z książki Ewy Szczęsnej „Poetyka mediów” (rozdz. „W stronę epistemologii tekstów polisemiotycznych)
(poetyka intersemiotyczna, gr. D, śr.13.15)
EWA SZCZĘSNA- SPECJALIZUJE SIĘ W ZAKRESIE SEMIOTYKI, POETYKI I ANTROPOLOGII TEKSTÓW KULTURY WSPÓŁCZESNEJ;
POJĘCIA
MEDIA-OBECNIE JEST TO GŁÓWNE ŻRÓDŁO NASZEJ WIEDZY O ŚWIECIE; MEDIA KREUJĄ/KSZTAŁTUJĄ RZECZYWISTOŚC; REFLEKSJA NAD POETYKĄ RÓŻNYCH PRZEKAZÓW MEDIALNYCH(CZY TO FILMOWYCH CZY LIT.CZY INTERSEMIOTYCZNYCH) MOŻE UŁATWIĆ PORUSZANIE SIĘ W ŚWIECIE MEDIÓW, POZNANIE RÓŻNYCH MECHANIZMÓW/STRUKTUR TEKSTOWYCH CZY ZJAWISK KULTUROWYCH TJ.MULTIMEDIALNOŚĆ; POLISEMIOTYCZNOŚĆ;
*POCZĘTEK XXI W. - SILNY ROZWÓJ TECHNOLOGII CYFROWYCH-CO DOPROWADZIŁO I DOPROWADZA DO WIELU ZMIAN W SFERZE KOMUNIKACJI MIĘDZY LUDŹMI; TECHNOLOGIE CYFROWE- TWORZĄ NOWE MEDIA(NP.INTERNET) I JEDNOCZEŚNIE MODYFIKUJĄ ZASTANE MEDIA I FORMY TEKSTOWE W NICH KREOWANE; TEKSTY POILISEMIOTYCZNE, TWORZONE PRZEZ TE TECHNOLOGIE, SĄ OBECNIE NAJWIĘKSZYM ŹRÓDŁEM INFORMACJI I ROZRYWKI;
*ABY DOBRZE ANALIZOWAĆ SYTUACJĘ SEMIOTYCZNĄ I MEDIALNĄ TEKSTÓW, POTRZEBNA JEST WIEDZA DOT.PODSTAWOWYCH POJĘĆ BAZOWYCH, TJ:
ZNAK TEKSTOWY-ELEMENT TEKSTOWY UWARUNKOWANY MEDIALNIE, KTÓRY JEST CIĄGLE UAKTUALNIANY(W PROCESIE KOMUNIKACJI) I KTÓREGO ZNACZENIE JEST AKTYWOWANE PODCZAS ODBIORU; ZNAK TEKSTOWY JEST JEDNOCZEŚNIE ZNAKIEM MEDIALNYM; POSIADA DWUPOZIOMOWĄ STRUKTURĘ(1.POZIOM-ORGANIZACJA SEMIOTYCZNA ZNAKU JAKO EL.SŁOWNEGO/OBRAZOWEGO ITP. I JEGO ORGANIZACJA MEDIALNA; 2.POZIOM - ZNACZENIE, INTERPRETACJA ZNAKU)
TEKST- NAD TYM POJĘCIEM DOMINUJĄ DWIE TENDENCJE BADAWCZE:
LINGWISTYCZNA- TEKST JAKO PRZEKAZ JĘZYKOWY, SEKWENCKA ZDAŃ, WYSTĘPUJE W KOMUNIKACJI PISANEJ I MÓWIONEJ; FUNKCJA KOMUNIKACYJNA;
KULTUROZNAWCZA- WG SEMIOTYKÓW TARTURSKICH (CYT.): „TEKST JAKO STRUKTURA REALIZOWANA ZA POMOCĄ OKREŚLONEGO SYSTEMU LUB SYSTEMÓW SEMIOTYCZNYCH, ZAWSZE WŁAŚCIWYCH DANEJ KULTURZE”
*TEKST CECHUJE TRWAŁOŚĆ, OKREŚLONE ZORGANIZOWANIE WEWN.; TEKSTEM JEST TANIEC, FILM, RYTUAŁ, UTWÓR LIT.,BUDOWLA ITD.
SYSTEM SEMIOTYCZNY - BUDULEC TEKSTU; ISTOTNY WPŁYW NA KSZTAŁTOWANIE ZNACZEŃ; MODELUJE OWE ZNACZENIA/ZMIENIA SYSTEMY ZNAKÓW-CZYLI ZMIENIA SPOSÓB ISTNIENIA TEKSTU(NP. ADAPTACJA FILMOWA DANEGO TEKSTU LIT.)
SYSTEM SEMIOTYCZNY-IN. SEMIOSFERA-SYSTEM ZNAKÓW SŁOWNYCH, OBRAZOWYCH, DŹWIĘKOWYCH(WTEDY SĄ TO SYSTEMY MONOSEMIOTYCZNE) LUB SYSTEM ZNAKÓW OBRAZOWO-DŹWIĘKOWYCH, OBRAZOWO-SŁOWNYCH, SŁOWNO-DŹWIĘKOWYCH ITP.(SYSTEMY POLISEMIOTYCZNE)
KODEM NAZYWAMY SYSTEM SEMIOTYCZNY ROZPATRWYANY JAKO SKŁADNIK KOMUNIKACJI;
*SŁOWO MOŻE BYĆ REALIZOWANE W RÓŻNEJ FORMIE NP.DŹWIĘKOWEJ, GRAFICZNEJ;
*W MUZYCE I SZTUKACH PLASTYCZNYCH SPORNĄ SPRAWĄ JEST ISTNIENIE JEDNOSTEK. WG BENVENISTE DŹWIĘK CZY TEŻ BARWA, KRESKA NIE SĄ ZNAKAMI, NIE TWORZĄ KODU. JEST TO JEDNAK SPRAWA DYSKUSYJNA.
