Następne zajęcia od 17:00 w wydziale fizyki w sali 26
poprawnie: EurAtom!!
Wspólnota węgla i stali – o char. międzyrządowym (dokończenie z poprzedniego wykładu)
zakładała rozwój (przechodzenie na wyższe etapy unii gospodarczej)
tworzyła ugrupowanie integracyjne na poziomie strefy wolnego handlu
przedmiotem działalności był handel i dystrybucja węgla i stali
cel – utworzenie wspólnego rynku, poprawa życia obywateli
środki do celu – zniesienie ceł pomiędzy państwami członkowskimi, ułatwienie obrotu towarami, docelowo wprowadzenie wszystkich uregulowań zw. ze wspólnym rynkiem
podpisany traktat paryski na 50 lat
skład wspólnoty:
wysoka władza → rada ministrów (odpowiednik UE)
posiedzenie szefów rządów i odpowiednich ministrów (każdego z państw)
odpowiedni minister do odpowiednich spraw (np. jeżeli sprawy były ogólne – minister spraw zagranicznych, jeśli sprawy zw. z rolnictwem to minister do spraw rolnictwa)
wspólne zgromadzenie
organ wystawiający opinię
w skład wchodzili delegaci z parlamentów krajowych lub pochodzący z powszechnych wyborów (w praktyce wszyscy przedstawiciele byli nominowani
ciało konsultacyjne, wymiana poglądów, jak wykonać daną inicjatywę itp.
Trybunał sprawiedliwości
rozstrzygał o
wszelkich sporach powstałych przy stosowaniu przepisów traktatu
Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (EFTA – 1960 r.)
zakładała tylko i wyłącznie funkcjonowanie na poziomie strefy wolnego handlu
należały do nie państwa nie należące do UE, ale EFTA powoli traciła znaczenie
EurAtom – marzec 1957 – marzec 1957 (12:00)
traktat rzymski podpisany bezterminowo
miał się zajmować uregulowaniem rynku, produkcji, obrotu, wprowadzaniem na rynki, handlu materiałami rozszczepialnymi (które miały rozbudować gospodarkę)
miał zapobiec III Wojnie Światowej poprzez handel materiałami rozszczepialnymi
Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG) - marzec 1957
traktat rzymski podpisany bezterminowo
podobnie jak wspólnota węgla i stali, ale z tą różnicą, że wprowadzane zmiany miały dotyczyć całej gospodarki
trwały i zrównoważony rozwój gospodarek państw członkowskich
poprzez zniesienie ceł wewnętrznych
ustanowienie zew. taryfy celnej
miano wprowadzić uregulowania wspólnego rynku (przepływ ludzi itd.)
Instytucje bliźniaczych EWG i EurAtomu
rada (EWG i EurAtomu)
komisja – organ wykonawczy
zgromadzenie – organ konsultacyjny
trybunał sprawiedliwości
Razem z traktatami podpisana została Konwencja O Niektórych Wspólnych Instytucjach Wspólnot Europejskich (również marzec 1957)
mówiła o połączeniu wspólnego zgromadzenia oraz trybunału sprawiedliwości
1965 r. Podpisano Traktat O Fuzji (wszedł w życie 1967)
scalono pozostałe instytucje (rada i komisja (Wysokiej Władzy z traktatu Paryskiego))
od tej pory EWG miały wszystkie instytucje wspólne
1962 r.
Zgromadzenie zmienia się w Parlament Wspólnot Europejskich
(nie
wniesiono zmian w zarządzaniu tzn.:)
komisja władzą wykonawczą
rada – decydowała jakie prawa zostaną ustanowione
trybunał – orzekanie w razie powstałych sporów
zgromadzenia (tzn. parlament)– komisja konsultacyjna, mogła wydawać opinie co do ustanowionego prawa
od lat '60 dochodziło do regularnych spotkań głów państw i szefów rządów (prezydent i premier itp.) które miały służyć decydowaniu np. czy decydujemy się tworzyć unie walutową, itp.
Od '74 spotkania nazwane Radą Europejską (po prostu nadano nazwę)
organy
Rada Europy
Rada UE (wcześniej Rada wspólnot Europejskich)
gremium podejmujące wiążące decyzje (stanowi prawo)
szefowie rządów i odpowiedni minister
Rada Europejska
podejmowane są decyzje o char. politycznym (strategicznym)
głowy państw i szefowie rządów
przewodniczący konwentu 33:00 (może 32:45) ważny
1979 – pierwsze powszechne wybory do parlamentu europejskiego
każde państwo przeprowadza wybory, lecz wg własnych zasad
do roku 1985 doszło do kilku istotnych rozszerzeń
1972 (wszedł 1973) – traktat o rozszerzeniu o 3 państwa, Wielka Brytania, Irlandia, Dania
rabat brytyjski – procedura naliczania składki członkowskiej dla Wielkiej Brytanii (każde państwo daje składkę członkowską, ale część składki dla WB jest odliczana. Tzn. większość składki jest przeznaczona na sprawy strukturalne i gospodarcze) ///argumentując, że Wielka Brytania znacznie więcej wpłaca do budżetu UE niż z niego otrzymuje, a mając niewielki sektor rolniczy w małym stopniu korzysta z dotacji unijnych dla rolnictwa. ///
Polityka Regionalna (weszła później) – miała się zająć wyrównywaniem szans (tj. najbiedniejsza Irlandia)
1985 – traktat na mocy którego Grenlandia (spod Danii) została wyłączona spod zasad UE
1981 – wejście Grecji (najbiedniejsze jak dotąd)
1985 – wejście Hiszpanii i Portugalii (najbiedniejsze jak dotąd)
1995 – wejście Austrii, Finlandii i Szwecji (czyli łącznie 15 państw)
źródło praw
akty założycielskie
akty akcesyjne – nowi członkowie są objęci prawami przejściowymi
akty modyfikujące, np.:
jednolity akt europejski (luty 1986 – wszedł 1987)
jeden z pierwszych traktatów regulujących (modyfikujących)
zakładał:
dodanie nowych polityk – sfer działania wspólnot europejskich (polityka edukacyjna, ochrony środowiska, itd.)
podstawy prawne dla polityki regionalnej (zapisy o wyrównywaniu szans rozwojowych)
nowy organ orzeczniczy (pomocniczy dla Trybunału Sprawiedliwości – Sąd Pierwszej Instancji)
zapis daty, do której ma zostać osiągnięty poziom wspólnego rynku (do końca 1992)