CENTRALNA STABILIZACJA

- TERAPIA

Mięśnie odpowiadające za stabilizację centralną (w kolejności napinania się):

• Mięśnie dna miednicy

• Mięsień poprzeczny brzucha i wielodzielny

• Przepona- pozostaje cały czas w lekkim napięciu. Napięcie to ulega zwiększeniu w czasie wysiłku

Mięśnie odpowiadające za stabilizację centralną utrzymują pozycję spoczynkową.

Mięśnie tzw. II warstwy:

• Mięśnie skośne brzucha

• Mięsień czworoboczny lędźwi

Mięśnie powierzchowne:

• Taśmy mięśniowe

Problemy z centralną stabilizacją:

• Mięsień wielodzielny- może powodować problemy dyskowe ze względy na ciśnienie dyskowe rosnące wraz z wyłączeniem funkcji mięśnia. Pojawia się hipermobilność, dolegliwości bólowe- znacznie częstsze u mężczyzn.

• Mięśnie dna miednicy- występuje częściej u kobiet zwłaszcza po porodzie. Powoduje nietrzymanie moczu (badania donoszą że dolegliwość ta dotyczy ok. 50% populacji).

• Mięsień poprzeczny brzucha- często osłabienie funkcji występuje u sportowców. Powoduje przepuklinę brzuszną i pachwinową.

• W chorobach płuc, brak centralnej stabilizacji powoduje nasilenie dolegliwości związanej ze schorzeniem.

Poprawa stanu pacjenta poprzez naukę centralnej stabilizacji.

Nauka:

• Kaszel

• Śmiech

• „Ciasne jeansy”

• Wstrzymywanie moczu

METODA AUSTRALIJSKA

Bazuje na ćwiczeniach w łańcuchach otwartych.

1. Ćwiczenia z użyciem stabilizera:

Pacjent leży na plecach. Stabilizer umieszczony pod odcinkiem lędźwiowym kręgosłupa. Ustawiamy ciśnienie 40 mm Hg.

Pacjent wykonuje wdech, wydech i napina dolną część brzucha. Ciśnienie wzrasta do ok. 50 mm Hg. Pacjent wykonuje ćwiczenie starając się utrzymać tę wartość.

• Pacjent przyciąga piętę do pośladka przesuwając ją po kozetce.

• Uniesienie kończyny dolnej i przyciąganie pięty do pośladka w powietrzu.

• Przyciąganie obu pięt do pośladków.

2. Uniesienie głowy, uniesienie kończyny dolnej- zamknięcie łańcucha kinematycznego.

METODA NORWESKA

Bazuje na ćwiczeniach w łańcuchach zamkniętych.

Ćwiczenia wykonuje się przez kilkanaście do kilkudziesięciu sekund 4 pełne oddechy.

1. Uniesienie obręczy miednicznej bez ruchu przodopochylenia i tyłopochylenia miednicy.

2. Uniesienie obręczy miednicznej i wyprost jednej kończyny dolnej w stawie kolanowym.

3. Uniesienie obręczy miednicznej, wyprost kończyny dolnej w stawie kolanowym i odwiedzenie kończyny dolnej w stawie biodrowym.

4. Uniesienie miednicy do góry, wyprost kończyny dolnej w stawie kolanowym i dociskanie odcinkiem piersiowym kręgosłupa na krążek.

5. Uniesienie miednicy do góry, wyprost kończyny dolnej w stawie kolanowym i zgięcie w stawie biodrowym. Druga kończyna dolna oparta na piłce.

NAUKA PRAWIDŁOWEGO USTAWIENIA MIEDNICY

1. Pacjent stoi przy ścianie. Dociska odcinek lędźwiowy do ściany tyłopochylenie miednicy; a następnie zwiększa lordozę odsuwając odcinek lędźwiowy od ściany przodopochylenie miednicy.

2. Pacjent leży tyłem. Dociska odcinek lędźwiowy do kozetki a następnie zwiększa lordozę lędźwiową (można podłożyć wałek pod odcinek lędźwiowy lub włączyć ruch głowy)

3. Pacjent leży na boku. Kończyny dolne zgięte w stawach kolanowych i biodrowych do około 90^o. Pacjent „wydłuża” kończynę dolną przesuwając kolano kończyny dolnej położonej na górze względem kończyny dolnej położonej na dole. ruch wydłużania tułowia.

