Prawo finansowe
03.10.2013
egzamin: test 20 pyt wielokrotnego wyboru 10 prawda fałsz
zerówka: warunek średnia z obu semestrów 4,5; nie ma 2; po weekendzie majowym, ustna
→ ustawa o finansach publicznych,
→ prawo finansowe, pod red.H.Dzwonkowski, J.Gliniecka,Beck, wawa 2013 (bez prawa podatkowego)
dodatkowe:
leksykon prawa finansowego 100 pojęć, Drwiłło
system prawa finansowego Kosikowski
ZAGADNIENIA OGÓLNE(1)
FINANSE - to zjawiska związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych z całą ich otoczką polegającą na planowaniu, ewidencji , sprawozdawczości i kontroli.
Pieniądz to przedmiot zainteresowania finansów.
Finanse prywatne:
→ stricte prywatne
→ grupowe
→ zrównane z prywatnymi
Finanse publiczne:
→ sektora rządowego
→ sektora samorządowego
→ sektora ubezpieczeń społecznych(ZUS,KRUS)
Finanse prywatne:
podmioty uczestniczące w stosunkach finansowych są tzw. podmiotami prawa prywatnego
równorzędny charakter stosunków prawnych
osiąganie i maksymalizacja zysku
zaspokajanie potrzeb indywidualnych
niewielki stopień koncentracji
zawsze charakter zdecentralizowany
funkcjonują głównie w ramach uregulowań prawa prywatnego
Finanse publiczne:
przynajmniej jeden z podmiotów uczestniczących w stosunkach finansowych jest tzw. podmiotem prawa publicznego
większość operacji cechuje przymusowość
maksymalizacja użyteczności społecznej
zaspokajanie potrzeb publicznych
wysoki stopień koncentracji
zarówno charakter scentralizowany jak i zdecentralizowany
wysoki stopień reglamentacji
źródła finansowania fundusze publiczne fundusze prywatne
dobra
Publiczne sensu largo
klasyczne społeczne prywatne
publiczne
sensu stricto
źródła finansowania fundusze publiczne fundusze prywatne
FINANSE PUBLICZNE – są wyrazem stosunków społecznych i ekonomicznych powstających w trakcie nieustannych, dynamicznie ujętych procesów gromadzenia środków publicznych oraz ich rozdysponowania(gospodarowania środkami pieniężnymi) na cele publiczne.
FUNKCJE FINANSÓW PUBLICZNYCH
1.FISKALNA(alimentacyjna)
2.REDYSTRYBUCYJNA(rozdzielcza, alokacyjna)
3.STYMULACYJNA(bodźcowa, interwencyjna)
4.EWIDENCYJNO-KONTROLNA(informacyjna)
PRAWO FINANSOWE – ogol regulacji prawnych obejmujących finanse publiczne: owe regulacje określają zasady gromadzenia i rozdysponowania środków pieniężnych na cele publiczne.
DZIAŁY PRAWA FINANSOWEGO
prawo budżetowe
prawo podatkowego
prawo publiczne bankowe
prawo celne
prawo dewizowe
prawo walutowe
prawo ubezpieczeń społecznych
prawo rynku finansowego.
ZRÓDŁA PRAWA FINANSOWEGO
konstytucja rozdz 10
ustawy
ratyfikowane umowy międzynarodowe
rozporządzenia
akty prawa miejscowego.
SYSTEM FINANSOWY – ogół zasad i instytucji finansowych stworzonych przez obowiązujące w danym państwie i w danym czasie prawo finansowe
POLITYKA FINANSOWA – świadoma i celowa działalność osób i instytucji polegająca na ustalaniu oraz realizacji określonych celów za pomocą środków finansowych.
Polityka finansowa : polityka fiskalna i polityka monetarna.
INSTRUMENTY POLITYKI FINANSOWEJ
1.ustalenie norm prawa, zwanych normami ogólnymi (prawo finansowe)
ustalenie norm indywidualnych(akty i orzeczenia prawnofinansowe)
ustalenie norm planistycznych(programowanie i planowanie finansowe)
umowy cywilnoprawne
WARUNKI PRAWIDŁOWEJ POLITYKI FINANSOWEJ
cele muszą być możliwe do osiągnięcia w danych warunkach, miejscu i czasie,
cele muszą być wzajemnie niesprzeczne,
środki realizacji muszą być dostosowane do celów,
cele i środki muszą być jasno określone i znane ich adresatom
należy respektować określone, nieprzekraczalne granice minimalnej stabilności i konsekwencji
niezbędne jest posiadanie kompetentnych kadr i odpowiedniego wyposażenia technicznego.
ŚRODKI FINANSOWE NA CELE PUBLICZNE (2)
1.ustawa o finansach publicznych z 2009
2.ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z 2003
3.ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych z 2004
art 4. ust 1. u.f.p
1. Przepisy ustawy stosuje się do:
1) jednostek sektora finansów publicznych;
2) innych podmiotów w zakresie, w jakim wykorzystują środki publiczne lub dysponują tymi środkami.
art.9 u.f.p
Sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
3) jednostki budżetowe;
4) samorządowe zakłady budżetowe;
5) agencje wykonawcze;
6) instytucje gospodarki budżetowej;
7) państwowe fundusze celowe;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
9) Narodowy Fundusz Zdrowia;
10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
11) uczelnie publiczne;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje fil-mowe; 14)inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, banków i spółek prawa handlowego.