Lekcja 46

Gdy był dzieckiem, chciał zostać strażakiem. - Als er ein Kind war, wollte er Feuerwehrmann werden.

Temporalsätze mit als und wenn - Zdania czasowe z als i wenn

Czynność	Przeszłość	Teraźniejszość	Przyszłość
Jednorazowa	als	wenn	wenn
Wielokrotna	wenn	wenn	wenn

Zeitangaben - Określenia czasu

abends	wieczorami
dienstags	we wtorki
donnerstags	w czwartki
bald	wkrótce
oft	często
manchmal	czasem
neulich	niedawno
nie	nigdy
vor einer Stunde	przed godziną
jederzeit	w każdej chwili
in einer Woche	za tydzień
jedesmal	za każdym razem
nach einer Stunde	po godzinie
nach einem Monat	po miesiącu
seit gestern	od wczoraj
seit einer Woche	od tygodnia
seit Samstag	od soboty
bis morgen	do jutra
bis zum Winter	do zimy
von 10 bis 14 Uhr	od godziny 10 do 14
von Montag bis Freitag	od poniedziałku do piątku
stündlich	co godzinę
täglich	codziennie
wöchentlich	co tydzień
monatlich	co miesiąc
jährlich	co rok

Lebensabschnitte - Etapy życia

das Neugeborene	noworodek
das Säugling	niemowlę
das Baby	niemowlę
das Kind	dziecko
die Kindheit	dzieciństwo
die Pubertätszeit	okres dojrzewania
der Jugendliche	nastolatek
der Teenager	nastolatek
der Erwachsene	dorosły
im mittleren Alter sein	być w średnim wieku
betagt sein	być w podeszłym wieku
geboren werden	urodzić się
wachsen	rosnąć
reifen	dojrzewać
alt werden	starzeć się
minderjährig sein	być małoletnim
volljährig sein	być pełnoletnim

Lekcja 47

Mężczyźni próbują pomagać w domu. - Männer versuchen, im Haushalt zu helfen.

Tätigkeiten zu Hause - Czynności wykonywane w domu

den Haushalt führen	prowadzić gospodarstwo domowe
die Wohnung aufräumen	sprzątać mieszkanie
Ordnung machen	robić porządki
Einkäufe machen	robić zakupy
eine Mahlzeit vorbereiten	przygotować posiłek
vom Tisch abräumen	sprzątać ze stołu
den Müll wegbringen	wynosić śmieci
Fenster putzen	myć okna
die Blumen gießen	podlewać kwiaty
das Zimmer staubsaugen	odkurzać pokój
den Fußboden kehren	zamiatać podłogę
den Staub wischen	ścierać kurze
Wäsche waschen	robić pranie
Wäsche aufhängen	wieszać pranie
die Hemden bügeln	prasować koszule
die Wohnung lüften	wietrzyć mieszkanie
den Teppich klopfen	trzepać dywan

Gegenstände und Geräte im Haushalt - Przedmioty i urządzenia w gospodarstwie domowym

der Staubsauger	odkurzacz
der Mülleimer	kosz na śmieci
der Papierkorb	kosz na papier
der Besen	miotła
die Kehrschaufel	szufelka
die Bürste	szczotka
der Lappen	ścierka
der Eimer	wiadro
die Gießkanne	konewka
der Teppichklopfer	trzepaczka
die Waschmaschine	pralka
die Wäscheleine	sznur do bielizny
das Bügeleisen	żelazko
das Bügelbrett	deska do prasowania

Adjektive - Przymiotniki

schmutzig	brudny
stinkend	śmierdzący
befleckt	poplamiony
staubig	zakurzony
sauber	czysty
geputzt	wyczyszczony
glänzend	błyszczący
blank	lśniący
duftend	pachnący

Infinitiv mit zu oder ohne zu - Bezokolicznik z zu lub bez zu

Bezokolicznik z "zu" występuje po WSZYSTKICH czasownikach z wyjątkiem:
1. Czasowników modalnych.
2. Czasowników w czasie przyszłym Futur I.
3. Czasowników oznaczających przemieszczanie się: gehen, kommen, fahren, laufen.
4. Czasowników bleiben, lernen, lehren, helfen, lassen, hören, sehen, fühlen.

Lekcja 48

Kłócić się tak - ale o co?! - Streiten ja - aber worüber?!

Familienmitglieder - Członkowie rodziny

der entfernte Verwandte	daleki krewny
der Urgroßvater	pradziadek
die Urgroßmutter	prababcia
der Urenkel	prawnuk
die Urenkelin	prawnuczka
der Enkel	wnuk
die Enkelin	wnuczka
der Cousin	kuzyn
die Cousine/ Kusine	kuzynka
der Neffe	siostrzeniec/ bratanek
die Nichte	siostrzenica/ bratanica
die Schwiegereltern	teściowie
der Schwiegervater	teść
die Schwiegermutter	teściowa
der Schwiegersohn	zięć
die Schwiegertochter	synowa

Czasowniki łączące się z rzeczownikiem w konkretnym przypadku

Czasowniki łączące się z mianownikiem
Do czasowników wymagających mianownika (Nominativ) należą m.in.

sein	być
werden	stać się, zostać
bleiben	zostawać, pozostawać

Czasowniki łączące się z dopełniaczem
Czasowniki wymagające dopełniacza (Genitiv) to m.in.

gedenken	wspominać, pamiętać
sich erfreuen	cieszyć się czymś
bedürfen	wymagać
sich schämen	wstydzić się

Czasowniki łączące się z celownikiem
Kolejną grupę stanowią czasowniki wymagające celownika (Dativ). Należą do nich między innymi:

ähneln	być podobnym
begegnen	spotkać
gehören	należeć do kogoś
zustimmen	zgadzać się

