Kurs narciarski w pigułce

www.blancsport.pl

Prawidłowa pozycja

Spróbujemy udzielić Ci porad mając świadomość, że patrzący w dół górki, doświadczony instruktor i stawiający pierwsze kroki na śniegu uczeń widzą coś zupełnie innego; nowicjusz - przepaść, a wytrawny narciarz - lekko nachylony stoczek.

Pług

Łuk płużny

Łuk płużny

Łuk płużny

Jazda w skos stoku

Skręt równoległy

Skręt równoległy

Skręt równoległy

Kilka niezbędnych terminów narciarskich:

* Linia spadku stoku - linia wzdłuż stoku, prostopadła do jego podstawy, kąt pomiędzy nią a jej rzutem pionowym wyznacza nachylenie stoku

* Ześlizg - narty dryfują (zsuwają) się po stoku

* Pług - ułożenie nart na kształt litery "V" pozwalające na ześlizg w dół stoku

* Narta dolna (zewnętrzna) - narta znajdująca się dalej od środka skrętu

* Narta górna (wewnętrzna) - narta znajdująca się bliżej do środka skrętu

* Skręt - zawinięta w bibułkę porcja tytoniu

* Skręt cięty - prowadzenie nart w skręcie na krawędziach, bez ześlizgu

* Skręt dostokowy - skręt na nartach, w którym odjeżdżasz od linii spadku stoku

* Skręt odstokowy - skręt na nartach, w którym dojeżdżasz do linii spadku stoku.

Jak rozpocząć by pierwszy kontakt z nartami nie okazał się być ostatnim?

Spróbujemy udzielić Ci porad mając świadomość, że patrzący w dół górki, doświadczony instruktor i stawiający pierwsze kroki na śniegu uczeń widzą coś zupełnie innego; nowicjusz - przepaść, a wytrawny narciarz - lekko nachylony stoczek.

Rada pierwsza,

wybierz bardzo łagodną górkę, taką, z której zanadto nie rozpędzisz się, a jeszcze lepiej z przeciwstokiem, który okazać się może najlepszym hamulcem. Stawianie pierwszych kroków na czerwonych trasach to jak skok do głębokiej wody bez umiejętności pływania. Dobrze, jeśli kolejka wioząca Cię na górę jest krzesełkowa, choć na oślej łączce i na orczyku też powinieneś sobie poradzić, jeśli tylko spędzisz kilka minut na oswojeniu się z deskami. Lepiej jednak, jeśli pierwszy zjazd poprzedzony zostanie wdrapaniem się na górkę z przypiętymi do nóg nartami o własnych siłach, deski przestaną Cię więzić i załatwisz sobie rozgrzewkę.

Rada druga,

na stoku pojawiasz się wyekwipowany w odpowiedni dla Ciebie sprzęt:

- narty typu allround (uniwersalne) o długości 15 - 20 cm krótszej od wzrostu (chyba, że masz . lekką nadwagę, wtedy dodajesz 5 cm) i to nie te najdroższe, zwykle przeznaczone dla zaawansowanych narciarzy, zachowasz kilka złotych w kieszeni a narty nie skierują Cię w krzaki

- wiązania o sile wypięcia (sprężyna) dostosowanej do Twojej wagi i ustawione przez serwis narciarski (chcesz jeździć na nartach a nie toboganem)

- miękkie, wygodne buty (znów kilka złotych w kieszeni i brak obtarć spowodowanych twardą konstrukcją buta sportowego).

Rada trzecia i ostatnia,

rozpoczynasz naukę będąc przygotowanym do niej fizycznie.

1. Ćwiczenia w siłowni domowej przy użyciu wyspecjalizowanego sprzętu takiego jak:

- krzesła i drążek w drzwiach: ćwiczysz barki, klatkę piersiową, ręce - ich siły będziesz potrzebował do podchodzenia na nartach pod górę z powodu awarii wyciągu,

- ściana, żona, koleżanka, plecak: ćwiczysz uda - kiedyś jednak zaczniesz jeździć.

2. Rower - podziękujesz mu za kondycję Eurypidesa i przypomnisz sobie jak wygląda przyroda, na nartach ujrzysz więcej.

3. Jeśli nie posiadasz roweru bądź twardy, wybierz się na jogging.

Po rozgrzewce (nawet po kilkuminutowym, intensywnym marszu z nartami na ramieniu) znacznie maleje ryzyko kontuzji.

Ruszamy w teren.

Uzbrojony w terminologię, przygotowany fizycznie, z precyzyjnie dobranym sprzętem stajesz na cudownym, szerokim, leciusieńko nachylonym, bezludnym stoku, którego kusząca biel skrzy się w promieniach słońca.

