ADJECTIF INTERROGATIF
Zaimek pytający przymiotny
Zaimek pytający przymiotny quel towarzyszy rzeczownikowi, który stanowi przedmiot pytania i zgadza się z nim w liczbie i rodzaju. Zaimek ten może również występować w zdaniach wykrzyknikowych.
Formy:
quel -r.męski, l.poj
quelle -r.żeński, l.poj
quels -r,męski, l.mn
quelles - r.żeński, l.mn.
Exemple :
Quel jour viendrez-vous ? Którego dnia przyjdziecie ?
Quelle journée superbe ! Jaki piękny dzień!
Quel est cet arbre ? Jakie to drzewo ?
Quelle fut sa surprise ! Jakie było jego zdziwienie!
o ADJECTIF DÉMONSTRATIF
Zaimki wskazujące przymiotne
Zaimek wskazujący przymiotny poprzedza rzeczownik, do którego się odnosi i z którym zgadza się w liczbie i rodzaju. Wyklucza on zarazem użycie rodzajnika i zaimka dzierżawczego.
|
Masculin |
Féminin |
Singulier |
Ce, Cet(w przypadku rzeczowników zaczynających się od spółgłoski lub „h” niemego) Ce pantalon Cet homme |
Cette
Cette robe Cette orange |
Pluriel |
Ces Ces pantalons Ces hommes |
Ces Ces robes Ces oranges |
Exemple :
Ces jupes sont très jolies. (te spódniczki są bardzo ładne)
Cette robe est trop large. (ta sukienka jest zbyt szeroka)
Cet homme, c'est son mari. (ten mężczyzna to jej mąż)
Qu'est ce tu fais ce soir ? (co robisz tego wieczoru ?)
Formy podstawowe zaimków wskazujących przymiotnych mogą ulec wzmocnieniu przez partykuły ci i là; partykuły te stoją po rzeczowniku, od którego są oddzielone łącznikiem. Wskazują na położenie względem mówiącego, bliższe (-ci), lub dalsze(-là). Położenie to można ujmować fizycznie (jako usytuowanie w przestrzeni), bądź metaforycznie:
Exemple:
Cet élève-ci Ten uczeń
Cet élève-là Tamten uczeń
ADJECTIFS INDÉFINIS
Zaimki nieokreślone przymiotne
Zaimki te towarzyszą rzeczownikowi, z którym zgadzają się w liczbie i rodzaju. Są używane dla wyrażenia nieokreśloności, ilościowej lub jakościowej.
Formy zaimków nieokreślonych przymiotnych:
Wyraża: |
Rodzaj męski |
Rodzaj żeński |
Jakość |
Certain, n'importe quel, je ne sais quel, quelque, quelconque |
Certaine, n'importe quelle, je ne sias quelle, quelque, quelconque |
Ilość |
Aucun, pas un, nul, divers, différents, plusieurs, plus d'un, maint, quelques, chaque, tout |
Aucune, pas une, nulle, diverses, différentes, plusieures, plus d'une, mainte, quelques, chaque, toute |
Różnicę |
Autre, quelque autre |
Autre, quelque autre |
Podobieństwo |
Même, tel |
Même, telle
|
PRONOMS INDÉFINIS
Zaimki nieokreślone rzeczowne
Zaimki te odnoszą się do osoby lub rzeczy bliżej niesprecyzowanej. Zastępują rzeczownik i spełniają jego funkcje gramatyczne.