Czasowniki łączące się z biernikiem
Ostatnia grupa to czasowniki łączące się z biernikiem (Akkusativ). Tutaj warto wymienić:

anrufen	zadzwonić
beneiden	zazdrościć
nennen	nazywać
stören	przeszkadzać

Czasowniki łączące się z przyimkiem

"denken an" + Akkusativ	"myśleć o" + biernik
"sich erinnern an" + Akkusativ	"przypominać sobie coś/ kogoś" + biernik
"schreiben an" + Akkusativ	"pisać do" + biernik
"teilnehmen an" + Dativ	"brać udział w" + celownik
"antworten auf" + Akkusativ	" odpowiadać na" + biernik
"aufpassen auf" + Akkusativ	" uważać na" + biernik
"bestehen auf" + Dativ	" obstawać przy czymś" + celownik
"sich freuen auf" + Akkusativ	" cieszyć się na" + biernik
"sich vorbereiten auf" + Akkusativ	"przygotowywać się do" + biernik
"warten auf" + Akkusativ	"czekać na" + biernik
"helfen bei" + Dativ	"pomagać w" + celownik
"danken für" + Akkusativ	"dziękować za" + biernik
"sich interessieren für" + Akkusativ	"interesować się czymś" + biernik
"ankommen in" + Dativ	"przybyć do" + celownik
"sich verlieben in" + Dativ	"zakochać się w" + celownik
"anfangen mit" + Dativ	"zaczynać" + celownik
"sich beschäftigen mit" + Dativ	"zajmować się" + celownik
"fragen nach" + Dativ	"pytać o" + celownik
"sich ärgern über" + Akkusativ	"złościć się" + biernik
"sich freuen über" + Akkusativ	"cieszyć się z" + biernik
"sprechen über" + Akkusativ	"rozmawiać o" + biernik
"streiten über" + Akkusativ	"spierać się o" + biernik
"bitten um" + Akkusativ	"prosić o" + biernik
"sich kümmern um" + Akkusativ	"troszczyć się o" + biernik
"Angst haben vor" + Dativ	"bać się czegoś" + celownik

Seine Meinung sagen - Wyrażanie swojego zdania

Das gefällt mir.	To mi się podoba.
Prima!	Świetnie!
Toll!	Fantastycznie!
Mit Vergnügen!	Z przyjemnością!
Das hört sich gut an.	Brzmi to dobrze.
Ich weiß noch nicht.	Jeszcze nie wiem.
Vielleicht.	Być może.
Wahrscheinlich.	Prawdopodobnie.
Das gefällt mir nicht.	To mi się nie podoba.
Dazu habe ich keine Lust.	Nie mam na to ochoty.
Das kommt nicht in Frage.	To nie wchodzi w rachubę.
Auf gar keinen Fall!	W żadnym wypadku!
Ich bin nicht deiner Meinung.	Nie jestem twojego zdania.
Da stimme ich dir nicht zu.	Nie zgadzam się z tobą.

Lekcja 49

Przyjaciółki troszczą się o siebie nawzajem. - Die Freundinnen kümmern sich umeinander.

Tworzenie formantów żeńskich

W przeciwieństwie do języka polskiego nazwy zawodów czy pełnionych przez kobiety funkcji lub urzędów posiadają sufiks "-in", a w liczbie mnogiej "-innen". Czasem w miejsce "-mann" wstawiamy "-frau".

der Architekt, die Architektin	architekt, pani architekt
der Fotograf, die Fotografin	fotograf, pani fotograf
der Ingenieur, die Ingenieurin	inżynier, pani inżynier
der Kellner, die Kellnerin	kelner, kelnerka
der Polizist, die Polizistin	policjant, policjantka
der Lehrer, die Lehrerin	nauczyciel, nauczycielka
der Verkäufer, die Verkäuferin	sprzedawca, sprzedawczyni
der Schauspieler, die Schauspielerin	aktor, aktorka
der Fahrer, die Fahrerin	kierowca, pani kierowca
der Arzt, die Ärztin	lekarz, lekarka
der Koch, die Köchin	kucharz, kucharka
die Schülerin, die Schülerinnen	uczennica, uczennice
die Schauspielerin, die Schauspielerinnen	aktorka, aktorki
die Sängerin, die Sängerinnen	śpiewaczka, śpiewaczki
die Sekretärin, die Sekretärinnen	sekretarka, sekretarki
der Bankkaufmann, die Bankkauffrau	urzędnik bankowy, urzędniczka bankowa
der Hausmann, die Hausfrau	gospodarz (domowy), gospodyni (domowa)

Das reziproke Pronomen einander - Zaimek względny einander

Zaimek wzajemny "einander" jest używany zamiast zaimka zwrotnego "sich", gdy zaimek zwrotny wyraża stosunek wzajemności, lub wzajemnego oddziaływania dwóch osób lub przedmiotów względem siebie.

einander	nawzajem, wzajemnie
Max und Anna helfen einander.	Max i Anna pomagają sobie nawzajem.
Romeo und Julia lieben einander.	Romeo i Julia kochają się wzajemnie.
Eva und Sonja besuchen einander.	Eva i Sonja odwiedzają się wzajemnie.
Eva und Sonja vertrauen einander.	Eva i Sonja ufają sobie nawzajem.
Sie haben Angst voreinander.	Oni boją się siebie nawzajem.
Die Lehrerinnen sprechen oft übereinander.	Nauczycielki rozmawiają często o sobie nawzajem.
Die Schülerinnen fahren miteinander in die Ferien.	Uczennice jadą ze sobą na ferie.
Die Freundinnen feiern miteinander Weihnachten.	Przyjaciółki spędzają wspólnie Święta Bożego Narodzenia.
Ich und meine beste Freundin sitzen in der Klasse nebeneinander.	Ja i moja najlepsza przyjaciółka siedzimy obok siebie w klasie.
Die Zeitungen liegen übereinander auf dem Schreibtisch.	Gazety leżą jedna na drugiej na biurku.
Markus und Eva passen nicht zueinander.	Markus i Eva nie pasują do siebie nawzajem.
Wie lange telefoniert ihr schon miteinander?	Jak długo już rozmawiacie przez telefon ze sobą?
Achtet ihr gut aufeinander?	Czy uważacie dobrze na siebie nawzajem?

Charaktereigenschaften - Cechy charakteru

hilfsbereit	uczynny, pomocny
geduldig	cierpliwy
vernünftig	rozsądny
ehrlich	uczciwy
treu	wierny
tolerant	tolerancyjny
eifersüchtig	zazdrosny
egoistisch	egoistyczny
arrogant	arogancki
eingebildet	zarozumiały
nachtragend	mściwy
frech	bezczelny

SMS Abkürzungen - Skróty w sms-ach

Skrót	Znaczenie po niemiecku	Znaczenie po polsku
8ung	Achtung	uwaga
AKLA	Alles klar?	Wszystko ok?
BB	Bis bald!	Do zobaczenia wkrótce!
BIGBEDI	Bis bald bei dir!	Do zobaczenia wkrótce u ciebie!
BIGLEZUHAU	Bin gleich zu Hause.	Zaraz będę w domu.
BRADUHI	Brauchst du Hilfe?	Czy potrzebujesz pomocy?
BSE	Bin so einsam.	Jestem taki samotny.
DAD	Denk an dich.	Myślę o tobie.
G&K	Gruss und Kuss.	Pozdrowienia i całusy.
gn8	Gute Nacht.	Dobranoc.
HEGL	Herzlichen Glückwunsch.	Serdeczne gratulacje.
IKD	Ich küsse Dich.	Całuję Cię.
ILD	Ich liebe Dich.	Kocham Cię.
KO10MISPÄ	Komme 10 Minuten später.	Spóźnię się 10 minut.
MAMIMA	Mail mir mal!	Napisz mi maila!
mfg	Mit freundlichen Grüssen.	Z serdecznymi pozdrowieniami.
RUMIAN	Ruf mich an!	Zadzwoń do mnie!
STIMST	Stehe im Stau.	Stoję w korku.
sz	Schreib zurück!	Odpisz!

