HISTORIA MUZYKI ANTYKU I ŚREDNIOWIECZA
ĆWICZENIA LITERATURA
I. LITERATURA PODSTAWOWA - OBOWIĄZKOWA - DO WSZYSTKICH (LUB WIELU) TEMATÓW
1. M. Ulrich, Atlas muzyki, Warszawa 2002, t. 1:
- rodział - gatunki i formy do połowy XV wieku: chorał, kanon, madrygał, motet, msza
- część historyczna - Grecja, średniowiecze
2. J. G. Landels, Muzyka starożytnej Grecji i Rzymu, Kraków 2002
3. M. L. West, Muzyka starożytnej Grecji, Kraków 2003.
4. E. Fubini, Historia estetyki muzycznej, Kraków 1997, rozdz. I - V.
5. D. Szlagowska, Kultura muzyczna antyku, Gdańsk 1996, rozdz. VI, VII.
6. E. Hinz, Chorał gregoriański, Pelplin 1999.
7. M. Wozaczyńska, Muzyka średniowiecza, Gdańsk 1998.
8. J. Harper, Formy i układ liturgii zachodniej od X do XVIII wieku, Kraków 2002.
9. Z. Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza, Kraków 2000.
10. A History of Western Music, 8th Edition, ed. J.P Burkholder, D.J. Grout, C. v.
Palisca, New York 2009 (cz. I + cz. II z nutami i analizami!!!) = BIBLIA
11. R. H. Hoppin, Medieval Music, New York 1978, rozdz. II-IV.
12. A. Seay, Music in the Medieval World, New Jersey 1965, rozdz.II-III.
13. H. Möller, R. Stephen (hrsg.), Die Musik des Mittelalters. Seria: Neues Handbuch
der Musikwissenschaft, red. C. Dahlhaus, t. 2, Laaber 1991.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA (do każdego tematu;
literatura obowiązkowa oznaczona ***)
1. ANTYK - GRECJA
*** W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, Warszawa 1985, t. 1
- rozdz. I (1,2abc, s. 25-34) - rozdz. II (9, 10, s. 115-164) - rozdz. III (7, 8, 9, 13)
*** L. Richter, Uwagi na temat fragmentu muzycznego z tragedii Eurypidesa
„Orestes”, w: „Muzyka” 1969/4.
***E. Pöhlmann, M. West, Documents of Ancient Greek Music, Oxford 2001
***M. Bornus-Szyciński, A. Nowak, M. Sławecki, Monodia, Warszawa 2008.
- E Fubini, Historia estetyki muzycznej, Kraków 1997, rozdz. I - II, s. 17-67.
- C. Sachs, Muzyka w świecie starożytnym, Warszawa 1981, rozdz. V.
- EM (=Encyklopedia Muzyki) - hasła: Arystoteles, Arystoksenos
- E. Sarnowska-Temeriusz, O katharsis - raz jeszcze, „Pamiętnik Literacki” 1980/4 (BUAM = dostępne w Bibliotece Uniwersyteckiej)
- E. Sarnowska - Temeriusz, Przeszłość poetyki, Warszawa 1995 (BUAM)
- H. J. Marrou, Historia wychowania w starożytności, Warszawa 1969 (BUAM)
- P. E. Carapezza, Konstytucja nowej muzyki, w: „Res Facta” 1972/6.
- P. E. Carapezza, Nowa muzyka 2500 lat temu i dziś, w: „Res Facta” 1970/4.
- R. H. Hoppin, Medieval Music, New York 1978, rozdz. I.
- A. Seay, Music in the Medieval World, New Jersey 1965, rozdz. I.
- K. H. Wörner, Geschichte der Musik, Göttingen 1965.
- J. McKinnon, Antiquity and the Middle Ages, Cambridge 1990, s. 45-68.
- A. Ausoni, Muzyka. Leksykon. Historia, sztuka, ikonografia, Warszawa 2007.
- I. Henderson, Ancient Greek Music, w: “New Oxford History of Music”, vol. 1.
