ĆWICZENIA I – ZAJĘCIA NA DUZYCH ZWIERZĘTACH:

Podstawowe chwyty- POSKRAMIANIE:

1) podchwyt : ze strony lewej lub prawej

-stanąć obok krowy łapac za dystalny róg(wyprostowany łokieć

-druga rękałapie za : nos, kantar,klucz hadma

-przy pobieraniu krwi lub badaniu spojówek

2. Baleron na głowe : na rogi i wokół pyska

3) Podchwyt 2 : 2 osoby : jedna osoba ręka na guzie biodrowym , druga ręka za fałd kolanowy

- przy badaniu rektalnym

- gdy wygina grzbiet do góry złapać za fałd skóry wzdłuz kręgosłupa

4) ogon przełożyć po przyśrodkowej stronie uda i pwyciągnąć koło fałdu

WĘZŁY CHŁONNE :

1. podżuchwowe : sliwka węgierka pod kątek żuchwy, Z OBU STRON ,ręce za głową, stoimy obok krowy

2. przedłopatkowe: cygaro/ wrzeciono, stoimy tylem do głowy krowy, rękami z góry na dół nie odrywamy palców, obie strony jednocześnie

3. Fałdu kolanowego : cygaro/wrzeciono – stoimy bokiem do krowy , jedna ręka na guzie biodrowym , druga ręka powyzej fałdu przednio od guza

4. Wymieniowe : 5 złotówki – jedna osob trzyma ogon, druga jak „Małysz” od tyłu, i macamy wezły chłonne obiema rękami

Badanie węzłów chłonnych:

1. wielkość i kształt (wielkość podaje się w centymetrach lub porównuje się do znanych warzyw i owoców)

2. budowa (węzeł chłonny prawidłowy ma budowę zrazikową w stanach patologicznych budowa zrazikowa jest zatarta)

3. konsystencja (sprężynująca, ciastowata;u zdrowego zwierzęcia jest tęga, niepodatna na ucisk)

4. temperatura węzła chłonnego (w stanie prawidłowym jest taka sama jak otaczających go tkanek)

5. bolesność (zdrowy jest niebolesny)

6. przesuwalność na podłożu i skóry nad nim

Węzły chłonne badane u poszczególnych gatunków zwierząt:

Konie :

1. Węzły chłonne podżuchwowe-l. Submandibularis (dół żuchwy, strona wewnętrzna, w tzw. sankach)

2. Węzły chłonne fałdu kolanowego-l.poplitei

3. Węzły chłonne pachwinowe powierzchowne-l.inguinales superficiales (u klaczy nadwymieniowy , u ogierów przyprąciowy)

Bydło i owce:

1. Węzły chłonne podżuchwowe (kąt żuchwy, pod ślinianką)

2. Węzły chłonne przedłopatkowe –l.prescapulares (nad stawem barkowym)

3. Węzły chłonne fałdu kolanowego (nad skórnym fałdem kolanowym)

4. Węzły chłonne nadwymieniowe (nasada wymienia)

5. (jeśli występuje białaczka to w dole słabiznowym wyczuwalne są węzły chłonne słabiznowe wielkości i kształtu pięciozłotówki)

Psy i koty:

1. Węzły chłonne podżuchwowe (kąt żuchwy pod ślinianką)

2. Węzły chłonne podkolanowe (w dole podkolanowym)

3. Ewentualnie węzły chłonne przedłopatkowe( u owczarków, terierów, sznaucerów, dogów bernardynów)

Świnie: Węzły chłonne trudno wyczuwalne

BŁONY ŚLUZOWE:

Dostępne do badania błony śluzowe:

• spojówka oka (błona powieki górnej, dolnej, i trzeciej) OCZY Z DWÓCH STRON !!, kciuku na powieki i donosowo żeby zobaczyc migotkę

• śluzówka przedsionka jamy ustnej i nosowej (przedsionek jamy ustnej to przestrzeń pomiędzy wewnętrzną powierzchnią policzków i zewnętrzną ścianą dziąseł; przedsionek jamy nosowej to przestrzeń jamy nosowej do ujścia przewodów łzowych (tractus lacrimalis) , u bydła przedsionek jamy nosowej przechodzi w śluzawicę, u psów mogą być obecne zmiany związane z obecnością kamienia nazębnego (paradontoza) – zapalenie przyzębia, namnażanie pierwotniaków, nieprzyjemny zapach z pyska (leczone sulfonamidami i metronidazolem) palce w diastemę i wzdłuż dolnych zębów

• śluzówka przedsionka pochwy (badamy jedną ręką palcami wskazującym i kciukiem)

• śluzówka napletka

• śluzówka odbytu (na ogół niewidoczna, przy porażeniu odbytu tzw. odbyt ziejący, objaw biegunki nieżytowego zapalenia jelit

Ćwiczenie II

Górne drogi oddechowe

1. badanie wydychanego powietrza-> obie ręce grzbietową powierzchnią dłoni
przybliżyc do otworów

- siła
- obustronnośc
- zapach

Mówimy: Powietrze z obu otworów wydychane z taką samą siłą, o temperaturze równej temperaturze ciała, zapachu charakterystycznym dla gatunku.