Lekcja 50

Czy zjemy dzisiaj coś po wegetariańsku? - Essen wir heute vegetarisch?

Adjektive, die das Essen beschreiben - Przymiotniki opisujące jedzenie

W języku niemieckim istnieje bardzo wiele przymiotników pochodzących od rzeczowników lub czasowników, które tworzy się poprzez dodanie różnych przyrostków. Do najczęściej pojawiających się należą: "-ig", "-isch", "-lich", "-bar", "-haft" i "-los".

würzig	pikantny
salzig	słony
saftig	soczysty
knusprig	chrupiący
durstig	spragniony
hungrig	głodny
vegetarisch	wegetariański
französisch	francuski
italienisch	włoski
appetitlich	apetyczny
köstlich	wyśmienity
essbar	jadalny
trinkbar	zdatny do picia
schmackhaft	smaczny
meisterhaft	mistrzowski
geschmacklos	bez smaku
süß	słodki
sauer	kwaśny
bitter	gorzki
scharf	ostry
mild	łagodny
fett	tłusty
mager	chudy
zart	delikatny, miękki
zäh	twardy, żylasty
roh	surowy
gekocht	ugotowany
gebraten	pieczony, smażony
geräuchert	wędzony
überbacken	zapiekany
hausgemacht	domowej roboty

Essenzubereitung - Przygotowywanie jedzenia

die Zutaten	składniki
das Kochrezept	przepis kulinarny
das Schneidebrett	deska do krojenia
der Topf	garnek
die Pfanne	patelnia
nach einem Rezept kochen	gotować według przepisu
klein schneiden	drobno pokroić
anbraten	podsmażać
hinzugeben	dodawać
kochen	gotować
würzen	przyprawiać
umrühren	zamieszać

Zutaten - Składniki

die Zwiebel	cebula
der Knoblauch	czosnek
die Petersilie	pietruszka
der Paprika	papryka
die Zucchini	cukinia
die Pinienkerne	orzeszki piniowe
der Weißwein	białe wino

Lekcja 51

W Niemczech jest dużo świąt kościelnych. - In Deutschland gibt es viele Kirchenfeiertage.

Kirchenfeiertage - święta kościelne

der Feiertag	dzień wolny
der Festtag	dzień świąteczny
kirchliche Feste feiern	obchodzić święta kościelne
das Neujahr	Nowy Rok
Heilige drei Könige	Trzech Króli
der Karfreitag	Wielki Piątek
das Ostern	Święta Wielkanocne
die Christi Himmelfahrt	Wniebowstąpienie Pańskie
das Pfingsten	Zielone Świątki (zesłanie Ducha Świętego)
der Fronleichnam	Boże Ciało
die Mariä Himmelfahrt	Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
der Reformationstag	Święto Reformacji
das Allerheiligen	Wszystkich Świętych
das Weihnachten	Święta Bożego Narodzenia

Das unpersönliche Pronomen es - Zaimek nieosobowy es

Zaimek "es" oznacza nie tylko trzecią osobę liczby pojedynczej, czy też zastępuje rzeczownik rodzaju nijakiego, ale także:

- przy czasownikach opisujących zjawiska pogodowe,	Es regnet.
- przy czasownikach bezosobowych z dopełnieniem w formie zaimka osobowego,	"Es freut mich, ...", "Es gefällt mir, ...", "Es ärgert mich, ...", "Es scheint mir,...".
- przy podawaniu czasu zegarowego,	Es ist 12 Uhr.
- przy wyrażeniach i zwrotach,	"es gibt", "es geht um", "es handelt sich um", "es kommt auf etwas an".
- w każdym zdaniu jako element wypełniający miejsce podmiotu, gdy ten znajduje na dalszym miejscu,	Es geht mir gut.
- w zdaniach w stronie biernej, ale tylko na początku zdania.	Es wird hier viel gesungen.

Das Indefinitpronomen man - Zaimek nieokreślony man

Zaimek nieokreślony "man" występuje jako podmiot w zdaniach, w których wykonawca czynności jest bliżej nieokreślony. "Man" występuje tylko z czasownikiem w 3. osobie liczby pojedyńczej i na język polski tłumaczony jest jako "się". Przykładowe zdania z zaimkiem:

Wie verbringt man Weihnachten in Deutschland?	Jak spędza się Boże Narodzenie w Niemczech?
Man wünscht frohe Weihnachten	und beschenkt Kinder. Składa się życzenia z okazji Bożego Narodzenia - i obdarowuje dzieci.
Jeden Sonntag zündet man eine Kerze mehr am Adventskalender.	W każdą niedzielę zapala się kolejną świeczkę w wieńcu adwentowym.
Im Advent besucht man Weihnachtsmärkte.	W adwencie odwiedza się jarmarki bożonarodzeniowe.
Man kauft einen Weihnachtsbaum und schmückt ihn.	Kupuje się choinkę i ozdabia ją.
Man liest die Adventsgeschichte am Heiligen Abend.	Czyta się historię adwentową w Wigilę.
Das Feuerwerk kann man nicht nur an Silverster bewundern.	Sztuczne ognie można podziwiać nie tylko w Sylwestra.
In Österreich kann man Silvester auf einer Piste feiern.	W Austrii można Sylwestra spędzać na trasie narciarskiej.
Wie lange darf man zu Silvester feiern?	Jak długo można świętować Sylwestra?
Was soll man sich zu Weihnachten wünschen?	Czego sobie życzyć z okazji Świąt Bożego Narodzenia?
Vor Ostern muss man fasten.	Przed Wielkanocą trzeba pościć.

Lekcja 52

Na wystawie podziwialiśmy obrazy jednej z najbardziej znanych malarek. - In der Ausstellung haben wir die Bilder einer der berühmtesten Malerinnen bewundert.