- NG (=New Grove Dictionary of Music and Musicians) - hasła - Greece, Ethos,
Aristotle, Plato
- MGG (= Die Musik in Geschichte und Gegenwart) - hasło: Griechenland
NAGRANIA: CD 90 + płyta do książki Landelsa, CD 799
2. MONODIA RELIGIJNA
***A History of Western Music, 8th Edition, ed. J.P Burkholder, D.J. Grout, C. v.
Palisca, New York 2009 (cz. I + cz. II z nutami i analizami!!!)
*** J. Harper, Formy i układ liturgii zachodniej od X do XVIII wieku, Kraków 2002
- cz. I, rozdz. 1, 2 (s. 58-62)
- cz. II: rozdz. 3-7
- cz. IV: rozdz. 12 (s. 214-218)
*** EK (Encyklopedia Katolicka) - hasła: chorał gregoriański, dramat liturgiczny
*** Słownik literatury staropolskiej - hasła: dramat liturgiczny, misterium,
sekwencja, trop, hymn, średniowiecze
*** A. Dąbrówka, Teatr i sacrum w średniowieczu, Wrocław 2001, s. 388-435,
*** J. Pikulik, Wykonywanie chorału gregoriańskiego, „Canor” 1992/2
*** L. Erhardt, Dzieci wyrodne, „Ruch Muzyczny” 1982/11
*** B. Pociej, Chorał, „Ruch Muzyczny” 1982 nr 9, 10, 11.
***A. Wolański, Dramat liturgiczny w średniowieczu, Wrocław 2005.
- J. Chomiński, Formy muzyczne, Kraków 1983, t. 5, s. 613-622.
- EM, red. A. Chodkowski, hasło: Msza
- J. Ścibor, Ekwalizm i mensuralism. Fakty historycze i ich interpretacje, w: Zewszyt
Naukowy PWSM w Łodzi, 1980 nr VIII.
- R. H. Hoppin, Medieval Music, New York 1978, rozdz. II-IV.
- A. Seay, Music in the Medieval World, New Jersey 1965, rozdz.II-III.
- H. Möller, R. Stephen (hrsg.), Die Musik des Mittelalters. Seria: Neues Handbuch
der Musikwissenschaft, red. C. Dahlhaus, t. 2, Laaber 1991.
- Liber usualis..., Paris-Tournai-Romae 1956
- G. Sunol, Zasady śpiewu gregoriańskiego według metody ojców benedyktynów z
Solesmes, Warszawa 1969 (BUAM)
- J. Lewański, Dramat liturgiczny, Wrocław 1966 (BUAM)
- G. Mizgalski, Podręczna encyklopedia muzyki kościelnej, Poznań 1959.
MGG: hasło - Liturgische Dramen
NG: hasło: Plainchant
W. Szenk. Rok liturgiczny, w: “Wprowadzenie do liturgii”, red. F. Blachnicki,
Poznań 1967, s. 432-466 (BUAM)
J. Wierusz-Kowalski, Wprowadzenie do liturgii, Poznań 1967 (BUAM)
A. Nicoll, Dzieje teatru, Warszawa 1977 (zwłaszcza dramat liturgiczny)
B. Meier, Alte Tonarten, Kassel 1992, rozdz. II.
J. McKinnon, Antiquity and the Middle Ages, Cambridge 1990, rozdz. III-IV.
A. Ausoni, Muzyka. Leksykon. Historia, sztuka, ikonografia, Warszawa 2007.
Musikgeschichte in Bildern, III.3; III.4.
NAGRANIA: CD 42, 43, 57, 207, 995, 996, 997, 1011
3. MONODIA ŚWIECKA
*** A History of Western Music, 8th Edition, ed. J.P Burkholder, D.J. Grout, C. v.
Palisca, New York 2009 (cz. I + cz. II z nutami i analizami!!!)