Zaraz, zaraz a zapoznałeś się z zasadami bezpieczeństwa? Przeczytaj kilka zdań Międzynarodowego Dekalogu Narciarskiego FIS i weź je sobie do serca, one wynikają z wieloletniej praktyki:

1. Każdy narciarz powinien zachować się w taki sposób, aby nie stwarzać niebezpieczeństwa dla innej osoby i nie powodować żadnej szkody.

2. Narciarz może zjeżdżać z szybkością stosowną do swoich umiejętności, rodzaju i stanu trasy oraz pogody

3. Znajdujący się na stoku narciarz, który za względu na lepszą widoczność z góry, dysponuje większą możliwością wyboru trasy jazdy, musi wybrać taki tor jazdy, aby uniknąć wszelkiej możliwości zderzenia z narciarzem znajdującym się poniżej na stoku.

4. Wyprzedzanie może następować zarówno po stronie dostokowej jak i odstokowej, po stronie prawej lub lewej, lecz w takiej odległości, która pozwoli uniknąć potrącenia wyprzedzanego.

5. Narciarz, który przystępuje do zjazdu na trasie lub pólku narciarskim, powinien sprawdzić, patrząc w górę i w dół, czy nie spowoduje niebezpieczeństwa dla siebie i innych. To samo obowiązuje go przy każdym ruszaniu z miejsca lub po chwilowym zatrzymaniu.

6. Tylko w razie absolutnej konieczności narciarz może zatrzymać się na trasie zjazdu, zwłaszcza w miejscach zwężeń i miejscach o ograniczonej widoczności. Po ewentualnym upadku narciarz winien usunąć się z toru jazdy, tak szybko jak jest to możliwe.

7. Narciarz powinien podchodzić tylko poboczem trasy, a w przypadku złej widoczności powinien zejść zupełnie z trasy. To samo zachowanie obowiązuje narciarzy, którzy pieszo schodzą w dół.

8. Każdy narciarz winien stosować się do znaków narciarskich, ustawionych na trasach.

9. W razie powstania wypadku każdy, kto znajdzie się w pobliżu, powinien udzielić poszkodowanym pomocy.

10. Każda osoba zamieszana w wypadek, lub będąca jego świadkiem, jest zobowiązana podać swoje dane osobowe.

No dobrze, jeśli wykułeś kodeks to wyciągnij kask z plecaka i radzimy Ci włóż go na głowę, a jeśli jesteś małolatem zrób to koniecznie bo dopiero wtedy będziesz gotów do zajęć praktycznych.

Pozycja:

Narty rozstawione na szerokość bioder (na początku nauki nawet nieco szerzej), kolana i biodra lekko ugięte tak by rzut Twojego środka ciężkości wylądował między butami, tym samym narty zostaną obciążone ciężarem Twojego ciała równomiernie. Przeciążanie przodów lub tyłów nart jest błędem. Ręce ugięte w stawie łokciowym, nieco przed sobą. Czy zdecydujesz się na kije zależy tylko od Ciebie. Zrób tak byś czuł się komfortowo (choć czy z kijami czy bez, będziesz nie swój). Twoja pozycja w jeździe powinna być zawsze frontalna, korpus ustawiony prostopadle do nart, nie skręcaj ciała.

Pług:

Ustaw się w linii spadku stoku, zbliż dzioby nart do siebie rozstawiając ich tyły daleko, kolana skierowane ku sobie. Zaczynasz zsuwać się w dół. Prędkość zsuwania regulujesz rozsunięciem tyłów nart i stopniem zbliżenia kolan. Sam przekonaj się jak to działa. Przecież nie powiemy Ci wszystkiego, bądź odkrywcą.

Łuki płużne:

Jazda wzdłuż linii spadku stoku to mała frajda, czas skręcić tu i tam. Dotknij obiema rękoma jednego z kolan naciskając je mocniej do wewnątrz, wywarta zostaje presja na nartę, która, co wyraźnie odczujesz, rozpoczyna skręt. Naciskając prawą nartę skręcisz w lewo i odwrotnie, naciskając lewą skręcisz w prawo.

To właśnie teraz zaczyna się zabawa. Ćwicz długo, próbując wyczuć narty, posłuchaj ich.

Jazda w skos stoku:

Nauczyłeś się zmieniać kierunek jazdy i sterować prędkością. Spróbuj teraz, jadąc w skos stoku, zrezygnować na chwilkę z pługu i przyjąć równoległe ułożenie nart. Zrób to, jeśli uznasz, że Twoja prędkość jazdy jest pod kontrolą.

