Oceń, które z problemów społeczno - ekonomicznych uważasz za najpoważniejsze zagrożenia dla współczesnego świata
Współczesny świat stwarza wiele zagrożeń. Nikt nie jest w stanie ich wszystkich wymienić. Każdy człowiek jest inny i dlatego dla każdego odmienne sytuacje są zagrożeniem. Czym jest właściwie zagrożenie? Zagrożenie to zjawisko wywołane działaniem sił natury lub człowieka, powodujące zanik poczucia bezpieczeństwa. Zagrożenia dzielimy na zagrożenia naturalne (np. klęski żywiołowe) i zagrożenia związane z działalnością człowieka. Te ostatnie dzielimy na zagrożenia cywilizacyjne, np. choroby; zagrożenia destrukcyjne, np. terroryzm; zagrożenia gospodarcze, np. zanieczyszczenie środowiska. Zagrożenia ze względu na skalę zasięgu możemy podzielić na globalne, regionalne i lokalne. W mojej pracy chciałabym przedstawić najpoważniejsze, moim zdaniem, zagrożenia. Są to: ubóstwo, AIDS, choroba nowotworowa, depresja, narkotyki, papierosy i alkohol.
Mamy XXI wiek. Wiek rozwoju technologicznego i nauki. Wiek komórek, komputerów, Internetu… Aż trudno uwierzyć, że niemal połowa ludzkości cierpi z powodu ubóstwa. Problem ten dotyczy całej kuli ziemskiej, nie tylko wybranych państw. W USA odsetek ludzi biednych przekracza 10%. W Unii Europejskiej ten odsetek wynosi 15%. W Wielkiej Brytanii bieda dotyka ponad jedną piątą ludności. Czym właściwie jest bieda? Nie ma jednej i jasnej definicji ubóstwa. Biedę można postrzegać w sensie wąskim (bieda absolutna) i w sensie szerokim (bieda relatywna). Bieda absolutna sprowadza się do typowo materialnego aspektu ubóstwa. Sprowadza się ona do niewystarczających środków finansowych, by zapewnić sobie pożywienie. Bieda relatywna oprócz niemożności zapewnienia sobie minimum bytowego obejmuje wstyd, jaki posiada człowiek ubogi, gdy nie jest w stanie zapewnić sobie produktów i usług, jakie przyjęły się w danym społeczeństwie za podstawowe. W naszym społeczeństwie produktem podstawowym zaczyna być komórka, komputer, Internet.
Bieda dzieli się na dwa aspekty: rdzeń materialny, tzn. niedający się zaakceptować niedostatek oraz aspekty relacyjno-symboliczne:
- brak szacunku,
- upokorzenie,
- wstyd,
- inne traktowanie,
- odmowa praw człowieka,
- osłabienie poczucia obywatelstwa,
- brak głosu,
- bezsilność.
„Jedyną pewną drogą wyjścia z ubóstwa jest zawsze praca, rodzina i wiara”. Zgadzam się z tym zdaniem jest tylko jedno małe „ale”. Ludzie ubodzy muszą najpierw tą pracę znaleźć, co nie zawsze jest takie proste. Największą przeszkodą przed podjęciem pracy są kwalifikacje. Każda praca jest inna i do każdej pracy potrzebne są inne umiejętności. Załóżmy, że jakiś człowiek wyuczył się zawodu: mechanik samochodowy. Pozostaje on bez zatrudnienia. Znalazł ofertę pracy przy budowie domu. Taki człowiek nie może podjąć tej pracy, ponieważ nie jest do niej przygotowany.
Drugim zagrożeniem, jakie chciałabym przedstawić, jest AIDS. AIDS jest to zespół nabytego upośledzenia odporności wywołany przez wirus HIV. AIDS po raz pierwszy został opisany w 1981 roku. Do lipca 1992 roku około 12 milionów dorosłych oraz milion dzieci zostało zakażonych wirusem HIV. Wbrew powszechnym opiniom młodzież nie jest w grupie ryzyka zarażenia się HIV i AIDS. Większość cierpiących na AIDS to chorzy na hemofilię (hemofilia - dziedziczna choroba krwi, występująca tylko u mężczyzn, polegająca na zaburzeniu krzepnięcia krwi), zarażeni podczas ciąży i pochodzący z tzw. środowisk wysokiego ryzyka, jak narkomani, homoseksualiści czy prostytutki.
