1. Leki wymiotne (emetica)

dz. obw. - należą tu środki, które drażniąc błonę śluzową górnego odcinka przewodu pokarmowego doprowadzają do wymiotów: nasycone roztwory soli kuchennej, wodne roztwory siarczanu miedzi, wyciągi z korzenia wymiotnicy - działanie obw/ośr- stymulują również nerw błędny.

dz. ośr.: apomorfina - antagonista receptorów dopaminowych (D2). Polecana u psów. U kotów może powodować pobudzenie OUN. Podawana parentralnie (sc, im). Wymioty pojawiają się po ok.3-10min. Przy przedawkowaniu stosuje się naloxon; ksylazyna - antagonista receptorów alfa2 adrenergicznych. Szczególnie dobrze wymiotnie działa u kotów.

2. Leki przeciwwymiotne — Wsk: długo utrzymujące się wymioty (mocznica, kwasica ketonowa), wymioty w następstwie farmakoterapii (jako niepożądany elekt leczenia) oraz wymioty w chorobach infekcyjnych.

Parasympatykolityki - przeciwwymiotnie działają antagoniści receptorów muskarynowych, które mogą przenikać barierę krew-mózg (do ośrodka wymiotnego w OUN).

Skopolamina - hamuje wymioty towarzyszące chorobie lokomocyjnej, b.krotki okres działania, wiele działań niepożądanych (hamowanie sekrecji gruczołów Ślinowych, osłabienie perystaltyki, światłowstręt). Nie może być stosowana u kotów gdyż powoduje pobudzenie. Obecnie nie polecana.

Leki antyhistaminowe - ośrodkowo działające leki przeciwhistaminowe działają przeciwwymiotnie w wyniku blokowania receptorów H1 w ośrodku wymiotnym. - Diphenhydramina - stosowana per os - Dimenhydranat - stosowany per os. Prometazyna - działanie utrzymuje się nawet 24h

Wskazaniami do użycia leków z tej grupy są wymioty na tle choroby lokomocyjnej, wymioty pooperacyjne, wymioty przy chemioterapii w chorobach nowotworowych.

Neuroleptyki – pochodne fenotiazyny (chlropromazyna), pochodne butyrofenolu (haloperydol). Blokują rec. H1 i D2 w area postrema. Stosowane w chorobach metabolicznych, zaburzeniach OUN, zatruciach.

antagoniści receptora D2 np. metoklopramid oraz domperydon - działanie ośrodkowe

tych leków polega na blokadzie receptorów D2 w strefie chemoreceptorów w area postrema. Pole najdalsze jest ułożone po bokach komory IV i jest jednym z narządów "poza barierą krew-mózg" Jest to strefa chemowrażliwa, stąd inicjowany jest odruch wymiotny w odpowiedzi na zmiany chemiczne w osoczu (np. przy mocznicy). Leki z tej grupy maja, także obwodowe działanie przeciwwymiotne (nasilają, perystaltykę przewodu pokarmowego) powodując jednocześnie wzrost napięcia mięśnia zwieracza wpustu żołądka. Leki te są stosowane u psów i kotów.

Antagoniści receptora 5-HT (serotoninowego) Blokowanie rec. serotoninowego hamuje wymioty wywołane przez serotoninę uwalnianą w jelitach pod wpływem cytostatyków czy promieniowania jonizującego. Jest to nowa grupa Ieków przeznaczona do znoszenia wymiotów spowodowanych radio- i chemioterapią chorób nowotworowych Stosowane są także w zapobieganiu nudnościom i wymiotom okresu pooperacyjnego. Zaliczamy tu: ondansteron, granisteron, tropisteron

Antagoniści rec. NK1- np. aprepitant i maropitant- blokuje rec. NK1 w oś. Wymiotnym, ham. Powst. Odruchu wymiotnego indukowanego przez bodźce poch. Ośr. I obw. Maropitant stos. Wył. U psów

3. Środki przeczyszczające

Osmotycznie: siarczan magnezu, laktuloza

Śr. poślizgowe: olej parafinowy, dokusat

Śr. drażniące: dantrolen (dz. w wyniku red. antranolu w okrężnicy), olej rycynowy, bisakodyl

4. Przeciwbiegunkowe

Śr. adsorpcyjne: węgiel aktywowany, kaolin, balinan

Śr. ściągające: tanina (kora dębu, kłącze pięciornika), sole bizmutu (śc, osł, zap), salazosulfapirydyna

5. Śr. neutralizujące: wodorotlenek glinu, magnezu i sodu, węglan wapnia

Leki ham. Motorykę przew. Pok.; opioidy: difenoksylat, loperamid

Broncholityki

Leki beta2adrenomimetyczne: np. terbutalina, fenoterol, salbutamol, klenobutarol

Metyloksantyny: kofeina, teofilina, teobromina. Ham. Akt. Fosfodiesterazy i blokują rec. Adenozynowe, ham. Degranulację kom. tucznych. Astma i przew. Zap. oskrzeli

