TWORZENIE SIĘ NIEPODLEGŁEGO PAŃSTWA POLSKI EGO


TWORZENIE SIĘ NIEPODLEGŁEGO PAŃSTWA POLSKIEGO

Od czasu zaborów niepodległości doczekało się dopiero piąte pokolenie. Byli więc to ludzie, którzy nie mieli szans doświadczyć wolnej Polski, gdyż urodzili się już w niewoli.

Spodziewano się, że nowo odrodzona Polska będzie państwem sprawiedliwym, niejako ucieleśnieniem dziejowej sprawiedliwości dla każdej grupy społecznej.

Niepodległość możliwa była dzięki następującym czynnikom:

1) niezmąconej wierze w odbudowę Polski; naród wierzył, chciał wolnego, niepodległego państwa,

2) odrodzeniu się władzy,

odbudowaniu wojska, które wkrótce musiało wykazać się na polach bitewnych, w wojnach Polski o granice (największą walką była wojna polsko-bolszewicka trwająca od 1918 do marca 1921, zakończona traktatem ryskim - podpisanym w Rydze)

3) Polskę uznały jako państwo kraje, które były mocarstwami - te które wygrały wojnę- Francja, Wielka Brytania, jak i te co przegrały- Rosja (ta po rewolucji z 1917) w której Rząd Tymczasowy wydał dekret, zgodnie z którym Polska miała prawo do samodzielnego bytu. Również neutralne początkowo Stany Zjednoczone, które przyłączyły się do wojny dopiero w 1917, ale których wejście było przełomowe i właściwie zdecydowało o wygranej Ententy, interesowały się sprawą polską. Prezydent Wilson w 1918 wygłosił 14-punktowe orędzie, w który punkt 13 poświęcony był Polsce. Według niego Polacy mają prawo do niepodległego bytu, a Polska ma być krajem z szerokim dostępem do morza.

Jednak w dwudziestoleciu międzywojennym dostęp Polski do morza nazywano „korytarzem” i było to około 100 km. W dodatku Gdańsk był miastem wolnym znajdującym się pod nadzorem Ligii Narodów.

Pojawiły się ośrodki państwotwórcze = lokalne ośrodki władzy:

  1. w Cieszynie istniała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, którą kierowali ks. Stanisław Londzin, Jan Michejda. Podzieliła się ona władzą z Narodnim Vyborem i przejęli oni władzę po Austrii na tamtych terenach. Zakładano nawet, że dojdzie tam do etnicznego podziału granic ( Polska, gdzie Polacy, Czechosłowacja, gdzie Czesi)

  2. w Krakowie istniała Polska Komisja Likwidacyjna, którą kierowali Witos i Daszyński. Istniała ona na terenach zachodniej Galicji, gdzie również przejęto władzę z rąk Austrii

  3. w Lublinie istniał Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej w Lublinie, na czele którego stał Daszyński.

Zapowiadał on reformy w Polsce:

- równouprawnienie polityczne- czynne i bierne prawo wyborcze, ograniczone cenzusem wiekowym,

- 8-godzinny dzień pracy,

- powstanie sejmu ustawodawczego, który przygotowałby podwaliny pod władzę; byłby władzą prawodawczą i doszłoby także do powstania rządu

4) w Warszawie istniała Rada Regencyjna. Było to ciało kolegialne, w skład którego wchodzili Lubomirski, Kakowski i Ostrowski ( regencyjna --- zakładano, że Polska odrodzi się jako królestwo, a Rada Regencyjna miała być władzą chwilową, na okres, gdy nie ma króla)

Tworzono także Rady Delegatów Robotniczych, które nie były skrajnie lewicowe; znajdowały się pod wpływem Polskiej Partii Socjalistycznej.

10 listopada 1918 z Magdeburga przybył do Polski Piłsudski, wraz ze swoim późniejszym współpracownikiem generałem ( wtedy półkownikiem) Sosnkowskim. Piłsudski uważany był za męża opatrznościowego, postać historyczną. Wiązano z nim duże nadzieje i uważano go za godnego reprezentanta państwa polskiego, czego dowodem może być fakt, że podporządkowano mu : Radę Regencyjną, Rząd Lubelski, Komisję Likwidacyjną w Krakowie.