Zwróć uwagę by narty nie ześlizgiwały się a poruszały płynnie na krawędziach. W tym celu zachowaj pozycję lekko poszerzoną (nogi od kolan w dół ustawione równolegle do siebie), dłonie oprzyj o kolana naciskając je lekko w górę stoku. W tej pozycji narta górna ustawiona jest na zewnętrznej krawędzi a dolna na wewnętrznej. Jeśli uda Ci się jazda na krawędziach wyraźnie poczujesz, że skręcasz. Kontynuuj jazdę aż do zatrzymania pod stok. Teraz korzystając z nabytej umiejętności (łuki płużne) zmień kierunek ustawienia i rozpocznij ćwiczenie jazdy w skos stoku w stronę przeciwną.

Jeśli już wycinasz śliczne łuki a pozostawiony za Tobą ślad to perfekcyjne "szyny" pogratuluj sobie, oto nauczyłeś się skrętu dostokowego. Teraz możesz zrezygnować z zatrzymywania się i płynnie, pługiem, zmieniać kierunek jazdy w trakcie dalszego doskonalenia tego skrętu.

Skręt równoległy, odstokowy:

Oddalać się od linii spadku stoku oznacza zmniejszać prędkość. To już potrafisz znakomicie, czas więc podjąć największe wyzwanie, jakie jest przed Tobą, to znaczy odważyć się przejechać linię spadku stoku nie pługiem a na krawędziach nart ustawionych równolegle.

Zrób to tak: jadąc w skos stoku, kiedy Twoja kontrola prędkości będzie pełna odstaw nieco górną nartę, oprzyj dłonie na kolanie, pod którym jedzie ta właśnie narta i naciśnij je w dół stoku. Narta górna w tej sytuacji zmieni krawędź swojej jazdy z zewnętrznej na wewnętrzną. Ty ze stoickim spokojem zdaj się na pracę tej narty, którą ona niechybnie sama wykona. Skieruje Cię mianowicie do linii spadku stoku. Druga narta niech na razie stanowi dla Ciebie wyłącznie podparcie. Pilnuj tej, która zainicjowała skręt aż do momentu, gdy przejedziesz linię spadku stoku i przestaniesz nabierać prędkości.

To oznacza, że dokonałeś skrętu odstokowego i teraz możesz znów pewnie stanąć na obu nartach (wewnętrzna krawędź dolnej narty i zewnętrzna górnej). Jeszcze sobie nie gratuluj, czeka Cię wiele takich ćwiczeń zanim zainicjujesz ten skręt obiema nartami równocześnie a o to właśnie chodzi.

Kilka uwag końcowych:

W 1992 roku pojawiły się w sprzedaży narty taliowane (karvingowe). Od tego momentu do dziś trwa rozwój techniki pozwalającej na wyciągnięcie z tych nart maksimum możliwości. Ideał jest znany: ciągła, płynna jazda na krawędziach, bez ześlizgu z jednakowym dociśnięciem obu nart do śniegu na całej długości jazdy.

Nowa konstrukcja nart nie spowodowała oczywiście odejścia do lamusa tzw. klasycznej techniki jazdy ze względu na fakt, że technika w pełni "cięta", karvingowa nie w każdych warunkach jest możliwa do zastosowania i nie wyczerpuje całej palety możliwych narciarskich zabaw na stoku.

Dziś zauważalny jest brak monolitycznego programu szkolenia będącego fuzją obecnie znanych sposobów jazdy. Powyższe, bardzo skrótowe porady nie mają na celu przybliżyć techniki klasycznej, karvingowej czy jakiejkolwiek innej. Chcemy by każdy, kto przeczyta tych kilka zdań zbliżył się do śniegu, rozpoczął naukę nie techniki takiej czy owakiej, a po prostu naukę jazdy na nartach.

Żywimy nadzieję, że garść naszych wskazań, choć troszkę pomoże Wam w tym.

Wyżej mamy opisane jak nauczyć się jazdy na nartach od pierwszego konktaktu z dwiema deskami. Teraz pora na coś dla tych ambitnych jak i bardziej zaawansownaych, technika jazdy carvingowej, ktorej nauka wbrew pozorom nie jest taka trudna, szczególnie pod okiem dobrego instruktora.
Oczywiście część informacji zawartych w poniższym tekscie możemy wyrywkowo odnaleźć na forum. Jednak wszytsko połączone w całość powinno ułatwić zrozumienie teorii tym mniej doświadczonym fanom białego szaleństwa.

Zacznijmy od rewolucji świadomościowej. Dotychczas to Ty zarządzałeś nartą. Zrób sobie urlop. Oddaj się do jej dyspozycji i na czas jakiś niech to ona pokieruje Tobą. Kiedy zrozumiesz sposób jej "myślenia", przyswoisz sobie nowy styl jazdy, już nigdy nie będziesz jej panem, zostaniecie partnerami.