***Z. Romanowiczowa (opr. i przekład), Brewiarz miłości. Antologia miłości
prowansalskiej. Wrocław 1963
*** J. Chomiński, Formy muzyczne, Kraków 1983, t. 3
***M. Szyrocki, Dzieje literatury niemieckiej, t. 1, Warszawa 1969
***E. Obniska, Liryka prowansalskich rycerzy, „Ruch Muzyczny” 1978, nr 6-7
*** E. Obniska, Między notacją a płytą, „Ruch Muzyczny” 1983, nr 24
***D. Kozińska, Czy o miłości i polityce można śpiewać na tę samą melodię,
„Canor” 1991 nr 1
***R. Wieczorek, Kontrafaktura. Uwagi o zachodnioeuropejskiej liryce dworsko-
rycerskiej, Sprawozdania PTPN nr 100, Wydział Nauk o Sztuce, Poznań 1984
*** J. Kłobukowska, Zagadnienia wersyfikacji i rytmu w pieśniach trubadura
Folqueta de Marseille, „Muzyka” 1968, nr 4
***Denkmäler der Tonkunst in Österreich: 37/1 (Neidhard von Reuental); 20/2
(Frauenlob) - NUTY DO ANALIZY!!!!!
***J.A. Westrup, Medieval Song (New Oxford History of Music II)
***NG: Minnesang, Troubadours, Trouveres
***MGG: Minnesang, Troubadours, Trouveres, Ballade, Adam de la Halle
***EM: Adam de la Halle
- A. Hauser, Społeczna historia sztuki i literatury, t. 1, Warszawa 1974
- A. Guriewicz, Kategorie kultury średniowiecznej, Warszawa 1976
- J. Lisowski (opr. i przekład), Antologia poezji francuskiej, t. 1, Warszawa 1966
- J. Adamski, Historia literatury francuskiej, Warszawa 1966
- A. Adam, G. Lerminier, W. Morot, Literatura francuska, Warszawa 1974
- E. Porębowicz, Studia do dziejów literatury średniowiecznej, Kraków 1951
- H. Waddel, Średniowiecze wagantów, Warszawa 1960
- D. De Rougemont, Miłość a świat kultury zachodniej, Warszawa 1968
- C. S. Lewis, Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średniowiecznej i
renesansowej, Warszwa 1968
- P. Gülke, Mönche, Bürger, Minnesänger, Leipzig 1976
- H. Fromm (red.), Der deutsche Minnesang, Tübingen 1963
- E. Jammers, Ausgewählte Melodien des Minnesang, Tübingen 1963
- Musikgeschichte in Bildern, III, 4
NAGRANIA: CD 55, 59, 104, 126, 798
4. POCZĄTKI POLIFONII DO OK. 1200 ROKU
***A History of Western Music, 8th Edition, ed. J.P Burkholder, D.J. Grout, C. v.
Palisca, New York 2009 (cz. I + cz. II z nutami i analizami!!!)
*** Z. Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza, Kraków 2000, rozdz. I
***M. Lütolff, Wczesne wielogłosowe opracowania ordinarium missae,
„Muzyka” 1976
***Musikgeschichte in Bildern, III, 5
***B. Pociej, Organum, „Ruch Muzyczny” 1982, nr 12-13
***B. Pociej, Motet (1), „Ruch Muzyczny” 1982, nr 14
***E. Obniska, Muzyka, architektura, myśl, „Ruch Muzyczny” nr 13
***L. Erhardt, Muzyka bez kobiet, „Ruch Muzyczny” 1982, nr 12
***MGG: Organum, Saint Martial, Motette
***NG: Organum, Discant, Motet
***E. Fubini, Historia estetyki muzycznej, Kraków 1957, rozdz. IV
- P. Gülke, Mönche, Bürger, Minnesänger, Leipzig 1976
- A. Holschneider, Die Organa von Winchester. Studien zur ältesten Repertoire
polyphoner Musik, Hildesheim 1968
- D.A. Hughes, The Birth of Polyphony (New Oxford History of Music II)
- D.A. Hughes, Music in the Twelfth Century (New Oxford History of Music II)
- M. Perz, Kilka uwag o źródłach i repertuarze polifonii retrospektywnej we Włoszech i
w Polsce, „Pagine” 2, 1974
NAGRANIA: CD 54
5. NOTRE DAME
***A History of Western Music, 8th Edition, ed. J.P Burkholder, D.J. Grout, C. v.
Palisca, New York 2009 (cz. I + cz. II z nutami i analizami!!!)
