Temat: Dwie warszawianki i jedna Azjatka pojechały w Góry Stołowe - czyli o pisowni nazw własnych.
Cele lekcji
Uczeń:
- zna i stosuje zasady pisowni nazw własnych;
- doskonali umiejętność pracy w grupie;
- zwraca uwagę na użyteczny aspekt znajomości zasad pisowni.
Pomoce: podręcznik Jutro pójdę w świat kl. 5, s. 18 i 86; karty pracy; mapy: Polski, Europy
i świata.
Tok lekcji
Po podaniu tematu lekcji rozmowa z uczniami o znaczeniu terminu nazwy własne (powtórzenie wiadomości)i o pisowni nazw własnych. Wstępne sformułowanie wniosków (na podstawie przykładów użytych w temacie).
Część praktyczna:
praca w 6 grupach: każda z grup otrzymuje mapę Polski, a następnie wypisuje
po 5 nazw własnych określonych na karteczkach dla każdej grupy:
|
|
|
|
|
|
|
Nazwy miast |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nazwy krain geograficznych |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nazwy rzek |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nazwy jezior |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nazwy pasm górskich |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nazwy zatok, zalewów i półwyspów |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Uwaga: Uczniowie nie mogą używać liter drukowanych, muszą być widoczne wielkie i małe litery;
z powstałych notatek poszczególnych grup oraz na podstawie oglądania map świata i Europy uczniowie przygotowują notatki w tabelce - karta pracy 1;
odczytanie zasady z ramki (podręcznik, s. 18) oraz ćw. 2, s. 19. - notatka do wklejenia - karta pracy 2.
Utrwalanie pojęć: nazwy własne/nazwy pospolite:
krzyżówka - karta pracy 3: zwrócenie uwagi na pisownię wielką literą wszystkich słów w krzyżówce;
1 |
|
|
|
W |
I |
E |
L |
I |
C |
Z |
K |
A |
2 |
|
|
|
Ł |
Ó |
D |
Ź |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
M |
A |
Z |
U |
R |
Y |
|
|
|
|
4 |
|
|
|
S |
A |
N |
|
|
|
|
|
|
5 |
|
D |
U |
N |
A |
J |
E |
C |
|
|
|
|
6 |
|
|
H |
E |
L |
|
|
|
|
|
|
|
odróżnianie nazw własnych od pospolitych - karta pracy 4.
Pisownia nazw mieszkańców kontynentów, krajów, regionów i miast:
powrót do wniosków wstępnych przy okazji tematu;
ćwiczenie - karta pracy 5;
słowa tak samo brzmiące - analiza przykładów - karta pracy 6.
Praca domowa: Przygotuj fragment przewodnika po twoim mieście lub okolicy, zapisz poprawnie nazwy własne.
Karty pracy na następnej stronie.
Karta pracy 1
Wielką literą piszemy nazwy....
|
|
kontynentów i krajów |
|
oceanów i mórz |
|
miast |
|
krain geograficznych |
|
jezior i rzek |
|
pasm górskich i gór |
|
zatok, zalewów, wysp i półwyspów |
|
Karta pracy 2
Morze Bałtyckie ale: morze Bałtyk
Nazwa z przymiotnikiem - obydwa wyrazy piszemy nazwa to rzeczownik, więc
............................. literą ………………………………..
literą piszemy słowo, które można opuścić.
Karta pracy 3
|
1 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Słynna kopalnia soli pod Krakowem.
Do pływania albo miasto Tuwima.
Kraina z jeziorami.
Rzeka tworząca granicę Polski z Ukrainą.
Rzeka w Pieninach, na niej spływy tratwami i kajakami.
Miasto z plażami na cyplu.
Nazwy ......................................... to nazwy miejsc, rzek, miast, osób i instytucji oraz zwierząt. Piszemy je ................................... literą.
Karta pracy 4
Nazwy |
|
własne |
pospolite |
............................................................. ............................................................ ............................................................ ............................................................ ........................................................... |
............................................................. ............................................................ ............................................................ ............................................................ ...........................................................
|
Wigry, Australia, pies, Narew, dziewczyna, Azor, miasto, Kalisz, kontynent, góry, rzeka, Basia, jezioro, Alpy
Karta pracy 5
Pisownia wielką literą:
Mieszkańcy kontynentów:
Australia - ..........................................................................................................................
Europa - .............................................................................................................................
Azja - ...............................................................................................................................
Mieszkańcy krajów:
Polska - ..........................................................................................................................
Litwa - ...........................................................................................................................
Francja - .........................................................................................................................
Mieszkańcy regionów:
Mazury - .......................................................................................................................
Mazowsze - .................................................................................................................
Śląsk - ...........................................................................................................................
Uwaga: nazwy tańców, jak polka i mazur, piszemy małą literą.
Pisownia mała literą:
Mieszkańcy miast:
Rzym - ..........................................................................................................................
Gdańsk - .......................................................................................................................
Paryż - ...........................................................................................................................
Karta pracy 6
Dlaczego tak piszemy? Które słowo jest przymiotnikiem, a które rzeczownikiem w dopełniaczu?
W pokoju Kuby wisi duża mapa Polski. To słynny polski kompozytor.
......................................... ......................................
Które słowo jest przymiotnikiem, a które rzeczownikiem oznaczającym mieszkankę kraju? Zwróć uwagę na różnice w pisowni.
Kuchnia francuska jest słynna na świecie. Ta pani to rodowita Francuzka.
............................................. ..................................................
5