WPROWADZENIE DO METODYCZNEGO DZIAŁANIA SOCJALNEGO
Definicja metodycznego działania
Ważne aspekty działania metodycznego
Zmienne mające wpływ na działanie metodyczne
Sposoby działania
Klasyfikacja i charakterystyka
Metodyczne działanie (intervention) definiowane jest jako wola działania; interweniować w jakiejś sprawie oznacza wziąć z własnej woli w czymś udział, stać się mediatorem, narzucić swoją władzę.
Trzeba zwrócić szczególną uwagę na świadome działanie pracownika socjalnego podejmowane z jego własnej woli w celu modyfikacji sytuacji podopiecznego. Istnieją liczne i zróżnicowane rodzaje metodycznego działania, gdzie ważne jest stwierdzenie, na jakich elementach oparty jest wybór takiego czy innego rodzaju tego działania.
Wybór ten będzie podlegał pewnym naciskom zewnętrznym, takim jak wymagania ze strony zatrudniającej go placówki, opinie kolegów z pracy, decyzje podejmowane w zespole, itd. Ostatecznie jednak wybór metodycznego działania należy do pracownika socjalnego. Dokona on wyboru w zależności od własnego rozumienia sytuacji podopiecznego oraz hipotez, jakie postawi w miarę przebiegu pracy. W rzeczywistości uzasadnienie wyboru metodycznego działania wypływa z przeprowadzonej oceny. Cele ogólne krótko- i długoterminowe, założone w programie działania i negocjowane później z podopiecznym w umowie, zawierają określenie sposobów, więc i wyboru formy metodycznego działania.
Zmienne mające wpływ na wybór metodycznego działania
inicjatywa propozycji spotkania z pracownikiem socjalnym wychodząca od podopiecznego - jeśli będzie to życzenie zgłaszane przez niego, z placówki zatrudniającej pracownika socjalnego, zasygnalizowanie jakiegoś problemu, bądź wypełnienie upoważnienia prawnego lub pochodzącego od instytutucji, etc.
poziom rzeczywistości społecznej, w której będziemy prowadzić działanie lub określenie, kim jest podopieczny (jednostka, rodzina, grupa, etc.), pamiętając jednak o tym, że ta zmienna często zależy od instytucji, zatrudniającej pracownika oraz możliwości działań, jakie mu dają ramy jej osobowości prawnej.
Czas trwania metodycznego działania, przewidziany i ustalony z góry lub nieokreślony wcześniej.
Zmienne te mają pewien wpływ na wybór formy metodycznego działania, jednakże głównymi kryteriami tego wyboru pozostają: cel zmiany, który mamy osiągnąć oraz ocena sytuacji podopiecznego.
Sposób działania jest równie ważny jak treść tego, co zostało zrobione. Wartości ideowe, których nośnikiem jest pracownik socjalny oraz jakość nawiązanych z podopiecznym relacji nabierają znaczenia na poziomie ,,formy działania”.
Czy możliwe jest mówienie o sposobie działania? Przede wszystkim czy istnieje jeden sposób działania czy tyle sposobów ile pracowników socjalnych lub ich relacji z podopiecznymi?
Ponieważ sposób jest pokrewny dziedzinie sztuki, indywidualnej twórczości nie może być zdefiniowany, zmierzony ani ujęty w żaden system. Pracownik socjalny nieustannie poszukuje nowych zależności między tym, co wie, co robi i jak to robi.
Klasyfikacja rodzajów metodycznego działania w pracy socjalnej, oddzielajaca czynności od celów ogólnych, do których dążymy, nie jest zabiegiem, który może nas zadowalać. Cele ogólne, wymienione dla każdej formy działania, mogą służyć jedynie refleksji. Liczą się przede wszystkim te cele, do których zmierzamy w każdej konkretnej sytuacji i w zależności, które stanowią o wyborze sposobów postępowania pracowników socjalnych.
W praktyce trudno jest oddzielić różne metodyczne działania, ponieważ znaczenia nabierają wówczas, gdy są ze sobą powiązane i zachodzą na siebie.
DZIAŁANIA BEZPOŚREDNIE - to takie, które zachodzą bezpośrednio, w obecności i przy współudziale pracownika socjalnego i podopiecznego.
DZIAŁANIA POŚREDNIE - to takie, które prowadzone są pod nieobecność podopiecznego, uczestniczy w nich tylko pracownik socjalny, podopieczny tylko korzysta z zaproponowanej pomocy.
BIBLIOGRAFIA
Cristina de Robertis ,, Metodyka działania w pracy socjalnej”, BPS, Katowice 1998