GERMINAL

GERMINAL

to powieść Emila Zoli, napisana w 1885 r. w języku francuskim. Jest trzynastą z cyklu powieści autora Rougon-Macquartowie, uważaną przez niego za swoją najlepszą, a przez wielu krytyków -- także za jedną z najlepszych powieści w języku francuskim. Powieść jest opisem strajku górników w północnej Francji, inspirowana przez autentyczny strajk w Anzin, widzianego zarówno od strony robotników, jak i burżuazji. Ponieważ opisuje ciężki los górników, przez socjalistów uważana za bardzo ważne dzieło w historii.

Tytuł nawiązuje do miesiąca rewolucyjnego germinal i w bardzo swobodnym przekładzie może być tłumaczony jako "wiosna" (porównaj tytuł "Przedwiośnie" S. Żeromskiego). W literaturze światowej i polskiej tytuł brzmi "Germinal".

Głównym bohaterem powieści jest Stefan (występuje również w powieści W matni), początkowo bezrobotny maszynista. W poszukiwaniu pracy Stefan przybywa do miejscowości Montsou, do kopalni Le Voreux, gdzie udaje mu się zatrudnić w kopalni. Widoki ciężkiej pracy pod ziemią, niskie płace i częsty głód sprawiają, że pod wpływem rosyjskiego kolegi - anarchisty Suwarina zaczyna interesować się ideałami socjalizmu i I Międzynarodówki. Do innych, drugoplanowych postaci należą Maheu (stary górnik), jego żona i dzieci, w tym nastoletnia córka Katarzyna zakochana w Stefanie, Levaque (sąsiad Maheu), dziadek Maheu (o pseudonimie Bonnemort - dobra śmierć), przyjmujący z pokorą swój los, Chaval, kochanek Katarzyny i rywal Stefana Stronę arystokracji i burżuazji reprezentują m.in. państwo Gregoire, właściciele kopalni, oraz Hennebau, dyrektor kopalni.

Stefan przedstawiony jest jako dość naiwna osoba, wierząca w ideały socjalistyczne i łatwość ich realizacji. Udaje mu się doprowadzić do strajku i początkowo jest popierany przez prawie wszystkich kolegów. Towarzystwo, które jest właścicielem kopalni, nie ustępuje. Ciągnący się strajk doprowadza robotników do głodu, stopniowo robotnicy tracą wiarę w zwycięstwo, wielu z nich podejmuje pracę. Stefan, który początkowo cieszył się wielkim poważaniem kolegów, zaczyna spotykać się z ich niechęcią.

W końcu tłum wymyka się spod kontroli Stefana, a on sam mu ulega. Ludzie niszczą kopalnie, maszyny, atakują domy burżuazji. Wreszcie dochodzi do tragedii: sprowadzone wojsko, zaatakowane przez robotników, zmuszone jest otworzyć ogień. Ginie kilka osób, w tym Maheu, Moquette, Lidka.

Śmierć towarzyszy doprowadza do końca strajku. Kolejno górnicy podejmują pracę. Towarzystwo w akcie łaski przyjmuje wszystkich z powrotem do pracy. Jednak Suwarin, który uważa, że górnicy ustępując zdradzili idee rewolucji, dokonuje sabotażu i uszkadza szyb windy. Gdy robotnicy są na dole, następuje awaria i cała kopalnia zostaje zalana. Ginie wielu robotników. Na dnie kopalni zostają uwięzieni Stefan, Chaval i Katarzyna. Po kolejnej kłótni Stefan zabija swojego rywala odłamkiem skały. Następnie w końcu wyznają sobie z dawna odczuwaną miłość z Katarzyną, jednak dziewczyna po kilku godzinach umiera z głodu.

Akcja ratunkowa przynosi ostatecznie ocalenie tylko Stefanowi. Stefan ostatecznie opuszcza pracę w kopalni i odchodzi, przekonany, że mimo tej klęski kolejny społeczny przewrót przyniesie zwycięstwo robotników.

Tu kończą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.

Rewolucja socjalistyczna [edytuj]

W XX wieku, szczególnie w krajach komunistycznych, powieść uważana była za wezwanie do rewolucji robotniczej. Tytuł sugerujący nadejście nowej epoki, jakim byłaby rewolucja socjalistyczna, częste nawiązania do Międzynarodówki, opis ciężkiego losu robotnika i opisy lenistwa burżuazji mogły o tym świadczyć.

W kilku miejscach Zola zwraca jednak uwagę na skutki takiej rewolucji. Rasseneur, dawny górnik, wzywa towarzyszy do spokoju i opanowania. Stefan uświadamia sobie, jak trudno jest kierować tłumem. W wielu miejscach robotnicy zauważają, że ideały są dobre, ale ich realizacja - trudniejsza. Nigdzie również autor nie oznajmia wprost, że uważa rewolucję za jedynie rozwiązanie, co więcej - ukazuje po stronie burżuazji postać dobrego pracodawcy, który jednak w momencie wybuchu strajku traci tak samo jak bezwzględni szefowie Towarzystwa.

