Cwiczenie 9 – Szkodniki róży

1 Mszyca różano szczeciowa – Macrospihum rosae,

Rodzina: Mszycowate - Aphididae, Rząd :Pluskwiaki – Hemiptera

-długość: 3-3,5 mm

-zabarwienie: zielone lub różowe z czarnymi odnóżami i syfonami

-stadium zimujące: jaja

-pojawienie się larw w maju V

-pojawienie się uskrzydlonych form w czerwcu VI

-kolonie znajdują się w wierzchołkowych częsciach rośliny

-pokoleń na rok: do 10

-uszkodzenia: wypijają soki, marszczenie i deformacja liści, osłabiony wzrost, grzyby sadzakowe

2 Skoczek różany – Typhlociba rosae, (Typhlocyba)

Rodzina: Skoczkowate – Jessidae, Rząd: Pluskwiaki – Hemiptera

-długość: 3-3,5 mm

-zabarwienie: jasno zielone, białawy, kremowy

-błoniaste dachówkowato ułożone skrzydła

-stadium zimujące: jaja

-wszystkie stadia rozwojowe są szkodliwe

-pokoleń na rok: 2, 1pok V-VI, 2pok VIII-IX

-uszkodzenia: wypijają soki, białe drobne punkty na górnej stronie liścia, osłabiony wzrost

3 Szypszyniec różany – Rhodites rosarum,

Rodzina: Galasówkowate - Cynipidae, Rząd: Błonkówki – Hymenoptera

-długość: 3-4 mm, skrzydła 8mm

-zabarwienie: głowa i tułów czarny, odwłok brunatny, czerwone odnóża, larwy zimujące białe

-samice na początku rozmnażają się partogenetycznie

-stadium zimujące: larwy po kilka w jednym galasie

-larwy wydzielają hormony roślinne powodujące rozrost tkanek

-wylot dorosłych osobników kwiecień-maj IV-V

-samice składają jaja w pąkach szczytowych róży

-pokoleń na rok: 1?

-uszkodzenia: wypijają soki, białe drobne punkty na górnej stronie liścia, osłabiony wzrost

4 Zwiot różany, Nimułka zwiot – Blennocampa elongatula,

Rodzina: Pilarzowate – Tenthredidnidae, Rząd: Błonkówki – Hymenoptera

-długość: 6-7mm, larwa 15mm

-zabarwienie: cała czarna, larwa kremowa z ciemną głową

-charakterystyczna forma larwy: nibygąsienica 3+8 odnóży

-stadium zimujące: larwa (nibygąsienica) w kokonach zielnych w glebie

-larwy(nibygąsienice) żerują w pędzie róży od dołu do góry dl chodnika 9-12 cm

-wylot dorosłych osobników kwiecień IV i składanie jaj na przylistki

-pokoleń na rok: 2?

-uszkodzenia: osłabione pędy, słabsze kwitnienie lub jego brak, czarne wierzchołki

5 Bruzdownica pędówka – Ardis brunniventris

Rodzina: Pilarzowate – Tenthredidnidae, Rząd: Błonkówki – Hymenoptera

-długość: 5-6 mm,

-zabarwienie: ciało pokryte czarnymi plamkami

-stadium zimujące: larwa (nibygąsienica) w kokonach zielnych w glebie

-larwy(nibygąsienice) żerują w pędzie róży od góry do dołu 3-4 cm

-wylot dorosłych osobników kwiecień IV i składanie jaj poniżej pąka szczytowego

-pokoleń na rok: 2?

-uszkodzenia: osłabione młode pędy, słabsze kwitnienie lub jego brak, czarne wierzchołki

6 Obnażacz różówka – Arge rosae

Rodzina: Pilarzowate – Tenthredidnidae, Rząd: Błonkówki – Hymenoptera

-długość: ?

-zabarwienie: przedplecze i nogi oraz odwłok są żółte, głowa czarna, larwa biała z żóltym pasem na grzbiecie i czarnymi plamami na całym ciele

-samica składa po 16 sztuk na gałązkach powodując wypuklenia

-stadium zimujące: poczwarki w glebie

-pokoleń na rok: 2 , wylot 2 pok w lipcu VII

-uszkodzenia: larwa powoduje półokrągłe wżery na liściach (gołożer), żer w grupie, wypuklenia na gałązkach, pędy pękają i deformują się

7 Śluzownica różana – Endelomyia aetchipos

Rodzina: Pilarzowate – Tenthredidnidae, Rząd: Błonkówki – Hymenoptera

-długość:

-zabarwienie: postać dorosła czarna z żółtym odwłokiem, larwa zielona z żółtą głową