A więc do roboty. Poznajcie się: Ty i Twoje narty.
Trzymaj się kilku podstawowych zasad:

1. Słuchaj nart, jedź łukiem o takim promieniu jaki wycinać będą krawędzie.

Najczęściej spotykana wielkość promienia wpisanego w amatorską nartę zawiera się pomiędzy 11 a 18 metrów. Co to oznacza na stoku? To dobry moment by obalić mocno zakorzeniony mit głoszący, że slalomki wycinają krótkie skręty. Otóż tylko w ześlizgu. Załóżmy, że pod stopą mamy 160 cm narty slalomowej o wpisanym w nią promieniu 12 m. Zachowując wszelkie kanony jazdy karvingowej i nie przeszkadzając narcie wycinamy nią skręt o takim właśnie 12 metrowym promieniu co oznacza, że jedziemy sobie w jedną stronę 12 metrów, przechodzimy linię spadku stoku, jedziemy w drugą stronę kolejne 12 metrów, zmieniamy krawędzie i .. znów dokładamy 12 metrów w dalszym ciągu kierując się w ten sam lasek co przed zmianą krawędzi. Jaki z tego wniosek? Ano wygląda na to, że potrzebujemy stok o szerokości minimum 24 metrów. Pytam, czy to krótki skręt? Z przyjemnością odpowiadam sam sobie, to kawał pięknej jazdy długim skrętem. Niestety z wywodu tego płynie jeszcze jedna nauka, potrzebujemy szerokich stoków i pewnej dozy swobody czyli towarzystwo kilkuset narciarzy na wyciągnięcie kija nie jest wskazane.

2. Zmiana promienia skrętu następuje na dwa sposoby: zmianę kąta zakrawędziowania narty i siły jej dociśnięcia.

Im większy kąt zakrawędziowania, im większa presja na nartę tym krótszy będzie promień wykonywanego skrętu. Trzeba sobie zdawać sprawę z faktu, że planowanie trasy jazdy a w szczególności jej zmiana następować będzie właśnie poprzez regulowanie kąta zakrawędziowania narty, zmianę presji na nią wywieranej oraz definitywnie przez zmianę krawędzi. Oczywistym jest, że metody te są dość delikatne, mało gwałtowne a sytuacja na stoku może okazać się brutalna. Cóż, wtedy przepraszamy się z ześlizgiem i zręcznie unikamy katastrofy.

3. Obie narty powinny być jednakowo dociśnięte podczas całego skrętu.

Wiemy z techniki klasycznej, że występują w niej inne naciski na górną a inne na dolną nartę. Tym razem nic z tych rzeczy. Jednakowo rozłożony nacisk na obie narty. Mało tego, w ekstremalnie wykonywanych wirażach narta górna dociśnięta jest zdecydowanie mocniej a dolna bywa nawet pozbawiona kontaktu ze śniegiem. No ale zejdźmy na ziemię i umówmy się, że dociskamy jednakowo.

4. Nogi ustawione równolegle (nie zbliżaj kolan do siebie).

Wszyscy, którzy liczą sobie już pokaźną liczbę wiosen pamiętają starą szkołę jazdy, ten był królem tras (niegdyś zasłyszałem określenie, które świetnie zda egzamin również jako nazwa "szlachetnego" winka - "Perła Beskidów") kto kolanka trzymał idealnie razem a wewnętrzne powierzchnie butów oklejano plastrami, tak były zdarte.

W tych zamierzchłych czasach pamiętających muldy do nieba urządzano konkursy na dowiezienie kartki papieru między kolanami ze stacji górnej na dolną. Tak, tak.

Ponieważ zależy nam na czystej krawędzi obie narty muszą być ustawione pod jednakowym kątem względem śniegu a to wymaga równoległego ustawienia nóg czyli kolanka trzymamy daleko od siebie.

5. Ustawienie nart na krawędzi możesz osiągnąć kierując kolana do środka skrętu lub wchodząc w środek skrętu biodrami.

W zasadzie nie ma znaczenia, którą z metod obierzesz. Wśród instruktorów i szkół są zwolennicy jednej i drugiej drogi. Tak czy owak obie one prowadzą do ustawienia narty na krawędzi. Wybór pozostaw sobie.

6. Zapomnij o NW. Otwórz oczy na świat kompensacji. Tam gdzie odciążałeś, obniżałeś pozycję zrób odwrotnie, podnieś się.

Najwyżej bądź nad nartami przy przejeżdżaniu linii spadku stoku. Zmieniając krawędzie pomiędzy skrętami niziutko "przefruń" ponad nartami i szykuj się do ponownego, stopniowego dociążania. Dlaczego tak? A o czym rozmawialiśmy w punkcie trzecim? Obie narty jednakowo dociśnięte. Nie można być w zgodzie z tą zasadą statycznie stojąc na nartach. Tam gdzie nas "wciska" poddajmy się temu by nie zwiększać presji na narty a tam gdzie "wyrzuca" przeciwdziałajmy by nie zmniejszyć presji.

