Kwestia |
Prawo właściwe |
||||||||
Zobowiązania wynikające ze zdarzeń nie będących czynnością prawną |
PPM |
Rzym II |
|||||||
1. prawo państwa którego strony są jednocześnie obywatelami i mieszkańcami ( osoby prawne- miejsce siedziby) ( powiązanie z chwili zdarzenia będącego źródłem zobowiązania) 2. państwo w którym nastąpiło zdarzenie 3. w braku połączeń – stosuje się prawo RP |
1. następczy wybór prawa ( podmioty prowadzące działalność gosp. - może nastąpić uprzedni wybór prawa) - gdy strony są w tym samym państwie może dojść tylko do wyboru materialnoprawnego - w niektórych sytuacjach wybór jest wyłączony: zobowiązania z czynów nieuczciwej konkurencji z naruszenia praw własności intelektualnej szkody na mieniu i osobie wynikające ze szkody w środowisku naturalnym- właściwe jest prawo miejsca powstania szkody ( pozwany może wybrać też miejsce zdarzenia powodującego szkodę naturalną)
nie stosuje się do odpowiedzialności państwa za działania i zaniechania w wyniku wykonywania władzy publicznej |
||||||||
WYPADKI DROGOWE |
Konwencja haska o prawie właściwym dla wypadków drogowych |
||||||||
1. prawo miejsca w którym nastąpił wypadek 2. gdy uczestniczył tylko jeden pojazd, zarejestrowany w innym państwie niż wypadek, prawo miejsca rejestracji stosuję się do - kierowcy, posiadacza, właściciela, innej mającej prawo do pojazdu ( niezależnie od jej miejsca zamieszkania - pasażera (gdy jest ofiarą)i ma miejsce zamieszkania inne niż wypadku - wobec ofiary spoza pojazdu, jeśli miała miejsce zamieszkania w państwie rejestracji
w przypadku wielu ofiar prawo właściwe określa się dla każdej z nich z osobna - wiele pojazdów- gdy wszystkie są zarejestrowane w innym państwie- państwo rejestracji -gdy uczestniczyły inne osoby, które mogą być odpowiedzialne powyższe zasady stosuje się tylko gdy wszystkie miały miejsce zamieszkania w państwie prawa rejestracji
prawu właściwemu dla pasażera podlegają rzeczy jego lub jemu powierzone
prawo właściwe dla odpowiedzialności właściciela – odpowiedzialność za przewożone rzeczy
odpowiedzialność za uszkodzenie rzeczy znajdujących się poza pojazdem- państwo wypadku
prawo gdzie pojazd stacjonuje - gdy pojazd nie jest zarejestrowany lub zarejestrowany w kilku państwach - gdy osoba posiadająca prawo do pojazdu nie ma miejsca zamieszkania w państwie rejestracji
Niezależnie odprawa właściwego przy określaniu odpowiedzialności bierze się pod uwagę przepisy bezpieczeństwa ruchu państwa wypadku
możliwość wystąpienia o naprawienie szkody bezpośrednio do ubezpieczyciela, gdy taką możliwość przewiduje: - prawo miejsca wypadku (nawet gdy inne prawo właściwe nie przewiduje) - prawo wskazane przez przepisy konwencji - prawo któremu podlega umowa ubezpieczeniowa
Przepisy konwencji można wyłączyć gdy są oczywiście sprzeczne z porządkiem prawnym danego państwa
Konwencję stosuje się nawet wtedy gdy wskazuje jako prawo właściwe prawo państwa które nie jest sygnatariuszem konwencji |
|||||||||
DELIKTY |
1. prawo państwa którego strony są jednocześnie obywatelami i mieszkańcami ( osoby prawne- miejsce siedziby) ( powiązanie z chwili zdarzenia będącego źródłem zobowiązania) 2. państwo w którym nastąpiło zdarzenie 3. w braku połączeń – stosuje się prawo RP
Wielomiejscowość - prosta – na obszarze jednego państwa czyn, na drugiego skutek - złożona – powiązanie w wieloma obszarami skutku, czynu lub obu
użycie dowolnego łącznika lokalizującego w zależności od danego stanu faktycznego (brak regulacji) przepisy prawa porządkowego miejsca zdarzenia należy uwzględnić niezależnie od wybranego prawa – są elementem stanu faktycznego
dopuszcza się zbieg przepisów deliktowych i kontraktowych ( należyta ochrona poszkodowanego, występowanie takiej możliwości w wielu porządkach prawnych) – należy je traktować na równi ( ale nie mogą prowadzić do uzyskania podwójnego odszkodowania) |
1. wybór 2. miejsce pobytu ( w tym samym państwie) poszkodowanego i powodującego szkodę w chwili powstania szkody 3. miejsce powstania szkody bezpośredniej 4. reguła korekcyjna -państwo najściślejszego związku (musi być wyraźny) |
JURYSDYKCJA |
||||||
KPC- zasada ogólna
Bruksela I –1. miejsce gdzie nastąpiło lub mogło nastąpić zdarzenie 2. zasada ogólna- miejsce pobytu pozwanego |
|||||||||
NEGATORIUM GESTIO |
