-Rzesza- państwo niemieckie, składające się z częściowo niezależnych księstw pod zwierzchnictwem cesarza.
-Elekcja- wybór monarchy przez upoważnione do tego osoby.
-Komendacja- oddanie się pod czyjąś opiekę na zasadach wolnego człowieka.
-Hołd lenny- zapoczątkowanie związku lennego, senior brał wasala pod opiekę i dawał mu symbol posiadania lenna.
-Seniorat- zasada, w której państwo(ziemię) dziedziczył najstarszy w rodzie.
-Beneficjum- nadanie ziemi wasalom przez seniora jako wynagrodzenia za wykonywane obowiązki.
-Immunitet- zwolnienie z powinności ekonomicznych wobec władcy.
-Polityka dynastyczna- jest to polityka , w której tron jest z ojca na syna.
-Monarchia patrymonialna- monarchia, według której kraj jest uważany za własność monarchy, który może dowolnie nadać komuś ziemie.
-System feudalny- jest to system, polegający na układzie seniora z wasalem, w którym wasal jest sługą seniora.
-Renta feudalna- powinność wynikająca z dzierżawy ziemi przez chłopa. Mogła mieć charakter odrobkowy, naturalny lub pieniężny.
-Drużyna- oddział wojskowy osobiście związany z władcą, utrzymywany i uzbrajany przez niego i zobowiązany do całkowitego posłuszeństwa.
-Schizma- nazywane są rozłamy w łonie Kościołów chrześcijańskich przypisujących sobie tytuł powszechnego (katolickiego).
-Sobór- zgromadzenie wszystkich biskupów.
-Herezja- poglądy na zasady wiary niezgodne z nauką Kościoła.
-Inwestytura- nadanie godności i przysługujących dóbr w systemie feudalnym.
-Konkordat- umowa między Kościołem a państwem.
-Pontyfikat- czas, podczas którego papież urzęduje i rządzi w Rzymie jako, głowa Kościoła.
-Klątwa- wyjęcie z Kościoła cesarza lub króla przez papieża z powodu rozgniewania duchowieństwa.
-Celibat- zasada bezżenności duchownych, początkowo obowiązująca zakonników i biskupów, rozszerzona na cały Kler.
-Kongregacja- związek domów zakonnych.
-Symonia- świętokupstwo, zakup sakramentów, godności kościelnych i urzędów.
-Jarłyk- pisemne rozporządzenie dla władców podbitych ziem wydawane przez władców mongolskich.
-Jasyr- termin polski i ukraiński oznaczający niewolę turecką lub tatarską. Schwytani i uprowadzeni w jasyr mieszkańcy pochodzili przede wszystkim z terenów Ukrainy, Podola i Wołynia. Wykupywaniem jeńców zajmowali się między innymi trynitarze.
-Lenno- to w systemie feudalnym posiadłość nadawana przez seniora w użytkowanie wasalowi w zamian za wsparcie militarne lub finansowe.
-Krucjata- wyprawa wojenna organizowana przeciw poganom. Udział w nich był nagradzany zwykle uzyskaniem odpustu.
-Seldżucy- lud pochodzenia tureckiego; określano tym terminem również dynastię.
-Rekonkwista- walka chrześcijan o wyparcie Maurów z Półwyspu Iberyjskiego, trwająca od VIII do XV wieku.
-Monarchia stanowa- monarchia, w której władza jest ograniczona przywilejami stanów.
-Stan- jest to grupa osób o identycznych prawach i przywilejach.
-Junior- najmłodszy w rodzie.
-Przywilej- akt uprawniający grupę ludzi do swobodniejszych praw niż inni.
-Lokacja- forma organizacyjno-prawna, zwykle nadawana prawem lokacyjnym przez właściciela ziemi, zarówno już istniejącym jak też nowo zakładanym wsiom i miastom w jego posiadłościach.
-Sołtys- to w średniowieczu osoba postawiona przez feudalnego pana na czele wsi lokowanej na prawie niemieckim.
-Wójt- w okresie lokacji miast był to dziedziczny urzędnik, stojący na czele miasta lub osady miejskiej lokowanej na prawie niemieckim.
-Burmistrz- to, zazwyczaj obieralny, przewodniczący zarządu/magistratu gminy miejskiej.
-Patrycjat- najbogatsza warstwa mieszczan sprawująca w miastach władzę ekonomiczną i polityczną, członkowie rady miejskiej, najbogatsi kupcy, bogaci rzemieślnicy.
-Cech- organizacja samorządu rzemieślniczego o charakterze społeczno-zawodowym, częściowo również gospodarczym, zrzeszająca rzemieślników jednego lub kilku pokrewnych zawodów.
