1. WSTĘP
1.1. Przedmiot normy
Przedmiotem normy są wymagania na studnie instalowane w ziemi jako obiekty kanalizacji kablowej, przeznaczone dla umożliwienia dostępu do rur kanalizacji oraz wykonywania prac związanych z wciąganiem kabli i montażem złączy kablowych
1.2. Zakres stosowania normy
Postanowienia normy należy stosować przy projektowaniu, budowie i odbiorach kanalizacji kablowej oraz przy produkcji i odbiorach prefabrykowanych studni kablowych i ich elementów.
1.3. Określenia
(Telekomunikacyjna) kanalizacja kablowa - zespół podziemnych rur i studni (ewent. zasobników) kablowych przeznaczony do budowy i ochrony podziemnych linii kablowych.
Rura (kanalizacji kablowej) - rura osłonowa z tworzywa sztucznego, stali lub innego materiału, służąca do budowy kanalizacji kablowej.
Blok (kanałowy) - prefabrykat betonowy o długości ok. 1 m z okrągłym otworem lub z wieloma otworami (kanałami), służący do budowy ciągów kanalizacji kablowej.
Ciąg (kanałowy, lub kanalizacji kablowej) - zespół ułożonych jeden za drugim i połączonych ze sobą odcinków rur lub bloków kanałowych tworzących jeden lub wiele kanałów umożliwiających instalowanie w nich kabli.
Studnia kablowa - pomieszczenie podziemne z otworem włazowym zamkniętym pokrywą, umożliwiającą dostęp do rur (kanałów) kanalizacji kablowej oraz wciąganie, montaż i konserwację kabli.
Studnia (kablowa) magistralna - studnia kablowa w kanalizacji przeznaczonej przede wszystkim do budowy linii kablowych magistralnych w sieci miejscowej.
Studnia (kablowa) rozdzielcza - studnia kablowa w kanalizacji przeznaczonej do budowy linii kablowych rozdzielczych w sieci miejscowej.
Studnia (kablowa) szafkowa - studnia kablowa przeznaczona do doprowadzania kabli z kanalizacji do szafki kablowej.
Studnia (kablowa) stacyjna - studnia kablowa przy budynku centrali telekomunikacyjnej, przeznaczona do połączenia komory kablowej w centrali z kanalizacją kablową (pierwsza studnia kanalizacji).
Studnia (kablowa) końcowa - studnia kablowa z jednostronnie doprowadzonym ciągiem kanałowym (ostatnia studnia kanalizacji).
Studnia (kablowa) przelotowa - studnia kablowa na prostym odcinku kanalizacji, zwykle o jednakowej liczbie kanałów w ciągu przychodzącym i wychodzącym.
Studnia (kablowa) narożna - studnia kablowa na załamaniu trasy kanalizacji, zwykle ze zmianą kierunku o kąt ok. 90o
Studnia kablowa odgałęźna - studnia na rozgałęzieniu trasy kanalizacji, zwykle ze zmianą kierunku o kąt ok. 90o w jedną stronę (odgałęźna jednostronnie, lewostronnie, prawostronnie) lub w dwie strony (odgałęźna dwustronnie), przy czym ciągi odgałęźne mogą mieć różną liczbę kanałów, zwykle mniejszą od liczby kanałów w głównym ciągu przychodzącym.
Studnia (kablowa) monolitowa - studnia kablowa, której cały korpus lub przeważająca część korpusu stanowi jeden element konstrukcyjny.
Studnia (kablowa) składana - studnia kablowa montowana z kilku dużych elementów konstrukcyjnych (prefabrykowanych) dostarczonych z wytwórni na miejsce budowy.
Studnia (kablowa) murowana - studnia kablowa budowana przy użyciu wielu małych elementów (cegły, bloczki) łączonych zaprawą murarską.
Studnia (kablowa) prefabrykowana - studnia kablowa wytwarzana poza miejscem budowy i dostarczana tam w postaci gotowego monolitu lub kilku części do montażu.
Studnia (kablowa) wylewana - studnia kablowa wytwarzana z mieszanki betonowej bezpośrednio na miejscu instalowania, przy użyciu formy lub szalunku.
Studnia (kablowa) kanałowa - studnia kablowa o małej szerokości i głębokości, przykryta na całej długości zdejmowalnymi pokrywami.
Studnia (kablowa) typowa - studnia kablowa o kształtach i wymiarach uznanych za odpowiednie dla przeciętnych warunków terenowych i potrzeb użytkowych.
Studnia (kablowa) nietypowa lub specjalna - studnia kablowa o kształtach i wymiarach dostosowanych indywidualnie do warunków terenowych i/lub potrzeb użytkowych.
Gardło (studni) - zwężenie komory studni przy ścianie, w której są otwory doprowadzonych rur (bloków) kanalizacji.
Otwór włazowy - otwór w stropie studni umożliwiający wejście do jej komory.
Właz (studni) - czterościenny szyb łączący otwór włazowy z ramą zamykaną pokrywą, o wysokości zależnej od głębokości posadowienia studni względem powierzchni gruntu.
Rama (włazu) - metalowe umocnienie górnej krawędzi otworu włazowego studni.
Oprawa (pokrywy) - metalowa konstrukcja dopasowana do ramy włazu, która po wypełnieniu (np. betonem) stanowi pokrywę otworu włazowego studni.
Wietrznik - metalowy element z otworami osadzany w pokrywie studni w celu umożliwienia naturalnego przewietrzania komory studni.
Osadnik - zagłębienie w dnie studni ułatwiające odprowadzanie wody deszczowej do gruntu, wypompowanie lub wybranie czerpakiem.