W normalnych, codziennych kontaktach międzyludzkich AIDS nie jest przenoszony. Nosiciele HIV nie muszą być izolowani lub odrzucani. Wirusem HIV zarazić się można:
- przez bezpośredni kontakt krwi, np. przy transfuzjach;
- używając strzykawek i igieł zabrudzoną krwią zawierającą HIV;
- podczas stosunku seksualnego, gdy jeden z partnerów jest nosicielem;
- od matki podczas ciąży lub porodu.
Dotychczas nie wynaleziono żadnego medycznego środka przeciwko wirusowi HIV. Wirus ten ciągle podlega mutacjom, dlatego szansa na wynalezienie leku jest niewielka. Osoby, u których wystąpił pełny zespół objawów choroby, zmarły. Od czasu infekcji wirusem HIV do czasu pełnego ujawnienia się choroby może minąć kilkanaście lat. Od razu po zakażeniu występuje okres tzw. inkubacji, w którym nie występują żadne objawy. Objawy pojawiają się w kolejnych stadiach. Są to: powiększenie węzłów chłonnych, biegunka, gorączka, spadek wagi, bóle mięśni i głowy, zmiany chorobowe skóry, zmęczenie, brak apetytu, brak miesiączkowania, suchy kaszel i powstawanie siniaków. Objawy te nie wskazują jednoznacznie na AIDS! Chory na AIDS nie jest w stanie pokonać chorób, z którymi w normalnych warunkach organizm radzi sobie doskonale. Organizm nie jest w stanie zmobilizować wystarczającej ilości przeciwciał, by przeciwstawić się chorobie. Wszyscy chorzy, którzy osiągają ostatnie stadium choroby, umierają.
W naszym społeczeństwie istnieje jeszcze jedna straszna choroba śmiertelna. Jest nią nowotwór. Nowotwór to patologicznie zmieniona tkanka powstała w wyniku niekontrolowanych i intensywnych podziałów komórek prawidłowych. Istnieje nowotwór łagodny, kiedy to guz rośnie powoli, nie niszczy otaczających tkanek i nie daje przerzutów. Drugim typem nowotworu jest nowotwór złośliwy, który rośnie szybko, niszczy otaczające tkanki i tworzy odległe przerzuty. Nowotwór złośliwy możemy podzielić na: chłoniak (powstały z tkanki limfatycznej), rak (powstały z tkanki nabłonkowej), mięsak (powstały z tkanki nienabłonkowej), białaczka (powstały z tkanek krwi).
Etapy rozwoju nowotworu:
- działanie czynników rakotwórczych;
- mutacja (transformacja komórki zdrowej w nowotworową);
- intensywne mitozy zmienionych komórek;
- angiogeneza (pobudzanie przez substancje wytwarzane przez komórki nowotworowe istniejących naczyń włosowatych do dalszego rozwoju);
- migracja (przemieszczanie się komórek nowotworowych z krwią do innych narządów);
- tworzenie przerzutów.
Według statystyk co trzeci człowiek zachoruje na raka, a co czwarty umrze na tę chorobę. Eksperci alarmują, że dwie trzecie zachorowań na raka jest spowodowane niewłaściwym odżywianiem i paleniem tytoniu. Powstawaniu nowotworu sprzyja AIDS, długo utrzymywana depresja i stres, promienie radioaktywne lub rentgenowskie. Poza tym mutacje genetyczne mogą być przekazywane z rodziców na dzieci, co może przyczynić się do powstania nowotworu.
Najczęstsze nowotwory to: rak skóry, rak jelita grubego, rak płuc, rak przełyku, rak żołądka, rak gruczołu krokowego, rak szyjki macicy i rak sutka.
Sposoby walki z nowotworami:
- chemioterapia - stosowanie środków cytostatycznych, które hamują podziały komórek nowotworowych;
- radioterapia - niszczenie komórek nowotworowych promieniowaniem jonizującym;
- immunoterapia - leczenie środkami zwiększającymi odporność organizmu;
- zabiegi chirurgiczne.
Jak uchronić się przed rakiem? Stu procentowej metody nie ma. Można tylko zmniejszać ryzyko zachorowania na nowotwór. Przede wszystkim należy zdrowo się odżywiać. Należy ograniczyć spożywanie tłuszczów, zrezygnować z fast foodów, papierosów, alkoholu. Powinno się jeść owoce i warzywa i uprawiać sport.
Kolejnym problemem współczesnego świata jest depresja. Czym jest depresja? Depresja jest to chorobliwe przygnębienie i zahamowanie czynności psychicznych występujące w psychozach. Depresję cechuje stan zniechęcenia i apatii, która przeplata się z nastrojami nieproporcjonalnie euforystycznymi. Nie wiele osób zdaje sobie sprawę z faktu, że depresja jest chorobą! Chorobą, którą łatwo wyleczyć przez rozmowę ze specjalistą lub środki farmakologiczne.