*WE WSZYSTKICH DZIEDZINACH KULTURY MOŻNA WYODRĘBNIĆ JEDNOSTKI, KTÓRE SĄ I NIE SĄ ZNAKAMI. SPORY DOTYCZĄ TEGO, ŻE NP. ZNACZENIA W MUZYCE CZY PLASTYCE NIE MAJĄ ZNACZENIA POJĘCIOWEGO. (TZN. NP. NIE MOŻNA STWORZYĆ SŁOWNIKA DŹWIĘKÓW-W PRZECIWIEŃSTWIE DO LITER)
SYSTEMY MEDIALNE - KORZYSTAJĄ Z SYSTEMÓW SEMIOTYCZNYCH, NP. FILM KORZYSTA Z SYSTEMU ZNAKÓW OBRAZOWO-DŹWIĘKOWO-SŁOWNEGO; TEN SAM SYSTEM ZNAKOWY(SŁOWNY, DŹWIĘKOWY, OBRAZOWY ITP.) ISTNIEJE ODMIENNIE W RÓŻNYCH MEDIACH; SYSTEMY SEMIOTYCZNE SĄ OD SIEBIE CZĘSTO ZALEŻNE- W DANYM MEDIUM WSPÓŁTWORZĄ PRZEKAZ
MEDIUM - IN. SYSTEM MEDIALNY- TO ZŁOŻONY SYSTEM PRZEKAZYWANIA I KREOWANIA TREŚCI O RÓŻNYCH CHARAKTERACH(NP.INFORMACYJNYM, ESTETYCZNYM)
*MEDIA KORZYSTAJĄ Z TECHNIK KOMUNIKACYJNYCH I RÓŻNYCH URZĄDZEŃ TECHNICZNYCH, KTÓRE Z KOLEI DZIĘKI UDOSKONALANIU, PRZYCZYNIAJĄ SIĘ DO ROZWOJU NOWYCH MEDIÓW.
*ZŁOŻONOŚĆ MEDIÓW (ICH WIELOASPEKTOWOŚĆ) WYZNACZAJĄ TAKIE CZYNNIKI JAK: TECHNOLOGICZNY, SEMIOTYCZNY TEKSTOWY ORAZ SYTUACJI NADAWCZO-ODBIORCZEJ;
*CIĄGŁY ROZWÓJ TECHNOLOGII KOMUNIKACYJNYCH SPRAWIA, ŻE MEDIA CAŁY CZAS EWOLUUJĄ, DZIĘKI TYM TECHNIKOM TEKSTY MEDIÓW MAJĄ POSTAĆ SEMIOTYCZNĄ(ZNAKOWĄ)
MEDIA Z UWAGI NA ILOŚĆ SYSTEMÓW SEMIOTYCZNYCH, DO KTÓRYCH SIĘ ODWOŁUJĄ DZIELIMY NA:
MONOSEMIOTYCZNE (LITERATURA, MALARSTWO, FOTOGRAFIA)
POLISEMIOTYCZNE (FILM, INTERNET, RADIO)
HYBRYDY MEDIALNE -STRUKTURY MEDIALNE, ŁĄCZĄCE SWOBODNIE RÓŻNE FORMY MEDIALNE, NP. Internet - ZAWIERA PRZEKAZY MUZYCZNE, FILMOWE, PRASOWE, INFORMACYJNE, ITP.
PARAFRAZY MEDIALNE - POJAWIAJĄCESIĘ NP. W INTERNECIE TEKSTY INNYCH MEDIÓW(NP. STRONY Z ARTYKUŁAMI PRASOWYMI, FILMAMI ITP.)
*OBECNIE DOCHODZI DO NAWARSTWIANIA SIĘ I WZAJEMNEJ REINTERPRETACJI RÓŻNYCH MEDIÓW.
HYBRYDA SEMIOTYCZNA - OBECNA W TEKSTACH KULTURY POPULARNEJ NP.REBUSACH, GRAFFITI, REKLAMACH, KUMULACJA RÓL -> WYRAZ JAKO ZNAK SŁOWNY I GRAFICZNY JEDNOCZEŚNIE;
POETYKA- DZIEDZINA INTERDYSCYPLINARNA; WIEDZA O STRUKTURACH TEKSTOWYCH, SPOSOBACH KONSTRUOWANIA ZNACZEŃ, UCZY MYŚLENIA ESTETYCZNEGO;
JEJ PODSTAWOWĄ FUNKCJĄ JEST KREOWANIE UNIWERSALNYCH NARZĘDZI OPISU;
!!!OBECNIE POETYKA PRZEKSZTAŁCIŁA SIĘ Z DZIEDZINY BADAŃ LITERATUROZNAWCZYCH W SZERZEJ POJMOWANE REJONY BADAŃ KULTUROZNAWCZYCH, MA SZERSZY ZAKRES, JEST WAŻNA W WIELU DYSCYPLIACH, STANOWI PODSTAWĘ ICH OPISU ITP.; WSZYSTKO DZIĘKI CIĄGŁEMU ROZWOJOWI MEDIÓW, TECHNOLGII