Śmietnik - specjalny pojemnik umieszczany pod wietrznikiem pokrywy studni w celu chwytania wpadających śmieci i niewielkich ilości wody deszczowej.
Kolumna wsporcza - pionowa rura lub listwa przy ścianie studni przeznaczona do mocowania wsporników kablowych.
Wspornik kablowy - poziome ramię (półka) mocowane na kolumnie wsporczej, przeznaczone do podtrzymywania kabli przeprowadzanych przez komorę studni kablowej.
Ucho zaczepowe - pętla z pręta stalowego osadzona w ścianie studni kablowej, przeznaczona do mocowania sprzętu stosowanego przy wciąganiu kabli w otwory kanalizacji.
2. PODZIAŁ I OZNACZENIE
2.1. Podział
2.1.1. Studnie kablowe typowe
1) Typy - ze względu na przeznaczenie w sieci kanalizacji kablowej:
SKR - studnia kablowa rozdzielcza,
SKM - studnia kablowa magistralna,
SKS - studnia kablowa szafkowa.
2) Rodzaje
a) Ze względu na układ ciągów kanalizacji w studni:
P - przelotowa,
N - narożna,
O - odgałęźna.
b) Ze względu na kształt i wymiary studni szafkowej:
A - mniejsza, z wyjściem do szafki przy ścianie czołowej,
B - większa, z wyjściem do szafki przy ścianie bocznej.
3) Odmiany studni narożnej i odgałęźnej - ze względu na zmianę kierunku:
L - lewa (zakręt lub odgałęzienie w lewo),
P - prawa ( zakręt lub odgałęzienie w prawo),
D - dwustronnie odgałęźna ( w lewo i w prawo).
4) Wielkości - ze względu na liczbę wprowadzanych rur:
1, 2, 3, 4, 6 lub 8 - liczba rur w jednej warstwie głównego ciągu.
5) Wykonania
a) Ze względu na zasady konstrukcji i budowy:
M - monolitowa,
S - składana,
Z - murowana.
b) Ze względu na typ ramy włazu i oprawy pokrywy:
L1 - lekka pojedyncza,
L2 - lekka podwójna,
CZ - ciężka zwykła,
CW - ciężka wzmocniona,
S(dług. x szer. w cm) - specjalna.
2.1.2. Studnie kablowe nietypowe (specjalne)
Zamiast oznaczenia typu wprowadza się oznaczenie złożone z:
- symbolu: SK,
- liczby określającej maksymalną liczbę rur w głównym ciągu,
- wymiarów wewnętrznych komory: długość x szerokość x głębokość, w cm.
Inne oznaczenia, w miarę potrzeb - wg 2.1.1.
2.2. Przykład oznaczenia
1) Studnia kablowa rozdzielcza typowa (SKR) do kanalizacji 1-otworowej (1), monolitowa
(M), z pokrywą lekką podwójną (L2):
STUDNIA KABLOWA SKR -1-M-L2 ZN-96/TPSA-023
2) Studnia kablowa magistralna typowa (SKM), narożna (N) ze zmianą kierunku w lewo
(L), dla 8 rur w jednej warstwie (8), składana z kilku elementów (S), z pokrywą ciężką
zwykłą (CZ):
STUDNIA KABLOWA SKMNL-8-S-CZ ZN-96/TPSA-023
3) Studnia kablowa szafkowa typowa (SKS), rodzaju B (B) z wyjściem do szafki po pra-
wej stronie (P), z otworem dla 6 rur w głównym ciągu (6), murowana z cegieł (Z), z po-
krywą ciężką zwykłą (CZ):
STUDNIA KABLOWA SKSBP-6-Z-CZ ZN-96/TPSA-023
4) Studnia kablowa nietypowa (SK) dla co najwyżej 6 rur (6), o wymiarach komory
180 x 110 x 120 cm (180x110x120), przelotowa (P), składana z kilku elementów (S), z
pokrywą specjalną (S) o wym. 70 x 70 cm /70x70/:
STUDNIA KABLOWA SK-6/180x110x120/P-S-S/70x70/ ZN-96/TPSA-023
3.WYMAGANIA
3.1. Główne części składowe i wyposażenie studni kablowej
Części i wyposażenie według rys. 1, z uwzględnieniem zmian wynikających z różnic typów, rodzajów i wykonań.
Wyposażenie studni kablowej powinno być zgodne z projektem technicznym na budowę odcinka kanalizacji i/lub z uzgodnieniami w tym zakresie między wykonawcą robót a pełno-mocnikiem użytkownika (operatora).
W toku eksploatacji studni kablowej jej wyposażenie powinno być uzupełniane stosownie do potrzeb.
Rys.1 Części składowe i wyposażenie typowej studni kablowej magistralnej
(widok w przekroju pionowym)
3.2. Kształty i wymiary
3.2.1. Kształty i wymiary wewnętrzne typowych studni kablowych
Powinny one być zgodne z podanymi w tabl. 1.
Inne wymiary typowych studni kablowych powinny być zgodne z podanymi w normie BN-85/8984-01, a także w dokumentacji konstrukcyjno-wykonawczej producenta lub w projekcie typowym.
3.2.2. Kształty i wymiary nietypowej (specjalnej) studni kablowej
Powinny one być zgodne z określonymi w projekcie techniczno-roboczym uzgodnionym z pełnomocnikiem odbiorcy (operatora).
Różnice względem odpowiedniej studni typowej powinny być jak najmniejsze i powinny być uzasadnione szczególnymi warunkami terenowymi w miejscu budowy studni, koniecznością zastosowania specjalnego sposobu budowy lub montażu, albo własnościami użytych materiałów, albo poważnymi względami ekonomicznymi (Inf. dod. p.4).
