prowadzący: Alicja Frysztak, gr. 3, fizjoterapia stacj. II rok, II stopień

Miejsce prowadzenia zajęć: sala gimnastyczna

Czas zajęć: 45 minut

Przybory: 9 materacy lub karimat

Charakterystyka grupy: 9 dzieci otyłych I stopnia w wieku 9 -13 lat (grupa mieszana)

Charakterystyka schorzenia:

Otyłość jest przewlekłą chorobą spowodowana nadmierną podażą energii zawartej w pokarmach w stosunku do zapotrzebowania organizmu, skutkiem czego jest magazynowanie nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowej.
Otyłości towarzyszą liczne powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego i innych narządów.

BMI (Body Mass Index) czyli Wskaźnik Masy Ciała lub inaczej wskaźnik Quteleta charakteryzuje relację pomiędzy masą ciała a wzrostem. Obliczając BMI możemy określić ilość tkanki tłuszczowej w organizmie. Liczne badania epidemiologiczne wykazały, że BMI dobrze koreluje z masą tej tkanki oraz umożliwia ocenę zagrożenia śmiertelnością i chorobowością.

Wskaźnik Masy Ciała obliczamy
wg poniższego wzoru:

BMI =	masa ciała [kg]
	wzrost^2 [m^2]

Im wyższy wskaźnik BMI - tym większa zapadalność na różne schorzenia.

Klasyfikacja zaburzeń masy ciała	BMI (kg/m^2)	Ryzyko chorób towarzyszących otyłości
Niedowaga	<18,5	Niskie (ale zwiększone ryzyko innych problemów zdrowotnych)
Norma	18,5 - 24,9	Średnie
Nadwaga	>= 25
Okres przed otyłością	25,0-29,9	Podwyższone
I° otyłości	30,0-34,9	Umiarkowanie podwyższone
II° otyłości	35,0-39,9	Wysokie
III° otyłości	>= 40,0	Bardzo wysokie
Klasyfikacja otyłości w zależności od BMI wg WHO, Report of a WHO "Consultation on Obesity", Genewa 1997

BMI

• wartość prawidłowa 19-25

• nadwaga 25-30

• otyłość >30

• skrajna otyłość >40

Drugim wskaźnikiem stanu zrowia jest stosunek obwodu talii do obwodu bioder – wskaźnik WHR.

WHR

• wartość prawidłowa dla mężczyzn – 0,9

• wartość prawidłowa dla kobiet – 0,7

• obwód brzucha mierzony na poziomie talii nie powinien przekraczać połowy pomiaru wzrostu

Otyłość w krajach wysokorozwiniętych stanowi problem społeczny, a w przyszłości może przyjąć rozmiary epidemii i uważana jest za jedno z zagrożeń cywilizacyjnych rozwiniętych społeczeństw.

Typy otyłości:

Otyłość typu "gruszka" – (udowo-pośladkowa, gynoidalna) częściej występuje u kobiet.
Otyłość typu "jabłko" - (inne określenia: otyłość brzuszna, wisceralna, androidalny, centralny) - tkanka tłuszczowa zlokalizowana jest głównie wewnątrz jamy brzusznej częściej dotyczy mężczyzn.

Przyczyny otyłości:

• czynniki genetyczne

• czynniki fizjologiczne

• czynniki środowiskowe

• czynniki psychologiczne

• styl życia

• farmakoterapia

Choroby związane z otyłością:

• cukrzyca typu II

• nadciśnienie tętnicze

• hiperlipidemia

• udar mózgu

• niewydolność serca

• choroba niedokrwienna serca

• kamica pęcherzyka żółciowego

• zmiany zwyrodnieniowe stawów

• nowotwory

• zaborzenia oddychania w czsie snu

• żylaki kkd

• zaburzenia hormonalne i powikłania ciąży

• zespół X (polimetaboliczny) – zaburzenia ogolnoustrojowe

Zasady programowania aktywności u ludzi otyłych:

1. Intensywność oraz forma aktywności fizycznej zależeć będą od stopnia i zaawansowania otyłości oraz współistnienia innych powikłań.

2. Trening powinnien być systematyczny.

3. Aby uzyskać oczekiwany efekt minimalny czas dzienny przeznaczony na małą i umiarkowaną aktywność ruchową powinnien wynosić 2 godziny, w tym 3 – 5 razy w tygodniu 20 – 60 min wysiłku tlenowego, o intensywności co najmniej 50% maksymalnych możliwości.