4. Pacjent stoi. Pod jedną kończyną dolną podkładamy krążek. Pacjent unosi drugą kończynę dolną pracując ruchem miednicy w górę i w dół skracając i wydłużając kończynę dolną.

5. Pacjent leży na plecach. Pod odcinkiem lędźwiowym umieszczamy wałek. Pacjent przyciska odcinek lędźwiowy do wałka wywołuje tyłopochylenie miednicy; a następnie odrywa odcinek lędźwiowy od wałka wywołuje przodopochylenie miednicy.

6. Pacjent siedzi na piłce. Ręce na talerzach biodrowych. Terapeuta uczy pacjenta biernie ruchu przodopochylenia i tyłopochylenia miednicy. Następnie pacjent wykonuje ruch samodzielnie.

ĆWICZENIA W LEŻENIU PRZODEM

1. Pacjent leży na brzuchu. Pod brzuchem umieszczamy stabilizer. Pacjent robi wdech, następnie wydech, napina dolną część brzucha i utrzymuje ciśnienie. Zgina kończynę dolną w stawie kolanowym próbując przyciągnąć piętę do pośladka (ćwiczenie w łańcuchu otwartym).

2. Pacjent leży na brzuchu. Wałek umieszczony pod dolną częścią brzucha. Pacjent unosi miednicę do góry opierając się na dłoniach i palcach stóp. (ćwiczenie w łańcuchu zamkniętym).

3. Pacjent leży na brzuchu. Unosi miednicę do góry wspierając się jednocześnie na łokciach i kolanach (ćwiczenie w łańcuchu zamkniętym). Zwracamy uwagę na kompensację w odcinku piersiowym kręgosłupa.

ĆWICZENIA W LEŻENIU NA BOKU

1. Pacjent leży na boku. Stabilizer umieszczamy pod bokiem pacjenta. Pacjent unosi wyprostowaną nogę do góry i utrzymuje ciśnienie w stabilizerze.

2. Pacjent leży na boku. Stabilizer umieszczamy pod bokiem pacjenta. Pacjent unosi wyprostowaną nogę do góry, zgina i prostuje staw kolanowy.

3. Pacjent leży na boku. Stabilizer umieszczamy pod bokiem pacjenta. Pacjent unosi wyprostowaną nogę w górę i zatacza kółka w powietrzu.

4. Pacjent leży na boku podparty na łokciu i kolanie. Unosi miednicę w górę tak aby tworzyć linię prostą z barkami i udami.

5. Pacjent leży na boku. Unosi miednicę do góry podpierając się na dłoni i stopie. Kończynę dolną i górną położone na górze unosi i utrzymuje miednicę na stałym poziomie w jednej linii z barkami i udami.

ĆWICZENIA W SKRĘCONEJ MIEDNICY

Przykład:

• Kolec biodrowy tylny górny po stronie prawej obniżony

• Kolec biodrowy przedni górny po stronie prawej wyżej

1. Pacjent leży na plecach. Stabilizer pod prawym talerzem biodrowym. Ciśnienie ustawione do 40-50 mm Hg. Taśma terapeutyczna między lewą stopą pacjenta a prawą ręką. Pacjent unosi rękę i nogę a prawą strona stara się utrzymać ciśnienie w stabilizerze.

2. Pacjent leży na plecach. Unosi do góry lewą kończynę górną i lewą kończynę dolną a prawą kończynę dolną zgiętą w stawie biodrowym dociska do podłoża.

3. Pacjent przyjmuje pozycję klęku podpartego. Unosi wyprostowaną lewą kończynę dolną i utrzymuje miednicę w jednej linii z plecami i nogą, nie kompensując odcinkiem piersiowym kręgosłupa.