Formy zaimków nieokreślonych rzeczownych:
Rodzaj męski |
Rodzaj żeński |
Neutralny |
Aucun, nul, personne, n'importe qui, je sais qui
Certains, plus d'un, plusieurs, l'un , l'autre, un autre, autrui, on, quelqu'un, quelques'uns, chacun Tel, même, tout , tous
quiconque |
Aucune, nulle, personne, n'importe qui, je sais qui
Certaines, plus d'une, plusieurs, l'une , l'autre, une autre, autrui, on, quelqu'une, quelques'unes, chacune Telle, la même, toute , toutes |
Rien, n'importe quoi, je sais quoi
Quelque chose
tout |
Przy zaimkach nieokreślonych należy zwrócić uwagę na następujące zagadnienia:
- użycie negacji, zwłaszcza z zaimkami, aucun, personne, rien. Zaimki te występują wraz z partykułą negatywną Ne w zdaniach przeczących; mają wówczas znaczenie negatywne ( żaden, ani jeden, nikt, nic):
exemple: Aucun ne me plaît. Żaden mi się nie podoba
Personne n'est venu. Nikt nie przyszedł
Il n'a rien fait. On nic nie zrobił
- zaimki te występują bez partykuły ne w zdaniach pytających i wyrażających wątpliwość; mają wówczas znaczenie pozytywne (cokolwiek, ktokolwiek)
Exemple: As-tu vu personne? Widziałeś kogoś ?
A-t-il rien fait ? Czy zrobił cokolwiek ?
- większość wymienionych zaimków funkcjonuje samodzielnie jako zaimek rzeczowny, lub z rzeczownikiem jako zaimek przymiotny. Niektóre mogą ponadto pełnić funkcję przymiotnika (autre), bądź rzeczownika (personne).
ADJECTIFS POSSESSIFS
Zaimki dzierżawcze przymiotne
Francuskie zaimki dzierżawcze przymiotne zgadzają się w liczbie i rodzaju z rzeczownikiem, do którego się odnoszą, a w osobie z posiadaczem.
Le cahier ==> mon cahier La maison ==> ma maison
Przed rzeczownikiem żeńskim zaczynającym się na samogłoskę używa się form męskich mon, ton, son zamiast form żeńskich ma, ta, sa, aby uniknąć zbitki samogłoskowej.
Exemple: mon amie
Zaimek dzierżawczy wyklucza obecność rodzajników i zaimka wskazującego : le mon cahier, Ce mon cahier.
Formy zaimka dzierżawczego przymiotnego
Liczba i rodzaj |
1 posiadacz 1 rzecz |
1 posiadacz wiele rzeczy |
wielu posiadaczy jedna rzecz |
wielu posiadaczy wiele rzeczy |
1os rodz.męski rodz.żeński |
Mon livre Ma règle |
Mes livres Mes règles |
Notre livre Notre règle |
Nos livres Nos règles |
2os rodz.męski rodz.żeński |
Ton livre Ta règle |
Tes livres Tes règles |
Votre livre Votre règle |
Vos livres Vos règles |
3os rodz.męski rodz.żeński |
Son livre Sa règle |
Ses livres Ses règles |
Leur livre Leur règle |
Leurs livres Leurs règles |
PRONOMS POSSESSIFS
Zaimki dzierżawcze rzeczowne
Zaimki dzierżawcze rzeczowne zastępują rzeczownik poprzedzony odpowiednim zaimkiem przymiotnym:
Exemple: C'est ma voiture; La sienne (sa voiture) est au garage.
To mój samochód; jego (samochód) stoi w garażu.
Liczba i rodzaj |
1 posiadacz 1 rzecz |
1 posiadacz wiele rzeczy |
wielu posiadaczy jedna rzecz |
wielu posiadaczy wiele rzeczy |
1os rodz.męski rodz.żeński |
Le mien La mienne |
Les miens Les miennes |
Le nôtre La nôtre |
Les nôtres Les nôtres |
2os rodz.męski rodz.żeński |
Le tien La tienne |
Les tiens Les tiennes |
Le vôtre La vôtre |
Les vôtres Les vôtres |
3os rodz.męski rodz.żeński |
Le sien La sienne |
Les siens Les siennes |
Le leur La leur |
Les leurs Les leurs |
o LE PRONOM PERSONNEL „EN”
Zaimek osobowy en
Zaimek „en” zastępuje rzeczownik poprzedzony przyimkiem de lub jego odpowiednikiem, rodzajnikiem ściągniętym (formy du, de la, des)
Exemple:
-Tu as des enfants?(Masz dziecie?) - Oui, j'en ai. [Tak, mam(je)]
-Tu prends du the?(Napijesz się kawy?) - Oui, j'en prends. [Tak napiję się (jej)]
-Tu as beaucoup de travail?(Masz dużo pracy?) - Oui, j'en ai beaucoup. (Tak, mam jej dużo)
Zaimek „en” występuje jako dopełnienie po czasownikach i przymiotnikach, które składniowo wymagają przyimka de, np. parler de (mówić o czymś), discuter de (dyskutować o czymś), se souvenir de (pamiętać o czymś).