Kinobesuch - Wyjście do kina

ins Kino gehen	iść do kina
das Kinoprogramm online nachschlagen	sprawdzić online repertuar kina
eine Kinokarte reservieren	zarezerwować bilet wstępu
sich vor dem Kino treffen	spotkać się przed kinem
die Kinokarte bezahlen	zapłacić bilet wstępu
die Kinovorstellung	seans filmowy
sich den Film ansehen	obejrzeć sobie film
ein spannender Film	film trzymający w napięciu
preisgekrönter Film	nagrodzony film

Theaterbesuch - Wyjście do teatru

ins Theater gehen	iść do teatru
in die Premiere gehen	iść na premierę
die Theaterkarten besorgen	załatwić bilety do teatru
das Theaterstück aufführen	wystawiać sztukę teatralną
sich das Theaterstück anschauen	obejrzeć sobie sztukę teatralną
ein berühmter Schauspieler tritt auf	występuje znany aktor
die Rollen sind gut besetzt	role są dobrze obsadzone
Beifall klatschen	bić brawo

Kulturelle Veranstaltungen - Imprezy kulturalne

die Frankfurter Buchmesse	Targi Książki we Frankfurcie nad Menem
die Internationalen Filmfestspiele Berlin (Berlinale)	Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie (Berlinale)
das Oktoberfest	Oktoberfest (dożynki/ festyn)
die Richard-Wagner-Festspiele	Festiwal wagnerowski (w Bayreuth)
das Internationale Straßenzirkusfestival "La Strada"	Międzynarodowy festiwal cyrku ulicznego "La Strada"
die Lange Nacht der Museen	Noc Muzeów

Pronomen mit dem Genitiv - Zaimek nieokreślony z dopełniaczem

Po wyrażeniu "einer/ eine/ eins + der" - "jede/ jedna/ jedno n z" stoi przymiotnik w stopniu najwyższym a potem rzeczownik w liczbie mnogiej w dopełniaczu (der Genitiv).

Przypadek	Rodzaj męski	Rodzaj żeński	Rodzaj nijaki
Mianownik (Nominativ)	einer der	eine der	eins der
Dopełniacz (Genitiv)	eines der	einer der	eines der
Celownik (Dativ)	einem der	einer der	einem der
Biernik (Akkusativ)	einen der	eine der	eins der

Lekcja 53

Ona jest zakochana po uszy w Maksie. - Sie ist bis über beide Ohren in Max verliebt.

Rund um die Liebe - Wokół miłości

das Glück	szczęście
das Vertrauen	zaufanie
die Ehrlichkeit	szczerość
die Qual	cierpienie
die Sehnsucht	tęsknota
Liebe auf den ersten Blick	Miłość od pierwszego wejrzenia
Man verliebt sich in jemanden.	Zakochuje się w kimś.
der Verliebte	zakochany
Man verlobt sich mit dem Partner.	Zaręcza się z partnerem.
Man trennt sich von dem Partner.	Rozstaje się z partnerem
Man heiratet und bekommt Kinder.	Bierze się ślub i pojawiają się dzieci.
Man lässt sich von dem Partner scheiden.	Rozwodzi się z partnerem.
der Traumpartner	wymarzony partner
die Traumpartnerin	wymarzona partnerka
treu	wierny
behilflich	pomocny
eifersüchtig	zazdrosny
neugierig	ciekawy
neidisch	zawistny, zazdrosny
stolz	dumny
wütend	wściekły
beliebt	ukochany (bardzo lubiany)
verhasst	znienawidzony
einverstanden	zgodny
verrückt	zwariowany
ärgerlich	rozgniewany, zły
glücklich	szczęśliwy
besorgt	zatroskany
abhängig	zależny
freundlich	przyjazny
Liebe macht blind.	Miłość jest ślepa.
Alte Liebe rostet nicht.	Stara miłość nie rdzewieje.
Liebe geht durch den Magen.	Przez żołądek do serca.
Was sich liebt, das neckt sich.	Kto się lubi, ten się czubi.

Rektion der Adjektive - Rekcja przymiotnika

1. Z dopełniaczem (Genitiv) łączą się:

bewusst	świadomy czegoś
sicher	pewny
schuldig	winny
verdächtig	podejrzany

2. Z celownikiem (Dativ) występują:

ähnlich	podobny
angenehm	przyjemny
behilflich	pomocny
bekannt	znany
böse	zły
dankbar	wdzięczny
fremd	obcy
treu	wierny

3. Z biernikiem (Akkusativ) występują:

alt	stary
breit	szeroki
groß	wysoki, duży
wert	godny, drogi

4. Są także przymiotniki, które wymagają zawsze jednego, konkretnego przyimka. Oto zbiór najważniejszych:

erkrankt an + Dativ	chory na + celownik
interessiert an + Dativ	być zainteresowanym czymś + celownik
schuld an + Dativ	winny + celownik
gewöhnt an + Akkusativ	przyzwyczajony do + biernik
angewiesen auf + Akkusativ	zdany na coś + biernik
aufmerksam auf + Akkusativ	zwracający uwagę na + biernik
böse auf + Akkusativ	zły na + biernik
eifersüchtig auf + Akusativ	zazdrosny o + biernik
neugierig auf + Akkusativ	ciekawy czegoś + biernik
neidisch auf + Akkusativ	zawistny, zazdrosny o + biernik
stolz auf + Akkusativ	dumny z + biernik
wütend auf + Akkusativ	wściekły na + biernik
behilflich bei + Dativ	pomocny przy + celownik
beliebt bei + Dativ	ukochany (bardzo lubiany) przez + celownik
verhasst bei + Dativ	znienawidzony przez + celownik
bekannt für + Akkusativ	znany z + biernik
charakteristisch für + Akkusativ	charakterystyczny dla + biernik
notwendig für + Akkusativ	niezbędny, konieczny do + biernik
zuständig für + Akkusativ	właściwy, odpowiedzialny + biernik
interessant für + Akkusativ	interesujący dla + biernik
schädlich für + Akkusativ	szkodliwy dla + biernik
wichtig für + Akkusativ	ważny dla + biernik
allergisch gegen + Akkusativ	uczulony na + biernik
gleichgültig gegen + Akkusativ	obojętny w stosunku do + biernik
misstrauisch gegen + Akksativ	nieufny w stosunku do + biernik
verliebt in + Akkusativ	zakochany w + biernik
befreundet mit + Dativ	zaprzyjaźniony z + celownik
bekannt mit + Dativ	znany, zapoznany z + celownik
einverstanden mit + Dativ	zgodny z + celownik
verheiratet mit + Dativ	zaślubiony z + celownik
verrückt nach + Dativ	zwariowany na punkcie czegoś + celownik
ärgerlich über + Akkusativ	rozgniewany, zły z powodu czegoś + biernik
glücklich über + Akkusativ	szczęśliwy z powodu + biernik
traurig über + Akkusativ	smutny z powodu + biernik
besorgt um + Akusativ	zatroskany o + biernik
abhängig von + Dativ	zależny od + celownik
blass vor + Dativ	blady z + celownik
rot vor + Dativ	czerwony z + celownik
bereit zu + Dativ	gotowy do + celownik
fähig zu + Dativ	zdolny do + celownik
freundlich zu + Dativ	przyjazny dla + celownik
lieb zu + Dativ	kochany dla + celownik
nett zu + Dativ	miły dla + celownik

Lekcja 54

Przepraszam, gdzie jest stołówka? - Entschuldigung, wo ist die Kantine?

