Znaczenie dostępu do morza i samodzielnego nim władania dla bezpieczeństwa i suwerenności II RP,
Koncepcje budowy, rozbudowy MW i ich realizacja w II RP,
Możliwości obronne polskiego morza i wybrzeża w przeciągu XX- lecia międzywojennego.
28 listopada 1918 r. - powstanie marynarki polskiej, dekret
J. Piłsudski dał znak państwom zachodnim, że RP musi mieć dostęp do morza,
Uzbrajał Polskę na obrady pokojowe w Paryżu w argumenty na uzyskanie dostępu do morza,
Ogłoszenie Polakom walczącym w obcych marynarkach pod zaborami, aby wrócili do kraju do służby w MW.
1 baza MW - w Modlinie.
Rzeczne flotylle (grudzień / styczeń 1918 r.) - flotylla wiślana, pińska
Długość polskiego wybrzeża - 76 km (z Helem 147 km), jedyny port - w Pucku.
Po czerwcu 1919 r. utworzono front pomorski z J. Hallerem
10 luty 1920 r. - gen. Haller w Pucku dokonał symbolicznego aktu zaślubin z morzem
Pierwsze posiedzenie Sejmu decyzja o budowie portu w Gdyni
2.
Dostęp do morza: - bezpieczeństwo,
- rozwój,
Wyporność floty:
Polska - 17,5 tys.
Szwecja - 80 tys.
Dania - 40 tys.
Anglia, Niemcy - ok. 300 tys.
Rosja - 200 tys.
Wartości II RP :
1926 r. - miejskie prawa dla Gdyni (wcześniej wioska rybacka), zbudowanie portu.
Wyszkolenie kadry i zbudowanie floty.
Grudzień 1918 - I flotylla w Modlinie
Styczeń 1919 - II flotylla w Pińsku (kmdr Zajączkowski)
Październik 1920 - rozejm z Rosją
Polska decyzją wielkich mocarstw miała uzyskać 6 poniemieckich torpedowców, Lech zostały one zdewastowane - 1 zespół MW I dywizjon torpedowców
STAN POLSKIEJ FLOTY DO POŁOWY LAT 20
- ORP Mazur
- ORP Kaszub (zatonął w 1925 r.)
- ORP Kujawiak
- ORP Ślązak
- ORP Góral (Podhalanin)
- ORP Krakowiak
Wiosną 1921 r. zakupiono od Finlandii dwie kanonierki (komendant Piłsudski - za dekret, generał Haller - za przejęcie wybrzeża) - pełniły one służbę patrolową.
Od Duńczyków kupione 4 minowce (Wycofane w 2 połowie lat 30-tych):
- ORP Mewa
- ORP Czajka
- ORP Rybitwa
- ORP Jaskółka
Do 1925 r. - Polska w kryzysie gospodarczym.
Francja pożycza kasę na budowę dalszych okrętów, z tym że okręty te miały być budowane właśnie we Francji.
Pierwszy Mały Program Rozbudowy MW na lata 1925 - 1928
W ciągu 3 lat Polacy mieli złożyć zamówienia na 2 kontrtorpedowce (ORG Wicher - 1930 r. oraz ORP Burza 1932 r.) oraz 3 stawiacze min (okręty podwodne: ORP Ryś, Żbik, Wilk)
Drugi Mały Program Rozbudowy MW 1935 - 1938 r.
- zamówienia u Brytyjczyków i Holendrów,
- zamówienia na 2 kontrtorpedowce (Brytyjczycy): ORP Grom (1937) ORP Błyskawica (1938)
- zamówienia na 2 okręty podwodne (oceaniczne) u Holender (ORP Orzeł - luty 1939, ORP Sęp czerwiec 1939 - problemy techniczne).
Francja - ORP Gryf (okręt wielozadaniowy: szkoleniowy, artyleryjski, stawiacz min) - trudny do manewrowania, łady wygląd.
Pod koniec lat 30 wycofano „ ptaszki ” wprowadzono ORP Czapla, Żuraw.
Stan polskiej floty wojennej - sierpień 1939 r. (przed wojną)
4 kontrtorpedowce - (ORP Wicher, Grom, Burza, Błyskawica),
5 okrętów podwodnych - (ORP Ryś, Wilk, Żbik, Orzeł, Sęp),
1 okręt wielozadaniowy - (ORP Gryf),
6 torpedowców - (ORP Mazur, Kaszub, Kujawiak, Ślązak, Krakowiak, Podhalanin),
2 kanonierki - (ORP komendant Piłsudski, generał Haller),
2 okręty szkolne - (ORP Iskra, Wilia),
2 flotylle rzeczne - (Wiślana - zlikw. W 1928 r., Pińska ),
1 Morski Dywizjon Lotniczy (20 wodnosamolotów)
Od 1935 r.