Piłsudski objął urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa. Reprezentował kraj na zewnątrz, sprawował władzę wykonawczą, miał prawo wydawać dekrety ( rozporządzenia z mocą ustawy, które powinien wydawać parlament). Rozporządzenia te wymagały jednak kontrasygnaty ministra.

Przed Piłsudskim jako Tymczasowym Naczelnikiem Państwa stanęły trudne zadania:

  1. musiał zdemontować niemiecką okupację- w samej Kongresówce znajdowało się 80 tysięcy niemieckich żołnierzy, których należało ewakuować tak, by wyrządzili minimalne spustoszenie, a byli to ludzie zdemoralizowani, którzy wiedzieli o skrajnie lewicowej rewolucji mającej miejsce w Berlinie.

W dodatku przez Polskę maszerowało także 700 tysięcy żołnierzy armii Oberost .

2) rozpoczynała się konferencja pokojowa w Paryżu, na którą należało wysłać odpowiednią delegację, która walczyłaby o sprawy granic Polski,

3) należało powołać rząd, który sprawnie zarządzałby Polską.

W sumie istniały trzy rządy II RP:

1) rząd kierowany przez Daszyńskiego, który był pierwszym premierem wolnej Polski,

2) drugim premierem był socjalista Moraczewski i właśnie jego rząd wprowadził główne zmiany: 8-godzinny dzień pracy, ubezpieczenia społeczne, przygotował wybory do sejmu - Państwową Komisję Wyborczą. Rząd ten został jednak zdymisjonowany przez Piłsudskiego. Dla prawicy był on bowiem zbyt lewacki, radykalny. Przygotowywano nawet na niego zamach (na czele którego stał Sapieha), ale wiedząc o tym Piłsudski zdecydował zdymisjonować Moraczewskiego.

3) 16 stycznia 1919 powołany został rząd, nazywany również Rząd Zgody Narodowej, na którego czele stanął Paderewski.

Paderewski wraz ze Stanisławem Grabskim i Dmowskim brali udział w konferencji pokojowej w Paryżu. Na konferencję nie pojechał Piłsudski, ze względu na Dmowskiego, z którym był w konflikcie. Nie chciał bowiem powodować dodatkowych napięć, nieporozumień.

26 styczna 1919 odbyły się wybory do sejmu ustawodawczego. Brało w nich udział 90% uprawnionych do głosowania. 35% mandatów w sejmie zdobyła Narodowa Demokracja. Na początku było 340 posłów, potem 370, ze względu na walkę o granice, która powodowała powiększanie się Polski.

10 lutego 1919 miało miejsce uroczyste otwarcie sejmu, wtedy również uchwalono Małą Konstytucję i przedłużono Piłsudskiemu urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa aż do czasu wyboru pierwszego prezydenta ( miało to miejsce 9 grudnia 1922, ale Narutowicz został zamordowany już 16 grudnia, więc Piłsudski swój urząd pełnił do wyboru Wojciechowskiego).

Sejm ustawodawczy miał również uchwalić konstytucję, do czego doszło w 1921 - Konstytucja marcowa.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Scalanie się i powstanie państwa polskiego, gramatyka historyczna
Memorandum w sprawie zagrożenia niepodległości Państwa Polskiego przez działającą w Polsce masonerię
2 Kształtowanie się granic państwa polskiego po18 a struktura etniczna II RP
TWORZENIE SIĘ NAZWISK POLSKICH
Odradzanie sie panstwa polskieg Nieznany
Historia Od Do Kształtowanie się Państwa Polskiego
Syonizm niepodległościowy przeciw Państwu Polskiemu Józef Dąbrowski (1917)
Ksztaltowanie sie panstwa polskiego w latach 1918
Referat Na podstawie fragmentu książki Niccolego Machiavelliego Książe, odnieś się do współczesnych
Anna Parys Postawa Żydów wobec odradzającego się państwa polskiego w opinii R DMowskiego
Powstanie Państwa Polskiego, NAUKA
Państwo polskie
poczatki panstwa polskiego id 3 Nieznany
tworzenie się uprzedzeń w miejscu pracy (11 str), ☆♥☆Coś co mnie kręci psychologia

więcej podobnych podstron