Depresje dotyczą wszystkich ludzi na świecie. Są one rozpoznawane pod każdą szerokością geograficzną. Podobno depresja występuje od tysięcy lat. Świadczą o tym określenia takie jak: „czarna rozpacz”, „patrzeć na świat jak przez mgłę”, „czarne myśli”, „w kleszczach smutku” i inne. Przekonywującymi informacjami, iż twierdzenia zawarte w tym akapicie są słuszne jest fakt, że wielu znanych ludzi cierpiało na depresję. Byli to m.in. Vincent van Gogh, Winston Churchill, Wolfgang Amadeusz Mozart czy Ludwik van Beethoven.
Czynniki, które mogą wywołać depresję:
- samotność,
- przewlekła choroba,
- kłopoty finansowe,
- śmierć bliskiej osoby,
- rozwód czy zerwanie związku,
- przemoc seksualna, emocjonalna lub fizyczna,
- udział w katastrofie, wypadku czy wojnie,
- operacja lub poród,
- bezrobocie,
- zmiany życiowe, takie jak przeprowadzka czy ukończenie nauki.
Rodzaje depresji:
- dystymia - łagodna depresja lub przygnębienie trwające u dorosłych około dwóch lat, a u dzieci i młodzieży - rok;
- zaburzenie dwubiegunowe - pacjenci doświadczają naprzemiennie epizody depresyjne i maniakalne. Każdy z epizodów trwa dłużej niż tydzień;
- zaburzenie mieszane - stan, w którym występuje depresja i mania jednocześnie;
- depresja nietypowa - człowiek może odnaleźć radości w życiu, ale nie potrafi ich szukać. Ludzie z depresją nietypową śpią i jedzą więcej niż zwykle;
- zaburzenie cyklotymiczne - pacjent doświadcza epizodów łagodnej depresji i łagodnej manii w ciągu co najmniej dwóch lat (co najmniej roku u dzieci i młodzieży);
- zaburzenia nastroju spowodowane stanem zdrowia;
- zaburzenia nastroju wywołane spożytymi substancjami (m. in. alkohol, leki, narkotyki);
- sezonowe zaburzenia nastroju (depresja zimowa);
- depresja przedmenstruacyjna (zespół napięcia przedmiesiączkowego);
- depresja poporodowa.
Ostatecznym krokiem, na jaki decyduje się człowiek będący w depresji, jest samobójstwo. Próba samobójstwa jest zazwyczaj wołaniem o pomoc, które nie przyszło wcześniej. Przedawkowanie leków lub podcięcie żył są wyraźnym przejawem złości skierowanej przeciwko sobie. Potencjalny samobójca wywołuje również poczucie winy w otoczeniu, a to pomaga mu skutecznie wyładować nagromadzone w nim emocje.
Następnym problemem współczesnego świata są używki. Używki to produkty spożywcze, zwykle bez wartości odżywczej (niekiedy szkodliwe dla zdrowia), o działaniu pobudzającym system nerwowy. Używkami są również: kawa, herbata, a także niektóre przyprawy! W mojej pracy chciałabym przedstawić używki szczególnie szkodliwe dla zdrowia, takie jak narkotyki, papierosy i alkohol.
Narkotyki nie są odkryciem współczesnego świata. Narkotyki towarzyszyły ludziom od zarania cywilizacji. Odurzające właściwości maku lekarskiego opisano na tabliczkach sumeryjskich, których wiek określa się na 6000 lat. Na papirusie Ebersa, pochodzącym z 1550 r. p.n.e. znaleziono wzmiankę o opium, które zdolne było powstrzymać silny płacz dzieci. Przed niebezpiecznymi właściwościami pochodnych maku przestrzegali starożytni mędrcy już w piątym wieku p.n.e. Indiańska legenda głosi, że liście koki podarowane zostały człowiekowi przez bóstwo, by dać mu siłę, radość, zapomnienie trosk. Inkowie używali tych liści w czasie obrzędów religijnych, a po podbiciu Ameryki przez Hiszpanów ich stosowanie rozpowszechniło się bardzo. Haszysz znany był w Chinach i używany jako środek znieczulający, już 2800 lat p.n.e. Każdy nowo odkryty środek odurzający początkowo fascynował środowisko medyczne, który był lekarstwem przeciwko cierpieniom ludzkim. Tak właśnie szeroką popularnością cieszyła się początkowo morfina (odkryta w 1805 r.), heroina (odkryta w 1918 r.), kokaina (święcąca triumfy w okresie wojen światowych) czy LSD-25. Dopiero po pewnym czasie odkryto zgubne dla organizmu ludzkiego działanie tych substancji. Wszystkie środki narkotyczne uszkadzają przede wszystkim komórki centralnego układu nerwowego. Komórki nerwowe nie posiadają zdolności regeneracyjnych i dlatego komórki uszkodzone przez narkotyk giną nieodwracalnie.
