ćwiczenie odmiana obcych nazw własnych

Detektyw Harry Little szedł budapesztańską ulicą Imre Nagya (W nazwiskach pochodzenia węgierskiego nie stawiamy apostrofu. Nazwiska o zakończeniu –gy, -ly, -ny (w wymowie –d’, -j’, -ń’ ) odmieniają się jak rzeczowniki łabędź, dobrodziej, kamień. Np. nazwisko dyktatora, którego godność w mianowniku brzmi Imre Nagy (czyt. Nodź) odmienimy D: Nagya, C: Nagyowi, B: Nagya) i rozmyślał o skomplikowanej sprawie pewnego Polaka, mieszkańca Nowosądecczyzny, Eustachego Kozła/Kozioła (Nazwiska o formie takiej samej jak rzeczowniki pospolite, np. GołąbKocioł,Kozioł, mogą mieć dwojaką odmianę: a) identyczną z rzeczownikami pospolitymi, a więc: pana GołębiaKotłaKozła itd.,  b) specyficzną, z pominięciem oboczności występujących wewnątrz nazwiska, to znaczy:do pana GołąbaKociołaKozioła itd. Uwaga: w nazwiskach mających więcej niż jedną sylabę zachowujemy tzw. ruchome e, np. Wróbelpana Wróbla. ) , zdradzanego przez żonę, Rosjankę z pochodzenia Ałłę z Otwinów ( Odmieniają się wszystkie imiona żeńskie zakończone na samogłoskę –a). Któż mógłby jej zawrócić w głowie?

