Temat:
Polska pod rządami Bolesława Chrobrego.
Cel ogólny:
- ukazanie okresu największej potęgi Polski za panowania Bolesława Chrobrego
- ogólne informacje o zjeździe w Gnieźnie
Cele operacyjne- po zakończonych zajęciach uczeń:
a) pamięta:
- daty wydarzeń: 997r.,1000r., 1002r-1018r., 1025r.
- pojęcia: trybut, dynastia ,kronika, Kościół, papież, metropolia, synod, arcybiskupstwo, relikwie, męczennik, insygnia, koronacja, diadem, włócznia, katedra, wyprawa misyjna, cesarz
- postacie: biskup Wojciech, Bolesław Chrobry, cesarz Otto III, Gall Anonim, Thietmar- kronikarz niemiecki
b) rozumie:
- wyżej wymienione pojęcia
- znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego dla rozwoju chrześcijaństwa w Polsce i umocnienia państwa
- znaczenie koronacji dla umocnienia państwa i podwyższenia jego rangi
c) potrafi:
- prawidłowo operować pojęciami poznanymi w trakcie lekcji
- zaznaczyć na osi czasu daty: zjazd gnieźnieński, koronacja Bolesława Chrobrego
- korzystać z tablicy genealogicznej Piastów
- wskazać na mapie granice państwa Bolesława Chrobrego
- wyjaśnić przydomek „ Chrobry”
- opowiedzieć o misji św. Wojciecha
- opowiedzieć o zjeździe gnieźnieńskim
Pojęcia kluczowe:
-trybut, dynastia ,kronika, Kościół, papież, metropolia, synod, arcybiskupstwo, relikwie, męczennik, insygnia, koronacja, diadem, włócznia, katedra, wyprawa misyjna, cesarz
Pomoce i środki dydaktyczne:
- mapa Polski w X-XII w.
- projekt drzewa genealogicznego Piastów
- podręcznik
- ćwiczenia
- teksty źródłowe: Gall Anonim, Thietmar
- nagranie audio „ Zjazd w Gnieźnie”, „ Wojny Bolesława Chrobrego”
- kartki z pojęciami
Forma pracy:
- rozmowa nauczająca, praca zbiorowa
Metoda i technika pracy:
- praca z podręcznikiem i zeszytem ćwiczeń, tekstem źródłowym, mapą
PRZEBIEG LEKCJI
I WPROWADZENIE (10 min.)
1. Czynności organizacyjne:
- przywitanie uczniów
- sprawdzenie obecności
- sprawdzenie zadania domowego
- odpytanie ze znajomości ostatniej lekcji
II ROZWINIĘCIE ( 30 min.)
Nauczyciel zapoznaje uczniów z nowym tematem lekcji.
Nauczyciel wyjaśnia uczniom cel lekcji.
Nauczyciel zapisuje na tablicy punkty dotyczące tematu.
Uczniowie zapisują je w zeszycie:
Narodziny Bolesława.
2. Zjazd w Gnieźnie 1000r.
3. Wojny Bolesława Chrobrego 1002-1018r.
4. Rok 1025:
a) koronacja
b) śmierć Bolesława Chrobrego
Uczniowie samodzielnie czytają temat w podręczniku.
Nauczyciel rozdaje kartki z drzewem genealogicznym Piastów i kartki z pojęciami, które wiążą się ściśle z tematem.
Wspólne omawianie podanych punktów.
- wysłuchanie nagrań audio
- praca z mapą
III PODSUMOWANIE ( 5 min.)
- Osiągnięcia Bolesława Chrobrego:
Powiększył obszar państwa,
Polska stała się niezależna od cesarstwa Niemieckiego,
Państwo Bolesława stało się silnym i dużym państwem, liczącym się w Europie,
Rozsławił imię Polski na całym świecie,
Zapoczątkował koronację władców Polski,
Polska zyskała odrębną organizację kościelną podlegającą bezpośrednio papieżowi,
Wprowadził denar.
