Ekonomia polityczna protekcjonizmu

13/14.11.2012

Ekonomia normatywna i pozytywna

dwa sposoby podejścia do ekonomii:

normatywne

jak być powinno?

jak być powinno?

pozytywne

jak jest?

Podejście normatywne

zalety:

prezentuje różne modele polityki gospodarczej optymalnej z
punktu widzenia określonych kryteriów;
rozważania mają charakter generalny;
modele i zalecenia są formułowane dla określonego rodzaju
polityki gospodarczej;

wady:

podporządkowanie podejścia określonej doktrynie
gospodarczej;
wywody opierane głównie na przyjętych założeniach, które
często mają niewiele wspólnego z rzeczywistością;
najpierw budowa modelu gospodarki, potem próba
dopasowania rzeczywistości do przyjętego modelu;

Podejście pozytywne

próba opisu występujących na świecie zależności;

istotne są fakty;

podejście trudniejsze - konieczność:

podejście trudniejsze - konieczność:

żmudnych badań;
obiektywnej oceny faktów;

podejście bardziej złożone;

Miejsce ekonomii politycznej

ekonomia polityczna - podejmuje próbę wyjaśnienia
rzeczywistych motywów działań polityków;

próba przedstawienia

próba przedstawienia

rzeczywistości, która

w dość istotny

sposób odbiega od

założeń modelowych

ekonomia polityczna

prezentuje podejście

pozytywne

Ekonomia polityczna

polityka handlowa większości krajów nie daje się
wytłumaczyć za pomocą racjonalnych argumentów,
wynikających z analizy ekonomicznej;
odstępstwa nie wynikają tylko z niewiedzy i ignorancji
polityków;
ekonomia polityczna podejmuje próby wyjaśniania

ekonomia polityczna podejmuje próby wyjaśniania
rzeczywistych motywów działania polityków;
ma charakter endogeniczny, czyli powstaje w efekcie
przetargów i kompromisów, jako wynik wewnętrznej gry
politycznej, prowadzonej wewnątrz społeczeństwa;

Lobbing

działania grupy nacisku na rzecz własnych racji w celu
wpływania na konkretne decyzje, które jeszcze nie
zapadły;

tworzenie takiego otoczenia, w którym zostaną
wprowadzone tylko korzystne decyzje lub regulacje dla
danego podmiotu

Lobbing w UE

Bruksela – „europejska stolica lobbingu”;
grupy interesu działające w UE:

organizacje narodowe;
Eurogrupy:

grupy interesu ekonomicznego (business interests) (66%);
grupy interesu publicznego (20%);
przedstawiciele wolnych zawodów (11%);
związki zawodowe (3%);

związki zawodowe (3%);

organizacje sektora prywatnego (przedsiębiorstwa, konsultanci itp.);
reprezentacje lokalne i regionalne;

podstawowe działania grup interesu:

reprezentowanie interesów członków wobec instytucji unijnych

poprzez wypracowywanie wspólnych stanowisk;
zapewnienie przepływu informacji między instytucjami UE i ich

członkami.

Lobbing w UE

definicja unijna:
lobbing to działania mające na celu wywarcie wpływu na procesy
kształtowania polityki i podejmowania decyzji przez instytucje
europejskie
wg rejestru służącemu przejrzystości w UE działa 2475
różnych grup interesu – tzn. 18-20 tysięcy lobbystów
na jednego eurodeputowanego przypada ok. 8 lobbystów;

na jednego eurodeputowanego przypada ok. 8 lobbystów;
najważniejsze grupy interesu:

Europejska Organizacja Pracodawców Sektora Publicznego (CEEP);
Stowarzyszenie Europejskich Izb Handlowych i Przemysłowych
(Eurochambres);
Konfederacja Europejskiego Biznesu (BusinessEurope) – w niej zrzeszona
jest i jest Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
Międzynarodowy Okrągły Stół ds. Komunikacji (ICRT);

Lobbing w UE

Komisja – pierwszym adresatem działań lobbystów:

inicjatywa ustawodawcza;
dostarczają informacje – dobierając je pod odpowiednim
kątem;

Parlament Europejski:

Parlament Europejski:

wpływ od wewnątrz;
eurodeputowani rzecznikami interesu;

Lobbing w UE – przykłady:

pakiet REACH (Registration, Evaluation and Authorisation
of Chemicals)

rolnictwo

Lobbing w UE – przykłady:

Polska:

polskie lobby w Brukseli:

biura informacyjne województw;
biuro PKPP Lewiatan (od 2001 r.);
Przedstawicielstwo Polskich Organizacji Rolniczych (członek w

COPA/COGECA);
Biuro Przedstawicielskie Poczty Polskiej (od 2006 r.);
biuro PKP (od 2002 r.);

biuro PKP (od 2002 r.);
PGNiG (od 2007 r.);
Gaz System (od 2008 r.).

porażki:

definicja wódki;
brak dopłat do owoców miękkich (2007 r.);

sukcesy:

rezolucja w sprawie Ukrainy (2005 r.);
truskawki (2006 r.);
Rozporządzenie o bezpieczeństwie dostaw gazu;