2. badanie przedsionka jamy nosowej i jamy nosowej -> rozszerzamy nozdrza (żeby obejrzec błonę śluzową)
- czy i czym pokryta płytka nosowa i błona śluzowa przedsionka + wypływy
- charakterystyka wypływu: ilośc, konsystencja, kolor, ciągliwośc, zapach, domieszki
- ważne czy wypływ z jednego czy obu nozdrzy (gdy z obu to dzieje się coś za nozdrzami tylnymi, gdy z jednego to wcześniej)

Mówimy: Błona śluzowa różowa, miejscami pigmentowana, pokryta obfitą ilością wydzieliny o charakterze surowiczo śluzowej + opis wypływu jeśli występuje

3. zatoki : 1 czołowa + 2 x szczękowa
badania: oglądanie, omacywanie, opukiwanie ALE najpierw badamy zatokę czołową, potem szczękowe

zatoka czołowa- ograniczenia:
- aż do możdżenia ( potylica)
- bok- krawędź skroni

- oczodół
-pszyśrodkowy kąt oka- nosowy brzeg oczodołu

zatoki szczękowe -> okalają oczodół od dołu !!

techniki badania:
omacywanie: każda struktura osobno, 2 kciuki razem, uciskamy dośc mocno, przy zatoce czołowej omacujemy najpierw jedną stronę a potem drugą stronę

- ważna bolesnośc, podatnośc kości nad zatokami na ucisk (gdy ciastowate to ropa), temperatura
opukiwanie-> ważne żeby przekształcic młoteczek żeby wyglądał jak lizak, żeby możliwe było opukiwanie metalową powierzchnią; wypuk pudełkowy

Cały opis dopiero jak zbadamy wszystkie!!

Mówimy: Kości nad zatokami prawidłowo wykształcone, symetryczne, niegorące, niebolesne, niepodatne na ucisk.

4. Badanie krtani i tchawicy - > badamy jedna po drugiej, potem opisujemy obie razem
badania: oglądanie, omacywanie, osłuchiwanie

- przy oglądaniu trzeba krowie podnieśc lekko głowę, patrzyc na przebieg narządów, symetrie, ewentualne zmiany

- krtań jest między łukami żuchwy, tchawica aż do wpustu klatki piersiowej

Mówimy: Okolica krtani dobrze wykształcona, chrzątki krtani symetryczne, elastyczne, niebolesne, o temp okolicznych tkanek, przesuwalne względem siebie i skóra nad nimi przesuwalna, słyszalny szmer krtaniowy chuchający + opis tchawicy to samo tylko że pierścienie zamiast chrząstek i słyszalny szmer tchawiczy rurowy.

5. Kaszel samoistny i reakcyjny
- gdy brak kaszlu samoistnego to w ogóle nie mówimy
- wywoływanie kaszlu reakcyjnego -> podduszenie przez 30s- 1min (zatkanie fartuchem nozdrzy i jamy ustnej)

- gdy obecny stan zapalny to po tym czasie nastepuje gwałtowne nabranie powietrza, podrażnienie i wywołanie kaszlu

- celem badania jest stwierdzenie czy kaszel reakcejny jest łatwo czy trudno wywoływalny

6. Badanie klatki piersiowej

Oglądnie: -> obejśc wokółnzwierza, patrzec na wysklepienie, obecnośc różańca krzywiczego, jaka praca klatki piersiowej (związane z typem oddychania – u ssaków typ piersiowo- brzuszny + przy zmianach dochodzi do różnych modyfikacji)

Mówimy: Klatka piersiowa dobrze wykształcona, symetryczna, oddychanie typu piersiowo- brzusznego. (gdy widac na pierwszy rzut oka, że coś nie tak , tozmiana typu oddychania i rytmu)

Omacywanie: -> grzbietową powierzchnią dłoni całą klatkę z obu stron, ważne określenie czy temperatura równomiernie rozmieszczona na całej powierzchni + omacywanie wzdłuż żeber- po dwie przestrzenie na raz boczną krawędzią dłoni

Mówimy: Temperatura równomiernie rozmieszczona na powierzchni klatki, okolica niegorąca, niebolesna.

Opukiwanie: topograficzne i diagnostyczne -> plezimetr i młoteczek

Opukiwanie topograficzne:

Dwie linie poziome- guza biodrowego i fałdu kolanowego + 4pmż pionowo (można przesunąc nogę do przodu trochę) + pole przedłopatkowe!!!