*** Z. Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza, Kraków 2000, rozdz. II
***Musikgeschichte in Bildern, III, 5
***B. Pociej, Organum, „Ruch Muzyczny” 1982, nr 13
***E. Obniska, Muzyka, architektura, myśl, „Ruch Muzyczny” nr 13
***E.H. Roesner, Praktyka wykonawcza paryskiego organum, „Canor” 1995 nr 1
***J. Morawski, recenzja z: The Parish Two-Part Organa, wyd. H. Tischler,
“Muzyka” 1990 nr 2
***J. Chomiński, Formy muzyczne, Kraków 1983, t. 5, s. 12-22, 623-629.
***J. Chomiński, Historia harmonii i kontrapunktu, Warszawa 1958, t. 1, s. 78-190.
***J. Chomiński, Formy muzyczne, Kraków 1983, t. 3, s. 111.
***MGG: Conductus, Hoquetus, Organum, Notre Dame, Leonin, Perotinus
***NG: Notre Dame
***E. Fubini, Historia estetyki muzycznej, Kraków 1957, rozdz. IV
***H. Husmann, The Origin and Destination of the Magnus Liber Organi, “Musical
Quarterly” 1963
- R.H. Hoppin, Medieval Music, New York 1978, rozdz. II-IV.
- A. Seay, Music in the Medieval World, New Jersey 1965, rozdz.II-III.
- H. Möller, R. Stephen (hrsg.), Die Musik des Mittelalters. Seria: Neues Handbuch
der Musikwissenschaft, red. C. Dahlhaus, t. 2, Laaber 1991.
- P. Gülke, Mönche, Bürger, Minnesänger, Leipzig 1976
- D.A. Hughes, Music in fixed Rhythms (New Oxford History of Music II)
NAGRANIA: CD 88
6. ARS ANTIQUA - TWÓRCZOŚĆ RELIGIJNA I ŚWIECKA
***A History of Western Music, 8th Edition, ed. J.P Burkholder, D.J. Grout, C. v.
Palisca, New York 2009 (cz. I + cz. II z nutami i analizami!!!)
*** Z. Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza, Kraków 2000, rozdz. III
***MGG: Ars Antiqua, Conductus, Hoquetus, Motette, Rondellus, Hieronymus de
Moravia, Johannes de Garlandia, Johannes de Grocheo, Franco von Köln,
Adam de la Halle
***B. Pociej, Motet (1), „Ruch Muzyczny“ 1982 nr 14
***Ch. Page, Wykonywanie motetów z czasów Ars Antiqua, „Canor” 1994 nr 4
***Musikgeschichte in Bildern, III, 5
- R.H. Hoppin, Medieval Music, New York 1978, rozdz. II-IV.
- A. Seay, Music in the Medieval World, New Jersey 1965, rozdz.II-III.
- H. Möller, R. Stephen (hrsg.), Die Musik des Mittelalters. Seria: Neues Handbuch
der Musikwissenschaft, red. C. Dahlhaus, t. 2, Laaber 1991.
- D.A. Hughes, The Motet and Allied Forms (New Oxford History of Music,
rozdz. XI)
NAGRANIA: CD 88
7. ARS NOVA WE FRANCJI oraz 9. ARS SUBTILIOR
***A History of Western Music, 8th Edition, ed. J.P Burkholder, D.J. Grout, C. v.
Palisca, New York 2009 (cz. I + cz. II z nutami i analizami!!!)