-Hanza- związek miast handlowych Europy Północnej z czasów Średniowiecza i początku ery nowożytnej.
-Manufaktura- obowiązek, stawiany kupcom przejeżdżającym przez miasto, zatrzymania się w nim na pewien okres i wystawienia na sprzedaż przewożonych towarów. Stosowane było od XIII w. do XVIII w.
-Pospólstwo- grupa społeczna zamieszkująca miasta w okresie feudalnym. Średniozamożni rzemieślnicy i drobni kupcy. Jedna z trzech grup obok plebsu i patrycjatu tworząca mieszczaństwo.
-Plebs-
to najniższa warstwa ludności miejskiej(najbiedniejsi), pozbawiona majątku i obywatelstwa, złożona m.in. z robotników, służby, żebraków i marginesu społecznego, a także czeladników i niewolników.
-nazywana także ławą sądową, organ sądowniczy istniejący w Polsce, w miastach lokowanych na prawie niemieckim od XIII w.
-statut- akt prawny regulujący zadania, strukturę organizacyjną i sposób działania podmiotu prawa publicznego lub prywatnego.
-Prawo Magdeburskie-prawo miejskie wzorowane na prawie miasta Magdeburga.
-Trójpolówka- sposób uprawy ziemi, w którym jedna trzecia co roku jest ugorowana.
-Parlament-w państwach o demokratycznych systemach władzy, jest to najwyższy organ przedstawicielski, a jednocześnie zasadniczy organ władzy ustawodawczej.
-995r.- klęska Węgrów nad rzeką Lech
-962r.- odnowienie cesarstwa
-1000r.- zjazd w Gnieźnie
-911r.- wygaśnięcie niemieckich Karolingów, I Elekcja w mieście
-936- 972r.- panowanie Ottona I
-996- 1002r.- próba stworzenia uniwersalnego zesartstwsa
-963-992r.- panowanie Mieszka I
-992- 1025r.- panowanie Bolesława Chrobrego.
-966- 1000r.- zjazd w Gnieźnie
-1018r.- pokój w Budziszynie
-1025r.- koronacja Bolesława chrobrego.
-972r.- bitwa pod Cedrią.
-965r. zakończenie procesu formowania się zrębu państwa Polen.
-989r.- podbój Małopolski przez Polan.
-990r.- podbój Śląska przez Polan
-997r.- misja św. Wojciecha
-1002r.- początek wojny z Niemcami
-1018r.- wyprawa Kijowska
-1058-1079r.- panowanie Bolesława Śmiałego
-1076r.- koronacja królewska Bolesława II
-1079r.- zatarg Bolesława II z biskupem Stanisławem
-1079-1102r.- Władysław Herman
-1097r.- walki Władysława Hermana z synami
-1102 i 1107r.- walki pomiędzy Bolesławem Krzywoustym, a Zbigniewem
-1109r.- najazd niemiecki cesarza Henryka V
-do 1124r.- podbój Pomorza
-1138r.- Śmierć Bolesława i jego statut
-XI w.- ruch reformatorski w kościele
-1054r.- schizma wschodnia
-1073-1085r.- pontyfikat Grzegorza VII i rywalizacja z cesarstwem
-1077r.- upokorzenie Henryka IV w Kannosie
-1095r.- Synod w Clernout
-1122r.- konkordat w Normacji
-1096r.- pierwsza krucjata
-1147-1149r.- druga krucjata
-1189-1192r.- trzecia krucjata
-1202-1204r.- czwarta krucjata
-1217-1221r.- piąta krucjata
-1248-1254r.- szósta krucjata
-1270r.- siódma krucjata
-1099r.- zdobycie Jerozolimy i powstanie krzyżowców na wschodzie
-1187r.- bitwa pod Hittin
-1204r.- zdobycie Konstantynopola i pow. państwa łaciń.
-1292r.- upadek Akki, koniec idei krucjat
-1229r.- dyplomatyczna akcja Fryderyka II i odzyskanie Jerozolimy
- 1396r.- bitwa pod Nikopolis
-1444r.- bitwa pod Warną
-1295r.- Przemysł II
-1300r.- Wacław II Czeski
-1320r.- Władysław Łokietek
-1180r.- zjazd w Łęczycy
-1348r.- epidemia czarnej śmierci
-1215r.- ustanowienie wielkiej karty swobód
-1265r.- zwołanie parlamentu w Anglii
-1302r.- zwołanie stanów generalnych
-XI w.- powstanie pierwszych uniwersytetów