- praca domowa : ćwiczenia ze str. 65-66 ( 2,3,5,6)
sprawdzić obecność
poprosić o ćwiczenia z pracą domową
odpytanie jednej osoby z poprzedniego tematu
zapisać temat i punkty na tablicy - podać pytania do punktów
samodzielnie czytają temat w podręczniku + rozdanie kartek z drzewem i pojęciami
omawianie każdego punktu:
Narodziny Bolesława. (8.15-8.20)
Pytania:
a) czyim synem był Bolesław? Mieszka I i Dobrawy.
b) dlaczego Bolesława nazwano Chrobrym ? słynął z dzielności i odwagi. Był mężny.
c) gdzie został wysłany Bolesław po przyjęciu chrztu ? do Niemiec
Rodzice oddali go pod opiekę Stolicy Apostolskiej, wysyłając kosmyk jego włosów do Watykanu.
d) czego nauczył się w Niemczech ? etykiety dworskiej, języków, rządzeniem kraju
- W 992r. wrócił do kraju i wygnał z niego drugą żonę Mieszka I - Odę wraz z jej
- był bardzo religijny - za nieprzestrzeganie kościelnych postów kazał wybijać zęby
-w 997r.- zorganizował wyprawę misyjną do pogańskich Prus, której podjął się praski biskup Wojciech. Zamierzał nawrócić na wiarę chrześcijańską pogańskich Prusów - plemion mieszkających nad Bałtykiem. Prusowie widząc nieuzbrojonego misjonarze, uznali go za wroga i zabili. Wówczas Bolesław wykupił ciało biskupa na wagę złota i pochował je z wielkimi honorami w katedrze gnieźnieńskiej, a w 999r. został ogłoszony świętym.
2. Zjazd w Gnieźnie -1000r. ( nagranie nr 8) ( 8.20-8.30)
Pytania:
a) kto przybył do Gniezna? Cesarz Niemiec Otton III - był przyjacielem św. Wojciecha,
b) w jakim celu przybył?
- Oddać hołd biskupowi praskiemu
- Chciał również pozyskać Bolesława Chrobrego dla swoich planów zjednoczenia chrześcijańskiej Europy.
Dary ofiarowane przez Ottona III dla Bolesława Chrobrego |
Dary ofiarowane przez Bolesława Chrobrego dla Ottona III |
- włócznia św. Maurycego - symbol władzy monarszej; uznanie Bolesława I jako równego królom innych państw - gwóźdź z krzyża Chrystusa
|
- cenna relikwia - ramię św. Wojciecha - 300 żołnierzy |
Rezultaty zjazdu gnieźnieńskiego:
a) religijne:
- oddanie hołdu św. Wojciechowi przez cesarza Ottona III, za zasługi w szerzeniu wiary chrześcijańskiej
b) polityczne:
- zniesienie świadczenia trybutu, składanego przez Bolesława Chrobrego władcom niemieckim
- utworzenie metropolii gnieźnieńskiej z arcybiskupstwem w Gnieźnie
- utworzenie biskupstw podlegających metropolii gnieźnieńskiej:
krakowskie, biskup Poppon
wrocławskie, biskup Jan
kołobrzeskie - biskup Rajnbert i już istniejącym biskupstwem poznańskim - Unger
- arcybiskupem gnieźnieńskim został brat św. Wojciecha - Radzym - Gaudenty
- Bolesław Chrobry i jego następcy mieli prawo mianowania biskupów
3. Wojny Bolesława Chrobrego 1002-1018r. ( nagranie nr 9) ( 8.30-8.35)
- 1018- pokój w Budziszynie: Milsko i Łużyce zostają w rękach polskich
- wyprawa na Ruś Kijowską : odzyskanie Grodów Czerwieńskich
4. Rok 1025r. ( 8.35)
a) koronacja
odbyła się w Gnieźnie w czasie świąt Wielkanocy
Miała charakter:
a) państwowy:
- książę otrzymał insygnia władzy królewskiej : koronę, miecz, berło, jabłko i świętą włócznię
b) religijny:
-arcybiskup namaszczał władcę olejami świętymi, przez co jego władza była uświęcona.
b) śmierć
Podsumowanie: ( 8.40)
Osiągnięcia Bolesława Chrobrego:
1. Powiększył obszar państwa
2. Polska niezależna od cesarstwa Niemieckiego
3. Państwo Bolesława stało się silnym i dużym państwem, liczącym się w Europie
4. Rozsławił imię Polski na całym świecie
5. Zapoczątkował koronację władców Polski
6. Polska zyskała odrębną organizację kościelną podlegającą bezpośrednio papieżowi
7. Wprowadził denar
8. praca domowa: zadanie 2,3,5,6 str. 65-66 w ćwiczeniach.