7. Jazda na krawędzi techniką karvingową nie wzmaga potencjalnych zagrożeń dla układu stawowo-kostnego.

Między bajki włóżmy kolejny mit, tym razem mówiący o rzekomym przeciążaniu stawu kolanowego podczas jazdy karvingowej ( "i jeszcze, Panie, ta wysoka płyta pod butem" ). Otóż jest zupełnie odwrotnie. Ta technika wykorzystuje wyłącznie fizjologiczne ruchy zginania i prostowania stawu kolanowego (i biodrowego). Kierunek jazdy ciała jest zawsze na wprost. Nie ma zatem żadnych elementów rotacyjnych skręcających staw. Niestety ześlizg odbywa się w płaszczyźnie prostopadłej do ruchów kolana co znakomicie zwiększa ryzyko urazu tego stawu.

Reasumując:

Nie bójmy się krótkich nart, nie bójmy się małego ich promienia, nie obawiajmy się kilkunastu milimetrów płyty pod wiązaniem. Spróbujmy krawędzi, przybliżmy ciało do stoku, wymalujmy cięty ślad na śniegu a z pewnością uzyskamy cudowny efekt przeciążenia wynikający z mocniejszego oddziaływania siły odśrodkowej.

Można rozpoczynać różnie naukę. Postępy zależą bardzo od zastosowanej metody. Nauczyłem prywatnie kilka dorosłych osób bardzo szybko jeździć. To były osoby z najbliższej rodziny. Nie jestem instruktorem, więc "zawodowo" się tym zajęciem nie param.

Nie zaczynam nauki, jak na typowym kursie dla dziesięciu osób, od pługu, czy upartego doskonalenia jakiejś ewolucji. Kiedyś, opalając się przy schronisku na Skrzycznym przyglądałem się pewnemu kursowi. Instruktor z grupą osób ćwiczył cały czas uparcie skręty do stoku. Wychodziły im całkiem nieźle, choć nie tak jak on to robił. Podchodzili i skręcali. Obok jeździł mały wyciąg dla dzieci. Zamiast ich puścić na ten wyciąg i niech robią "kilometry", to uparcie podchodzili i robili tą jedną ewolucję. Pomyślałem - może ma rację, bo jak się szybko nauczą, to straci klientów.

Moje zajęcia były indywidualnie(2,3 osoby). Uważam osobiście, że jak ktoś jest w miarę sprawny, to można go odpowiednią metodą nauczyć w ciągu 6, 7 dni tak, że może samodzielnie jeździć na niebieskich trasach(czyli ma prawie 50 % stoków do dyspozycji). A nawet próbować łatwiejszych tras czerwonych.

Pierwszą rzeczą jest właściwie dobrany sprzęt. Odpowiednia długość nart(rzędu -20 cm), narty dla początkujących. Dopasowne buty, dopasowane kijki(nauka wkładania ręki w taśmę). Własny sprzęt. Doradzam przy zakupie. Narty nowe, ale mogą być swobodnie z przed 2,3 sezonów.
Kolejna rzecz wyciąg, pierwsze 2 dni - tylko tależyk dla dzieci. Wystarczy 200 m. Trasa powinna być maksymalnie gładka, najlepiej z naturalnym śniegiem. Bardzo pożądany płaski wybieg.

Pierwsze ćwiczenia. Po właściwym założeniu rąk w taśmy kijków, podchodzimy kawałek stokiem do góry. Idziemy w stos stoku, tłumacząc co to znaczy w skos stoku.

Pierwsza jazda. Doszedłszy do pewnego miejsca, kursant zjeżdża bardzo łagodnie w skos. Pokazujemy sposób zatrzymania, przez odstawienie górnej narty w górę i dostawienie dolnej. Ma stać głównie na dolnej narcie, a kijki trzymać na wyciągniętych w przód rękach. Nie opuszczając ich nawet na moment. Ćwiczymy tak w drugą stronę. Zwracać należy na stanie na dolnej narcie, trzymanie rąk w przodzie, naciskanie nogą na języki butów.

Kolejne ćwiczenie(cały czas podchodzimy). Kursant jadąc w skos stoku ma się zatrzymać spychając piętki nart w dół, ale najpierw wbijając kijek. Komenda jest typu: wbij kijek, spychaj tyły nart. Cały czas zwraca się na trzymanie rąk, naciskanie na języki, stanie na dolnej narcie. Zwiększamy najazd, aż do jazdy prosto w dół. Zatrzymanie przez spychanie piętek. Raz w jedną, raz w drugą stronę

Gdy to już jakoś wychodzi przechodzimy do najtrudniejszego ćwiczenia, skrętów odstokowych - które są kluczem do jazdy na nartach. Kursant jedzie w skos stoku. Musi niestety jechać nieco szybciej i nie za bardzo odchylony od linii spadku. Terenu do wypłaszczenia powinno wystarczyć na 2 skręty. Wbicie kijka, zepchniecie piętek nart w górę. Jak kursantowi się uda zrobić jakoś pierwszy skręt, okrzykami zachęcamy, aby się nie zatrzymywał, ale skręcał w przeciwną stronę.