Parasympatykolityki: atropina, glikopyrolat. Konkurują z Ach o rec. Muskarynowe. Zmniejszają nadwrażliwość bł. śl. oskrzeli i antagonizują skurcz oskrzeli pow. przez n. błędny

Glikokortykosteroidy: nasilają dz. spazmolityczne amin katecholowych w wyniku zwiększenia gęstości rec. Beta2adrenergicznych oraz działania p/zapalnego i p/alergicznego. Stos. W przwlekłym zap. Płuc, rozedmie i astmie

P/kaszlowe

L. opioidowe: butorfanol, dekstrometorfan, noskapina

L. nieopioidowe- połączenia estrów dietyloaminoetoksyetanolu z kw. Org.: okseladyna (dz.wykrztuśne), pentoksyweryna (dz. ośr. I obw.), butamirat, eprazynon (dz.wykrztuśne)

Obw. śluzy roślinne np. kwiaty i liście ślazu, liście podbiału, kwiat dziewanny, korzeń prawoślazu

L.wykrztuśne

L. sekretolityczne

-dz. bezp. Na gr. oskrzelowe: jodek potasowy, chlorek amonowy, gwajafenazyna

- o dz. odruchowym (drażnią bł.śl. Żołądka co prowadzi do zwiększenia śluzu oskrzelowego) np. korzeń wymiotnicy, korzeń mydlnicy, korzeń lukrecji

Leki mukolityczne: acetylocysteina, bromheksyna, dembreksyna, ambroksol,

Glikozydy nasercowe: digoksyna, strofantyna G. wpływają bezp. Na kom. robocze mięsnia sercowego i jego uk. Przewodzący. Zwiększają siłę skurczu, napięcie, wzmagają pob. I automatyzm serca, zwalniają czynność serca (+ inotropowe, batmotropowe, - chromotropowe, dromotropowe.

Antagoniści rec. B-adrenergicznego: dopamina. Dz. inotropowo dodatnio. Pow akt cyklazy adenylowej i wzrost cAMP

Inhibitory fosfodiesterazy: amrynon, milrynon. In dod i rozsz naczynia obw. Ham akt enzymu fosfodiesterazy III pow wzrost cAMP i Ca2+ w kom serca i naczyń pow silniejsze skurcze serca i mniejszy opór w naczyniach

Leki rozszerzające naczynia: prazosyna, hydralazyna

Inhibitory konwertazy angiotensyny: kaptopryk

Antagoniści kanałów wapniowych: diltiazem. Rozsz mięsnie gładkie tętnic i zmniejszają siłę skurczu mięsnia sercowego

Leki p/arytmiczne: chinidyna, prokainamid, fenytoina, lidokaina

Gr 1- stabi bł kom i dz. miejscowo znieczulająco. Zmniejszają szybkość powstawania potencjału czynnościowego. a) zwalniają przew w węźle przedsionkowo-kom i w obrębie wł Purkinjego, mięsni przedsionków oraz komór.- chinidyna, prokainamid, dizopiramid b) skracają czas trwania potencjału czynnościowego- lidokaina, fenytoina, meksyletyna, tobainid c) nie wpływają na czas trwania potencjału- ajmalina, propafenon, flekainid

Gr 2- leki blokujące rec beta-adrenergiczne- propranolol, karazolol

gr 3- leki p/arytmiczne- amiodaron, bretylium

gr 4- leki blok kanał wapniowy- werapamil

Leki obniżające ciśnienie

moczopędne: hydrochlorotiazyd, furosemid (ham zwrotne wchłanianie jonów Na i Cl w obrębie ętli nefronu oraz kanalików bliższych, ham akt dehydratazy węglowej, zmniejsza pobudliwość naczyń na kurczące działanie norepin i epinefryny), spironolakton (w kanalikach dalszych blokuje rec aldosteronu), triamteren

blok. Rec. Alfa-adrenergiczne: prazosyna, fenoksybenzamina

blok. Rec. Beta-adrenergiczne: propranolol, atenolol, metoprolol

inhibitory konwertazy angiotensyny: kaptopryl, enalapryl, benazepryl, ramipryl

atangoniści rec. Wapniowego: nifedypina, amlodypina

Leki moczopędnie

Diuretyki osmotyczne- mannitol

Inhibitory dehydratazy węglanowej- acetazolamid.

Poch. Tiazydowe- hydrochlorotiazyd, bendroflumetiazyd. Działają w końcowym odc odc cz wstępującej pętli nefronu i w pocz części kanalika dalszego. Ham wchłanianie zwrotne jonów sodowych i wody, nasilają wydalanie magnezu i potasu oraz ham wydalanie wapnia.

Diuretyki pętlowe- furosemid, kw etakrynowy. Ham resorpcję zwrotną jonu chlorkowego we wstępującym odcinku pętli nefonu i wtórne wchłanianie jonu sodowego i potasowego, nasilają syntezę prostaglandyn

Oszczędzające potas- spironolakton, triamteren. Ham w kanaliku dalszym proces wymiany jonu sodowego na potasowy oraz wydalenie jonu wodorowego. Słabo dz moczopędnie