Detektywowi Harry’emu Little’owi (Harry Little) ( Nazwiska zakończone na -e nieme (tzn. niewymawiane) otrzymują polskie końcówki po apostrofie) (W przypadku nazwisk i imion zakończonych literą – y wymawianych jako samogłoskę – i lub - y stawiamy apostrof w dopełniaczu, celowniku i bierniku, np. Harry, Harry’ego, Harry’emu, Harry’ego, Harrym.) chodziła po głowie myśl o (Gabor (Kossuth] Gaborze Kossucie (Nazwiska i imiona węgierskie odmieniają się, por. np. Nagy, Nagya, Nagyowi, Petöfi, Petöfiego Petöfiemu, Kossuth, Kossutha, Kossutowi, Kossucie (taki zapis!), Imre, Imrego, Imremu, zwyczajowo nie stosuje się w nich tylko apostrofu oddzielającego temat od końcówki fleksyjnej, jako to jest przyjęte w nazwiskach angielskich czy francuskich (Kennedy, Kennedy’ego, Valery, Valery’ego) jako sprawcy nieszczęścia rodziny (Kozioł) Koziołów/Kozłów.  Niewierna Ałła poznała [(Kossuth] Kossutha....................................... w Bratysławie, gdzie na Uniwersytecie [(Komensky] Komeńskiego................... w Nowym słowniku poprawnej polszczyzny PWN: „W nazwiskach pochodzenia słowiańskiego, w których wygłosowe -i jest oddane prze literę -y, np. DobrovskýChomskyKandinskyRadetzkyKomenský, w przypadkach zależnych zachowujemy zapis zgodny z polską tradycją, a więc (...) Komenskiego,KomenskiemuKomenskim (...), albo pozostawiamy w odmianie pełną formę graficzną nazwiska, a końcówki dopisujemy po apostrofie, w dopełniaczu, celowniku i bierniku, np. DB. Chomsky'egoKandinsky'ego, C. Chomsky'emuKandinsky'emu. Wnarzędniku i miejscowniku stosujemy zapis zgodny z wymową: NMs. Chomskim razem studiowali dzieła [(Chomsky] Chomsky’ego...................................................... Tymczasem Ałła zagięła parol na przystojnego budapeszteńczyka (Do niedawna jeszcze językoznawcy uznawali, że formy budapesztański oraz budapesztańczyk, budapesztanka są niepoprawne. Jednak wobec rozpowszechnienia tych form zdecydowano, że w potocznym języku będą one dopuszczalne. Tak więc w codziennych rozmowach możemy mówić budapesztański ibudapesztańczykbudapesztanka, lecz w sytuacjach bardziej oficjalnych czy w języku pisanym – tylko budapeszteński, budapeszteńczyk, budapesztenka.) i pod pretekstem szukania sensu w zdaniu "Pewien liverpoolski motocyklista założył się ze swoim przyjacielem Jamesem Armstrongiem odmieniamy imiona męskie zakończone w wymowie na spółgłoskę), że w ciągu tygodnia zwiedzi na swoim motocyklu marki Suzuki wszystkie europejskie stolice, kończąc na kolacji pod paryską Wieżą Eiffla" zaciągnęła go do pustego mieszkania państwa Schillerów (zachowujemy oryginalną pisownię nazwisk, nie sziler)). Przyjaciele poprosili ją, by podczas ich nieobecności opiekowała się ich kotem Charlesem (ang Charlesesa, Charlesie; fr. Wym szarl – zapisujemy Charles’a). Nie w ciemię jednak bity Gabor wiedział od razu, co się święci i uciekł do sąsiadów, którymi okazali się Polacy, państwo Gołębiowie / Gołąbowie.  Dochodził u nich do siebie, słuchając piosenek Turnaua (Podobnie jak nazwiska zakończone na ‑ł, np. Musiał, to znaczy: DB. Turnaua, C.Turnauowi, N. Turnauem) i oglądając filmy Wajdy . Następnego dnia, gdy opowiadał kolegom na uniwersytecie o Grzegorzu Turanu (Kłopot sprawia forma miejscownika, wprawdzie w mowie nie ma problemu, bo możemy powiedzieć [turnale], ale powstaje trudność z zapisem takiej formy, można by pisać Turnale albo Turnaue, ale formy takie muszą budzić poważne zastrzeżenia, toteż najlepiej nazwisko pozostawić w formie nie odmienionej, dodając przed nim odmienione imię lub jakiś wyraz pospolity. W związku z tym piszemy: Ms. o Grzegorzu Turnau, w wymowie możemy dodatkowo odmienić nazwisko) i Wajdzie, Ałła, którą od dawna podejrzewano o to, że jest pacjentką włoskiego psychiatry Luigiego Torricellego [Luigi Toricelli] (odmieniają się imiona męskie zakończone w wymowie na –i; w nazwiskach zakończonych na –li opuszczamy nie wymawianą literę –i przed końcówkami –ego, -emu) podbiegła do Gabora i, krzycząc, że już go nie kocha, spoliczkowała go, po czym rzuciła się na szyję Andrew Disneyowi (nazwiska ang. zakończone w piśmie na –y otrzymują końcówki polskie bez apostrofu). To zdarzenie sprawiło, że wszyscy wzięli Gabora i Ałłę za parę. W tę pułapkę dał się złapać także zazdrosny o żonę Eustachy Kozioł, który zlecił Harry’emu Little’owi( <- )odnalezienie kochanka i utopienie go w rzece na obrzeżach Białostocczyzny. Kielczanin (mieszkaniec Kielecczyzny), Białostocczanin (mieszkaniec Białostocczyzny), ale:

      − kielczanin (mieszkaniec Kielc), białostoczanin (mieszkaniec Białegostoku).