W Polsce dystrybucja narkotyków, a nawet ich posiadanie jest nielegalne.
Jednorazowy kontakt z narkotykiem może wywołać euforię, podniecenie, pewność siebie, brak potrzeby snu, rozszerzenie źrenic. Używanie narkotyków powoduje wystąpienie objawów takich jak: bezsenność, wychudzenie, drżenie kończyn, halucynacje, wymioty, paranoje, wybuchy agresji. Narkotyki, które się pali lub wdycha powodują poza tym zmiany chorobowe w nosie i gardle - przewlekłe zapalenia krtani i oskrzeli. Długotrwałe branie może doprowadzić do całkowitej utraty łaknienia, a w następstwie do osłabienia odporności organizmu.
Do najczęściej używanych środków narkotycznych należą:
- substancje chemiczne w postaci lotnej w klejach, lakierach, rozpuszczalnikach do farb i lakierów;
- opium, morfina, heroina - działają opóźniająco na ośrodkowy układ nerwowy;
- marihuana, haszysz, LSD - środki halucynogenne;
- kokaina, amfetamina - środki pobudzające;
- leki psychotropowe.
Środkiem szkodliwym, a zarazem szeroko dostępnym jest tytoń. W Rzeczpospolitej Polskiej obowiązuje zakaz sprzedawania tytoniu osobom poniżej 18 roku życia. Problem palenia tytoniu nie występuje od dziś i nie jest tylko problemem młodych ludzi. Tytoń jest równie szkodliwy jak narkotyki, jednak w dzisiejszym społeczeństwie jest on bagatelizowany. Palenie papierosów może prowadzić do raka płuc i chorób serca. Dlaczego więc ludzie sięgają po papierosy? Odpowiedź jest prosta. Młodzież chce się czuć doroślej, a starsi chcą tytoniem zneutralizować stres.
Chciałabym przedstawić kolejny środek szkodliwy dla zdrowia. Jest nim alkohol. Tak jak w przypadku tytoniu, w Polsce obowiązuje zakaz sprzedawania alkoholu nieletnim. Alkohol wywołuje liczne choroby układu krążenia i układu pokarmowego, obniża sprawność mięśni oraz ma fatalny wpływ na układ nerwowy. Alkohol jest jednym z najpoważniejszych czynników kryminogennych. Znaczną część przestępstw popełnia się pod jego wpływem. Sam alkohol również może być przedmiotem działalności przestępczej. Setki osób są zaangażowane w jego nielegalny przemyt i dystrybucję. W ostatnich latach wzrasta także liczba sprawców wypadków drogowych będących pod wpływem alkoholu.
Wielu ludzi, którzy sięgnęli po alkohol wpada w alkoholizm. Alkoholizm to choroba, w której człowiek odczuwa nieodparte pragnienie alkoholu, codziennie lub okresowo. Człowiek taki traci kontrolę nad ilością wypitego alkoholu. Z powodu niestawienia się do pracy większość alkoholików traci pracę. Poczucie niesprawiedliwości, wszędzie okazywana pogarda czyni alkoholików niezwykle agresywnymi w domu. Po każdym okresie picia alkoholik jest skruszony i gotowy wszystko obiecać, jednak tych obietnic nie dotrzyma… Najlepsze efekty w leczeniu alkoholizmu ma grupa Anonimowych Alkoholików. Podstawowym warunkiem przyjęcia do AA jest przyznanie się do alkoholizmu i potrzeby pomocy.
Dlaczego tak wielu ludzi spożywa alkohol? Ponieważ po jego spożyciu czują się mniej spięci, mniej nieśmiali, bardziej pewni siebie i bardziej towarzyscy. Wydaje im się, że są bardziej sprawni, bardziej elokwentni i dowcipni. Obserwacje dowodzą jednak, że w tych właśnie sferach są zdecydowanie słabsi.
