USTALANIE STOPNI NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI

Serwis PP nr 48 z 01.12.2002r

1. Od 29 maja 2002 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu tej niepełnosprawności.

2. Konieczność szczegółowego uregulowania kwestii związanych z orzekaniem do celów pozarentowych wynika m.in. ze zmian w ustawie z 27 sierpnia 1997r o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123 poz. 776 ze zm.), wprowadzonych ustawą z 17 grudnia 2001r o zmianie ustawy o pomocy społecznej, ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 154 poz. 1792).

3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 21 maja 2002r w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. Nr 66 poz. 604) formułuje przede wszystkim:

• Zasady orzekania o stopniu niepełnosprawności, tryb postępowania przy orzekaniu oraz skład i sposób powoływania i odwoływania członków, a także sposób działania zespołów orzekających o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.

• Rodzaj i zakres wymaganych kwalifikacji członków zespołów orzekających oraz tryb postępowania przy wydawaniu zaświadczeń uprawniających do orzekania o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,

• Minimum programowe szkoleń specjalistów powoływanych do zespołów orzekających oraz sposób wyboru ośrodków szkoleniowych upoważnionych do prowadzenia szkoleń,

• Standardy w zakresie kwalifikowania i postępowania dotyczącego orzekania o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.

Stopnie niepełnosprawności

1. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wymienia 3 stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki.

2. Stopień niepełnosprawności ustala się, uwzględniając wystąpienie naruszenia sprawności organizmu i zakres tego naruszenia spowodowany przez:

• Wady wrodzone i schorzenia o różnej etiologii, prowadzące do niedowładów, porażenia kończyn lub zmian w narządzie ruchu, upośledzające w znacznym stopniu zdolność chwytną rąk lub utrudniające samodzielne poruszanie się.

• Wrodzone lub nabyte ciężkie choroby metaboliczne, układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, układu krzepnięcia i inne, znacznie upośledzające sprawność organizmu, wymagające systematycznego leczenia ambulatoryjnego i okresowo leczenia szpitalnego.

• Upośledzenie umysłowe, począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym.

• Psychozy i zespoły psychotyczne.

• Zespół autystyczny.

• Padaczkę z częstymi napadami lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi.

• Nowotwory złośliwe i choroby rozrostowe układu krwiotwórczego do 5 lat od ukończenia leczenia.

• Wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 5/25 lub 0,2 wg Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30°.

• Głuchoniemotę, głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu nie poprawiające się w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego.

• Przewidywany okres trwania naruszonej sprawności organizmu przekraczający 12 miesięcy.

• Zakres naruszenia sprawności organizmu powodujący ograniczenia lub niezdolność do: zatrudnienia, pełnienia ról społecznych lub samodzielnej egzystencji.

Znaczny stopień niepełnosprawności

1. Znaczny stopień niepełnosprawności orzeka się w przypadku naruszenia sprawności organizmu powodującego niezdolność do podjęcia zatrudnienia poza zakładem aktywności zawodowej lub zakładem pracy chronionej.

2. Osoba dotknięta znacznym stopniem niepełnosprawności jest całkowicie uzależniona od innej osoby w pełnieniu ról społecznych, właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych.

3. Cechuje ją również brak zdolności do samodzielnej egzystencji polegającej na niezdolności zaspokajania podstawowych, codziennych potrzeb życiowych, takich jak: samoobsługa, samodzielne poruszanie się, komunikowanie z otoczeniem powodujące całkowitą zależność od innej osoby lub konieczność zapewnienia specjalistycznej opieki instytucjonalnej.

Umiarkowany i lekki stopień niepełnosprawności

1. Stopień ten orzeka się w przypadku naruszenia sprawności organizmu powodującego możliwość podjęcia zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności.

2. Niepełnosprawny w umiarkowanym stopniu ma możliwość pełnienia ról społecznych, właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych. Musi jednak korzystać z częściowej lub okresowej pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.

3. Lekki stopień niepełnosprawności orzeka się w przypadku naruszenia sprawności organizmu dającego kompensować się za pomocą wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub lecznicze środki techniczne.

Niepełnosprawność małoletnich

1. W przypadku osób małoletnich orzeka się o niepełnosprawności, z tym że u osób, które nie ukończyły 16 roku życia, orzeka się o stopniu niepełnosprawności na czas określony.

2. Przy orzekaniu o niepełnosprawności dziecka bierze się pod uwagę:

• orzeczenie lekarza powiatowego zespołu o stanie zdrowia. określające trwałe lub okresowe naruszenie sprawności organizmu.

• wiek, płeć.

• możliwość poprawy funkcjonowania w życiu codziennym przez leczenie, rehabilitację, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, lecznicze środki techniczne lub środki pomocnicze, specjalistyczne usługi opiekuńcze lub usługi opiekuńcze i inne działania.

3. Naruszenie sprawności organizmu uważa się za:

• trwałe (stałe) jeżeli według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy.

• okresowe jeżeli według wiedzy medycznej może nastąpić poprawa stanu zdrowia.

4. Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe.

5. Niepełnosprawność dziecka orzeka się na czas określony, jednak na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 16 roku życia.

2

---