Okazuje się, że można takich prymitywnych skrętów nauczyć osoby dorosłe za kilka godzin. To nie jest teoria. Taką praktykę zastosowałem dla dwóch dorosłych osób pod pięćdziesiątkę dwa lata temu. "Kurs" odbywał się na wyciągach "Baca" w Zawoji. Teraz te osoby, mając obecnie po 20 dni jazdy na nartach, jeżdżą samodzielnie na narty. Trasy w Białce są już dla nich nudne. Jak się spotkamy jest oczywiście dalszy ciąg "kursu", przynajmniej przez kilka zjazdów.

Gdy się już udadzą dwa kolejne skręty odstokowe, udajemy się wyciągiem na górę. Kursant jedzie w dół i ma kolejno skręcać. "Instruktor" jedzie zaraz za kursantem i krzyczy -wbicie kijka, skręt, ręce do przodu. Od tej chwili za każdym zjazdem jest lepiej, bo szybko rośnie ilość wykonanych ewolucji. Kursant też przekonuje się, że nauka nie jest taka straszna, że potrafi już jeździć.

To był pierwszy dzień. Na drugi został wybrany orczyk na Mosornym Groniu, ze względu na bardzo gładki stok. Instruktor wyjaśniał na górze, na co należy zwracać uwagę w czasie jazdy. Następnie jechał z tyłu i okrzykami korygował błędy. Dwa elemety był ważne. Ciągłe trzymanie wysoko rąk w przodzie i naciskanie na języki butów, została dla ułatwienia pochylenia nogi, rozpięta górna klamra. Kursanci wyjechali w tym dniu ok. 8 razy wyciągiem(700 m). Trasa ok. 800 m. Zakładając jeden skręt na 30,40 metrów, kursant zrobił wciągu dnia ok. 200 skrętów. Każdy przejazd był korygowany przeze mnie, okrzykami z tyłu . Nie należy sądzić, że tak "intensywnie" może jeździć osoba, która po raz pierwszy stanęła na nartach. Po dwóch dniach należy zrobić kilkudniową przerwę. Inaczej nogi odmówią posłuszeństwa. Może to spotkać nawet bardzo sprawne osoby. Poprostu są aktywowane inne mięśnie, czy też inaczej.

Ktoś może się zdziwić, że nie było tu pługu, skrętów z oporu, tylko same równoległe. Bo po co uczyć tych elementów. Jak ktoś się nauczy rozpoczynać skręt od kątowego ustawienia nart, to już nieraz mu to zostaje w jakimś stopniu przez całe życie. Uczyłem ww. metodą bliską mi osobę trzynaście lat temu. Kiedyś na jakimś bardzo wąskim i stromym przejeździe powiedziałem: "a teraz zrobimy parę skrętów z oporu". A co to jest? Nigdy tego mnie nie uczyłeś. Popatrz o tak! Nie było problemów ze skrętem! Bo jak ktoś dobrze jeździ na nartach, to zrobienie pługu nie jest dla niego żadnym problemem, mimo że robi to pierwszy raz.

Kiedyś uczenie pługu, skrętów z oporu miało sens. Narty nie były takie skrętne, znacznie dłuższe, stoki bez ratraków. Teraz te narty wchodzą w skręt jak w przysłowiowe masło, szczególnie na wygłaskanym stoku.

Po tym co wyżej napisałem, powiem co by należało dalej robić. Założenie jest takie, że po tych 6,7 dniach jakoś jeździmy po trasach niebieskich. Zdarzają sie upadki raz, czy dwa razy na zjazd. Gdy zaczynają się muldy, czy miejsca "wylodzone" zaczynamy mieć poważne problemy i upadki się mnożą. Nalepiej się nam jeździ, gdy stok jest gładki i z naturalnym śniegiem. Na stromszych częściach trasy narty się nam rozchodzą i ciało obraca się do stoku. Lub też narty w czasie skrętu nagle przyspieszają i siadamy na tyłach. "Podziwiamy" młodych ludzi, którzy ledwo stojąc na nogach jadą dużo szybciej od nas w dół.

