Polityka liberalizmu ekonomicznego:
obniżenie stopnia ochrony własnego rynku (wolny rynek, wolny handel),
likwidacja dysproporcji gospodarczych,
równowaga gospodarcza („niewidzialna ręka rynku”),
interwencjonizm obniża efektywność,
handel międzynarodowy nie powinien być ograniczany przez narzędzia polityki ekonomicznej,
rola rządu:
kreowanie prawa,
zapewnienie przestrzegania prawa,
przeciwdziałanie łamaniu zasad swobody gospodarczej.
Zalety:
uwolnienie handlu od ograniczeń taryfowych, parotaryfowych, pozataryfowych,
ograniczenia w stosowaniu narzędzi polityki ekonomicznej,
zapewnienie swobody gospodarczej,
narzędzia polityki ekonomicznej ustalane na wolnym rynku,
zwalczanie monopolizacji i zmów producentów.
Wady:
brak kontroli nad zjawiskiem monopolizacji rynku,
nierówny podział korzyści z wymiany międzynarodowej,
zjawiska patologiczne w gospodarkach słabszych ekonomicznie.
Polityka protekcjonizmu ekonomicznego:
stosowanie narzędzi polityki ekonomicznej w celu utrudnienia przedsiębiorstwom zagranicznym dostępu do rynku,
popieranie eksportu i produkcji krajowej,
autarkia - całkowite zamknięcie gospodarki na kontakty zagraniczne.
interwencjonizm państwowy jest niezbędny, bo nie istnieje doskonała konkurencja,
wolny rynek prowadzi do zjawisk patologicznych,
koszty protekcji ponoszą konsumenci,
korzyści z protekcji osiągają producenci,
państwo nie działa w imię interesu ogólnego, ale dobrze zorganizowanych grup społecznych,
faworyzuje grupy zagrożone, dobrze zorganizowane, wpływające na decyzje politykow.
Zalety:
ochrona bilansu płatniczego przed nierównowagą,
ochrona rynku wewnętrznego przed konkurencją zagraniczną,
ochrona nowych gałęzi przemysłu,
przeciwdziałanie bezrobociu,
Wady:
utrzymywanie nieefektywnej struktury produkcji,
osłabienie zainteresowania przedsiębiorstw poprawą efektywności i postępem technicznym,
ograniczanie otwartości gospodarki wobec zagranicy.
Poparcie:
liberalizacja
kraje silne gospodarczo,
silni producenci,
protekcjonizm
kraje słabsze gospodarczo, rozwijające się,
słabsi producenci.
Okresy otwartości/zamknięcia gospodarek:
1947 - 1973 tendencje liberalizacyjne
powołanie GATT,
wysoka koniunktura w Ameryce Północnej i Europie Zachodniej,
1974 - 1986 wzrost działań i represji protekcjonistycznych,
ekspansja przemysłowa tygrysów azjatyckich,
wzrost konkurencyjności branż krajów szybko rozwijających się,
kryzys naftowy 1973, 1978
światowa recesja gospodarcza 1974-1975,
wzrost deficytów płatniczych handlu międzynarodowym,
1986-1995
zahamowanie nacisków protekcjonistycznych,
1995 - …
powołanie WTO.