Kiedy należy podejmować decyzję o przetoczeniu KKCz u chorych po operacji złamania bliższego odcinka kości udowej obciążonych dużym ryzykiem sercowo

  Inne

•

Jaką wartość diagnostyczną mają seryjne oznaczenia troponin sercowych we wczesnej diagnostyce zawału serca?

•

Czy leczyć nadciśnienie tętnicze u chorych w podeszłym wieku?

•

Czy chorym operowanym z powodu raka sutka należy podawać profilaktycznie antybiotyki?

•

Czy przed planową operacją brzuszną należy podawać glikokortykosteroidy?

Dowolne lub restrykcyjne stosowanie przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych u chorych po operacji z powodu złamania szyjki kości udowej obciążonych dużym ryzykiem sercowo-naczyniowym - badanie FOCUS

Omówienie artykułu: Liberal or restrictive transfusion in high-risk patients after hip surgery
N. Engl. J. Med., 2011; 365: 2453-2462
J.L.Carson i wsp.
Data utworzenia: 26.04.2012
Ostatnia modyfikacja: 26.04.2012
Opublikowano w Medycyna Praktyczna Chirurgia 2012/02  http://www.mp.pl/artykuly/?aid=67885&l=1236&u=46896043

Opracowali: dr med. Andrzej L. Komorowski, dr med. Małgorzata Bała 

Skróty: Hb - hemoglobina; KKCz - koncentrat krwinek czerwonych 

Metody: RCT, próba otwarta (o przynależności do grup nie wiedziały osoby oceniające wystąpienie punktów końcowych) 

Populacja: 2016 chorych w wieku >50 lat (wiek 51-103 lat, śr. 82 lata; mężczyźni 24%) obciążonych chorobą układu sercowo-naczyniowego (m.in. choroba wieńcowa 40%, przewlekła niewydolność serca 17%, choroba naczyniowomózgowa 23%, choroba tętnic obwodowych 11%) lub obciążonych czynnikami ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych (nadciśnienie 82%, cukrzyca 25%, hipercholesterolemia 35% [stężenie cholesterolu całkowitego >=200 mg/dl lub stężenie frakcji LDL >=130 mg/dl], palenie tytoniu 11%, stężenie kreatyniny >2 mg/dl 8%, otępienie bądź dezorientacja w wywiadach 31%, nowotwór złośliwy w wywiadach 18%), operowanych z powodu złamania bliższego odcinka kości udowej, u których w ciągu 3 dni po zabiegu operacyjnym stężenie Hb wyniosło <10 g/dl 

Kryteria wykluczenia: chorzy nieporuszający się samodzielnie przed złamaniem, uraz wielonarządowy, złamanie patologiczne, zawał serca w okresie 30 dni poprzedzających randomizację, aktywne krwawienie, udział w tym samym badaniu z powodu wcześniejszego złamania drugiej kończyny, objawy niedokrwistości (m.in. ból w klatce piersiowej) 

Interwencja: przetoczenie KKCz przy stężeniu Hb <8 g/dl do decyzji lekarza prowadzącego lub w razie objawów niedokrwistości (ból w klatce piersiowej prawdopodobnie pochodzenia sercowego, zastoinowa niewydolność serca, niewyjaśniona tachykardia lub hipotensja nieodpowiadająca na płynoterapię) 

Kontrola: przetoczenie KKCz przy stężeniu Hb <10 g/dl 

Wyniki: W okresie 60 dni obserwacji w grupie badanej, w porównaniu z grupą kontrolną, stwierdzono podobne ryzyko w zakresie:

 zgonu (6,6% vs. 7,6%)

 niezdolności do samodzielnego przejścia około 3 metrów lub przez pokój (28,1% vs. 27,6%)

 powikłań pooperacyjnych, takich jak zawał serca, niestabilna dławica piersiowa, udar mózgu, zakażenie miejsca operowanego, zapalenie płuc, żylna choroba zakrzepowo-zatorowa 
Ponadto w grupie badanej, w porównaniu z grupą kontrolną, stwierdzono:

 większą śródoperacyjną utratę krwi (232 ml vs. 209 ml; p = 0,03)

 mniejsze stężenie Hb w momencie rozpoczęcia przetoczenia (7,9 vs. 9,2 g/dl; p <0,001)

 mniejszy odsetek chorych, u których przetoczono >=4 j. KKCz (1,6% vs. 7,2%; RR* 0,22 [0,13-0,37]) 
Mediana liczby przetoczonych jednostek KKCz wyniosła 0 w grupie badanej i 2 w grupie kontrolnej. Ponadto u 59% chorych z grupy badanej nie przetoczono żadnej jednostki KKCz. 
(* obliczone przez autorów opracowania na podstawie danych zawartych w artykule) 

Wnioski: Podejmowanie decyzji o przetoczeniu KKCz u chorych obciążonych dużym ryzykiem rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, operowanych z powodu złamania bliższego odcinka kości udowej przy stężeniu Hb <8 g/dl, w porównaniu z przetaczaniem przy stężeniu Hb <10 g/dl, wiązało się z podobnym ryzykiem: zgonu, niezdolności do samodzielnego poruszania się po 60 dniach od operacji oraz rozwoju powikłań pooperacyjnych.

---