Tak mniej lub więcej może wyglądać sytuacja narciarska osoby dorosłej(po ww. dniach), której głównym zajęciem jest siedzenie przy biurku lub stanie przy stole operacyjnym. No więc co dalej, gdy chcemy mieć postępy? Mówią, że najgorsze jest pierwsze pięć lat, potem jakoś leci. Gdy przyjmiemy te pięć lat i 30 dni w sezonie na nartach, to jest 150 dni narciarskich. Każdy spędzony też z myślą, żeby coś się w nim nauczyć, lub przynajmniej przypomnieć sobie poprzednią formę(na początku sezonu). Ktoś, kto zaczyna dopiero jeździć na nartach(lub ma zamiar zacząć) pomyśli w tym miejscu to jakiś nieudacznik, który dopiero po pięciu miesiącach jazdy potrafi sobie radzić na stokach. A przecież w internecie jest bardzo dużo osób, którzy po kilku wyjazdach w Alpy bardzo dobrze jeźdżą. Bardzo dobrze jeżdżących w sieci jest ogromna ilość. Tylko na trudniejszych stokach jakoś ich nie widać!

Po tym przydługim wstępie przechodzę do rzeczy zasadniczej-jak ma dalej wyglądać samodzielna nauka.
Piewsze, co nie należy robić, to ambitnie wjeżdżać na czerwone, a dalej na czarne trasy. To nic nie da! Nie poprawi techniki(a to głównie chodzi!). Pojawią się nawyki(skręty cześciowo z oporu, duże ześlizgi, obracanie ciała do stoku itd.), które później nawet zdolny instruktor będzie miał kłopoty wyeliminować. Jeździć dalej po niebieskim. Przydałyby się trasy szerokie, dobrze przygotowane o profilu ścianka-wypłaszczenie. Wypłaszczenie daje nam psychiczny luz, że jak nas narty poniosą, to na nim sobie poradzimy.

Wypłaszczenia(długie) służą też do treningu "szybkiej" jazdy. Ważna rzecz. Przyzwyczajenie do szybkości. Narty na szerokość barków, ręce z kijkami w przodzie(nie opuszczamy ich), łokcie na zewnątrz. Lekki nacisk nóg na języki butów, plecy rozluźnione, dość wysoka pozycja i jazda. Najszybciej jak damy radę(uwaga na ludzi!). Skręt wykonujemy przez lekkie zamarkowanie początku kijkiem i następnie lekkim pochyleniem ciała(kolan) do środku łuku. Nie trzeba robić żadnych gwałtownych ruchów. Przy większej szybkości narty zaczną skręcać bez żadnego wysiłku.

Staramy się, aby ten skręt był długi(nie gwałtowny-bo zatrzymamy się po kikunastu metrach), łagodny i bez straty szybkości. Pilnować równoległych nart i szerokiej jazdy! Może mieć 30, 40 a nawet 50 metrów, jak najdłuższy. Następnie nie tracąc szybkości skęcamy w drugą stronę. Do takich ćwiczeń można wybrać sobie jakąś dłuższą, szeroką "płaską" trasę. Ważne żeby była gładka. Będziemy mieli własną trasę zjazdową na której może się osiągnie 40-50 km/godz. Następnym razem poćwiczymy na stromszych ściankach, ale do tego czasu dobrze byłoby przyzwyczaić się nieco do szybkości na nartach. Na tym kończę, bo muszę iść do piwnicy, nasmarować narty. Jutro jedziemy na Mosorny.

Może jeszcze coś napiszę. narty nasmarowane(czerwone Toko na gorąco). Nie wiadomo jak jutro będzie na Mosornym z kondycją. Dopadł nas wszystkich jakiś żołądkowy wirus. Byłem ostatni w kolejce do leczenia. Wyjazd do Koninek na końcu roku nam nie wyszedł. Więc pojechałem w Sylwestra "przetestować" stok w Myślenicach na Chełmie. Dane techniczne miał ładne. Ale praktyka najważniejsza. Diabeł tkwi w szczegółach. Z góry ruszyłem sobie boczkiem, przy siatce na początku wolnym rytmem. Ujechałem dwie metrów i jestem ugotowany. Zupełny brak sił, pot leje się z twarzy. Stałem z pięć minut, aż nieco przszedłem do siebie. Potem wolno zakosami zjechałem na dół i do mikrobusu. Stok, owszem, fajnie nachylony, tylko ten dojazd. W domu gorączka i do łóżka. Najkrótszy w życiu narciarski dzień.

Co możemy ćwiczyć na stromszych partiach tras niebieskich? Właśnie skręty na stromiźnie. Dlaczego się ludzie boją tras czerwonych, czy czarnych? Głównie z jednego powodu. Nie umieją bezpiecznie skręcać na stromych miejscach. Wiadomo co się dzieje, gdy taki skręt nie wyjdzie. Narty pędzą za moment, jak szalone, w dół. Człowiek siada na tyłach i jedziemy nie wiadomo dokąd. Nie zawsze tak jest tragicznie. Czasem obsunie się narta zewnętrzna, człowiek pochyla się na stok, kładzie na boku i zsuwa w dół. Bardziej ostrożni jadą w skos stoku od jednego kraju do drugiego i mają problemy jak się obrócić w przeciwną stronę. Piszę tu tylko o stokach dobrze ubitych, bez muld, "placków lodu", bo wtedy trudności się zwielokrotniają.

