Usługi uzupełniające, zwane też komplementarnymi, są usługami nieodłącznie związanymi z działalnością podstawową, tzn. usługi, z których klient jest zmuszony skorzystać, jeżeli zdecydował się na skorzystanie z działalności podstawowej, bądź też, z których mógłby skorzystać w innym miejscu lub w inny sposób, lecz byłoby to bardzo uciążliwe. Do tej grupy usług zaliczamy m.in.:
depozyt przedmiotów wartościowych,
szatnia w gastronomii,
przechowalnia bagażu,
usługi toalet,
budzenie,
dostarczanie poczty dla gościa,
informacja turystyczna,
usługa telekomunikacyjna.
Usługi te, może z wyjątkiem usług telekomunikacyjnych, których rodzaju centrala telefoniczna nie rozróżnia i uwzględnia jedynie jednostki taryfowe, powinny być w zakładzie hotelarskim bezpłatne. Nie jest to jednak określenie ścisłe, gdyż świadczenia te zostały wliczone do ceny podstawowej.
Usługi fakultatywne to usługi, z których korzystanie nie jest koniecznym skutkiem skorzystania z usług podstawowych. Zaliczamy do nich wszelkie usługi zmierzające do urozmaicenia pobytu gościa w zakładzie hotelarskim, a zwłaszcza usługi rozrywkowe i rekreacyjne. Do kwestii odpłatności tych usług można podejść dwojako. Pierwsze rozwiązanie to świadczenie ich bezpłatnie. Traktujemy je wówczas jako zachętę dla klientów do korzystania z usług obiektu lub też wliczamy je w cenę usługi podstawowej. Decyzja taka może dotyczyć jedynie osób, które korzystają z usługi podstawowej. Pozostali ponoszą pełne koszty usługi. Drugim z możliwych rozwiązań jest pobieranie za te usługi cen ustalonych na takich samych zasadach, jak ceny wszelkich innych usług zakładu hotelarskiego.
Wśród usług fakultatywnych znajdują się też takie usługi, które ze względu na łączenie ceny i miejsca ich realizacji zaliczamy do usług nietypowych. Ceny ich bowiem podlegają negocjacji, ale nie zostało też wykluczone posiadanie przez hotel osobnego cennika na te usługi. Usługi fakultatywne łączone z usługą podstawową to np. udostępnienie sali wielofunkcyjnej dla grupy gości korzystających poza sezonem z usługi podstawowej.
Trzecią grupę stanowią usługi towarzyszące. Są to pozostałe usługi dodatkowe, do których należą usługi handlowe oraz usługi osobiste. Korzystanie z tych usług nie jest związane z korzystaniem z usług noclegowych lub gastronomicznych. Wręcz przeciwnie jest to odrębny rodzaj działalności, który oprócz gości hotelowych może być skierowany do odrębnego segmentu rynku, np. do klientów zamieszkałych w danej miejscowości.
Usługi handlowe polegają na sprzedaży detalicznej wyrobów z własnej produkcji cukierniczej bądź garmażeryjnej, często we własnym sklepie. Usługi osobiste, jak fryzjerskie, kosmetyczne, są skierowane także do odrębnego segmentu rynku ze względu na stosunkowo małą częstotliwość korzystania z nich przez gości hotelowych.
Prezentowany podział usług dodatkowych w hotelu syntetycznie ujmuje zagadnienie biorąc za kryterium stopień konieczności skorzystania z nich. Daje się ponadto i w tym podziale zauważyć, że między wymienionymi grupami usług granice są niekiedy płynne oraz mogą się zmieniać rozpatrując je z różnych punktów widzenia oraz postępu techniczno-organizacyjnego i uwarunkowań lokalnych.
1