SZWECJA POCZĄTEK

SZWEDZKA SZKOŁA FILMOWA:

• Kierunek w szwedzkim kinie z okresu 1916-1924

• Charakteryzował się udramatyzowaniem przyrody i związkiem z literaturą skandynawską

• Ważniejsze filmy:

• Terje Vigen (1916)

• Banici (1917)

• Wózek widmo (1919)

• Skarb Arne (1919)

• Gösta Berling (1924)

• Czołowymi przedstawicielami tej szkoły byli: V. Sjöström i M. Stiller.

• Po II wojnie światowej ich tradycję kontynuował I. Bergman.

Victor Sjöström:

• 1879-1960

• Syn słynnej aktorki teatralnej

• Szwedzki aktor, scenarzysta, producent i reżyser filmowy.

• Jako aktor teatralny debiutował w wieku 19 lat.

• Od 1912 związany z wytwórnią Svenska Bio.

• Pracował jako aktor w teatrach Sztokholmu i Goteborga

• W roku 1912 wraz ze swoim kolegą Mauritzem Stillerem zaczął produkować filmy

• Najpierw kręcił proste historyjki

• 1913- Film Ingeborga Holm był otwarciem drzwi na szeroki świat

• W 1916 roku udaje się mu dokonać artystycznego przełomu filmem Terje Vigen, opartym na balladzie Henrika Ibsena.

• Rok później wyreżyserował i zagrał główną rolę w filmie Banici

• Oba filmy wprowadzają na ekran Przyrodę, która urosła do rangi osoby dramatu:

• W Banitach góry, przepaście, pustkowia, wichry, śnieżyce występowały tu w rolach o wiele ważniejszych niż niejedna z drugoplanowych postaci.

• W Terje Vigen pokazywał Sjostrom człowieka walczącego z żywiołem - rybaka ryzykującego życie na morzu, dla konającej z głodu rodziny.

• 1921 r -Furman Śmierci:

• Film ten uchodzi za mistrzowskie osiągnięcie szkoły szwedzkiej, dzięki zastosowaniu wyszukanych tricków zdjęciowych, wyszukanym operowaniu światłem oraz wprowadzającym nastrój snu retrospekcje.

• W 1923 r. Sjostrom zostaje 'wchłonięty' przez Hollywood, gdzie tworzone filmy (nakręcił ich 9) nie budzą jednak zainteresowania.

• Po nadejściu filmu dźwiękowego powraca w 1930 do Szwecji.

• Reżyser przypomni się widzom prawie 30 lat później, tym razem wyłącznie jako aktor w głównej roli egoistycznego profesora Isaka Borga w filmie Ingmara Bergmana Tam gdzie rosną poziomki.

• Filmy:

• Trädgardsmästaren -1912

• Ingeborg Holm- 1913

• Strajk- 1914

• Banici- 1917

• Synowie Ingmara- 1919

• Mästerman- 1920

• Furman śmierci- 1921

• Ten, którego biją po twarzy- 1924

• Zwierzenia królowej- 1925

• Szkarłatna Litera-1926

• Wicher- 1928

• Under the Red Robe- 1937

INGEBORG HOLM:

Reżyseria: Victor Sjöström

Scenariusz: Victor Sjöström,

Produkcja: Szwecja

Rok produkcji: 1913

Obsada: Hilda Borgstrom

• Pierwsze arcydzieło reżysera

• Jak na owe czasy, bardzo długi, miał bowiem przeszło 2000 metrów.

• Spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem publiczności i krytyki, otwierając nowy rozdział w dziejach szwedzkiej kinematografii.

• Był pierwszym spektaklem kinowym, na który uczęszczała inteligencja

• Sjöstrom stał się dopiero po tym filmie znanym i uznanym reżyserem

• Dzieje nieszczęśliwej matki, której zabierają dzieci

• W filmie wystąpiła Hilda Borgstrom, tworząc kreację pełną prostoty, umiaru i dramatycznego wyrazu. Świetna aktorka sceniczna zabłysła tym razem na ekranie. Była równie powściągliwa w geście i mimice, co jej rywalka Asta Nielsen. 

• Victor Sjöstrom pokazał w filmie swój wielki talent. W scenach atelierowych hołdował wprawdzie jeszcze wzorom wziętym z francuskiego film d'art, ale w plenerze pokazał dużą oryginalność i śmiałość w potraktowaniu tematu. Zarówno pejzaże ubogich dzielnic miasta, jak i dobór statystów, świadczyły o realistycznym spojrzeniu przez reżysera na świat.

BANICI:

Reżyseria: Victor Sjöström

Scenariusz: Victor Sjöström, Sam Ask

Zdjęcia: Julius Jaenzon

Produkcja: Szwecja

Rok produkcji: 1918

Obsada: William Larsson, John Ekman, Nils Arehn, Edith Erastoff, Victor Sjöström

• Akcja dzieje się około 1850: prześladowana przez społeczeństwo para musi chronić się coraz głębiej w górskich samotniach, aż umiera w burzy śnieżnej.

• W filmie rozpościera się krajobraz irlandzki, który staje się coraz bardziej nieludzki.

WICHER:

Reżyseria: Victor Sjöström
Scenariusz: Frances Marion wg powieści Dorothy Scarborough "The Wind"
Zdjęcia: John Arnold
Montaż: Conrad A. Nervig
Scenografia: Cedric Gibbons, Edward Withers
Kostiumy: André-Ani
Obsada: Lillian Gish (Letty Mason), Lars Hanson (Lige Highwater), Montagu Love (Wirth Roddy), Dorothy Cumming (Córa), Edward Earle (Beverly), William Orlamond (Sourdough)
Producent: Victor Sjöström
Produkcja: M-G-M

Rok produkcji: 1928

• Jedno z ostatnich arcydzieł kina niemego

• Letty po śmierci rodziców musi wyjechać z Wirginii na Południowy Zachód i zamieszkać u krewnych. Bardzo szybko okazuje się, że jest dla nich ciężarem. Wychodzi więc za mąż za niekochanego mężczyznę i żyje z nim razem na piaszczystym pustkowiu. Gdy mąż wyjeżdża na kilka dni, Letty odwiedza jej dawny znajomy - Roddy. Kiedy mężczyzna próbuje ją zgwałcić, kobieta zabija go we własnej obronie.

• Cechy:

• nierozerwalne związki człowieka z naturą

• surowość ludzkich charakterów

• okrucieństwo losu

• prosta, wyrazista forma konstrukcyjna

• Główny bohater filmu: wicher, wszechobecny wiatr, tak sugestywny, że wręcz dający się - w filmie bez dźwięku - słyszeć

• Wybitna kreacja Lillian Gish.
  

Stiller Mauritz:

• 1883-1928

• Szwedzki aktor i reżyser filmowy

• Występował początkowo w teatrach fińskich, potem szwedzkich.

• Od 1912 został obok V. Sjöströma czołowym przedstawicielem szwedzkiej szkoły filmowej

• Filmy:

• Wiry (1918)

• Erotikon (1920)

• Skarb Arne (1919)

• Stare zamczysko (1922)

• Gösta Berling

• W połowie lat 20 wyjechał do Ameryki, gdzie zrealizował dwa filmy z Polą Negri w roli głównej:

• Hotel Imperial (1927)

• Spowiedź uczciwej kobiety (1927)

• W 1927 powrócił do Szwecji.

---