W przypadku znacznych różnic względem odpowiedniej studni typowej, projekt dla studni nietypowej (specjalnej) powinien określać również zasady technicznego odbioru i eksploatacyjnego wykorzystywania.
3.3. Materiały
Materiały użyte do budowy studni kablowej powinny być zgodne pod względem rodzaju, gatunku i własności z określonymi w dokumentacji konstrukcyjno-wykonawczej (uzgodnionej z pełnomocnikiem odbiorcy), w projekcie typowym oraz w odpowiednich normach przedmiotowych.
Dobór materiałów powinien rokować co najmniej 30-letnią trwałość studni i jej wyposażenia w przeciętnych warunkach eksploatacji.
Przykładowo przewiduje się następujące materiały:
1) Na korpus studni:
- beton zwykły, zbrojony siatką prętów stalowych, albo
- beton polimerowy, zawierający uszlachetniające dodatki tworzyw sztucznych, albo
- konstrukcyjne tworzywo sztuczne, albo
- cegłę lub elementy z wyż.wym. materiałów, łączone przy użyciu zaprawy murarskiej,
śrub i uszczelek, albo w inny sposób.
2) Na ramę i oprawę pokrywy oraz wietrznik:
- żeliwo szare (odlewy), albo
- kształtowniki stalowe (spawane) - na ramy i oprawy lekkie lub specjalne - za zgodą
odbiorcy (operatora).
3) Na kolumny wsporcze:
- rury stalowe o zewnętrznej średnicy 30 * 38 mm.
4) Na wsporniki kablowe:
- konstrukcyjne tworzywo sztuczne.
5) Na klamry i uszy zaczepowe:
- pręt stalowy.
3.4. Wykonanie elementów studni
3.4.1. Wykonanie prefabrykatów betonowych
Prefabrykowany korpus studni monolitowej i części korpusu studni składanej powinny mieć kształty i wymiary zgodne z 3.2. Powierzchnie i krawędzie prefabrykatu powinny być gładkie, bez wykruszeń i jam. Dopuszcza się naprawienia małych jam lub wykruszeń, do trzech w jednym elemencie, jeżeli nie pogarszają jego funkcjonalności i estetyki.
Pręty zbrojenia powinny być całkowicie ukryte w betonie.
Części składowe powinny mieć odpowiednio ukształtowane powierzchnie stykowe i/lub specjalne występy lub otwory umożliwiające łatwe i prawidłowe zestawianie i łączenie części.
W przewidzianych miejscach powinny być otwory do zamocowania wyposażenia studni (kolumny wsporcze, uszy zaczepowe, klamry) albo już osadzone elementy wyposażenia.
Górna granica masy prefabrykowanych elementów powinna być zgodna z określoną w dokumentacji i zaakceptowaną przez odbiorcę i wykonawcę montażu studni.
Każdy element powinien mieć w określonych miejscach uszy transportowe, jeżeli są niezbędne do przeładunku i montażu.
Zgodnie z dokumentacją lub na życzenie odbiorcy określone w zamówieniu, zewnętrzne powierzchnie prefabrykatów powinny być pokryte bitumiczną warstwą izolacyjną. Warstwa ta powinna być równomierna, bez prześwitów i uszkodzeń.
Wykonane prefabrykaty powinny tworzyć komplety określone w dokumentacji i/lub zamówieniu.
3.4.2. Wykonanie prefabrykatów z tworzyw sztucznych
Wykonanie powinno być zgodne z doku-mentacją akceptowaną przez odbiorcę (operatora).
Powierzchnie i krawędzie wyrobu powinny być wolne od deformacji, ubytków, pęknięć i innych wad.
3.4.3. Wykonanie elementów wyposażenia
1) Ramy i oprawy pokryw - typowych powinny być zgodne z wymaganiami normy
BN-73/3233-03. Powinna być zapewniona możliwość umieszczenia pod pokrywą śmietnika. Dla pokryw nietypowych (specjalnych) niezbędne elementy powinny być wykonane zgodnie z dokumentacją akceptowaną przez odbiorcę (operatora).
2) Wietrznik - powinien być wykonany zgodnie z wymaganiami normy BN-73/3233-02.
Dopuszcza się inne wykonanie wietrznika, np. jako monolitu z oprawą pokrywy, uzgodnione z odbiorcą (operatorem). Otwory wentylacyjne powinny mieć szerokość lub średnicę na górnej powierzchni wietrznika nie większą niż 20 mm. Powinny one rozszerzać się ku dołowi, by zmniejszyć możliwość zatykania. Suma powierzchni otworów wentylacyjnych powinna być nie mniejsza niż 90 cm2. Dla małych studni z pokrywami typu lekkiego dopuszcza się mniejsze wietrzniki, ale o sumie powierzchni otworów co najmniej 30 cm2.
3) Wsporniki kablowe - powinny być zgodne z wymaganiami normy BN-74/3233-19. Do-
puszcza się inne wykonania wsporników kablowych, uzgodnione z odbiorcą (operatorem).
4) Kolumny wsporcze, klamry, uszy zaczepowe, śmietnik - powinny być wykonane
zgodnie z dokumentacją akceptowaną przez odbiorcę (operatora). Elementy wykonane
ze stali powinny być zabezpieczone przed korozją przez cynkowanie lub lakierowanie.
3.5. Wykonanie studni kablowej
3.5.1. Usytuowanie studni kablowej
Usytuowanie w terenie i w ciągach kanalizacji kablowej powinno być zgodne z postanowieniami normy ZN-96/TPSA-011.
3.5.2. Korpus zmontowanej studni
Korpus powinien tworzyć komorę o kształtach i wymia-rach zgodnych z 3.2, wyposażoną w gardła lub bez nich.