1. prawo państwa którego strony są jednocześnie obywatelami i mieszkańcami ( osoby prawne- miejsce siedziby) ( powiązanie z chwili zdarzenia będącego źródłem zobowiązania) 2. państwo w którym nastąpiło zdarzenie ( działanie gestora) gdy prowadził działanie na obszarze kilku państw- prawo tego z którym był najściślej związany 3. w braku połączeń – stosuje się prawo RP |
1. prawo wcześniejszego stosunku między stronami, jeśli taki miał miejsce 2. gdy strony w chwili zdarzenia mają miejsce pobytu w tym samym państwie 3.prawo państwa w którym miał miejsce działanie 4.reguła korekcyjna ścisłego związku z innym państwem |
|||||||
BEZPODSTAWNE WZBOGACENIE |
1. prawo państwa którego strony są jednocześnie obywatelami i mieszkańcami ( osoby prawne- miejsce siedziby) ( powiązanie z chwili zdarzenia będącego źródłem zobowiązania) 2. państwo w którym nastąpiło zdarzenie ( prawo państwa w którym nastąpiło przesunięcie majątkowe na rzecz wzbogaconego) - gdy bezpodstawne wzbogacenie nastąpił na skutek świadczenia nienależnego – miejsce spełnienia świadczenia (decydującą role czy świadczenie było należne czy nie odgrywa prawo któremu podlega stosunek) 3. w braku połączeń – stosuje się prawo RP |
w razie wątpliwości szuka się prawa najściślej związanego 1. prawo właściwe dla stosunku z którego wynika bezposdstawne wzbogacenie ( umowa, czyn niedozwolony) 2. gdy strony w chwili zdarzenia mają miejsce pobytu w tym samym państwie 3. prawo państwa w którym nastąpiło bezpodstawne wzbogacenie 4.reguła korekcyjna ścisłego związku z innym państwem |
|||||||
Regulacje szczegółowe z RZYM II |
|||||||||
Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny |
1. wybór 2. miejsce pobytu ( w tym samym państwie) poszkodowanego i powodującego szkodę w chwili powstania szkody 3.prawo miejsca pobytu poszkodowanego, jeżeli produkt został wprowadzony do obrotu w tym państwie 4. miejsce nabycia rzeczy, jeśli została wprowadzona tam do obrotu 5. prawo państwa w którym powstała szkoda,jeśli produkt został wprowadzony tam do obrotu
gdy osoba odpowiedzialna nie mogła w uzasadniony sposób przewidzieć wprowadzenia produktu na teren danego państwa stosuje się prawo jej zwykłego pobytu
reguła korekcyjna ściślejszego związku |
||||||||
Nieuczciwa konkurencja |
1.Prawo państwa w którym występuje/ jest ryzyko wystąpienia naruszenie konkurencji/ zbiorowych interesów konsumentów ( gdy narusza interesy tylko jednego konkurenta → zasada ogólna) 2. gdy skutek w więcej niż jednym państwie → dochodzący odszkodowania może powołać się na przepisy krajowe dot. Konkurencji + rynek pozwanego musi być dotknięty skutkami naruszenia
prawa tego nie można wyłączyć w drodze umowy |
||||||||
Prawa własności intelektualnej |
1. prawo państwa na podstawie którego dochodzi się ochrony 2. naruszenie jednolitego wspólnotowego prawa własności – prawo państwa naruszenia prawa
nie można wyłączyć w drodze umowy |
Jurysdykcja |
|||||||
KPC |
Bruksela I |
||||||||
sąd miejsca zamieszkania/pobytu/ siedziby pozwanego (zasada ogólna) |
Sąd państwa na terenie którego żąda się ochrony- właściwość wyłączna- wyłącza KPC |
||||||||
Spory zbiorowe |
1. prawo miejsca sporu 2 zasada ogólna |
||||||||
Culpa in contrachento- pojęcie autonomiczne |
1. prawo właściwe dla umowy która została/ miała być zawarta 2.państwo w którym powstała szkoda 3. gdy strony w chwili zdarzenia mają miejsce pobytu w tym samym państwie – prawo tego państwa 4. reguła korekcyjna |
||||||||
JURYSDYKCJA |
KPC |
Bruksela I |
|||||||
1. gdy zobowiązanie powstało na terenie RP 2. zobowiązanie powstało w związku z działającą na terenie RP filią 3. sprawy konsumenckie- gdy konsument ma miejsce zamieszkania/ pobytu w RP lub tutaj dokonał czynności niezbędnych do zawarcia umowy
sąd miejsca zamieszkania/ pobytu/ siedziby pozwanego (zasada ogólna) |
Sąd miejsca pobytu pozwanego
(delikty i quasi delikty) 1. miejsce gdzie nastąpiło lub mogło nastąpić zdarzenie 2. zasada ogólna- miejsce pobytu pozwanego
Roszczenia z umowy/ umowa -sąd miejsca wykonania zobowiązania ( nawet gdy tylko miało dojść do jego wykonania - sprzedaż- miejsce dostawy - usługa- miejsce wykonania
o odszkodowanie/ restytucję do stanu pierwotnego z czynu zagrożonego karą – sąd karny, do którego wniesiono sprawę o ile może rozpoznawać sprawy cywilne
sprawy związane z działalnością fili- sąd miejsca gdzie znajduje się filia
w sprawach o ubezpieczenie, umowach zawartych przez konsumenta, indywidualnych umów o pracę- można wybrać pomiędzy zasadą ogólną a właściwością wynikającą z rozporządzenia |