Cała sztuka jazdy po trudniejszych trasach to dosyć pewne wykonanie skrętu na stromej ściance. Do ćwiczeń należy wybrać niewielką ściankę, wystarczającą na dwa, trzy skręty, z wypłaszczeniem. Dobra byłaby taka, aby się można było dość swobodnie ześlizgiwać bokiem nart(dobre ćwiczenie). Najczarniejsze trasy(z zastrzeżeniem muld, "lodu", szerokości, ludzkich tłumów itp.) to takie ścianki, tylko mające setki, czy więcej metrów, w jakiejś swojej części. Trudności fizyczne skrętu będą takie same, choć psychiczne znacznie większe - jak tu stromo!

Problem polega na tym, że jadąc w skos stoku(prawie poziomo) po takiej ściance, należy wykonać skręt na równoległych nartach i jechać w przeciwną stronę, też prawie poziomo. Nie piszę tu o skrętach z pługu, czy z oporu jedna nartą. Bo jak ktoś sobie radzi tą metodą na stromych ściankach, to tak będzie jeździł. Bezpiecznie, ale wolno. A my chcemy dojść w przyszłości do naszego "karwingu".

Jakie trudności napotkamy w wykonaniu takiego skrętu - w stosunku skrętów, które potrafimy wykonać na znacznie bardziej płaskim terenie. Tam wystarczyło się rozpędzić, wbić kijek, lekki ruch ciała(p. wyżej) i już skręcamy. To było łatwe, bo jechaliśmy niewiele odchyleni od linii spadku stoku. Tu nie możemy tak jechać, bo pierwszym skręcie, szybkość nasza gwałtownie wzrośnie. Im jest stromszy stok to jedziemy bardziej "poziomo". Tak się reguluje szybkość. Narty bardziej w dół, lub bardziej poziomo. Teraz, by skręcić musimy "odciążyć" narty, włożyć więcej siły w skręt i jechać nie za wolno, ale szybciej. Szybciej? A tu tak stromo! Szybkość to najlepsza droga do wykonania takiego skrętu. Odwaga i niech się dzieje co chce. Stąd tylko mała ścianka. Najwyżej będziemy leżeć za chwilę na wypłaszczeniu.

Stoimy u góry ścianki, poziomo. Pozycja jak do jazdy w skos stoku. Narty na szerokość barków, obciążenie prawie wyłącznie na dolnej narcie, ręce w przodzie z kijkami. Mocno naciskamy na języki butów. Góra ciała obniżona, z lekkim pochyleniem do przodu. Kierujemy narty lekko w dół(tak 20, 30 stopni od poziomu-zależy to od pochylenia stoku) i jedziemy w skos stoku. Powinny się dość szybko rozpędzić. Wbicie kijka, wyprost ciała i jednoczesne zepchnięcie tyłów nart na stok. Jak narty się ustawią w linii spadku stoku(prosto w dół), zaczną gwałtownie przyspieszać. Wytrzymać, nie wywracając się, za każdą cenę te moment! Trzymając ręce daleko w przodzie i naciskać na języki butów. One skręcą i niebezpieczeństwo minie. Pilnować, aby były w miarę równoległe. Po skręcie jedziemy znowu spokojnie w skos stoku(stąd do nauki jest lepszy szeroki stok). Kolejne wbicie kijka, wyprost, zepchnięcie piętek na stok i już jeździmy po stromiźnie. Dalsza praca to doskonalenie tego skrętu. Na początku pojawią się najcześciej spotykane błędy:

- za wolna jazda, wyjdzie tylko "półskręt" i narty popędzą w dół,
- nie naciskanie na języki(można tu poluzować górną klamrę),
- opuszczanie rąk, wyciągnięte w przód, pochylają górę ciała do przodu i równoważą pupę, która ma ochotę siadać przy skręcie.
- obracanie góry ciała na stok(należy mieć cały czas w polu widzenia dół stoku-wtedy głowa "ustawi" właściwie górę ciała).

Efektem tych błędów będzie właśnie ten "półskręt". Narty się nie obrócą w przeciwną stronę, tylko skierowane w dół i rozchylone w niewielkim pługu przyspieszą a narciarz usiądzie na pupie, narty jeszcze przyspieszą i leżymy. Jeżli zrobimy z kolei ten skręt zbyt energicznie, obrócimy się za bardzo do stoku i narty staną. Energię włożoną w skręt tak dozować, aby dalej jechały z pewną szybkością.

Na zakończenie warto nieraz na znanych stokach szukać jak nastromszych ścianek i na nich potrenować skręty równoległe. Wtedy żadne trasowe stromizny nie będą dla nas straszne.

 

---