Studnia magistralna w kanalizacji przewidzianej do późniejszej rozbudowy powinna mieć w miejscach określonych w dokumentacji otwory o wielkości docelowej albo wnęki o zmniejszonej grubości ścianki i bez prętów zbrojenia, ułatwiające wprowadzenie dodatkowych rur kanalizacji bez zagrożeń dla rur istniejących i dla konstrukcji studni.
Korpus studni rozdzielczej powinien mieć w bocznych ścianach wnęki lub otwory dla rur kanalizacji zaślepione tak, aby nie pogarszały szczelności studni, a umożliwiały łatwe wykorzystanie jej również jako narożnej lub odgałęźnej, zależnie od potrzeb.
Korpus studni szafkowej powinien mieć w określonym miejscu występ tworzący pionowy kanał i służący jako fundament dla szafki kablowej. W studni nietypowej może to być poziomy otwór w ścianie. Przy tym wyjściu do szafki powinny być przygotowane otwory dla śrub albo osadzone śruby do umocowania podstawy szafki, o wymiarach i rozstawieniu zgodnym z dokumentacją.
Połączenia wzajemne elementów korpusu studni powinny być wykonane zgodnie z instrukcją montażu.
3.5.3. Komora studni
Komora powinna mieć ściany pionowe. Dopuszcza się odchylenia od pionu wynikające z konstrukcji studni i określone w dokumentacji. Ściany komory nie powinny mieć ostrych występów ani ostrych krawędzi. W studni murowanej ściany powinny być otynkowane.
Dno komory studni powinno być poziome, płaskie albo z niewielkim pochyleniem w kierunku osadnika.
Strop komory studni może być płaski lub profilowy (np. sklepiony). Strop profilowy nie powinien utrudniać wykonywania czynności przeciągania, układania i montażu kabli.
3.5.4. Osadnik
Osadnik w studni magistralnej i szafkowej powinien znajdować się na osi otworu włazowego. Ściany osadnika powinny być wykonane jako prefabrykat betonowy lub z tworzywa sztucznego, umocowany w dnie komory. Dno osadnika powinno być wykonane z warstwy grubego żwiru.
W małej studni rozdzielczej (np. SKR-1), przewidzianej głownie do przeciągania kabli, zamiast osadnika może być wykonany tylko otwór w dnie studni.
W studni rozdzielczej przewidzianej jako miejsce montażu złączy kablowych osadnik powinien być nie pod włazem, lecz po stronie kabli, aby mógł być wykorzystany jako miej-sce na nogi montera siedzącego na dnie studni.
Jeżeli średni poziom wody gruntowej jest wysoki albo zachodzi potrzeba zwiększenia odporności studni na przenikanie gazów z gruntu, można zrezygnować z wykonania osadnika . Odpowiednie postanowienia powinny być podane w dokumentacji uzgodnionej z odbiorcą (operatorem).
3.5.5. Wprowadzenia rur kanalizacji
Wprowadzenia w otwory w ścianach studni powinny być wykonane przy użyciu takich środków, jakie zostały określone w dokumentacji studni i/lub w instrukcji montażowej.
W studniach betonowych rury kanalizacji powinny być wmurowane przy użyciu zaprawy cementowej.
Ściana z osadzonymi rurami powinna tworzyć płaszczyznę, bez wystających końców rur, a otwory rur powinny tworzyć regularne, poziome warstwy. Dopuszcza się odstępstwa od tych zasad, np. w studniach specjalnych, jeżeli zostały one określone w dokumentacji uzgodnionej z odbiorcą (operatorem).
Nie wykorzystane otwory lub części otworów w ścianach studni powinny być zamurowane lub zaślepione w taki sposób, aby było możliwe ewentualne późniejsze wprowadzenie dodatkowych rur, bez zagrożenia dla rur istniejących.
3.5.6. Właz
Właz powinien mieć regularne kształty i gładkie ściany, a wymiary w świetle (długość, szerokość) powinny być nie mniejsze niż wymiary otworu w ramie włazu.
Wysokość włazu powinna być dobrana tak, by przy wymaganej minimalnej grubości warstwy przykrycia studni i rur kanalizacji (rys.1) górna powierzchnia ramy włazu była na poziomie powierzchni gruntu. Jeżeli podwyższanie włazu jest wykonywane przy użyciu nakładanych elementów (płyt), to powinny być zastosowane środki uniemożliwiające wzajemne przesunięcie się tych elementów.
Rama włazu powinna być silnie połączona z korpusem włazu i otoczona betonowym obramowaniem.
W płytkich studniach rozdzielczych i w niektórych studniach specjalnych właz może być wykonany w inny sposób, określony w odpowiedniej dokumentacji.
3.5.7. Pokrywa włazu
Pokrywa powinna mieć oprawę wyposażoną w pręty zbrojenia i wypełnioną betonem. Górna i dolna powierzchnia betonu powinna być gładka i równa z krawędziami oprawy. Pręty zbrojenia powinny być całkowicie ukryte w betonie.
W pokrywie z oddzielnym wietrznikiem, wietrznik powinien być - przed zabetonowaniem - przywiązany drutem do zbrojenia lub żebrowania oprawy.
W studni wyposażonej w pokrywę z wietrznikiem oraz w dodatkową (wewnętrzną) pokrywę ta dodatkowa pokrywa powinna mieć otwory o takich wielkościach i rozmieszczeniu, aby była zachowana zdolność do naturalnej wentylacji komory studni.
W studniach nietypowych i specjalnych dopuszcza się inne wykonanie pokrywy, określone w dokumentacji uzgodnionej z odbiorcą (operatorem).
