WPROWADZENIE DO GLOBALIZACJI
Friedman dzieli globalizację na 3 epoki:
1. okres od wyprawy Kolumba do początku XIX wieku
2. okres od początku XIX wieku do końca XX wieku
3. okres od początku XXI wieku - z jednostką jako głównym podmiotem sprawczym zachodzącym
Współczesna globalizacja nie byłaby możliwa bez osiągnięć naukowo-technicznych oraz zasad liberalnej gospodarki rynkowej, a wśród nich przede wszystkim idee wolności i konkurencji.
Globalizacja jest procesem asymetrycznym:
- intensywność jej oddziaływania na poszczególne sfery życia
- możliwości niezależności jej uczestników
- jednokierunkowość moralnych zasad i wartości z nią związanych
- nierównomierności kosztów i korzyści w wyniku jej oddziaływania
Wymiary globalizacji
- techniczny
- gospodarczy
- społeczno-kulturowy
- polityczny
- ekonomiczny
Istota procesu globalizacji
Specyfika współczesnych procesów globalizacji wynika z tego, że:
- dotyczy ona wszystkich dziedzin życia
- wpływa w sposób pośredni lub bezpośredni na życie ludzi
- związana jest z niespotykaną w historii szybkością oddziaływań i wielkością kanałów globalnych przepływów
- jest efektem stopniowej likwidacji bariery czasu i odległości
- związana jest z nowymi formami współpracy i współzależności globalnych
- na jej przebieg mają coraz większy wpływ niepaństwowe niewybieralne ośrodki władzy
- jej konsekwencją jest ograniczenie suwerenności państwowej i dominacja ekonomii nad polityką
- jest przyczyną zacierania granic między tym co krajowe i zagraniczne
- powoduje unifikację nie tylko po stronie podaży ale i popytu
- jest przyczyną zwiększającej się niestabilności życia i nieprzewidywalności przyszłości
Warunkiem globalizacji oraz skutkiem jest deregulacja funkcji państwa i jego przychylność dla sił ponadnarodowych przewijająca się w licznych przywilejach dla przyjmowanego kapitału zagranicznego. Jej przejawem jest zwiększająca się rola podmiotów eksterytorialnych wyzwolonych spod władzy państwowej. Nie jest procesem negocjonalnym.
Wyodrębnić można 3 grupy podmiotów gospodarczych o różnym statusie i funkcjach pełnionych na rynku:
- korporacje ponadnarodowe ekonomiczna globalizatory, mobilne coraz lżejsze i bardziej estetyczne firmy, które dysponują dobrym kapitałem, skupiają zaplecze naukowe, kapitał intelektualny.
- duże firmy krajowe - które próbują naśladować korporacje (dokonują cięć w kosztach pracy, łączą się ze sobą, tworzą alianse i sojusze.
- małe lokale, firmy często podporządkowane tym dużym, które produkują na potrzeby lokalnych rynków albo pełnią funkcję podwykonawców lub poddostawców.