-larwa posiada 11 par nóg 3+8

-stadium zimujące: larwy w oprzędach w glebie

-pokoleń na rok: 1

-uszkodzenia: szkieletowanie liści, wygryzanie górnej blaszki liściowej

8 Nimułka różana – Blennocampa phyllocolpa

Rodzina: Pilarzowate – Tenthredidnidae, Rząd: Błonkówki – Hymenoptera

-długość: 3-4 mm

-zabarwienie: postać dorosła czarna z żółtym odwłokiem, larwa zielona z żółtą głową

-samica składa jaja na brzegach liści jednocześnie wstrzykując toksyny powodujące zawijanie się liści

-larwa posiada 11 par nóg 3+8

-stadium zimujące: larwy w oprzędach w glebie

-pokoleń na rok: 1

-uszkodzenia: szkieletowanie liści, zawijanie liści brzegiem do dołu

Ćwiczenia 10 – Szkodniki wielożerne w parkach i sadach

1 Piędzik przedzimek - Operophtera brunata

Rodzina: Miernikowcowate – Geometridae, Rząd: Motyle – Lepidoptera

-długość: samiec rozp skrz. 2-2,5 cm

-zabarwienie: samiec skrz szarawobrązowe, samica szara z silnie zredukowanymi skrzydłami, gąsienice są zielone z ciemnym paskiem, jaja pomarńczowo zielonkawe

-gąsienica posiada 3 pary nóg z przodu i 2 pary z tyłu

-stadium zimujące: jaja

-pokoleń na rok: 1?

-wylęg gąsienic w kwietniu IV -> żer, niszczy pąki

-duże ilości przędzy przez gąsienice V-VI, potem gasienice schodzą do gleby na przepoczwarczenie się

-uszkodzenia: niszczenie pąków , zawiązków, gołożer liści, zahamowany wzrost, żer na jabłoni, gruszy, wrzosie

2 Kuprówka rudnica – Euproctis chrysorhoea

Rodzina: Brudnicowate – Lymantridae, Rząd: Motyle – Lepidoptera

-długość: samiec rozp skrz. 2,6-3,2 cm

-zabarwienie: białe włochate motyle z brunatnym odwłokiem, samce mają węższy odwłok, gąsienice szaro – czarne z białymi i czerwonymi kropkami pokrytymi pomarańczowymi włoskami

-stadium zimujące: (3 stadium) gąsienice w zimowych gniazdach po 200-300, przed zimą 2 wylinki

-pokoleń na rok: 1

-wylęg gąsienic w kwietniu IV -> żer na jabłoni, gruszy oraz wiśni wracają do swoich gniazd gdy spada temperatura, po żerowaniu zawijają sobie liście

-przepoczwarczenie VI-VII w spekaniach kory drzew

-składanie jaj w VII po 300 podolnej stronie liści

-uszkodzenia: zer na lisciach Gąsienice żerując na liściach i pąkach prowadzą często do gołożerów, a tym samym drzewa mogą się zazielenić dopiero w połowie lata, po rozwinięciu się liści i pąków śpiących.

3 Brudnica nieparka – Lymantria dispar

Rodzina: Brudnicowate – Lymantridae, Rząd: Motyle – Lepidoptera

-długość: samice są większe od samców, rozpiętość skrzydeł samic do 7cm,

samce 4cm

-zabarwienie: białe skrzydła pokryte przepaskami,samiec zabarwiony na brązowo, gąsienice szare z granatowymi i czerwonymi kropakami silnie owłosiona, jaja zółtoszare przykryte włoskami z odwłoka samicy

-odwłok samicy tępo zakończony

-stadium zimujące: jaja w złożach na pniu

-pokoleń na rok: 1

-wylęg gąsienic w kwietniu IV

-przepoczwarczenie VI-VII w spekaniach kory drzew, wylot motyli VII-VIII

-składanie jaj w VII po 300 do nawet 2000 w złożach

-uszkodzenia: gołożer, żer IV-VI

4 Pierścienica nadrzewka – Malacosoma neustria

Rodzina: Barczatkowate -Lasiocampidae, Rząd: Motyle - Lepidoptera

-długość: rozp skrz. Samice 4 cm, samce 3 cm

-zabarwienie: Posiada skrzydła ubarwione czerwonobrązowo, na przedniej parze skrzydeł szeroka i ciemniejsza poprzeczna pręga.

-stadium zimujące: jaja w złożach na pniu

-pokoleń na rok: 1

-wylęg gąsienic w kwietniu IV

-przepoczwarczenie VI-VII w spekaniach kory drzew, wylot motyli VII-VIII

-składanie jaj w VII po 300 do nawet 2000 w złożach

-uszkodzenia: gołożer, żer IV-VI

5 Znamionówka tarniówka – Orgyia antiqua

Lymantridae, Lepidoptera

6