Europa w średniowieczu - daty

- 529 - Benedykt z Nursji zakłada zakon benedyktynów z surową regułą „Ora el labora”- „módl się i pracuj”

- 1088- otwarcie pierwszego w Europie uniwersytetu w Bolonii

• 1095- papież Urban II na synodzie w Clermont wzywa rycerstwo europejskiego do wyzwolenia Ziemi Świętej z rąk muzułmanów, początek krucjat ( wypraw krzyżowych)

• 1096- pierwsza krucjata tzw. ludowa mas biedoty i chłopstwa do Ziemi Świętej pod przywództwem wędrownego kaznodziei Piotra z Amiens, rozbita przez siły muzułmańskie

• 1096-1099- pierwsza krucjata rycerstwa europejskiego, krzyżowcy zdobyli w roku 1099 Jerozolimę dokonując mordów na bezbronnej ludności, na obszarze zdobytej Palestyny i Syrii powstały państwa krzyżowców : Królestwo Jerozolimskie z królem Gotfrydem z Bouillon oraz podległe mu państwa wasalne: Księstwo Antiochii, Hrabstwo Edessy, Hrabstwo Trypolisu

• 1098- Norbert z Molesmes zakłada zakon cystersów, wzorowany na regule benedyktynów

• 1113 - powstaje zakon joannitów w Ziemi Świętej , obecnie zakon Kawalerów Maltańskich

• 1119- powstaje zakon templariuszy założony przez rycerstwo francuskie, szybko staje się on potężną instytucją militarną i finansową na skalę europejską, w roku 1307 zakon został oskarżony o herezje i rozwiązany przez Filipa IV Pięknego

• 1187- klęska skłóconego rycerstwa krajów lewantyńskich pod Hattin z siłami muzułmańskimi Saladyna, który zdobywa Jerozolimę

• 1189-1192- III krucjata, konflikty najpotężniejszych ówczesnych władców Europy, cesarza rzymsko-niemieckiego Fryderyka Barbarossy, króla Anglii Ryszarda Lwie Serce i króla Francji Filipa Augusta nie przyniosły żadnych rezultatów krzyżowcom, a Saladyn zdobywał kolejne terytoria lewantyńskie

• 1202-1204- IV krucjata krzyżowców zamiast wspierać łacinników w Ziemi Świętej wmieszała się w konflikty dynastyczne w Bizancjum, krzyżowcy zdobyli Konstantynopol, tworząc na kilkadziesiąt lat Cesarstwo Łacińskie, konflikt wśród chrześcijan: łacinników i prawosławnych się pogłębił.

• 1206- Temudżyn na wielkim kurułtuku zostaje obwołany Czyngis- chanem, rozpoczynając tworzenie wielkiego imperium

• 1209- Franciszek z Asyżu zakłada zakon franciszkanów, zakon kaznodziejski ( żebraczy)

• 1215- władca Anglii Jan bez Ziemi zostaje zmuszony przez szlachtę do wydania Wielkiej Karty Swobód, gdzie rycerstwo uzyskało wpływ na wysokość podatków, początki monarchii stanowej a Anglii

• 1216- Dominik Guzman zakłada zakon kaznodziejski dominikanów- nacisk na wykształcenie zakonników, walczył w herezjami ( święta inkwizycja)

• 1223- wojska rusko-połockie ponoszą klęskę z siłami tatarskimi nad rzeką Kałką

• 9 IV 1241- rycerstwo polskie ponosi porażkę pod Legnicą z siłami tatarskimi, ginie książę Henryk Pobożny

• 1291- upada ostatnia twierdza krzyżowców w Ziemi Świętej - Akka

• 1302- król Francji Filip IV Piękny powołuje Stany Generalne, rodzaj parlamentu , stan pierwszy to duchowni, stan drugi to szlachta, stan trzeci to mieszczanie i chłopi), początki monarchii stanowej

• 1309-1377- okres upadku autorytetu papiestwa, okres niewoli awiniońskiej, zależności papieży od władców Francji

• 1337-1453- wojna stuletnia między Anglią i Francją, zakończona sukcesem Francji, choć w bitwach zwyciężali Anglicy: Crecy, Poitiers, Azincourt, bohaterka narodowa Francji- Joanna d`Arc

• 1346- klęska wojsk francuskich pod Crecy w okresie wojny stuletniej

• 1347-1351- okres epidemii dżumy „czarnej śmierci”, która w Europie przyniosła śmierć około 20 mln ludzi

• 1356- klęska wojsk francuskiech pod Poitiers w okresie wojny stuletniej

• 1358- powstanie ludowe chłopów w Francji tzw. żakeria - kubusie, powstanie wybuchło przeciw uciskowi feudalnemu, pozycji Kościoła i grabieżom żołdaków w okresie wojny stuletniej

• 1380- wielki książę moskiewski Dymitr Doński zwycięża siły tatarskie w bitwie na Kulikowym Polu, koniec zależności Rusi od Tatarów

• 1381- antyfeudalne powstanie Wata Tylera w Anglii w okresie wojny stuletniej

• 1382- Iwan I Kalita jednoczy księstwo moskiewskie i wielkie księstwo włodzimierskie

• 1389- zwycięstwo Turków osmańskich na Kosowym Polu z wojskami serbskimi

• 1396- zwycięstwo sił Turków osmańskich z krucjatą rycerstwa europejskiego Zygmunta Luksemburskiego

• 1405- umiera ostatni władca Mongołów- Tamerlan ( Timur Kulawy)

• 1414- 1418- sobór w Konstancji, w czasie którego oskarżono i skazano na śmierć na stosie Jana Husa

• 1415- śmierć na stosie oskarżonego o herezję Jana Husa

• 1415- klęska rycerstwa francuskiego pod Azincourt z Anglikami w okresie wojny stuletniej

• 1419-1434- wojny husyckie w Czechach, zwolenników nauk Jana Husa z wojskami króla czeskiego Zygmunta Luksemburskiego

• 1429- dziewica orleańska Joanna d`Arc odbiła z rąk Anglikó Orlean , przełomowy moment wojny stuletniej

• 1433- starcie sił husyckich pod Lipanami, zwycięstwo umiarkowanych kalikstynów pod wodzą Jana Żiżki nad radykalnymi taborytami

• 1444- klęska wojsk węgierskich z siłami osmańskimi, śmierć w bitwie króla - Węgier Władysława III Warneńczyka

• 29 V 1453- Turcy osmańscy zdobywają Bizancjum, upada dawne imperium wschodniorzymskie

• 1455-1485- konsekwencja wojny stuletniej, wojna domowa a Anglii między rodami Yorków i Lancarstów

• 1520-1566- panowanie Sulejmana II Wspaniałego, okres potęgi Turkó osmańskich

• 1533-1584- okres rządów w Rosji cara Iwana IV Groźnego

• 1547- Iwan IV Groźny obwołuje się carem

---