Im Gebäude - W budynku

das Gebäude	budynek
der Eingang	wejście
der Ausgang	wyjście
der Notausgang	wyjście ewakuacyjne
das Erdgeschoss	parter
die Tiefgarage	garaż podziemny
die erste Etage	pierwsze piętro
der Aufzug	winda
die Cafeteria	kawiarnia
der Gang	korytarz
das Büro	biuro
der Parkplatz	parking
die Geschäftsführung	zarząd, kierownictwo firmy
das Sekretariat	sekretariat
die Verwaltung	administracja
die Personalabteilung	dział kadr
die Buchhaltung	księgowość
die Rechtsabteilung	dział prawny
die Qualitätssicherung	dział do spraw zapewniania jakości
die Marketingabteilung	dział Marketingu
die Kundenbetreuung	obsługa klienta
die Logistik	logistyka
die Kantine	stołówka
die Information	informacja
der Konferenzraum	sala konferencyjna
der Gemeinschaftsraum	pomieszczenie socjalne
das Lager	magazyn
die Garderobe	szatnia
die Damentoilette	toaleta damska
die Herrentoilette	toaleta męska
entlang gehen	iść wzdłuż
vorbeigehen an	przechodzić obok
die Treppe hinaufgehen	wejść po schodach
die Treppe hinuntergehen	zejść po schodach
den Aufzug benutzen	korzystać z windy
um die Ecke	za rogiem
längst des Gebäudes	wzdłuż budynku
draußen	na zewnątrz
drinnen	wewnątrz
zu beiden Seiten	po obu stronach

Die starke Deklination - Odmiana mocna

Przypadek	Liczba pojedyncza	Liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	der Mann	die Männer
Dopełniacz (Genitiv)	des Mannes	der Männer
Celownik (Dativ)	dem Mann	den Männern
Biernik (Akkusativ)	den Mann	die Männer

Tak samo m.in.

die Macht	władza
die Kraft	siła

Die schwache Deklination - Odmiana słaba

Przypadek	Liczba pojedyncza	Liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	die Schule	die Schulen
Dopełniacz (Genitiv)	der Schule	der Schulen
Celownik (Dativ)	der Schule	den Schulen
Biernik (Akkusativ)	die Schule	die Schulen

Przypadek	Liczba pojedyncza	Liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	der Student	die Studenten
Dopełniacz (Genitiv)	des Studenten	der Studenten
Celownik (Dativ)	dem Studenten	den Studenten
Biernik (Akkusativ)	den Studenten	die Studenten

Tak samo m.in.:

der Beamte	urzędnik
der Zeuge	świadek
der Hase	zając
der Löwe	lew
der Affe	małpa
der Brite	Brytyjczyk
der Franzose	Francuz
der Chinese	Chińczyk
der Deutsche	Niemiec
der Pole	Polak
der Präsident	prezydent
der Kandidat	kandydat
der Praktikant	praktykant
der Soldat	żołnierz
der Passant	przechodzień
der Lieferant	dostawca
der Elefant	słoń
der Bauer	chłop
der Bär	niedźwiedź
der Prinz	książę
der Held	bohater

Die gemischte Deklination - Odmiana mieszana

Przypadek	Liczba pojedyncza	Liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	das Auge	die Augen
Dopełniacz (Genitiv)	des Auges	der Augen
Celownik (Dativ)	dem Auge	den Augen
Biernik (Akkusativ)	das Auge	die Augen

Tak samo m.in.

der Staat	państwo
das Ende	koniec

Przypadek	Liczba pojedyncza	Liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	das Herz	die Herzen
Dopełniacz (Genitiv)	des Herzens	der Herzen
Celownik (Dativ)	dem Herzen	den Herzen
Biernik (Akkusativ)	das Herz	die Herzen

Tak samo m.in.

der Gedanke	myśl
der Wille	wola
der Glaube	wiara

Lekcja 55

Czy można zwiedzać ten zamek? - Kann man dieses Schloss besichtigen?

Zaimki wskazujące dieser - ten, diese - ta, dieses - to, diese - te, ci

Przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki	liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	dieser	diese	dieses	diese
Dopełniacz (Genitiv)	dieses	dieser	dieses	dieser
Celownik (Dativ)	diesem	dieser	diesem	diesen
Biernik (Akkusativ)	diesen	diese	dieses	diese

Zaimki wskazujące der - ten, die - ta, das - to, die - te, ci

Przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki	liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	der	die	das	diese
Dopełniacz (Genitiv)	dessen	derer	dessen	derer
Celownik (Dativ)	dem	der	dem	den
Biernik (Akkusativ)	den	die	das	die

Zaimki wskazujące jener - tamten, jene - tamta, jenes - tamto, jene - tamte

Przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki	liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	jener	jene	jenes	jene
Dopełniacz (Genitiv)	jenes	jener	jenes	jener
Celownik (Dativ)	jenem	jener	jenem	jenen
Biernik (Akkusativ)	jenen	jene	jenes	jene

Zaimki wskazujące derselbe - ten sam, dieselbe - ta sama, dasselbe - to samo, dieselben - te same/ci sami

Przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki	liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	derselbe	dieselbe	dasselbe	dieselben
Dopełniacz (Genitiv)	desselben	derselben	desselben	derselben
Celownik (Dativ)	demselben	derselben	demselben	denselben
Biernik (Akkusativ)	denselben	dieselbe	dasselbe	dieselben

Zaimki wskazujące der gleiche - ten sam, die gleiche - ta sama, das gleiche - to samo, die gleichen - te same/ci sami

Przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki	liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	der gleiche	die gleiche	das gleiche	die gleichen
Dopełniacz (Genitiv)	des gleichen	der gleichen	des gleichen	der gleichen
Celownik (Dativ)	dem gleichen	der gleichen	dem gleichen	den gleichen
Biernik (Akkusativ)	den gleichen	die gleiche	das gleiche	die gleichen

Zaimki wskazujące derjenige - ten (konkretny), diejenige - ta, dasjenige - to, diejenigen - te/ci

Przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki	liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	derjenige	diejenige	dasjenige	diejenigen
Dopełniacz (Genitiv)	desjenigen	derjenigen	desjenigen	derjenigen
Celownik (Dativ)	demjenigen	derjenigen	demjenigen	denjenigen
Biernik (Akkusativ)	denjenigen	diejenige	dasjenige	diejenigen