Z tego powodu, mimo pochwał, część socjalistów rewolucyjnych krytykowała Zolę.

NAWIAZANIA

Germinal (z łac. germen = 'kiełek') - siódmy miesiąc we francuskim kalendarzu rewolucyjnym, pierwszy miesiąc wiosny. Trwał od 21 marca do 19 kwietnia.

Po Germinalu następował miesiąc Floréal.

Germinal to także tytuł znanej powieści Emila Zoli.

Germinal"- to XIII tom cyklu „Rougon-Macquartowie. Historia naturalna i społeczna rodziny za drugiego cesarstwa", ukazał się w 1885 roku. Autor starał się, aby powieść była najlepiej udokumentowaną w cyklu. Był obecny podczas strajku, rozmawiał z robotnikami o ich warunkach pracy, o bezrobociu, o zmniejszaniu się zarobków, o braku stabilizacji w życiu proletariatu. Dzięki tym doświadczeniom Zola ustala, że robotnik może otrzymywać tylko minimum płacy potrzebnej do egzystencji, tak, żeby nie przestawał stanowić rezerwy roboczej i czyni z tego prawa sprężynę powieści.


Akcja powieści rozgrywa się w niewielkim miasteczku w północnej Francji. Bohaterami swej powieści uczynił Zola rodzinę Maheu, której dzień powszedni starał się oddać w jak najdokładniejszych szczegółach. Nędza tych ludzi była przerażająca. Gnieździli się w dziesięć osób w dwóch izbach. Od świtu do zmroku ciężko pracowali w kopalni, a mimo tego pieniędzy nie starczało im nawet na chleb. Pracować musiały już nawet dzieci, jak Janek czy piętnastoletnia Katarzyna. Cała rodzina wstawała wcześnie - o czwartej rano, aby „zarabiać" w przerażających warunkach, gdzie o zasadach bezpieczeństwa w ogóle nie było mowy, bardzo często dochodziło do wypadków. Po kilkudziesięciu latach pracy pod ziemią ludzie chorowali na pylicę, wręcz pluli węglem jak dziadek Bonnemort.
W ciasnym mieszkaniu siłą rzeczy obyczaje tych ludzi ulegają znacznemu rozluźnieniu. Przez cienkie ściany słychać wszelkie odgłosy, szczególnie w nocy, dlatego też dzieci były bardzo szybko uświadomione i wcześnie rozpoczynały życie seksualne, kilkunastoletnie dziewczynki parają się prostytucją. Nikt nie dziwi się, kiedy piętnastoletnia Katarzyna bierze sobie kochanka. Nikt się tym nie gorszy, cała tamtejsza społeczność uważa to za naturalną kolej rzeczy. Jedynie jej matka, kiedy córka przenosi się do Chavala, narzeka, że nie będzie miała już jej zarobków.
Opisując dzień powszedni górników, opisywał także ich miłostki i popędy. Nie pominął również scen brutalnych, np. opis mszczenia się przez kobiety na trupie chciwego sklepikarza, który często pożyczał im pieniądze, ale za cenę seksualnego wykorzystania ich córek. Opanowane wściekłością i żądzą zemsty kobiety okaleczyły trupa, pozbawiając go męskości.
Tymczasem wskutek kryzysu ekonomicznego dyrekcja kopalni obniża wynagrodzenia pracowników, którzy i tak już nie mają z czego żyć.. Za namową Stefana Lantier, byłego mechanika, bojownika o sprawiedliwość społeczną, górnicy przerywają pracę. Fundusze kasy pożyczkowej zorganizowanej przez Stefana szybko się wyczerpują, pomoc Międzynarodówki nie wystarcza. Namiętności rozpalają się, Lantier przestaje panować nad sytuacją i strajkujący demolują szyby. Władze wprowadzają do kopalni wojsko, które robi użytek z broni – pada czternaście ofiar. Górnicy kapitulują, dyrekcja pośpiesznie ogłasza amnestię. Stefan z miłości do Katarzyny również podejmuje pracę. Gdy są siedemset metrów pod ziemią, szalunek podpiłowany przez nihilistę Suwarina pęka i woda z piaskiem zalewa kopalnię. Stefan i Katarzyna chronią się wyżej, w galerii, która nie ma wyjścia i przez trzy tygodnie konają z głodu. Kiedy ratownicy docierają do nich, dziewczyna już nie żyje, a jej współtowarzysz jest bliski śmierci. Po wyzdrowieniu Stefan Lantier opuszcza kopalnię i wyjeżdża do Paryża, gdzie będzie pracował nad przygotowaniem Germinala socjalistycznego, który niebawem „rozsadzi ziemię" jak ów kiełek (z francuskiego germe), który padł na glebę zroszoną robotniczą krwią, niosąc posiew przyszłych rewolucji.