*** Z. Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza, Kraków 2000, rozdz. IV
*** Z. Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza, Kraków 2000, rozdz. VI/1
(ars subtilior)
***J. Chomiński, Formy muzyczne, Kraków 1983, t. 5, s. 22-36, 629-637.
***J. Chomiński, Historia harmonii i kontrapunktu, Warszawa 1958, t. 1, s. 190-263.
***E. Fubini, Historia estetyki muzycznej, Kraków 1997, rozdz. V
***B. Pociej, Motet (2), „Ruch Muzyczny” 1983 nr 1
***Z. Dobrzańska, Kształtowanie tenoru w motetach G. de Machaut,
„Muzyka” 1972 nr 2
*** Z. Dobrzańska, Rola motetu w kształtowaniu motetu izorytmicznego,
„Muzyka” 1979 nr 3
*** Z. Dobrzańska, Izorytmiczna koncepcja dzieła muzycznego, Kraków 1988
*** Z. Dobrzańska, Izorytmia - średniowieczna zasada komponowania, „Ruch
Muzyczny” 1983 nr 1
*** E. Obniska, Machaut. Piewca miłość dwornej, „Ruch Muzyczny” 1977 nr 17
*** E. Obniska, Machaut - poeta wieku niepokoju, „Ruch Muzyczny” 1983 nr 3
*** U. Günther, Związki znaczeniowe między tekstem a muzyką w ars nova i ars
subtilior, „Muzyka” 1988 nr 2
*** B. Pociej, Motet (2), „Ruch Muzyczny” 1983 nr 1
*** K. Lipka, Pyton zwycięzca Febusa, „Canor” 1994 nr 2
***EM: Johannes de Muris, Guillaume de Machaut
***MGG: Ars nova und Ars subtilior, Johannes de Muris, Ballade, Chasse
***NG: Ars Nova
***Musikgeschichte in Bildern, III, 5
- R.H. Hoppin, Medieval Music, New York 1978, rozdz. II-IV.
- A. Seay, Music in the Medieval World, New Jersey 1965, rozdz.II-III.
- H. Möller, R. Stephen (hrsg.), Die Musik des Mittelalters. Seria: Neues Handbuch
der Musikwissenschaft, red. C. Dahlhaus, t. 2, Laaber 1991.
- W. Voise, Guillaume de Machaut w Polsce i o Polsce, “Muzyka” 1965 nr 3
- J. Huizinga, Jesień średniowiecza, Warszawa 1971
- P. Gülke, Mönche, Bürger, Minnesänger, Leipzig 1976
NAGRANIA: CD 44, 54, 55, 59, 88, 116, 457, 914, 924
9. TRECENTO WE WŁOSZECH
*** Z. Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza, Kraków 2000, rozdz. V
***K. von Fischer, Studien zur italienischen Musik des Trecento und frühen
Quattrocento, Berne 1956
***Musikgeschichte in Bildern, III, 5
***J. Chomiński, Historia harmonii i kontrapunktu, Warszawa 1958, t. 1.
L. Ellinwood, The Fourteenth Century in Italy (New Oxford History of Music III)
***MGG: Ars nova, Italien, Ballata, Madrigal, Caccia, Ciconia, Landini
***NG: Ars nova, Italy, Ballata, Madrigal, Caccia, Ciconia, Landini
***EM: Jacopo da Bologna, Ciconia
***E. Obniska, Niewidomy organista z Florencji, „Ruch Muzyczny” 1976 nr 6
*** L. Erhardt, Dolce stil nuovo, „Ruch Muzyczny” 1983 nr 6
***B. Pociej, Madrygał (1), „Ruch Muzyczny” 1983 nr 6
- P. Gülke, Mönche, Bürger, Minnesänger, Leipzig 1976
NAGRANIA: CD 58, 994
10. POLIFONIA PRZEŁOMU XIV I XV WIEKU W ANGLII
*** Z. Dobrzańska-Fabiańska, Polifonia średniowiecza, Kraków 2000, rozdz. VI/2
***M. Bent, Dunstaple, London 1981
***EM: Dunstable
***NG: Dunstable
***J. Chomiński, Historia harmonii i kontrapunktu, Warszawa 1958, t. 1.
***Musikgeschichte in Bildern, III, 5
NAGRANIA: CD 55, 1020