Zaimki wskazujące ein solcher - taki, eine solche - taka, ein solches - takie, solche - takie/ tacy

Przypadek	rodzaj męski	rodzaj żeński	rodzaj nijaki	liczba mnoga
Mianownik (Nominativ)	ein solcher	eine solche	ein solches	solche
Dopełniacz (Genitiv)	eines solchen	einer solchen	eines solchen	solcher
Celownik (Dativ)	einem solchen	einer solchen	einem solchen	solchen
Biernik (Akkusativ)	einen solchen	eine solche	ein solches	solche

Sehenswürdigkeiten - Atrakcje turystyczne

der Dom, die Kathedrale	katedra
das Schloss	zamek
der Turm	wieża
das Stadttor	brama miejska
die Galerie	galeria
der Marktplatz	rynek
die Fußgängerzone	deptak
der Zoo	zoo
die Sehenswürdigkeiten	atrakcje turystyczne
das Brandenburger Tor	Brama Brandenburska
die Siegessäule	Kolumna Zwycięstwa
der Reichstag	Reichstag (siedziba parlamentu niemieckiego)
der Fernsehturm	wieża telewizyjna
der Alexanderplatz	Plac Aleksandra
Zoologischer Garten	Ogród Zoologiczny
Berliner Dom	Katedra Berlińska
das Pergamonmuseum	Muzeum Pergamońskie

Lekcja 56

Segreguję śmieci i oszczędzam prąd. - Ich trenne den Müll und spare Strom.

Umweltschutz - Ochrona środowiska naturalnego

die Umwelt	środowisko naturalne
die Umwelt zerstören	niszczyć środowisko naturale
Die Umwelt wird durch die Industrie bedroht.	Środowisko naturalne jest zagrożone przez przemysł.
Luft- und Autoverkehr verschmutzen die Luft.	Transport powietrzny i ruch samochodowy zanieczyszczają powietrze.
Abholzung der Wälder gefährdet die Natur.	Wycinanie lasów zagraża naturze.
Die Umwelt wird durch chemische Dünge- und Pflanzenschutzmittel in der Landwirtschaft bedroht.	Środowisko naturalne jest zagrożone przez nawozy i środki ochrony roślin w rolnictwie.
die Umweltverschmutzung	zanieczyszczenie środowiska naturalnego
die Luftverschmutzung	zanieczyszczenie powietrza
der Smog	smog
die Wasserverschmutzung	zanieczyszczenie wody
saurer Regen	kwaśny deszcz
das Waldsterben	wymieranie lasu
das Ozonloch	dziura ozonowa
der Klimawandel	zmiana klimatu
Aussterben von Tier- und Pflanzenarten	wymieranie gatunków zwierząt i roślin
umweltfreundlich leben	żyć w zgodzie z naturą
den Müll trennen	sortować śmieci
das Altpapier sammeln	zbierać makulaturę
Wasser und Strom sparen	oszczędzać wodę i prąd
Biowaschmittel benutzen	używać ekologicznych detergentów
Getränke in Mehrwegflaschen kaufen	napoje kupować w butelkach zwrotnych
zu Fuß gehen	iść pieszo, iść na nogach
mit dem Fahrrad fahren	jechać na rowerze
mit öffentlichen Verkehrsmitteln fahren	jeździć komunikacją miejską
Was machst du für die Umwelt?	Co robisz dla środowiska?
der Umweltschutz	ochrona środowiska
für eine umweltfreundliche Stadt sorgen	dbać o miasto przyjazne dla środowiska
den Verbot von Umweltgiften einführen	wprowadzić zakaz używania substancji zanieczyszczających środowisko
Fahrradwege errichten	budować drogi rowerowe
Bäume pflanzen	sadzić drzewa
Naturschutzgebiete errichten	utworzyć rezerwaty przyrody
moderne Kläranlagen bauen	budować nowoczesne oczyszczalnie ścieków
den Müll wiederverwerten	recykling śmieci
erneubare Energiequellen benutzen	wykorzystać odnawialne źródła energii
Umweltsünder bestrafen	ukarać zanieczyszczających środowisko
Umweltkampagnen für die Öffentlichkeit veranstalten	organizować kampanie ekologiczne dla społeczeństwa

Satzverbindung - Zdania współrzędnie złożone

Zdania współrzędnie złożone dzielimy na: 1. bezspójnikowe, najczęściej oddzielone od siebie przecinkiem. 2. ze spójnikami, po których występuje szyk prosty - po spójniku występuje podmiot, po nim orzeczenie a następnie reszta zdania.

und	i, a
aber	ale
denn	bo, ponieważ
oder	albo
sondern	ale, lecz

3. ze spójnikami wymagającymi szyku przestawnego - bezpośrednio po spójniku występuje czasownik, po nim podmiot a następnie reszta zdania.

dann	potem, następnie
deshalb/ darum/ deswegen	dlatego
sonst	w przeciwnym razie
trotzdem	mimo to
außerdem	oprócz tego"

Lekcja 57

Celnik zapytał, czy mam ważną wizę. - Der Zollbeamte fragte, ob ich ein gültiges Visum habe.

An der Grenze - Na granicy

die Grenze passieren	przekraczać granicę
der Grenzübergang	przejście graniczne
die Passkontrolle	kontrola paszportowa
das Zollamt	urząd celny
der Zollbeamte	celnik
die Papiere	dokumenty
der Pass	paszport
der Ausweis	dowód osobisty
das Visum	wiza
die Staatsangehörigkeit	obywatelstwo
gültig	ważny, obowiązujący
ungültig	nieważny
etwas zu verzollen haben	mieć coś do oclenia
die Zollerklärung ausfüllen	wypełnić deklaracje celną

Länder und Nationalitäten - Kraje i narodowości

Kraj	Land	Femininum (rodzaj żeński)	Maskulinum (rodzaj męski)	Adjektiv (przymiotnik)
Anglia	England	Engländerin	Engländer	englisch
Austria	Österreich	Österreicherin	Österreicher	österreichisch
Czechy	Tschechien	Tschechin	Tscheche	tschechisch
Francja	Frankreich	Französin	Franzose	französisch
Grecja	Griechenland	Griechin	Grieche	griechisch
Hiszpania	Spanien	Spanierin	Spanier	spanisch
Niemcy	Deutschland	Deutsche	Deutsche	deutsch
Polska	Polen	Polin	Pole	polnisch
Rosja	Russland	Russin	Russe	russisch
Szwajcaria	Schweiz	Schweizerin	Schweizer	schweizerisch
Włochy	Italien	Italienerin	Italiener	italienisch

Objektsatz - Zdanie dopełnieniowe

Zdanie dopełnieniowe (der Objektsatz) to zdanie, które odpowiada na pytania wszystkich przypadków oprócz mianownika (Nominativ). Zdania dopełnieniowe wprowadzamy za pomocą spójników: - w zdaniach o treści oznajmującej:

dass

że

- w zdaniach o treści pytającej:

ob	czy
wann	kiedy
warum	dlaczego
wohin	dokąd
woher	skąd
wo	gdzie
was	co
wem	komu
wen	kogo
wieviel	ile

Najczęściej stosujemy w zdaniu głównym czasowniki:

denken	myśleć
meinen	sądzić, uważać
sagen	mówić
hören	słyszeć
behaupten	twierdzić
hoffen	mieć nadzieję
fragen	pytać
erzählen	opowiadać

Najważniejsze jest to, aby zapamiętać, iż zdania dopełnieniowe są zdaniami pobocznymi - oznacza to, że orzeczenie występuje na końcu zdania.