Trzpienie i otwory dla haków do podnoszenia pokrywy powinny mieć kształty i wymiary zgodne z odpowiednią dokumentacją.
Wszystkie otwory dla haków i otwory w wietrzniku powinny być wolne od betonu i innych zanieczyszczeń.
Pokrywa umieszczona w ramie włazu powinna kryć się w niej z dokładnością nie gorszą niż +3 mm i nie powinna kołysać się.
3.5.8. Kolumny wsporcze
Kolumny powinny być proste i ustawione pionowo. Robocza wysokość kolumny wsporczej powinna być nie mniejsza niż 75% wysokości komory studni.
Kolumna rurowa powinna być nieruchomo przymocowana do ściany, albo do stropu i dna studni w odległości umożliwiającej swobodne mocowanie do niej i przesuwanie wsporników kablowych.
Kolumny wsporcze powinny być rozmieszczone wzdłuż ścian komory studni tak, by umożliwiały prowadzenie kabli z zachowaniem wymaganych promieni gięcia oraz łatwe mocowanie kabli i złączy. W SKM i SKS zaleca się odległość wzajemną około 90 cm.
3.5.9. Klamra
Klamra powinna być w włazie studni głębokiej, wymagającej stosowania drabiny. Powinna umożliwiać łatwe zaczepianie górnego końca drabiny i chwytanie rękami. Powin-na być umocowana nieruchomo w taki sposób, by nie utrudniała wprowadzania kabli do studni.
W głębokich włazach zaleca się umocowanie dodatkowych klamer w odległościach wzajemnych ok. 30 cm.
3.5.10. Uszy zaczepowe
Uszy powinny być w studniach typu SKS i SKM, co najmniej po jednym w każdej ścianie wprowadzającej do studni rury kanalizacji, poniżej układu tych rur.
W studniach o dużej wysokości, z wielowarstwowymi ciągami rur, zaleca się umocowa-nie drugiego ucha ponad układem rur.
Na życzenie odbiorcy (operatora), określone w dokumentacji projektowej na budowę kanalizacji, uszy zaczepowe mogą być instalowane i w studniach rozdzielczych, albo zastąpione innym urządzeniem.
3.5.11. Śmietnik
Śmietnik powinien mieć średnicę większą od średnicy wietrznika w pokrywie, a pojemność co najmniej 5 dm3. Odległość krawędzi śmietnika od pokrywy powinna być nie mniejsza niż
5 cm.
Zawieszanie i zdejmowanie śmietnika powinno być wykonalne bez trudności, po zdjęciu pokrywy włazu studni.
W studni z dodatkową (wewnętrzną) pokrywą lub użytkowanej w szczególnych warunkach dopuszcza się inne wykonanie, albo zrezygnowanie ze śmietnika.
3.5.12. Tabliczka znamionowa
Tabliczka powinna być wykonana z materiału odpornego na korozję. Powinna być trwale przymocowana do ściany włazu w miejscu dobrze widocznym po zdjęciu pokrywy włazu.
Na tabliczce powinny być trwale wykonane napisy zawierające co najmniej:
- nazwę lub znak właściciela (operatora),
- numer ewidencyjny studni kablowej,
a ewentualnie również:
- rok zainstalowania,
- nazwę lub znak producenta (wykonawcy).
Postanowienia o umieszczeniu i treści tabliczki w danej studni powinny być podane w dokumentacji obejmującej budowę tej studni.
3.6. Zabezpieczenie pokrywy włazu przed ingerencją osób nieuprawnionych
1) Zabezpieczenie studni przed ingerencją osób nieuprawnionych powinno zawierać zamek
z układem zasuwowo-ryglowym oraz czujnik otwarcia studni zgodnie z normą
ZN-96/TPSA-041 pt. "Zabezpieczone pokrywy studni kablowych, dodatkowe (wewnętrzne). Wymagania i badania" oraz powinny być przystosowane do eksploatacji w systemie określonym w dokumencie pt. "Zasady zabezpieczenia telekomunikacyjnej sieci miejscowej przed ingerencją osób nieuprawnionych", wprowadzonym w życie zarządzeniem Nr 17 Prezesa Zarządu TP S.A. z dnia 20 czerwca 1995 r.
2) Zabezpieczenie studni powinno spełniać następujące wymagania podstawowe:
a) Wytrzymałość na wyłamanie (wyrwanie): * 10 kN, a także na otwarcie prostymi
narzędziami.
b) Łatwość otwierania i zamykania podczas wieloletniej eksploatacji w warunkach
agresywnej wilgoci, zalewania wodą marznącą oraz zasypywania kurzem
i piaskiem.
c) Dostosowanie do różnych konstrukcji istniejących i nowych studni.
d) Beziskrowość czujników.
3.7. Szczelność studni, uszczelnienia
3.7.1. Ściany i strop
Ściany i strop całkowicie zmontowanej studni kablowej, z wprowadzonymi ciągami rur kanalizacji, powinny być szczelne w takim stopniu, aby nie występowały przecieki wody powierzchniowej ani zamulanie komory studni.
3.7.2. Zewnętrzne powierzchnie studni
Powinny one mieć uszczelniające i ochronne pokrycie bitumiczne wykonane zgodnie z właściwą dokumentacją.
3.7.3. Otwory rur
Otwory rur wprowadzonych do studni powinny być zaślepione (uszczelnione) w taki sposób, aby nie mogło nastąpić zamulenie rur ani falowe (swobodne) przenikanie gazu z kanalizacji do komory studni lub odwrotnie.
Po wprowadzeniu kabla lub rury kanalizacji wtórnej, otwór rury pierwotnej powinien być ponownie uszczelniony.
