Ogólna charakterystyka renesansu
Daty ramowe: 1450 - 1600 (wraz z uzasadnieniem).
Ogólne tło społeczno-historyczne:
zwrot do antyku,
humanizm,
reformacja,
dynamiczny rozwój nauki i techniki,
wynalazek druku.
Ogólna charakterystyka muzyki renesansowej:
mecenat artystyczny możnych i duchowieństwa,
większy rozwój muzyki świeckiej:
bujny rozwój kultury dworskiej,
rozwój muzyki miejskiej,
pierwszy druk muzyczny ruchomą czcionką - Ottaviano dei Petrucci 1501r,
systematyzacja wiedzy o muzyce.
Style w muzyce renesansowej
wokalna polifonia imitacyjna,
styl flamandzki (szkoła franko-flamandzka obfituje w sztuczki niderlandzkie -kunsztowne środki techniki polifonicznej),
stile osservato (szkoła rzymska) - czasem zwany stylem palestrinowskim,
styl koncertujący (szkoła wenecka).
Cechy muzyki renesansowej:
polifonia (sztuczki niderlandzkie!),
rozwój systemu dźwiękowego:
nadal podstawą skale modalne (diatoniczne),
powolne kształtowanie się harmoniki opartej na strukturze akordowej z basem jako podstawą tonalną,
powstanie zależności dominantowo-tonicznej,
wprowadzenie harmoniki (głównie madrygał w szkole weneckiej).
podstawową fakturą był układ 4-, potem 5-głosowy; stopniowo powiększano ilość głosów konstrukcji (od 5 do 12 i więcej),
rozwój instrumentarium (najpopularniejsze instrumenty: lutnia, klawesyn, organy),
imitazione della natura (naśladowanie natury poprzez muzykę).
Działalność szkół kompozytorskich:
szkoła franko-flamandzka (Josquin des Pres, Orlando di Lasso),
szkoła rzymska (Giovanni Pierluigi da Palestrina),
szkoła wenecka (Andrea Gabrieli, Giovanni Gabrieli).
Techniki kompozytorskie:
technika cantus firmus (średniowieczna, nadal popularna),
technika przeimitowana (szkoła franko-flamandzka),
technika polichóralna (szkoła wenecka).
Formy i gatunki muzyki renesansowej:
msze,
motety,
madrygały,
pieśni (chanson, frottola, vilanella),
samodzielne formy muzyki instrumentalnej: ricercar i canzona,
zalążki formy suity - zestawianie pary kontrastujących tańców (np. chodzony i goniony).
Pozostałe ośrodki rozwoju muzyki renesansowej:
Polska - XVI wiek to złoty wiek kultury muzycznej.
Francja (rozwój pieśni onomatopeicznej - Clement Jannequin),
Niemcy (rozwój chorału protestanckiego).
Podsumowanie
Przygotowała: Joanna Krzyżak; 2011