Lekcja 58

Złodziej musi zostać ukarany. - Der Dieb muss bestraft werden.

Die Kriminalität - Przestępczość

das Verbrechen	przestępstwo
der Diebstahl	kradzież
der Dieb	złodziej
stehlen	kraść
der Betrug	oszustwo
der Betrüger	oszust
betrügen	oszukać
der Einbruch	włamanie
der Einbrecher	włamywacz
einbrechen	włamać się
der Schmuggel	przemyt
der Schmuggler	przemytnik
schmuggeln	przemycać
der Mord	morderstwo
der Mörder	morderca
ermorden	zamordować
die Entführung	porwanie
der Entführer	porywacz
entführen	porwać
die Fälschung	fałszerstwo
der Fälscher	fałszerz
fälschen	fałszować
das Alibi	alibi
das Motiv	motyw
die Schuld	wina
aussagen	zeznawać
begehen	popełnić
jemanden verteidigen	bronić kogoś
jemanden verhaften	aresztować kogoś
vor Gericht stehen	stanąć przed sądem
jemanden verurteilen	skazać kogoś
der Angeklagte	oskarżony
der Richter	sędzia
der Ankläger	oskarżyciel
der Rechtsanwalt	adwokat
der Staatsanwalt	prokurator
die Geschworenenbank	ława przysięgłych
das Opfer	ofiara
der Zeuge	świadek
das Urteil sprechen	wydawać wyrok
jemanden freisprechen	uniewinnić kogoś
jemanden schuldig sprechen	uznać kogoś winnym
das Gefängnis	więzienie
jemanden zu 2 Jahren Gefängnis verurteilen	skazać kogoś na 2 lata więzienia

Der Konditionalsatz - Zdanie warunkowe

Zdanie warunkowe jest zdaniem pobocznym (z orzeczeniem na końcu zdania) i odpowiada na pytania:

unter welcher Bedingung?	pod jakim warunkiem?
in welchem Fall?	w jakim przypadku?
wann?	kiedy?

Zdania warunkowe, czyli niejako odpowiedzi na powyższe pytania, mogą zostać wprowadzone przez dwa spójniki:

wenn	jeśli, gdy
falls	w razie, gdyby

Kilka przykładów:

Wenn du zu mir kommst, helfe ich dir.	Jeśli do mnie przyjdziesz, pomogę ci.
Falls du meine Handtasche findest, ruf mich bitte an.	W razie gdybyś znalazł moją torebkę, zadzwoń proszę do mnie.
Ich bin sehr müde, wenn ich Tag und Nacht arbeite.	Jestem bardzo zmęczony, jeśli pracuję dzień i noc.
Gib mir Bescheid, falls du Hilfe brauchst.	Daj mi znać, w razie gdybyś potrzebował pomocy.
Brauchst du Geld, kannst du zu deinen Eltern kommen.	Jeśli potrzebujesz pieniędzy, przyjdź do twoich rodziców.
Kommst du zu mir, so helfe ich dir.	Jeśli do mnie przyjdziesz, to ci pomogę.

Lekcja 59

Chociaż nikotyna jest szkodliwa dla naszego zdrowia, wielu ludzi pali. - Obwohl Nikotin für die Gesundheit schädlich ist, rauchen viele Menschen.

Süchte - Nałogi

die Sucht	nałóg
die Abhängigkeit	uzależnienie
süchtig sein	być uzależnionym
von etwas abhängig werden	uzależnić się od
sich langweilen	nudzić się
neugierig sein	być ciekawym
Probleme in der Schule oder in der Familie haben	mieć problemy w szkole lub w rodzinie
etwas Neues ausprobieren wollen	chcieć wypróbować coś nowego
sich einsam fühlen	czuć się samotnym
Stress abbauen wollen	chcieć zredukować stres
"cool" sein wollen	chcą być "cool" (fajni, lubiani)
Warum greifen viele Jugendliche zu Suchtmitteln?	Dlaczego młodzi ludzie sięgają po środki odurzające?
der Alkoholimus	alkoholizm
der Alkoholiker	alkoholik
die Alkoholikerin	alkoholiczka
alkoholsüchtig	uzależniony od alkoholu
die Nikotinsucht	uzależnienie od nikotyny
der Raucher	palacz
die Raucherin	palaczka
nikotinsüchtig	uzależniony od nikotyny
die Drogensucht	narkomania
der Drogensüchtige	narkoman
die Drogensüchtige	narkomanka
drogensüchtig	uzależniony od narkotyków
die Einkaufssucht	zakupoholizm
der Einkaufssüchtige	zakupoholik
die Einkaufssüchtige	zakupoholiczka
einkaufssüchtig	uzależniony od zakupów
die Arbeitssucht	pracoholizm
der Arbeitssüchtige	pracoholik
die Arbeitssüchtige	pracoholiczka
arbeitssüchtig	uzależniony od pracy
die Internetsucht	uzależnienie od internetu
der Internetsüchtige	mężczyzna uzależniony od internetu
die Internetsüchtige	kobieta uzależniona od internetu
internetsüchtig	uzależniony od internetu
die Magersucht	anoreksja
der Magersüchtige	anorektyk
die Magersüchtige	anorektyczka
magersüchtig	chory na anoreksję
Was kann sich zur Sucht entwickeln?	Co może przerodzić się w nałóg.
gefährliche Folgen haben	mieć niebezpieczne skutki
sich selbst schaden	szkodzić samemu obie
gesundheitsschädlich sein	być szkodliwym dla zdrowia
tödlich sein	być śmiertelnym
die Wahrnehmung verändern	zmieniać postrzeganie
stark auf die Psyche wirken	działać silnie na psychikę
die Atemwegserkrankungen verursachen	wywoływać choroby układu oddechowego
depressiv werden	wpadać w depresję
sich von der Gesellschaft ausgeschlossen fühlen	czuć się wykluczonym ze społeczeństwa
krebskrank werden	zachorować na raka
verspottet werden	być wyśmiewanym
reduzieren	ograniczać
sich das Rauchen abgewöhnen	odzwyczaić się od palenia
von etwas loskommen	uwolnić się od nałogu
Stress bewältigen	poradzić sobie ze stresem
das Wohlbefinden verbessern	poprawiać samopoczucie
nach einer Lösung suchen	szukać rozwiązania
über Gefahren sprechen	rozmawiać o niebezpieczeństwach

Der Konzessivsatz - Zdanie przyzwalające

Zdanie przyzwalające (der Konzessivsatz) odpowiada na pytanie:

trotz welcher Bedingung

mimo czego?

