Stopa płaska i płasko - koślawa

Pierwotną i zasadniczą przyczyną tego schorzenia jest niewydolność mięśniowa.

Niewydolność ta może dotyczyć dziecka z objawami ogólnie wadliwej postawy,

z ogólnym osłabieniem układu mięśniowego i być jednym z objawów tego

osłabienia. Znacznie częściej natomiast jest wynikiem dysproporcji między siłą

mięśni, a stawianymi jej wymogami, czyli wynikiem niedostosowania,

nieprzygotowania do obciążenia mięśni stóp.

Kość piętowa ustawia się koślawo ( pięta ulega skręceniu na zewnątrz). Głowa kości skokowej zsuwa się w dół, wynikiem tych zmian jest spłaszczenie łuku dynamicznego w miejscu największego obciążenia. Schorzenie to, można określić, jako nieprawidłowość polegającą na obniżeniu łuków podłużnych i równoczesnym odchyleniu osi pięty na zewnątrz.

Stopa szpotawa- Odwrotnością stopy płasko-koślawej jest stopa szpotawa. Charakteryzuje się skręceniem pięty do wewnątrz i oparciem jej na krawędzi zewnętrznej.

Stopa poprzecznie płaska- deformacja polega na obniżeniu kości śródstopia i spłaszczeniu łuku

poprzecznego przedniego. Towarzyszy często niedomodze mięśniowej lub

więzadłowej stopy. Często ze stopą poprzecznie płaską, zwłaszcza

w przypadku szpotawego ustawienia pierwszej kości śródstopia, występuje

paluch koślawy (tzw. hallux valgus), zniekształcenie polegające na

odchyleniu na zewnątrz palucha, który podkłada się lub nakłada na palec

drugi.

Stopa wydrążona

Zniekształcenie polega na pogłębieniu wydrążenia stopy w odcinku między guzem piętowym a głowami kości śródstopia i równoczesnym skróceniu tego odcinka. Wada ta charakteryzuje się tzw. wysokim podbiciem.

Zniekształcenia palców stóp:

Paluch koślawy - charakteryzuje się odchyleniem tego palca ku stronie bocznej

( zewnętrznej )Zniekształcenie powstaje najczęściej na tle niedomogi statycznej stopy, zaburzeń równowagi mięśniowej , zmian gośćcowych, rzadziej z powodu uszkodzeń ścięgien czy innych przyczyn.

Paluch sztywny - jest to sztywność stawu śródstopnopaliczkowego

palucha ,najczęściej w zgięciu podeszwowym.Przyczyną choroby są zmiany

zniekształcające,prowadzące stopniowo do bolesnego ograniczenia ruchów w stawie

śródstopnopaliczkowym palucha. Zmiany te mogą powstawać na tle przebytych urazów oraz zapaleń, które zniszczyły część pokrywy chrzestnej na powierzchniach stawowych.

Palce młoteczkowate - wada polega na kątowym zgięciu stawu międzypaliczkowego. Etiologia może być różna. Dużą grupę stanowią zniekształcenia o nieznanych przy czynach. Wśród pozostałych można wyróżnić:

- zaburzenie równowagi mięśni międzykostnych krótkich i długich,
zginaczy palców oraz długich prostowników, powodujące równoczesne występowanie zniekształceń szponowatych i młoteczkowanych w tych samych palcach.

zbliznowacenia różnego pochodzenia(pozapalne, pourazowe), a także przykurcze ischemiczne. Palce młoteczkowane powodują często występowanie bolesnych odcisków.

Niekorzystny wpływ na stopy mają:

-zbyt częste noszenie twardego i zbyt wąskiego w palcach obuwia,

-noszenie zbyt wąskich skarpet, rajstop,

-noszenie zbyt wysokich obcasów,

-długie przebywanie w pozycji stojącej lub siedzącej.

Obok tych podstawowych czynników mogą zaistnieć okoliczności szczególnie

niekorzystne z punktu widzenia rozwoju stopy. Są to:

-powiększenie ciężaru ciała lub stałe noszenie ciężarów,

-przewlekłe choroby sprzyjające ogólnemu osłabieniu mięśni np. krzywica,

-okresy szybkiego wzrostu -okres dojrzewania, kiedy zmniejsza lub zwiększa się

dysproporcja między rozwojem układu kostnego i mięśniowego.

Postępowanie korekcyjne ma na celu likwidację wady lub zaha­mowanie jej dalszego rozwoju, a tym samym przywrócenie prawidłowej posta­wy ciała. W postępowaniu tym zasadniczą rolę odgrywają ćwiczenia, dzięki któ­rym uzyskujemy:

-zwiększenie ruchomości w stawach,

-zwiększenie siły mięśni (wyrobienie tzw. gorsetu mięśniowego) -wyrobienie nawyku prawidłowej postawy ciała.

Wykorzystując różne rodzaje i formy ruchu-ćwiczenia kształtujące, gry i zaba­wy oddziaływujemy nie tylko na narząd ruchu, ale także na narządy wewnętrzne, zwiększając tym samym wydolność układu oddechowego i sercowo-naczyniowego.

Ważnym czynnikiem postępowania korekcyjnego jest właś­ciwa organizacja warunków życia, przestrzeganie zasad higieny pracy i wypoczynku, żywienia oraz ogólna ruchliwość dziecka.

Do realizacji tego programu muszą włączyć się także rodzice i samo dziecko. Proces wyrównywania jest długotrwały, dlatego stale musimy podtrzymywać u dziecka motywację czynnego udziału w zajęciach korekcyjnych.

Typy stóp wg Clarke'a:

• 1-3 stopa wydrążona

• 4-6 stopa prawidłowa

• 7-10 różne postacie płaskostopia.

W stopie prawidłowej- patrząc od tyłu - oś pięty jest przedłużeniem osi podudzia. Fizjologiczne odchylenie wynosi około 5 . Przy koślawości stopy pięta ulega skręceniu na zewnątrz i opiera się o podłoże brzegiem przyśrodkowym (kość piętowa ustawia się koślawo)