DIAGNOSTYKA NEUROLOGICZNA DLA POTRZEB FIZJOTERAPII

Badanie neurologiczne pozwala na:

• Wykluczenie poważnej patologii

• Zlokalizowanie problemu

• Porównanie wyników terapii

• Określenie czy patologia dotyczy ośrodkowego czy obwodowego układu nerwowego

Badanie odruchów:

Skala 0-4:

0. Brak odruchu

1. Odruch słabszy, trudniejszy do wywołania

2. Norma

3. Odruch wzmożony, szybki i mocny, powtórzony odruch

4. Odruch kloniczny skierowanie do lekarza neurologa OUN

Badając odruchy należy porównywać je z druga stroną ciała, zbadać czy po kilkakrotnej próbie wywołania odruchu, odruch słabnie czy ulega wzmożeniu. Odruchy nie powinny słabnąć.

POZIOM	MIEJSCE	SPOSÓB WYKONANIA
C5	Ścięgno m. dwugłowego ramienia	Uderzamy w ścięgno przez swój palec
C6	m. ramienno promieniowy	Wyrostek rylcowaty lub odruch z okostnej kości promieniowej
C7	m. trójgłowy	Uderzamy w ścięgno
L2- L4	m. czworogłowy	Uderzamy w ścięgno rzepki
L1- L2	m. przywodziciele	Uderzamy w ścięgna przywodzicieli przez swoje palce
L5	m. piszczelowy tylny	Uderzamy w okolicy kostki przyśrodkowej
S1	Ścięgno Achillesa	Uderzamy młotkiem w ścięgno Achillesa

Badanie mięśni wskaźnikowych:

Korzeń	Mięsień wskaźnikowy	Odruch	Dermatom
C1	Zginacze- prostowniki C0- C1
C2	Rotatory C1- C2		Tył głowy
C3	mm. pochyłe		Krawat szyjny
C4	Przepona, dźwigacz łopatki		Stuła
C5	M. dwugłowy ramienia M. naramienny M. nadgrzebieniowy M. podgrzebieniowy	Odruch z mięśnia dwugłowego ramienia	Bark, ramię strona boczna
C6	M. ramienno- promieniowy Mm. prostowniki nadgarstka	Odruch z mięśnia ramienno- promieniowego i okostnej kości promieniowej	Przedramię strona promieniowa, kciuk, palec wskazujący
C7	M. trójgłowy ramienia Mm. zginacze nadgarstka Mm. prostowniki palców	Odruch z mięśnia trójgłowego ramienia	Przedramię strona grzbietowa, palec środkowy, palec wskazujący
C8	M. zginacz palców M. przywodziciel kciuka M. odwodziciel palca małego	Odruch z mięśnia zginacza długiego kciuka	Przedramię strona łokciowa, palec mały, palec serdeczny
Th1	Mm. międzykostne		Ramię strona przyśrodkowa

Korzeń	Mięsień wskaźnikowy	Odruch	Dermatom
L2	M. dźwigacz jądra M. biodrowo- lędźwiowy	Odruch z dźwigacza jądra	Linia pasa biodrowego
L3	Mm. przywodziciele	Odruch z mięśni przywodzicieli	Udo, strona przednia do kolana
L4	M. piszczelowy przedni M. czworogłowy	Odruch kolanowy	Podudzie, strona przyśrodkowa do kostki
L5	M. prostownik palucha długi M. prostownik palców M. piszczelowy tylny	Odruch z mięśnia piszczelowego tylnego	Stopa, strona grzbietowa, paluch
S1	Mm. strzałkowe M. trójgłowy łydki	Odruch ze ścięgna Achillesa	Stopa, strona podeszwowa boczna, mały palec

Dermatomy:

Badanie czucia:

• czucie powierzchniowe- dotyk, ból, temperatura, czucie dyskryminacyjne, dermoleksja

• czucie głębokie- czucie ułożenia, czucie ruchu, czucie nacisku, czucie wibracji

• bolesność uciskowa pni nerwowych

• objawy rozciągowe np. Lasequa

Badanie układu wegetatywnego:

• nadmierna potliwość wilgotne dłonie, stopy

• zaczerwienienie skóry

• podwyższona ciepłota

Objawy oponowe:

• Objaw Lermitta

• Objaw Brudzińskiego

• Slamp test

Objawy patologiczne:

• Objaw Babińskiego

• Objaw Rossolimo

• Objaw Oppenheima

• Klonusy

---