Aby odpowiedzieć na to pytanie potrzebujemy następujących spójników:

obwohl	chociaż
trotzdem	mimo to

Zdania z "obwohl" - "chociaż" są zdaniami pobocznymi z czasownikiem na końcu zdania. Spójnik ten oznaczaja, iż pewna czynność została wykonana, mimo iż informacja ze zdania głównego wskazywałaby na to, że stanie się coś zupełnie innego. Zdania ze spójnikiem "obwohl" mogą występować zarówno przed jak i po zdaniu głównym.

Obwohl sie Kopfschmerzen hat, raucht sie.	Chociaż boli ją głowa, pali papierosy.
Obwohl er krank war, hat er Alkohol getrunken.	Chociaż był chory, pił alkohol.
Obwohl er viele Leute kennt, fühlt er sich einsam.	Chociaż zna wielu ludzi, czuje się samotny.
Sie haben keine Drogen genommen, obwohl sie neugierig waren.	Nie brali narkotyków, chociaż byli ciekawi.
Ich konnte mir das Rauchen nicht abgewöhnen, obwohl ich versucht habe.	Nie potrafiłem oduczyć się palenia, chociaż próbowałem.

Zdanie z "trotzdem" - "mimo to" może występować tyko po zdaniu głównym. Po tym spójniku występuje szyk przestawny, tzn. po "trotzdem" - "mimo to" jest czasownik, po nim podmiot a następnie reszta zdania.

In der Schule haben sie über Gefahren des Rauchens gesprochen, trotzdem rauchen viele Schüler.	W szkole rozmawiali dużo na temat niebezpieczeństw związanych z paleniem, mimo to wielu uczniów pali.
Sie hat viel gegessen, trotzdem hatte sie immer noch Hunger.	Dużo zjadła, mimo to jeszcze była głodna.
Er war krank, trotzdem ging er nicht zum Arzt.	Był chory, mimo to nie poszedł do lekarza.
Sie arbeiten viel, trotzdem verdienen sie wenig.	Oni dużo pracują, mimo to mało zarabiają.

Lekcja 60

Widziałem nadchodzącego szefa. - Ich habe den Chef kommen sehen.

Perfekt - Czas przeszły Perfekt

Schemat budowy czasu Perfekt dla czasowników modalnych

Perfekt = haben + bezokolicznik czasownika głównego + bezokolicznik czasownika modalnego

Ich habe nicht so lange lernen können.	Nie mogłem uczyć się tak długo.
Hat man hier rauchen dürfen?	Czy tu wolno było palić?

Schemat budowy czasu Perfekt dla czasowników helfen, hören, sehen, lassen

Perfekt = haben + bezokolicznik czasownika głównego + bezokolicznik drugiego czasownika

Sie hat mir kochen helfen.	Ona pomogła mi gotować.
Ich habe die Schauspielerin singen hören.	Słyszałem śpiewającą aktorkę.
Ich habe die Mutter nach Hause kommen sehen.	Widziałem wracającą do domu mamę.
Der Chef hat die Sekräterin einen Kaffee machen lassen.	Szef zlecił sekretarce zrobienie kawy.

Schemat budowy czasu Perfekt dla czasowników gehen, kommen, lernen, lehren, bleiben

Perfekt = haben/ sein + bezokolicznik drugiego czasownika + Partizip Perfekt czasownika głównego

Wir sind tanzen gegangen.	Poszliśmy potańczyć.
Bist du in dieses Geschäft einkaufen gekommen?	Czy przychodziłeś do tego sklepu robić zakupy?
Das Kind hat schnell schwimmen gelernt.	Dziecko nauczyło się szybko pływać.
Der Onkel hat mich Ski fahren gelehrt.	Wujek uczył mnie jeździć na nartach.
Ich bin im Bett liegen geblieben.	Pozostałem (leżąc) w łóżku.

Die Arbeitswelt - Świat pracy

interessante Aufgaben bieten	oferować ciekawe zadania
gute Aufstiegchancen bieten	oferować dobre możliwości awansu
eine Zukunftsperspektive bieten	oferować perspektywy na przyszłość
flexible Arbeitszeiten haben	mieć nienormowany czas pracy
hohe Anforderungen stellen	stawiać wysokie wymagania
interessante Kontakte aufnehmen können	móc nawiązywać nowe kontakty
neue Qualifikationen erwerben	zdobywać nowe kwalifikacje
sich des hohen Prestige erfreuen	cieszyć się dużym prestiżem
gut bezahlt sein	być dobrze płatnym
stressfrei sein	być wolnym od stresu
zukunftssicher sein	być zapewniającym bezpieczną przyszłość
das Arbeitsklima	atmosfera w pracy
der Arbeitskollege	kolega z pracy
die Arbeitszeit	czas pracy
der Chef	szef
die Dienstreise	podróż służbowa
das Gehalt	pensja
die Karrieremöglichkeit	możliwość kariery
der Mitarbeiter	współpracownik
das Team	zespół
Überstunden machen	robić nadgodziny
gut verdienen	schlecht verdienen dobrze zarabiać, źle zarabiać
sich zwei Tage frei nehmen	wziąć dwa dni wolnego
Urlaub nehmen	wziąć urlop
die Arbeit aufnehmen	podjąć pracę
die Arbeit verlieren	stracić pracę

Berufe - Zawody

der Buchhalter, die Buchhalterin	księgowy, księgowa
der Dolmetscher, die Dolmetscherin	tłumacz ustny, tłumaczka ustna
der Gärtner, die Gärtnerin	ogrodnik, ogrodniczka
der Ingenieur, die Ingenieurin	inżynier, pani inżynier
der Journalist, die Journalistin	dziennikarz, dziennikarka
der Jurist, die Juristin	prawnik, prawniczka
der Kassierer, die Kassiererin	kasjer, kasjerka
der Übersetzer, die Übersetzerin	tłumacz, tłumaczka

---