Środki użyte do zaślepiania (uszczelniania) końców rur powinny być zgodne z dokumentacją akceptowaną przez odbiorcę (operatora).
3.8. Wymagania mechaniczne
3.8.1. Odporność korpusu studni na zgniatanie
Korpus studni kablowej zmontowany zgodnie z instrukcją montażu, bez wprowadzania rur kanalizacji i bez zakopywania w gruncie, powinien wytrzymać przez 5 minut bez uszkodzeń nacisk siły:
a) 10 kN - dla studni rozdzielczej,
b) 50 kN - dla studni magistralnej i szafkowej.
3.8.2. Odporność zakopanej studni na nacisk
Studnia kablowa całkowicie zmontowana, z wprowadzonymi rurami kanalizacji lub bez nich, zakopana z przykryciem najmniejszą dopuszczalną warstwą gruntu, z nałożoną pokrywą, powinna wytrzymać bez uszkodzeń 10-krotny przejazd z prędkością 5 do 10 km/h kołami samochodu o ciężarze całkowitym:
a) 18 kN - dla studni rozdzielczej,
b) 60 kN - dla studni magistralnej i szafkowej,
przy czym nacisk jednego koła powinien być nie większy niż 30% ciężaru całkowitego.
Wartość próbnego nacisku dla studni specjalnych, np. instalowanych pod jezdnią ulicy, powinna być uzgodniona z odpowiednimi służbami, np. drogowymi.
3.8.3. Odporność ucha zaczepowego
Ucho zaczepowe umocowane w ścianie studni kablowej powinno wytrzymać bez odkształceń i obluzowań działanie w czasie 1 minuty siły wyciągającej o wartości 5 kN, prostopadłej do ściany, w której jest umocowane ucho.
3.8.4. Odporność klamry
Klamra umocowana w ścianie włazu studni kablowej powin-na wytrzymać bez odkształceń i obluzowań działanie w czasie 1 minuty siły wyciągającej o wartości 1500 N i kierunku działania odchylonym o 30o od pionu, przyłożonej do klamry jednocześnie w dwóch miejscach odległych od siebie o 20 cm, symetrycznie względem środka długości klamry.
3.8.5. Odporność kolumny wsporczej.
Kolumna wsporcza rurowa umocowana w komorze studni kablowej powinna wytrzymać w czasie 1 minuty, bez trwałych odkształceń i obluzowań, działanie:
a) siły 250 N - przyłożonej w środku długości rury i działającej prostopadle w
kierunku od ściany studni,
b) momentu siły M = (200 x L) Nm - przyłożonego na sztywnym ramieniu
umocowanym w środku długości rury z siłą działającą pionowo w dół, przy czym
L = robocza długość rury ( w m).
3.9. Cechowanie
Prefabrykowane elementy korpusu studni kablowej i elementy wyposażenia studni powinny mieć czytelny znak producenta wykonany w miejscu widocznym po zmontowaniu studni. Forma znaku i miejsce jego umieszczenia powinny być zgodne z podanymi w dokumentacji akceptowanej przez odbiorcę (operatora).
3.10. Inne wymagania
3.10.1. Przestrzeń robocza
Przestrzeń w komorze studni przewidzianej jako miejsce pracy montera, po pełnym wyposażeniu w osprzęt i w kable, powinna mieć szerokość co najmniej 60 cm, a wysokość co najmniej 120 cm.
3.10.2. Pakowanie, przechowywanie i transport
Pakowanie, przechowywanie i transport elementów studni kablowej i jej wyposażenia powinny być zgodne z odpowiednimi normami przedmiotowymi i/lub dokumentacją producenta.
4. BADANIA
4.1. Badania elementów studni
Materiały i prefabrykaty stosowane do budowy studni kablowej powinny być poddane badaniom przewidzianym w odpowiednich normach przedmiotowych i w uzgodnionej z odbiorcą (operatorem) dokumentacji producenta, z uwzględnieniem wymagań wg p. 3.2, 3.3 i 3.4.
4.2. Badania zmontowanych studni
4.2.1. Badania pełne
Powinny być wykonane na trzech egzemplarzach każdego typu, rodzaju, odmiany i wielkości studni przed dopuszczeniem jej do stosowania, a także po znaczącej zmianie materiałów lub konstrukcji studni i zmianie producenta lub wykonawcy.
W przypadku seryjnej produkcji podobnych studni można zmniejszyć liczbę badanych egzemplarzy.
Badania pełne powinny obejmować sprawdzenie:
1) kompletności (3.1),
2) kształtów i wymiarów (3.2),
3) jakości materiałów i części składowych (3.3, 3.4),
4) wykonania studni (3.5, 3.6, 3.7, 3.9),
5) odporności kolumn wsporczych (3.8.5),
6) odporności uszu zaczepowych (3.8.3),
7) odporności klamry (3.8.4),
8) odporności korpusu studni na zgniatanie (3.8.1),
9) odporności zakopanej studni (3.8.2).
10) zabezpieczenia pokrywy włazu (3.6-3).
4.2.2. Badania niepełne
Powinny być wykonane podczas odbioru wybudowanej studni od wykonawcy.
Badania niepełne powinny obejmować sprawdzenie:
1) kompletności (3.1) - każda studnia,
2) kształtów i wymiarów (3.2) - każda, lub wyrywkowo (jednakowe),
3) jakości materiałów i części składowych (3.3, 3.4) - wspólnie dla wszystkich studni jed-
nego wykonawcy,
4) wykonania (3.5, 3.6, 3.7, 3.9) - każda studnia,
5) odporności wyposażenia (3.8.3, 3.8.4, 3.8.5) - wyrywkowo, losowo.