4. Należy kontrolować wydolność krążeniowo – oddechową.

Zagrożenia wynikające ze źle dobranego oraz nadmiernego wysiłku:

• złamania kości

• urazy stawów

• wylewy krwi do siatkówki oka

• incydenty sercowe

• przeciążenia stawów

  Wskazane formy aktywności:

• jazda na rowerze

• sporty wodne (głównie kajakarstwo, wioślarstwo, pływanie)

• spacery

• lekka gimnastyka

• aqua - aerobik

  Dawka aktywności fizycznej:

• dla osoby o wysokim stopniu otyłości powinna wzrastać stopniowo i ostrożnie

• zaleca się treningi dlugotrwałe, ale o mniejszej intensywności

• zaczynać od około 15 minut aktywności i zwiększać o 5 min co tydzień

• ćwiczyć należy minimum 3 razy w tygodniu, na 2-3 godziny po posiłku

Przeciwwskazane formy ruchu:

• aerobiki z dużą ilością podskoków na stepie

• gier i zabaw sportowych z dużą ilością skoków, skłonów, skręto – skłonów tułowia.

Konspekt zajęć ruchowych: ćwiczenia i zabawy ruchowe w parach dla dzieci z otyłością I stopnia w wieku 9 - 13 lat.

CZĘŚĆ ZAJĘĆ	OPIS ĆWICZENIA	LICZBA POWTÓRZEŃ / CZAS	UWAGI
I. WSTĘPNA ( 5 – 10 minut)	1. ćw. oddechowe wdech nosem / wydech ustami	3	Przy wdechu kkg unosimy bokiem w górę, przy wydechu opuszczamy bokiem w dół
	2. marsz / delikatny trucht	3 min	Maszerujemy na całej stopie, potem na palcach oraz na piętach. Zwracamy uwagę na poprawność postawy ciała
	3. krok odstawno - dostawny	2 min	Zaczynając od lewej, następnie prawej nogi
	4. skłony głowy: - w przód / tył - na boki - krążenie głową	Po 5 na każdą stronę	Głowa znajduje się cały czas blisko tułowia, ręce oparte na biodrach
	5. krążenia ramion	5 razy w każdą stronę
	6. wymachy ramion	5 razy	Z pogłębianiem
	7.krążenie nadgarstków	5 razy
	8.krążenie bioder	5 razy
	9. wdech / wydech	3 razy	Ręce skrzyżowane na klatce piersiowej + wdech rozkładamy + wydech
	10.prawą ręką dotykamy lewego kolana i odwrotnie, następnie do lewej piety i odwrotnie	5 razy	Kolano także przyciągamy do klatki piersiowej
	11.przysiady	10 razy	Wykonujemy powoli
	12.krążenie stopą P i L	5 razy na każda stronę
	13. wdech / wydech	5 razy	Unosimy kkg przodem + wdech, opuszczamy + wydech
II. GŁÓWNA (25-30 min)	POZYCJA STOJĄCA 1. "berek zaprzęgów"- dzieci dobierają się w pary, 1 para jest berkiem i łapie inne pary, gdy para jest złapana podnosi do góry ręce i inna para ma przejść pod nimi	3 min	Niezbyt szybkie tempo biegu
	2. "pompa wodna"- dzieci w parach trzymają się za ręce, jedno stoi wówczas drugiee kuca i odwrotnie.	2 min
	3. podskoki na 1 nodze - dzieci stoją naprzeciwko siebie, trzymają się za prawe ręce, unoszą wyprostowane prawe nogi i chwytają lewą ręką za kostkę uniesionej prawej nogi; wykonują w tej pozycji podskoki i obracają się	2 min	Najpierw obracają się w prawo, potem w lewo
	4. skłony z pogłębianiem - dzieci trzymają ręce na barkach drugiej osoby z pary i wykonują skłony	1 min	Z pogłębianiem do 3 i wyprost
	5."nie daj się trafić w pośladek"- dzieci stoją twarzami do siebie, trzymając się za prawe ręce, starają się lekko uderzyć partnera lewą ręką w pośladek i samemu uniknąć trafienia	2 min	Komu uda się trafić w pośladek zdobywa 1 pkt, zabawa trwa do zdobycia 5 punktów
	KLĘK PODPARTY 6. utrzymanie równowagi w klęku podpartym z uniesioną 1 nogą wyprostowaną, zaś ręce są złączone – P z P, potem zmiana	2 min
	SIAD PROSTY 7.przywitanie stóp stopami partnera	2 min	Najpierw jedną nogą, potem obiema
	8.przenoszenie nóg nad nogami partnera	10 razy	Nogi są złączone, nogi jednej osoby leżą na podłożu, wtedy druga osoba unosi swoje nogi nad tamtymi