Helski rejon umocniony - rozbudowa portu wojennego
- 2 półki morskie
- zbudowana bateria cyplowa im. Kmdr. Laskowskiego
- dyslokacja armii Pomorze
3.
25 lipiec 1939 r. - Wielka Brytania złożyła deklarację przyjścia z pomocą w razie ataku na Polskę
25 sierpień - pakt Ribbentrop - Mołotow
ORP Błyskawica, Grom, Burza wypłynęły do Anglii do wykonywania zadań sojuszniczych. Wicher i 5 okrętów podwodnych miały bronić wybrzeża.
3 wrzesień 1939 - Francja i Anglia wypowiadają wojnę Niemcom
Maj 1940 r. - Hitler atakuje Francję
Polska miała zakłócać transport między III rzeszą a Prusami Wschodnimi.
3 plany (operacje)
1. Peking (30 sierpień - 1 wrzesień1939 r.)
2. Rurka (dotyczył okrętów podwodnych)
3. Worek (1 wrzesień 1939 r.)
Ad. 1 - Grom, Błyskawica, Burza - sojusznicze działania wysłania okrętów do Wielkiej Brytanii (sygnał o 12, o 14 okręty wypłynęły)
Po operacji: 1 kontrtorpedowiec, 1 stawiacz min, 1 torpedowiec, 2 kanonierki, 6 okrętów podwodnych, 6 trałowców, kilka okrętów pomocniczych, 23 wodnosamoloty (przestarzałe).
Ad. 2 - 1 wrzesień 1938 r.
Stawiacz min Gryf, 6 minowców, Mewa, Czajka, Czapla, Jaskółka, Rybitwa, Żuraw
- 1 wrzesień odwołano plan,
- nie powiódł się - zła łączność
Wicher, Gryf zbombardowane - 3 wrzesień 1939 r.
Ad. 3 - rozmieszczenie okrętów podwodnych w rejonie półwyspu helskiego
- nie powiódł się, w 7 dniu wojny z niego zrezygnowano,
- 2 połowa września - Wilk opuścił Bałtyk, 3 popłynęły do Szwecji a Orzeł walczył na Bałtyku - 2 połowa października upuścił Bałtyk i dotarł do Wielkiej Brytanii
3) działania MW na zachodzie
- patrolowanie,
- ochrona konwojów,
- operacje bojowe.
8 czerwiec 1940 - data zaginięcia ORP Orzeł
MW ciągłość bojowa ciągłość państwa polskiego
Do połowy 1946 r. - Radzieckie oddziały pilnowały wybrzeża
4 październik 1945 r. - Świnoujście przyłączone do Polski
Po II wojnie światowej - usuwanie min, zniszczeń i szkolenie marynarzy.
BEZPIECZEŃSTWO I OBRONNOŚĆ PAŃSTWA POLSKIEGO
„ Strategia bezpieczeństwa narodowego RP ”
Bezpieczeństwo - stan braku zagrożeń.
Interes narodowy - np. zapewnienie suwerenności, niepodległości, integracja terytorialna.
Wejście do Unii czynnik ograniczający suwerenność.
Dywersyfikacja np. dyw. Ropy - to zapewnienie ropy z różnych źródeł.
Obecnie suwerenne może być tylko supermocarstwo. RP nie jest w pełni suwerenna, zależna od dostaw i surowców z innych państw.
Integracja terytorialna i niepodzielność, stabilność granic nie akceptuje roszczeń innych państw do naszego terytorium.
Racja stanu postępowanie władz zgodnie z interesem narodowym.
Interesy narodowe wynikają z fundamentalnych potrzeb:
- utrzymanie niepodległości,
- nienaruszalność terytorialna,
- wolność obywateli,
- bezpieczeństwo i poszanowanie praw obywateli,
- zachowanie dziedzictwa narodowego,
- dbanie o środowisko naturalne,
- zrównoważony rozwój kraju.
Interesy narodowe:
- żywotne interesy narodowe
zapewnić przetrwanie państwa polskiego,
poszanowanie praw, tolerancja,
sprawne działanie demokracji,
realizacja polityki bezpieczeństwa.
- ważne interesy narodowe
rozwój kraju,
stworzenie warunków wzrostu dobrobytu społeczeństwa,
rozwój nauki i techniki.
- inne istotne interesy
zapewnienie właściwego wizerunku na arenie międzynarodowej.
Cele strategiczne rozwój i bezpieczeństwo RP (członkostwo w UE / NATO)
Cele strategiczne:
zapewnienie niepodległości i nienaruszalności terytorialnej,
stworzenie warunków rozwoju cywilizacyjnego i gospodarczego,
zapewnienie możliwości korzystania z konstytucyjnych praw,
zapewnienie bez. Ochrony i opieki obywateli za granicą,
promocja polskiej gospodarki,
ochrona dziedzictwa,
ochrona środowiska.