6) zabezpieczenia pokrywy włazu (3.6-3) - każda studnia w zakresie działania zamków i
czujników.
4.3. Opis badań
4.3.1. Sprawdzenie kompletności
Sprawdzenie należy wykonać przez porównanie studni i jej wyposażenia z projektem budowy i dokumentacją producenta.
4.3.2. Sprawdzenie kształtów i wymiarów
Sprawdzenie należy wykonać przez porównanie komory studni i jej części składowych z danymi w dokumentacji konstrukcyjnej i w p. 3.2. Pomiary należy wykonać taśmą mierniczą z dokładnością do 1 cm. Ewentualne różnice wymiarów powinny mieścić się w zakresie tolerancji podanym w dokumentacji.
4.3.3. Sprawdzenie jakości materiałów i części składowych
Sprawdzenie należy wykonać przez sprawdzenie zaświadczeń, wyników badań i protokołów odbioru materiałów, prefabrykatów i elementów wyposażenia studni, z uwzględnieniem wymagań wg 3.3 i 3.4 oraz odpowiednich norm przedmiotowych.
4.3.4. Sprawdzenie wykonania studni
Sprawdzenie należy dokonać przez oględziny okiem nieuzbrojonym, dodatkowe pomiary, próby działania (3.6), obserwacje przez pewien okres czasu (3.7.1), sprawdzenie wpisów w dzienniku budowy, ewent. kontrolne odsłonięcia (3.7.2).
4.3.5. Sprawdzenie odporności kolumn wsporczych
Sprawdzenie należy wykonać przy użyciu dynamometru o zakresie pomiarowym 500 N.
Próbę "a" (wg 3.8.5) wykonać ciągnąc dynamometr ręcznie albo za pomocą "śruby rzymskiej" (z gwintem lewym i prawym) przymocowanej do kolumny przy przeciwległej ścianie studni.
Próbę "b" wykonać przy użyciu sztywnego drążka o długości, na jaką pozwala szerokość komory studni. Jeden koniec drążka powinien być wyposażony w zaczep śrubowy (jak przy wsporniku kablowym) albo samozakleszczający, obejmujący rurę wsporczą na długości do 15 cm. Przy drugim końcu drążka należy zaczepić dynamometr i obciążyć siłą obliczoną wg wzoru: P = 200 * L : X, gdzie L = robocza długość rury wsporczej, zaś X = odległość dynamometru od rury wsporczej, obydwie wyrażone w metrach.
4.3.6. Sprawdzenie odporności uszu zaczepowych
Sprawdzenie należy wykonać jednocześnie dla dwojga uszu w przeciwległych ścianach studni, przy użyciu "śruby rzymskiej", liny lub łań-cucha oraz dynamometru o zakresie pomiarowym co najmniej 5 kN. Po naprężeniu liny do siły 5 kN należy utrzymać je przez 1 minutę, po czym zmniejszyć do zera i sprawdzić stan uszu.
4.3.7. Sprawdzenie odporności klamry
Sprawdzenie należy wykonać przez zaczepienie do klamry liny lub łańcucha, bezpośrednio lub za pomocą dwóch haków, a następnie obciążenie cięża-rem 150 daN (kG) na czas 1 minuty. Po próbie sprawdzić stan klamry.
4.3.8. Sprawdzenie korpusu studni na zgniatanie
Zmontować korpus studni na twardym podłożu, po czym na strop studni opuścić platformę z wymaganym obciążeniem, za pomocą dźwigu, i utrzymać przez 5 minut. W przypadku konieczności ułożyć na stropie studni drewniane belki.
Przed próbą i po próbie dokonać oględzin studni od zewnątrz i wewnątrz. Nie powinny wystąpić dostrzegalne zmiany. Dopuszcza się drobne uszkodzenia w miejscach styku obciążenia z korpusem studni.
Dla małych studni można wykorzystać maszynę ściskającą, z pomiarem siły.
4.3.9. Sprawdzenie odporności zakopanej studni
Studnię przygotowaną wg 3.8.2 poddać oględzinom i zmierzyć wysokość oraz szerokość komory z dokładnością do 1 mm w trzech oznaczonych miejscach.
Grunt w zasypanym wykopie powinien być dobrze zagęszczony. Zaleca się ułożenie na powierzchni płyt betonowych, nie związanych, o powierzchni do 0,5 m2.
Przejazdy samochodu wg 3.8.2 należy wykonać wzdłuż i wszerz studni, wszystkimi kołami. Po próbie ponownie wykonać oględziny i pomiary.
Wynik próby jest pozytywny, jeżeli nie wystąpiły pęknięcia, odpryski, wykruszenia ani zmiany wymiarów wewnątrz studni, ani w pokrywie i obramowaniu włazu.
4.3.10. Sprawdzenie zabezpieczenia pokrywy włazu
a) Działanie zamków i czujników - należy sprawdzić przez 3-krotne włożenie i wyjęcie pokrywy z zamykaniem i otwieraniem wg instrukcji obsługi, a także sprawdzenie wywołania alarmu w stacji nadzoru.
b) Wytrzymałość na wyrwanie - należy sprawdzić przez przyłożenie siły 10 ? 0,5 kN do pokrywy zabezpieczonej (zewnętrznej lub wewnętrznej) za pomocą układu dźwigniowego ręcznego lub z zastosowaniem siłownika hydraulicznego, wykorzystując najdogodniejsze elementy pokrywy. Działanie siły należy utrzymać przez czas 30 sekund. Po próbie powinno być możliwe odryglowanie pokrywy za pomocą właściwego klucza.