Exemple:
Paul se souvient de mon conseil. Il s'en souvient.
(Paweł pamięta o mojej radzie.) (Pamięta o niej.)
Je suis fier de mon succès. J'en suis fier.
(Jestem dumny z mojego osiągnięcia.) (Jestem z niego dumny.)
Zaimek „en” stoi bezpośrednio przed czasownikiem.
Zastępuje on również rzeczowniki nieożywione. W przypadku rzeczowników ożywionych używa się przyimka de oraz odpowiedniej formy zaimka mocnego (de moi, de toi, de lui, d'elle, de nous, de vous, d'eux)
Exemple:
Monique me parle de Marie. Elle me parle d'elle.
Monika mówi mi o Marii. Mówi mi o niej.
o LE PRONOM PERSONNEL “Y”
Zaimek osobowy y
Zaimek y zastępuje rzeczownik poprzedzony przyimkiem à lub jego odpowiednikiem, rodzajnikiem ściągniętym (formy au, à la, aux):
Exemple:
Marie va à la piscine. Marie y va.
Maria idzie na basen. Maria tam idzie.
Zaimek ten występuje na ogół jako okolicznik miejsca lub dopełnienie czasownika, którego składnia wymaga użycia przyimka à, jak np. penser à (myśleć o czymś):
Paul pense à sa carrière. Paul y pense.
Paweł myśli o swojej karierze. Paweł o niej myśli.
Zaimek y stoi bezpośrednio przed czasownikiem i zastępuje na ogół rzeczowniki nieożywione. Dla rzeczowników ożywionych używa się przyimka a oraz odpowiedniej formy zaimka mocnego (à moi, à toi, à lui, à elle, à nous, à vous, à eux):
Jacques pense à sa femme. Jacques pense à elle.
Jakub myśli o swojej żonie. Jakub myśli o niej.
o PRONOMS INTERROGATIFS
Zaimki pytające rzeczowne
Zaimki pytające stoją na ogół na początku zdania pytającego, choć we współczesnym języku potocznym występują również na końcu:
Comment tu t'appelles? - Tu t'appelles comment ?
Zaimki pytające różnią się w zależności od typu zdania, w jakim występują, a ich formy są analogiczne do zaimków względnych. Dwa podstawowe zaimki pytające to qui (pytanie o osobę) i que, quoi (pytanie o rzecz); oba są nieodmienne:
Qui est venu? Kto przyszedł ?
Qui as-tu vu ? Kogo widziałeś ?
Que se passe-t-il ? Co się dzieje ?
Que dois-je faire? Co mam robić ?
Zaimki te mają również formy złożone tworzone za pomocą est-ce que/qui na następującej zasadzie: pierwsze qui/que, poprzedzające est-ce, wskazuje na osobę bądź rzecz; drugie qui/que, następujące po est-ce, wskazuje na funkcję (podmiotu lub dopełnienia):
Qui est-ce qui vent? Kto przychodzi ?
Qui est-ce que tu invites ? Kogo zapraszasz ?
Qu'est-ce qui te tracasse ? Co Cię martwi ?
Qu'est-ce que tu fais ici? Co Ty tu robisz ?
Zaimkiem odmiennym jest lequel, który służy do pytania o element zbioru:
Lequel (de ces films) préfères-tu ? Który z tych filmów wolisz ?