Prawa str-> linia guzu – stłumienie nad wątrobą w 11pmż, linia fałdu- stłumienie w 8pmż, na dole w 4pmż na mostku dolna granica płuc ; pole przedłopatkowe- miejsce gdzie przy omacywaniu najgłębiej można wcisnąc palce (opukuje się je TYLKO po to by stwierdzic lub wykluczyc powietrznośc- nie mówi się o żadnym rodzaju wypuku czy innych bzdurach)

Lewa strona -> linia guza- jawny wypuk nad płucami przechodzi w bębenkowy nad żwaczem w 11pmż, linia fałdu- stłumienie nad żwaczem w 8pmż (częśc żwacza ze zbitą treścią), ; 4pmż 3-4 palce poniżej lini stawu barkowego- STŁUMIENIE WZGLĘDNE- serce za płucami- zmiana wypuku z jawnego nad płucami na stłumienie względne

Opukiwanie diagnostyczne: -> od góry do dołu od przodu do tyłu od 4pmż, ważne pole załopatkowe i przedłopatkowe

Osłuchiwanie-> odwrócona piramida, 6 miejsc osłuchu + pole przedłopatkowe

Nad płucami słyszalny szmer pęcherzykowy , nad polem przedłopatkowym oskrzelowy z domieszką pęcherzykowego ???

ĆWICZENIE III – BADANIE POWŁOK BRZUSZNYCH

• ogłądanie omacywanie ewentualnie osłuchiwanie

A) oglądanie : z tyłu głównie, trzeba zwrócić uwagę na doły głodowe-> wybrzuszenie symetryczne, wzdęcia

B) omacywanie : z góry na dół, od przodu do tyłu, od ostatniego łuku żebrowego , oburącz lub jedna ręką

C)osłuchiwanie- w prawym gole głodowy-tu jelito slepe- słychać jak funkcjonuje, lub atonie

Mówimy : powierzchnia dobrze napięta i niebolesna

BADANIE ŻWACZA

1. ogladanie : lewy dół słabiznowy

2. ruchy żwacza: przez 5 min 7(8)-15 ruchów

3. omacywanie : jak powłoki pieśnią

4. opukiwanie ; plezimetr + młoteczek: bębenkowy, przytłumiony,stłumiony, tępy -> opukujemy za ostatnim żebrem, ewentualnie w ostatniej przestrzeni międzyżebrowej

5. pstrykanie – ping-pong : gdy podejrzewamy wdęcie trawieńca z przemieszczeniem na lewa strone , pstrykamy i osłuchujemy jednocześćnie

BADANIE CZEPCA

• w 6 przestrzenie międzyżebrowej kopule przepony w okolicy wyrostka mieczykowatego

• próby bólowe- żeby sprawdzić czy

  • sprowadzanie zwierzęcia z góry na dół-> nacisk

  • nagły zwrot z idącą obok krową- siła odśrodkowa

  • próba łokciowa- uciskamy pięścią okolicę czepca- dźwignia łokieć na kolanie

  • próba drążkowa- co 10 cm az do wymienia lub napletka

  • próba związane z oddechem-wdech- reakcje bólowe bo ucisk nerwu

    • Wisłockiego- ręka na kłębie , gdy szczyt wdechu to łapiemy za skórę na kłębie

    • Kahlschmidta- osłuchujemy na tchawicy i przy szczycie wdechu podrażniamy skórę w okolicy kłębu -> sttrefy Heada

TROKAROWANIE:

-połowa odległości między guzem biodrowym a ostatnim żebrem

-trokarowanie między kciukie m a większym palcem, potem powoli wyciągamy mandryn(powoli, żeby nie doszło do zapaści)+ środek przeeciwfermantacyjny lub wódkę lub parafina

• otwór się zostawia , przyszywa sie trokar ale nie na długo , potem się wyciąga

BADANIE KSIĄG:

• Z PRAWEJ STRONY!!

• poniżej lini stawu barkowego

• 7/8(9) przestrzeń międzyżebrowa

• jest to rzut ksiąg na klatkę piersiową

• oglądanie

• omacywanie(palcami- dłoń prostopadle do krowy-między przestrzeniami oburącz|| balotowanie – gdy cięzki przedmiot w środku to trzeba odepchnąć, ciało oddala się i wraca, badanie to gdy przepakowane ,powiększenie ksiąg i wysokiej ciąży)

• opukiwanie – podwyższenie pola opukowego ponad linie stawu ramiennego, wypuk stłumiony nad księgami

• osłuchiwanie: nawet kilka minut , słychać trawienie,charakterystyczne brak szmerów( takich jak w żwaczu)

ŻOŁĄDEK WŁAŚCIWY

-prawa strona

-`kieruje się za łukiem żebrowym w kierunku lini białej

-oglądanie i omacywanie (łokieć dźwignią jak w czepcu)

WĄTROBA

-oglądanie, omacywanie(czy bolesność), opukiwanie(stłumienie wątrobowe, wypuk wysepkowy-> miejscami bębenkowy z metalicznym, fragment trawieńca przy skręcie i przesunięcie na prawo, trawieniec wchodzi między wątrobę a ścianę klatki)

-rzut po prawej stronie między 10 a 12 pmż, wielkości dłoni przy wyrostkach poprzecznych

Igła łopatyńskiego :