	9.wdech / wydech	3 razy	Przy wdechu przyciągnięcie nóg do klatki piersiowej, przy wydechu wyprostowanie ich
	10.skłony – dzieci siedzą naprzeciwko siebie z nogami złączonymi ze sobą stopami, w rozkroku, trzymają się za ręce. Jedno dziecko wykonuje w tym samym czasie opad tułowia w tył drugie w tym samym czasie w przód.	10 razy
	11.bieg z przeskokiem - jedno dziecko siedzi z wyprostowanymi i złączonymi nogami i jedną reką wyciągniętą w górę, drugie stoi i trzyma za tą wyciągniętą rękę partnera, następnie biega wokół partnera przeskakując nad jego nogami	Po 5 okrążeń w każdą stronę	Zwracamy uwagę na prawidłową postawę dziecka siedzącego!
	SIAD TYŁEM DO SIEBIE 12.skłony (ręce splecione w górze), pochylanie się w przód / w tył	1 min
	13.ręce w górze/ ręce w dole - dzieci trzymają ręce wyciągnięte w bok, następnie równocześnie opuszczają jedną w dół, a unoszą drugą w górę i powtarzają ćwiczenie	1 min
	LEŻENIE TYŁEM 14."nogi gonią nogi"- dzici leżą do siebie stopami, unoszą je wyprostowane w górę i próbują dogonić stopy partnera, który tego unika	1 min	Nogi można ugiąć w stawach biodrowych, co zmniejszy przesilenie kregosłupa lędźwiowego
	15.rowrek – dzieci leżą do siebie stopami, łączą je i wykonują rowerek	1 min
	16.stopy do stóp – dzieci leżą do siebie głowami, trzymają się za ręce, nogi ugięte, stopy oparte o podłoże, równoczesne unoszenie stóp, tak, by dotknęły stóp partnera	1 min
	LEŻENIE PRZODEM 17."parzy łapki" – jedno dziecko próbuje uderzyć w dłonie drugiego, a to chce tego uniknąć i odwrotnie	2 min	Jedno dziecko ma ręce odwrócone stroną dłoniową, a drugie grzbietową; zabawa trwa do zdobycia 5 punktów
	18."klaśnij w dłonie" – dzieci klaszczą w dłonie z pozycji skrzydełek	2 min	- na 1 w swoje - na 2 P w P - na 3 L w L - na 4 w obie dłonie partnera
III. KOŃCOWA ( 5 – 10 min)	SIAD SKRZYŻNY 19. "rysowany telefon"- dzieci siedzą w kole, jedno za drugim, z zamkniętymi oczami, jedno z nich wymyśla rysunek, który rysuje palcem na plecach nastepnego i tak w kole każde dziecko rysuje, aż wróci do tego, kto wymyślał	3 min	Można rysować np.choinkę, domek, serce, gwiazdkę
	20. wdech/wydech	3 razy	Przy wdechu ręce rozkładamy na boki, przy wydechu krzyżujemy na kolanach
	21."pirat"- dzieci siedzą w kółku z zamkniętymi oczami, jedno z nich jest piratem, stoi poza kołem i ma zabrać rzecz, znajdującą się w środku, pozostałe dzieci mają mu to uniemożliwić	3 min	Pirat stara się zabrać rzecz jak najciszej, by nie zostać złapanym.
	22.leżenie tyłem z zamkniętymi oczami	1 min	Rozluźnienie całego ciała:)

Celem tych zajęć jest wzmocnienie ogólnorozwojowe organizmu, poprawa funkcjonowania mięśni

i stawów, poprawa nastroju i kontaktów międzyludzkich.

Korzyści regularnej aktywności:

• redukcja masy ciała

• zmniejszenie ryzyka efektu jo – jo

• nadanie sylwetce lekkości i energiczności

• poprawa nastroju

• zwiekszenie podstawowej przemiany materii

• poprawa profilu lipidowego krwi

• uregulowanie ciśnienia tętniczego krwi

• zwiększenie wydolności organizmu

Bibliografia:

1. H. Kuński, M. Janiszewski: Medycyna aktywności ruchowej dla pedagogów, Łódź 1999, WUŁ.

2. H. Kuński : Trening zdrowotny osób dorosłych, Poradnik lekarza i trenera, Warszawa 2003, Agencja Wydawnicza Medycyny Sportowj Press.

   Strony internetowe:

   www.abccwiczenia.pl/trening-dla-otylych

   www.wikipedia.pl

   www.zdrowie.med.pl/nadwaga/otylosc_01.html