Odporność na otwarcie prostymi narzędziami - należy sprawdzić przez próby otwarcia lub wyjęcia pokrywy zabezpieczonej, przy użyciu ręcznej piłki do metali, młotka do 2 kG i przecinaka, a także małego łomu, prostego wytrycha lub tp. Wynik próby można uznać za dodatni, jeżeli przez 15 minut usiłowań nie nastąpi otwarcie lub zniszczenie pokrywy w stopniu umożliwiającym wejście dod studni.
c) Odporność środowiskową - należy sprawdzić przez oględziny oraz próby działania zamków i czujników podczas co najmniej 6-miesięcznej obserwacji (w okresie jesieni, zimy wiosny) co najmniej 10 pokryw zabezpieczonych. Do próby należy wybrać studnie w miejscach szczególnie narażonych na szkodliwości środowiskowe. Wynik próby jest pozytywny, jeżeli nie stwierdzi się trudności w działaniu zamków i sygnalizacji ani wystąpienia korozji po zastosowaniu środków przewidzianych w instrukcji obsługi.
d) Beziskrowość czujników - należy sprawdzić na podstawie atestów producenta i ewentualnie przez badania laboratoryjne losowo wybranych czujników.
e) Zabezpieczone pokrywy dodatkowe należy sprawdzić wg ZN-96/TPSA-....
4.4. Ocena wyników badań
4.4.1. Wyniki badań pełnych
Wyniki należy uznać za dodatnie, jeżeli badane studnie przeszły wszystkie sprawdzenia wg 4.2.1 z wynikiem dodatnim i dokumentacja studni nie budzi zastrzeżeń.
4.4.2. Wyniki badań niepełnych
Wyniki należy uznać za dodatnie, jeżeli studnia lub studnie poddane badaniom uzyskały dodatnią ocenę w każdym sprawdzeniu wg 4.2.2, a wyniki badań pełnych utrzymują ważność.
5. INFORMACJE DODATKOWE
5.1. Instytucja opracowująca normę
Zakład Doświadczalny Budownictwa Łączności.
5.2. Normy i dokumenty związane
BN-73/3233-02 Telekomunikacyjne sieci kablowe miejscowe. Wietrznik do pokryw
BN-73/3233-03 Telekomunikacyjne sieci kablowe miejscowe. Ramy i oprawy pokryw
BN-74/3233-19 Wsporniki kablowe z tworzyw sztucznych
BN-85/8984-01 Telekomunikacyjne sieci kablowe miejscowe. Studnie kablowe. Klasyfikacja i wymiary
ZN-96/TPSA-011 Telekomunikacyjna kanalizacja kablowa. Ogólne wymagania techniczne.
ZN-96/TPSA-012 Telekomunikacyjna kanalizacja kablowa. Kanalizacja pierwotna. Wymagania i badania
ZN-96/TPSA-021 Telekomunikacyjna kanalizacja kablowa. Uszczelki końców rur. Wymagania i badania
ZN-96/TPSA-022 Telekomunikacyjna kanalizacja kablowa. Przywieszki identyfikacyjne. Wymagania i badania
ZN-96/TPSA-041 Telekomunikacyjna kanalizacja kablowa. Zabezpieczone pokrywy studni kablowych, dodatkowe (wewnętrzne). Wymagania i badania.
ZASADY zabezpieczenia telekomunikacyjnej sieci miejscowej przed ingerencją osób nieuprawnionych (Zarządzenie Nr 17 Prezesa Zarządu TP S.A. z dnia 20 czerwca 1995 r. w sprawie zabezpieczenia telekomunikacyjnej sieci miejscowej).
5.3. Możliwości wykorzystania studni SKMP-3
W wersji symetrycznej, przedstawionej na rysunku w tabl.1, studnia SKMP-3 umożliwia prawidłowe prowadzenie kabli (z zachowaniem promienia łuku R = 10 Dk):
- o średnicy do ok. 43 mm - przy zastosowaniu 2-miejscowych wsporników kablowych po jednej stronie komory,
- o średnicy do ok. 50 mm - przy zastosowaniu 1- i 2-miejscowych wsporników po obydwu stronach komory.
W wersji niesymetrycznej, z przesunięciem ciągu kanałowego o ok. 130 mm w jedną stronę i otworu włazowego o ok. 100 mm w drugą stronę od podłużnej osi studni, jest możliwe prawidłowe prowadzenie kabli o średnicy do ok. 65 mm, przy zastosowaniu wsporników 3-miejscowych po jednej stronie komory. Można wprowadzić do 18 kabli.
W wersji niesymetrycznej studnia SKMP-3 może być technicznie i ekonomicznie konkurencyjna w znacznym zakresie przewidzianym dla studni SKMP-4.
Dla odróżnienia można przyjąć oznaczenie SKMPA-3 dla studni symetrycznej, a SKMPB-3 dla studni niesymetrycznej.
5.4. Możliwości wykorzystania nietypowej studni SK-1
Studnia SK-1, o kształcie prostopadłościanu i wymiarach komory 480 x 480 x 750 mm, określona w nieaktualnej normie branżowej BN-73/8984-01, może mieć zastosowanie tylko w sporadycznych przypadkach, np.:
- jako studnia rozdzielcza w kanalizacji 1-otworowej, gdy przewiduje się przeciąganie jednego lub kilku bardzo cienkich kabli,
- jako studnia końcowa, gdy nie zachodzi potrzeba wykonania złącza kabla.
Należy jednak poważnie brać pod uwagę trudności wynikające z małych wymiarów studni i problemy techniczne, gdyby okazało się konieczne wykonanie złącza kabla.
Opracowanie Zakładu Doświadczalnego Budownictwa Łączności wykonane przez zespół pod kierunkiem Edwarda Dmowskiego
|