Zmiany w organizmie kobiety w czasie ciąży

Najmniej przyjemny jest I trymestrze względu na burzę hormonów

II trymestr – zaburzenia się normują, jest dość przyjemny

III trymestr – łączy się z obawą o poród

• 3-4 miesiąc: widać ciążę znad spojenia łonowego

• 6 miesiąc: macica podnosi się wyżej, narządy wewnętrzne również, kobiety mogą mieć duszności, przebarwienia skóry – ucisk na wątrobę (żółć) <ostuda ciężarna> - wyrównuje się po kilku miesiącach

• 9 miesiąc: narządy coraz wyżej

Największe zmiany w narządzie rodnym: zwiększa się objętość macicy, zmiana w gruczołach piersiowych oraz zmiany we wszystkich układach: odpornościowym – zwiększona ochrona, krwionośnym, moczowym, pokarmowym.

Sprawcą zmian jest progesteron – powoduje zwiotczenie mięśni gładkich, moczowody się poszerzają, Zwiększa się częstość oddawania moczu przez całą ciąże. Nie należy przetrzymywać moczu w czasie ciąży, bo powoduje to szybsze zastoje moczu w moczowodach, łatwiej dochodzi do infekcji bakteryjnych.

Układ pokarmowy

Ucisk macicy na jelita powoduje, że perystaltyka jelit się zmniejsza i częściej dochodzi do zaparć. Ucisk na ściany żołądka powoduje również , że u niektórych spust żołądka słabiej trzyma, przez co treść cofa się do przełyku – zgaga. Za wymioty odpowiada progesteron.

Układ krwionośny

Matka musi zapewnić dotlenienie płodu, więc zwiększa ilość minutową serca, siła mięśnia sercowego i ilość krwi krążącej, dochodzi do rozrzedzenia krwi.

Układ krwiotwórczy

Radzi sobie z produkcją erytrocytów, leukocytów. Niedokrwistość występuje w skutek niedoboru żelaza <zwiększona ilość erytrocytów ale maja małą objętość>.

Proces pielęgnowania kobiety w czasie ciąży

Problem zdrowotny	Cel opieki	Plan działania
Nudności i wymioty, zwykle do 14 tyg. ciąży	zmniejszenie dolegliwości	rano nie wstawać natychmiast po przebudzeniu spożywać lekkie śniadanie w łóżku, małą kanapkę i pół szklanki lekko osłodzonej herbaty pić herbatę imbirową w ciągu dnia spożywać posiłki często a w małych ilościach, nie gorące lecz ciepłe unikać słodyczy, kasz, kiełków, tłustych potraw nosić luźne ubiory
Częste oddawanie moczu (I i III trymestr)	zlikwidowanie np. częstego wstawania w czasie nocy	nie przyjmować płynów 2 h przed snem opróżniać całkowicie pęcherz nie odwlekać z opróżnieniem pęcherza
Częsta zmiana samopoczucia fizycznego i nastroju	poprawa samopoczucia fizycznego i nastroju	prowadzić higieniczny tryb życia korzystać ze wsparcia najbliższych słuchać muzyki o łagodnym, relaksującym i wyciszającym zabarwieniu (progesteron odpowiada za chwiejne emocje)
Zmiany na skórze: krosty ostuda rozstępy	zapobieganie zmianom na skórze	pielęgnowanie skóry twarzy preparatami o pH 5.5 stosować kremy z filtrem UVA i UVB masować ciało specjalną gąbką do masażu podczas codziennej toalety stosować kosmetyki ujędrniające i wyszczuplające ciało – balsamy dla kobiet w ciąży stosować w diecie produkty zawierające cynk np. pestki dyni (cynk bierze udział w syntezie kolagenu)
Zaparcia	zlikwidowanie zaparć	na czczo wypijać od 0.5-1 szklanki wody przegotowanej z miodem i cytryną na czczo zjeść 3-4 śliwki suszone pić jak najwięcej soków warzywnych i owocowych herbatę zwykłą zastąpić owocową spożywać duże ilości błonnika w postaci surowych owoców i jarzyn korzystać z ruchu – pływać, ćwiczyć, spacerować nie stosować leków przeczyszczających
Skurcz łydek lub stóp	zlikwidowanie dolegliwości	nie otulać się zbyt ciasno kołdrą czy kocem nogi w czasie snu układać nieco wyżej stosować gimnastykę i masaż nóg uzupełnić niedobory magnezu i witaminy B6
Obrzęki nóg i dłoni	zmniejszenie lub likwidacja obrzęków	nosić obuwie wygodne na niskim obcasie często zmieniać pozycję ciała umyć nogi w letniej wodzie smarować nogi kremem z mentolem odpoczywać z nogami lekko uniesionymi kilkakrotnie w ciągu dnia ograniczyć spożycie soli nie stać i nie siedzieć długo
Żylaki kończyn dolnych	zapobieganie pojawienia się żylaków	zakładać specjalne rajstopy uciskowe smarować bolesne żyły maścią nagietkową lub preparatami z wyciągu kasztanowca ćwiczyć obroty stóp w kostkach ćwiczyć przenoszenie ciężaru ciała z palców na piety i odwrotnie nie nosić skarpet z mocnym ściągaczem nie zakładać nogi na nogę podczas siedzenia
Hemoroidy	zmniejszenie dolegliwości bólowych	dbałość o regularne wypróżnienia dieta z zawartością błonnika aktywność fizyczna maść i czopki zalecane przez lekarza spać w pozycji na boku aby nie uciskać żył odbytu nie stosować nasiadówek
Zgaga	zmniejszenie dolegliwości	spożywać posiłki lekkostrawne w małych ilościach sjesta po posiłkach w pozycji siedzącej w wygodnym fotelu przyjmować preparaty zobojętniające kwaśną treść żołądka po konsultacji z lekarzem napad zgagi neutralizuje zmielony majeranek z kminkiem (1:1) zażyć szczyptę na sucho, pomieszać ze śliną i połknąć unikać schylania i noszenia obcisłych ubrań
Wzmożone wydzielanie śluzu z pochwy	zmniejszenie dyskomfortu	obserwować jakość wydzieliny – kolor, zapach stosować wkładki i często je zmieniać dbać o higienę narządu rodnego nie stosować irygacji przy objawach świądu i pieczenia, niezwłocznie zgłosić lekarzowi
Bolesność i tkliwość piersi	zmniejszenie bólu	biustonosz dobrany rozmiarem do rosnących piersi z szerszymi ramiączkami delikatnie masować i nawilżać kremem przeciw rozstępom nie nosić biustonosz typu bardotka sprawdzić czy brodawki są dobrze wykształcone, chwytne