 Jednak podejrzenia błyskotliwego Harry’ego Little’a nie padły na Gabora Kossutha lecz Johna Moore’a [John Moore] (nazwiska ang i fr zakończone na –e nieme otrzymują polskie końcówki po apostrofie) , który mieszka pod numerem ósmym obok dwóch pięknych kielczaninek, sióstr [Leniewiczówna (l.mn.)] Leniewiczówien. Ałła, kobieta o figurze przypominającej gitarę Pabla Picassa, odziedziczyła spory majątek po wuju Hugonie Tołstoju [ Толстой ](Imię Hugo i Bruno) odmienia się z dodatkowym elementem tematycznym –on, Otóż imiona Bruno, Hugo, Odo, Otto, Iwo, Leo itp. są z pochodzenia zapożyczeniami germańskimi ale odmieniającymi się według deklinacji łacińskiej: Bruno – (kogo? czego?) BrunonisHugo – HugonisLeo – Leonis itd. Jak widać, we wszystkich przypadkach zależnych temat fleksyjny zawiera cząstkę -n. Kiedy przed wiekami przejmowaliśmy do polszczyzny owe imiona, uszanowaliśmy łacińską deklinację i w formach od dopełniacza po miejscownik zostawiliśmy element –n) (Tołstoj – nazwisko rosyjskie zakończone na –ой które są oddawane w pisowni polskiej jako –oj odmieniamy jak rzeczowniki) , który był zresztą spokrewniony z rosyjskim politykiem Biełym (nazwiska ros zakończone na polskie –cki, -ski, -i, -y odmieniamy jak nazwiska polskie) . Ałła spędziła niejedne wakacje z senatorem Kennedym oraz z prezydentami: Jacques’em Chirakiem [Jacques Chirack] (odmieniają się imiona męskie zakończone w wymowie na spółgłoskę. Chirack - Te nazwę osobową odmieniamy następująco: DB. Jacques’a Chiraca, C. Jacques’owi Chiracowi, N. z Jacques’em Chirakiem (imię w tym przypadku można też zapisać w formie Jakiem), Ms. o Jacques’u Chiracu. Na końcu tego nazwiska występuje głoska [k], zapisywana jako c. W pisowni stosujemy literę k tylko wówczas, gdy dochodzi do wymiany głoski [k] na [k´], a więc do zastąpienia głoski twardej przez miękką. W odmianie tego nazwiska zdarza się to jedynie w narzędniku), Georges’em Pompidou (odmieniają się imiona męskie zakończone w wymowie na spółgłoskę. Pompidou – nieodmienne bo zakończone na –o, -oi, -au, -ou, -s, -x) i Georgem Bushem (odmieniają się nazwiska zakończone na spółgłoskę wymawianą). Jej przodkowie byli częstymi gośćmi w domu Boccaccia (nazwiska włoskie zakończone na –o odmieniają się jak polskie np. Puzio), mieszczącym się w Rzymie (Nazwy geograficzne mogą funkcjonować w postaci spolszczonej bądź oryginalnej lecz nie można napisać Roma bo forma ta nie jest akceptowana przez normy j. polskiego). a także przyjaźnili się z kardynałem Richelieum (nazwiska fr kończące się w wymowie na –e zapisywane w postaci liter –è, -èe, -ai, -eu, po których mogą występować niewymawiane litery spółgłoskowe –s lub –x odmieniamy w l. poj. Jak przymiotniki, (przy czym odcinamy początkowe samogłoski z końcówek przymiotnikowych –ego, -emu, -im)

       Swoimi podejrzeniami detektyw podzielił się z paryskimi przyjaciółmi domniemanego rogacza. Little’owi nie pozostało więc nic innego niż poradzić Eustachemu Koziołowi / Kozłowi by powiesił sobie na ścianie portret Otella i godzinami przyglądał się temu Otellowi.(jak Marco ? ) Może to go wyleczy z chorobliwej zazdrości?


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ćw odmiana nazw własnych
Zajęcia 4 Odmiana nazw własnych
rzeczowniki do cwiczen w odmianach dla prawa, Prawo, Łacina
Ćwiczenie z odmiany przymiotników, Filologia polska, Gramatyka opisowa
Имена собственные в переводе (Tłumaczenie nazw własnych)
Polskie odpowiedniki wybranych obcych nazw miejscowych, Dokumenty Edukacyjne, Geografia
Poprawnosc fleksyjna nazw wlasnych
Wykłady i ćwiczenia, Tradycyjny rachunek nazw, Tradycyjny rachunek nazw
dwie warszawianki i jedna azjatka pisownia nazw wlasnych 2
Czasowniki lesen, fahren itd ćwiczenia odmiana
ćwiczenia, odmiana czasownika
02 EWA MASŁOWSKA Z problemów pejoratywizacji lub melioracji nazw własnych użytych w funkcji appellat
Odmiana nazwisk, etykieta jezyk cwiczenia id 331833
Podstawy zarządzania - ćwiczenia - opracowane tematy, 2. Grupy w organizacjii, Jak wiadomo, uczestni
Język norweski od A do Z gramatyka, ćwiczenia, tablice odmian

więcej podobnych podstron