Emil Zola w swojej powieści wiernie przedstawił życie środowiska górniczego w czasach mu współczesnych. Zrobił to na podstawie wnikliwych badań i studiów. Jak już wspomniałam, przygotowując się do napisania powieści zebrał wiele materiałów, dlatego "Germinal" w najdrobniejszych szczegółach oddaje realia życia tego środowiska. Powieść cieszy się niesłabnącym powodzeniem chyba głównie ze względu na naturalistyczne przedstawianie faktów i mistrzowską kompozycję, gdzie dramat społeczny został przeciwstawiony dramatowi miłosnemu. Akcja powieści toczy się we Francji. Młody bo zaledwie dwudziestopięcioletni Stefan tuła się po górniczych wioskach francuskich w poszukiwaniu jakiegokolwiek zajęcia. Jest bardzo głodny i zmęczony wędrówką. Zatrudnienie, a nie jest o nie łatwo, udaje mu się znależć w kopalni węgla w Montsu. Od razu zauważa, iż górnicy żyją i pracują w trudnych warunkach. Dla Stefana pierwsze zejście pod ziemię jest prawdziwą udręką. Chłopak przyłącza się do rodziny Maheudów, z nimi pracuje przy ładowaniu węgla na wózki. Zwraca podczas pracy uwagę na drobnego chłopca, który okazuje się młodą dziewczyną. Katarzynie podoba się Stefan. Jest dla niego miła, dzieli się kanapką (cegiełką), objaśnia metody pracy pod ziemią. Stefan również nie pozostaje obojętny na urok dziewczyny. Młodym podczas pracy przygląda się Chaval, który jest bardzo zazdrosny o Katarzynę. Górnicy kończą dzień pracy, ale nie przynoszą do domu wielkich zarobków. Kopalnia oszczędza na nich, obniża pensje (i tak głodowe) z byle powodu. Górnikom to się nie podoba. Stefan, który ma znajomego w Międzynarodówce postanawia wziąść sprawy w swoje ręce. Nie chce pozwolić na wielowiekowy wyzysk klasy robotniczej przez burżuazję. Zakłada więc kasę zapomogową. Górnicy zaczynają myśleć o strajku,o obronie własnych praw. Katarzyna zgwałcona przez Chavala, zostaje jego kochanką. Bieda, głód, zezwierzęceniesprawiły, że ludzie zamieszkujący osiedla górnicze (nawet dzieci) myślą głównie o zaspokajaniu swoich potrzeb seksualnych. Katarzyna opuszcza rodziców. Wybucha strajk na czele, którego staje Stefan. Towarzystwo kopalń nie chce się ugiąć pod rządaniami górników. W domach ludzi panuje nędza, nie ma co jeść. Wszyscy ruszają na kopalnie, niszczą je. Cała sytuacja wymyka się spod kontroli. Stefan nie jest już przywódcą, nie ma już wpływu na to, co robi wynędzniała masa. Dochodzi do strzelaniny. Ginie między innymi ojciec Katarzyny. Nie udaje się robotnikom nic wskórać. Głód zmusza ludzi do powrotu do pracy. Stefan idzie z Katarzyną. Niestety jeden z komunistów dokonuje sabotażu w kopalni. Dochodzi do katastrofy. Wielu górników zostaje odciętych od świata. Kopalnie zalewa woda. Stefan, Katarzyna i Chaval ukrywają się w niszy. Chaval przypomina sobie o dawnej kochance i próbuje molestować Katarzynę. Stefan zabija go. Zmiażdżone zwłoki rywala pływają po korytarzach kopalnianych. Młodzi wyznają sobie miłość, dochodzi między nimi do pierwszego zbliżenia. Niestety Katarzyna wkrótce umiera z wycieńczenia, zimna i głodu. Stefan zostaje uratowany. Opuszcza Montsou.

Germinal to bardzo poruszająca powieść socjologiczna, zbudowana wedle wszelkich zasad powieści eksperymentalnej. Napisana w 1885r. - po raz pierwszy na skalę w literaturze europiejskiej podejmuje problematykę proletariacką umieszczając fabułę w zagłębiu węglowym północnej Francji. Swój tytuł powieść zawdzięcza kalendarzowi Wielkiej Rewolucji Francuskiej. O jego wyborze sam autor tak pisał:


"Szukałem tytułu, który by wyrażał napór ludzi nowych, wysiłek, na jaki zdobywają się robotnicy, nawet tego nieświadomi, by się wyzwolić z wypełnionych ciężkim trudem mroków, w jakich jeszcze przebywają. I oto pewnego dnia, zupełnym przypadkiem, przyszło mi na myśl słowo <germinal> [...]. Przedstawiało ono to, czego szukałem: rewolucyjny kwiecień, zryw społeczeństwa ku wiośnie".
Emil Zola ściśle i bardzo drobiazgowo przedstawił realia z życia obu wprowadzonych do utworu środowisk: proletariackiego i burżuazyjnego; więcej uwagi poświęcając temu pierwszemu. W powieściowym obrazie wysunął na plan pierwszy czynniki biologiczne motywujące działanie ludzi: potrzeby erotyczne i głód. Równocześnie zarysowuje się płaszczyzna, gdzie autor posługuje się uzasadnieniami socjologicznymi. Na przykładzie kreacji Stefana Lantier przedstawił Zola narodziny socjalizmu, a postępowanie postaci umotywował humanistycznymi, ideowymi racjami. Są one tym wyrazistsze, że przeciwstawione ideom anarchisty rosyjskiego Suwarina i egoistycznej postawie Chavala. Rzeczywistością osady górniczej jest nędza i głód, patologia i degeneracja, wyraźnie skontrastowane z życiem urzędników i akcjonariuszy kopalni. Stąd zderzenie obu przeciwstawnych światów w momencie wybuchu strajku jest nie tylko obrazem współczesnym, lecz przekształca się w symboliczną wizję przyszłości. W planie teraźniejszym dominuje antyestetyzm i biologizm. W Germianal autor wykorzystuje technikę naturalistyczną. Przewaga opisu i analizy oraz relacji reporterskiej nad konstrukcją ściśle fabularną nadaje utworowi cechy dokumentalne. Powieść pisana jest językiem potocznym, lecz nasyconym wyrażeniami eksponującymi antyestetyzm, odwołującymi się do fizjologii i świata zwierzęcego. Zola tworzy rzeczywistość pozbawioną konwencjonalnego piękna, brzydką, wręcz potworną. Na tym tle ostrzej rysują się "ładne" i "łagodne" epizody przedstawiające wnętrza domów i środowisko mieszczańskie. Pisarz ukazuje pozorność tej "ładności" - jest zwolennikiem prawdy bezwzgędnej, pozbawionej upiększeń.

Powieść poświęcona jest dziejom strajku górników w północnej Francji. Zdumiewa rozmach, przy jednoczesnym braku szerszego zindywidualizowania postaci, które są raczej symbolami niż ludźmi. Podobnie jak inne utwory pisarza, to w gruncie rzeczy epopeja socjologiczna. Wskutek kryzysu ekonomicznego dyrekcja kopalni obniża wynagrodzenie. Z namowy Stefana Lantiera, byłego mechanika, bojownika o sprawiedliwość społeczną, górnicy przerywają pracę. Fundusze kasy pożyczkowej, zorganizowanej przez Lantiera, szybko się wyczerpują, nie wystarcza też pomoc Międzynarodówki. Rośnie napięcie, przywódca robotników przestaje panować nad sytuacją i strajkujący demolują szyby kopalniane. Władze sprowadzają na pomoc wojsko, dyrekcja przyjmuje do pracy górników z sąsiedniej Belgii. Strajkujący atakują wojsko, które robi użytek z broni: pada czternastu zabitych. Górnicy kapitulują, dyrekcja pospiesznie ogłasza amnestię. Stefan z miłości do Katarzyny również podejmuje pracę. Gdy znajdują się pod ziemią na pokładzie siedmiuset metrów, szalunek podpiłowany przez nihilistę Suwarina pęka i woda z piaskiem zalewa kopalnię. Stefan i Katarzyna chronią się wyżej w galerii, która nie ma wyjścia i przez trzy tygodnie konają z głodu. Kiedy ratownicy docierają do nich, Katarzyna już nie żyje, a Stefan jest bliski śmierci. Po wyzdrowieniu opuszcza kopalnię i wyjeżdża do Paryża, gdzie będzie pracował nad przygotowaniem Germinala (nazwa siódmego miesiąca w kalendarzu rewolucyjnym, data powstania ludu paryskiego w 1795r.) socjalistycznego, który niebawem rozsadzi ziemię.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Germinał
Nowotwory germinalne i gonadalne stud VI
Germinal, Lektury Szkolne - Teksty i Streszczenia
ZOLA - GERMINAL (2), Polonistyka
E. Zola - Germinal [streszczenie], POLONISTYKA, pozytywizm i młoda polska
ZOLA - GERMINAL, Polonistyka
Ożyhar, biologia molekularna, germinacja transkrypcji
germinal
Zola Emil Germinal
notatek pl O yhar, biologia molekularna, germinacja transkrypcji
Emil Zola Germinal
Emil Zola GERMINAL
GERMINAL
Zola Emil Germinal(2)

więcej podobnych podstron