Stosunek miedzy nazwa a zakresem - nazwy puste - przy pewnym swym znaczeniu nie ma przedmiotu ktore mozna by przez ta nazwe oznaczyc (np. szklana gora z bajek) - nazwy jednostkowe - oznaczajaca konkretny przedmiot (np. Hitler, Arystoteles) - nazwy ogolne - oznaczaja wiecej niz jeden przedmiot (np. zamek) Relacje semantyczne miedzy nazwami - jednoznacznosc -oznaczaja rozne przemioty jednostkowe o jednym znaczeniu (np. Kuba i Zuzia sa ludzmi) - jednoznacznosc przypadkowa - wieloznacznosc zamiezona - dwa rozne przedmioty pozostajacych wobec siebie w okreslonym stosunku (np. jedzac duzo jablek bedziemy zdrowi - analogia proporcjonalnosci - nazwa odnosi sie do dwoch roznych relacji (np. skrzydla dla ptakow sa tym samym co pletwy dla ryb) Denotacja stosunek rownowaznosci - nazwa A i B znacza dokladnie to samo (np. syn rodzicow Jana i brat Jana; najwieksze miasto nad Wisla i Warszawa) stosunek podrzednosci - nazwa A jest podrzedna nazwie B, zakres nazwy A zawiera sie w zakresie nazywy B; nazwa B nie zawiera sie w zakresie nazwy A (np. kazdy czlowiek jest ssakiem, ale nie kazdy ssak jest czlowiekiem) stosunek nadrzednosci - nazwa B jest podrzedna nazwie A, zakres nazwy B zawiera sie w zakresie nazywy A; nazwa A nie zawiera sie w zakresie nazwy B stosunek krzyzowania sie dwoch zakresow - nazwa A krzyzuje sie z zakresem nazwy B wtedy i tylko wtedy gdy desygnaty nazwy A krzyzuja sie z desygnatami nazwy B, i na odwrot (np. sa blondyni i blondynki ktorzy studiuja, oraz Ci ktorzy nie studiuja) stosunek rozlacznosci - nazwa A nie majaca czesci wspolnej z nazwa B (np. pies i kot, polityk PO i PiS) Konotacja - tresc jezykowa, tresc charakterystyczna pewnej nazwy, tresc nazwy szczegolnie wyrozniona, cechy przynaleza tylko do tej konkretnej nazwy (np. krzeslo - przedmiot materialny, musi posiadac siedzisko i oparcie) Podzial nazw na tresc jezykowa - tresc pelna - wszystkie cechy wszystkich przedmiotow obdarzonych ta nazwa - tresc charakterystyczna - kazdy przedmiot obdarzony dana nazwa musi te cechy posiadac - tresc konstytutywna - tresc charakterystyczna ktora nie jest pleonastyczna ( wystarczy ze jeden element zabierzemy, nie bedziemy mogli tej nazwy orzec) myslenie tranzytowe - A>B>C jaki jest stosunek A do C? Szympansy nie sa w stanie udzielic na to pytanie odpowiedzi definiowanie realne - definiowanie istoty danej nazwy bledy w rozumowaniu - blad materialny - blad falszywych przeslanych; nie mozna przeslac prawdy z falszu - blad formalny - schemat wnioskowania jest nieprawdziwy; nie wystepuja wnioski przyczonowo skutkowe miedzy zwiazek definiujacym a definiowanym - blad niedopowiedzenia np. osoba mloda - blad podzialu - jezeli jakas cecha jest prawdziwa dla zbioru to nie musi byc prawdziwa dla kazdego czlonu (np. to ze reprezentaja gra slabo to nie znaczy ze wszyscy pilkarze sa slabi) - blad kompozycji - blad nieuzasadnionego uogolnienia np. to ze dalem lapowke policjantowi nie znaczy ze wszyscy policjani biora lapowki - blad reguly wyjatku