Laquelle (de ces jupes) tu prends ? Którą z tych spódnic bierzesz ?
PRONOMS RELATIFS
Zaimki względne
Zaimki względne wprowadzają zdania względne; odnoszą się do rzeczownika będącego częścią zdania głównego i nazywanego poprzednikiem:
Exemple: Pierre aide son voisin qui répare la voiture.
Piotr pomaga sąsiadowi, który naprawia samochód.
Zdanie to jest faktycznie złożone z dwóch zdań mających wspólny element rzeczownikowy:
Pierre aide son voisin. Son voisin répare la voiture.
Piotr pomaga sąsiadowi. Sąsiad naprawia samochód.
Zaimki względne dzielą się na proste i złożone. Zaimki względne proste są niezróżnicowane pod względem liczby i rodzaju: qui, que, dont, où. Ich użycie zależy od funkcji pełnionej w zdaniu względnym:
Qui - jest przede wszystkim podmiotem zdania względnego:
Pierre aide son voisin qui répare la voiture.
Que - jest dopełnieniem lub orzecznikiem:
La fille que j'ai rencontrée fréquente mon lycée. Dziewczyna, którą spotkałam chodzi do mojej szkoły.
Dont - odpowiada strukturze przyimkowej de + rzeczownik, w funkcji dopełnienia dalszego, określenia rzeczownika lub przymiotnika:
Je connais la personne dont Pierre parle.
Znam osobę, o której Piotr mówi
Où - jest zaimkiem przysłówkowym odnoszącym się do miejsca:
La Maison où j'habite n'est pas grande.
Dom, w którym mieszkam nie jest duży.
Zaimki złożone są zróżnicowane w zależności od liczby i rodzaju. Składają się z rodzajnika określonego (le, la, les) lub rodzajnika ściągniętego (Au, aux, du, des) oraz odpowiedniej formy zaimka quel. Daje to następujące połączenia:
1. zaimek lequel (i odpowiednio formy laquelle, lesquelsm lesquelles) wystepuje:
- po przyimku:
Le Couteau avec lequel on coupe la viande
Nóż, którym kroi się mięso.
- zamiast qui lub que dla uniknięcia niejasności.
2. zaimek duquel (i odpowiednio formy de laquelle, desquels, desquelles) odpowiada strukturze de + rzeczownik, a więc może zastąpić dont;
3. zaimek auquel (i formy à laquelle, auxquels, auxquelles) odpowiada strukturze à + rzeczownik.
W odniesieniu do osób, używa się na ogół form złożonych z przyimka i zaimka względnego qui ( np. pour qui, avec qui, chez qui, de qui, à qui) zamiast odpowiednich form z lequel ( pour lequel, avec lequel, itd.)
PRONOM COMPLEMENT D'OBJET DIRECT
Dopełnienie bliższe łączy się bezpośrednio z czasownikami.
Formy:
Elle me connaît
Elle te connaît
Elle le / la connaît
Elle nous connaît
Elle vous connaît
Elle les connaît
Pronom Complément d'objet indirect
Dopełnienie dalsze zazwyczaj wprowadzamy za pomocą przyimka "à" (Il parle à son ami.) lub "de" (Il se souvient de ses vacances.). Niemniej jednak istnieją również inne przyimki, wprowadzające dopełnienie dalsze: "sur" (Il compte sur votre amitié.), "en" (Il croit en nous.) oraz inne.
Dopełnienie dalsze może być:
- rzeczownikiem : Il parle à sa mère.
- zaimkiem : Il lui parle.
- bezokolicznikiem : Il demande à partir.
- zdaniem : Il doute que vous soyez cet homme.
FORMY:
Elle me téléphone
Elle te téléphone
Elle lui téléphone
Elle nous téléphone
Elle vous téléphone
Elle leur téléphone
W przypadku czasowników: s'intéresser à qq, penser à qq, tenir à qq etc. stosujemy zaimki osobowe akcentowane
exemple:
songer à |
moi |