Jest jeszcze wiele innych problemów społeczno - ekonomicznych, które niosą zagrożenia dla współczesnego świata. W mojej pracy przedstawiłam te, które moim zdaniem są najpoważniejsze. Często ludzie starsi używają stwierdzenia „Za moich czasów tak nie było”. Moim zdaniem w czasach tych ludzi istniały również podobne zagrożenia. Być może nie były one tak szeroko rozpowszechnione, ale istniały. Bieda nie powstała wraz z rozwojem cywilizacji. Ona istniała już dużo wcześniej. Zawsze istniał podział na ubogich i bogatych. Takie zjawisko przedstawione jest również w Piśmie Świętym. Ewangelista Łukasz przedstawia żebraka, Łazarza, który żywił się resztkami wyrzuconymi z pałacu bogacza. W tym miejscu zadaję sobie pytanie: czy można przeciwdziałać ubóstwu? Zapewne tak, ale jest to bardzo trudne. Moim zdaniem jednorazowa pomoc tu nie wystarczy. Podstawowym warunkiem przeciwdziałania ubóstwu jest dobra praca, którą, w dzisiejszych czasach, trudno zdobyć.
AIDS jest straszną chorobą. Chorobą nieuleczalną, chorobą śmiertelną. Można z nią żyć, ale życie ze świadomością, że dziś lub jutro mogę umrzeć, nie jest szczęśliwym życiem. Moim zdaniem chorym na AIDS powinno się pomagać. Przez słowo „pomoc” rozumiem wsparcie duchowe, ciepłe słowo, przyjaźń. Od ludzi chorych na AIDS nie można się izolować! Oni też są ludźmi. AIDS jest rozpowszechnioną chorobą. Moim zdaniem powinno prowadzić się akcje, w których informowałoby się ludzi o AIDS, w których mówiono by o wszystkich aspektach tej choroby, także o tym, że ludzie z AIDS są normalnym ludźmi, którzy funkcjonują tak jak inni. Wiele osób o tym zapomina, co nie jest dobre dla chorych.
Choroba nowotworowa, tak jak i AIDS, jest chorobą śmiertelną, ale uleczalną. W przypadku tej choroby bardzo ważna jest profilaktyka i badania okresowe. Dzięki wczesnemu wykryciu guza można go usunąć poprzez operację lub dostosowaną terapię. Jestem za kampaniami, które namawiają do okresowych badań profilaktycznych. Takie jedno badanie może uratować życie…
Depresja jest chorobą, która pojawiła się wraz z ludzkością. Od wieków ludzie mieli problemy ze swoimi emocjami. W dzisiejszych czasach ona również występuje. Często media informują o samobójstwach. Dlaczego ci ludzie odebrali sobie życie? Przeważnie dlatego, że nie potrafili poradzić sobie ze swoimi emocjami. Nie mieli przy sobie kogoś, kto mógłby im pomóc… Większość ludzi nie zdaje sobie sprawy z dramatyczności depresji. Człowiekowi będącemu w depresji nie wystarczy krótkie: „weź się w garść”! On potrzebuje pomocy! I takiej pomocy powinno się mu udzielić.
Używki w dzisiejszych czasach stały się bardzo popularne. Wśród dorosłych ludzi dominują papierosy i alkohol, a wśród młodzieży narkotyki, alkohol i papierosy. Dlaczego ludzie niszczą swoje zdrowie? Uważają, że są niezniszczalni? To błąd! Każdy człowiek ma jedno zdrowie i należy o nie dbać. Wszystko można zdobyć: wykształcenie, majątek, szacunek, ale zdrowia - nie. Jeśli raz je człowiek straci, to już nigdy go nie odzyska. Warto o tym pamiętać!
Bibliografia:
1. Ruth Lister „Bieda”, wydawnictwo Sic!, Warszawa 2007;
2. George Gilder „Bogactwo i ubóstwo”, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2001;
3. Frank Zimmermann „ Nastolatki - trudne pytania”, wydawnictwo ASTRUM, Wrocław 1999;
4. Sabine Thor-Wiedemann, Günter Wiedemann „Chroń się przed rakiem: twój osobisty program profilaktyki”, wydawnictwo J&BF, Warszawa 1997;
5. Roger Granet, Robin K. Levinson „A jeśli to… depresja”, wydawnictwo Pruszyński i S-ka, Warszawa 1999;
6. Myra Chave-Jones „Jak sobie radzić z depresją”, wydawnictwo ISKRY, Warszawa 1993;
7. John Romero „Nastolatki - chłopak i dziewczyna”, wydawnictwo ASTRUM, Wrocław 1999;
8. Paula Goodyer „Dzieciaki + narkotyki. Praktyczny poradnik dla rodziców”, wydawnictwo MADA, Warszawa 1999;
9. Słownik języka polskiego;
10. Wikipedia.org.
George Gilder „Bogactwo i ubóstwo”, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2001, str.133.
6